کاظم غریب آبادی روز پنج‌شنبه در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای بررسی سیزدهمین گزارش مدیرکل آژانس درخصوص راستی آزمایی اجرای برجام اظهار داشت: حمایت وسیع کشور‌ها برای تداوم برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) توسط همه طرفها، علیرغم خروج یک‌جانبه یک عضو از این توافق، که به‌طور خودسرانه و مستکبرانه به دیگران نیز برای خروج از این توافق فشار می‌آورد، قابل توجه است.

نماینده دائم کشورمان نزد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره به گزارش اخیر مدیرکل آژانس در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، افزود: در این گزارش آمده است که «از ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶ (روز اجرایی شدن برجام) آژانس توانسته است اجرای تعهدات هسته‌ای ایران را در انطباق با برجام و سازگار با رویه‌های استاندارد پادمانی آژانس به طور بی‌طرفانه و هدفمند، راستی آزمایی کند».

در این گزارش، مدیرکل برای سیزدهمین بار، پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را مورد تأیید قرار داده و آژانس توانسته است اظهارنامه‌های ایران در ارتباط با پروتکل الحاقی را ارزیابی کند. همچنین دسترسی‌های تکمیلی تحت پروتکل الحاقی به سایت‌ها و مکان‌هایی در ایران که نیاز به بازدید بود، به عمل‌آورده است.

این گزارش، برای چندمین بار تأیید می‌کند که همکاری به موقع و فعالانه ایران در ارائه این‌گونه دسترسیها، اجرای پروتکل الحاقی را تسهیل کرده و اعتماد را ارتقاء بخشیده است.

سفیر کشورمان همچنین اظهار داشت: بسیار گفته‌شده که این توافق از لحاظ مشارکت، یک توافق چندجانبه و از بعد تعهدات، یک توافق دوجانبه که دامنه، مفاد و چارچوب زمانی آن از توازن بسیار حساس برخوردار است که مذاکره شده و توافق چندجانبه حاصل شده به‌طوری‌که طی قطعنامه ۲۲۳۱ مورد تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز قرار گرفت و از همه کشورها، سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی می‌خواهد تا از اجرای برجام حمایت کنند و از اقداماتی که موجب تضعیف آن می‌شود، خودداری کنند.

وی در ادامه گفت: اما، در توهین و تحقیری آشکار به جامعه بین‌المللی، اقدامات و تحریم‌های یک‌جانبه و غیرقانونی اخیر آمریکا، به‌طوری فاحش و در کمال بی‌احترامی، قطعنامه مذکور را نادیده می‌گیرد.

غریب آبادی ادامه داد: جهان شاهد یک پدیده بسیار منحصر بفرد است و آمریکا نه تنها بی شرمانه از اجرای تعهداتش براساس قطعنامه ۲۲۳۱ خودداری می‌کند، بلکه به طور جسورانه و خودخواهانه، دیگر کشور‌ها را مجبور می‌کند تا از آن تبعیت کنند. تحریم‌ها و اقدامات اعمال‌شده از سوی آمریکا، به طور خاص برای «تأثیرگذاری منفی مستقیم بر روابط اقتصادی با ایران» از طریق تهدید و ارعاب کشور‌های ثالث و سایر کشور‌ها برای تبعیت از جاه طلبی‌های سیاسی آن می‌باشد.

وی افزود: این تحریم‌ها و فشارها، غیرقانونی است و با قواعد تثبیت‌شده مندرج در منشور سازمان ملل و پذیرفته‌شده توسط جامعه بین‌المللی، از جمله برابری حاکمیتی کشورها، عدم مداخله و عدم دخالت در امور داخلی کشور‌ها و آزادی تجارت و ناوبری بین‌المللی مغایرت دارد.

نماینده دائم کشورمان، در ادامه بر اصل عدم استفاده یا تهدید به استفاده از زور در روابط بین‌الملل و حل‌وفصل مسالمت‌آمیز مناقشات به عنوان سنگ بنای چندجانبه گرایی تأکید کرد و ابراز داشت هیچ کشور یا گروهی از کشورها، صلاحیت محروم کردن سایر کشور‌ها از حقوق قانونی شان به بهانه ملاحظات سیاسی را ندارند.

در این رابطه، وی اقدامات اجباری و یک‌جانبه آمریکا را مغایر با قرار موقت ۳ اکتبر ۲۰۱۸ دیوان دادگستری بین‌المللی، که با اجماع صادر شد، دانست و گفت: ایالات متحده به عنوان کشوری که این تحریم‌های یک‌جانبه را علیه ایران اعمال می‌کند، تعهد الزام‌آور برای اجتناب از هر اقدامی که باعث وخامت اوضاع نزد دیوان گردد، دارد.

وی همچنین افزود: تحریم‌ها همیشه به مردم عادی ضرر می‌زند، ولی تحریم‌ها به ندرت موجب تغییر سیاست‌ها می‌شود و مردم را به پشت میز مذاکره درنخواهد گرداند. در واقع، تحریم‌های اعمال‌شده از سوی آمریکا علیه ایران، عزم مردم را برای مقاومت در برابر این تحریم‌ها تقویت کرده است.

غریب آبادی همچنین اظهار داشت که رفتار غیرمسئولانه آمریکا، یک پاسخ دسته جمعی از سوی جامعه بین‌المللی برای حمایت از حکومت قانون و جلوگیری از تضعیف دیپلماسی و حمایت از چندجانبه گرایی را می‌طلبد.

وی در ادامه، ضمن تقدیر از حمایت قوی به عمل‌آمده از برجام توسط اکثریت قاطع کشور‌های عضو، افزود: اگر قرار است برجام پابرجا بماند و به حیات خود ادامه دهد، اقدامات عملی مناسب برای تضمین برد-برد بودن این توافق باید صورت پذیرد و این به معنای آنست که اگرچه ایران به مواضع و حمایت قوی سیاسی سه کشور اروپایی در ارتباط با برجام اذعان دارد، ولی قویا معتقد است که زمان، بسیار حساس است و اقدامات ملموس و عملی برای تضمین منافع اقتصادی پیش‌بینی‌شده در برجام برای ایران باید فورا انجام پذیرد.

وی افزود: به‌هرحال، اگر درمانی برای اوضاع کنونی یافت نشود، ایران گزینه‌های خود را ذیل برجام در اختیار دارد و تصمیمات مناسب خود را براساس منافع ملی اش اتخاذ خواهد کرد.

در انتهای سخنرانی، نماینده دائم کشورمان بخشی از اظهارات دکتر روحانی، رئیس جمهوری، در نشست سال جاری مجمع عمومی سازمان ملل متحد در این زمینه را نقل کرد که تضمین منافع درازمدت مردم ایران از اهمیت اساسی برخوردار است و اگر این منافع علیرغم خروج امریکا تامین شوند، ایران در توافق خواهد ماند، در غیر این صورت، اقدام متفاوت دیگری را اتخاذ خواهد کرد که در نتیجه یا همه طرف‌های توافق نفع خواهند برد و یا هیچ‌کس.

وی در پایان، اظهار داشت که توافق هسته‌ای دستاورد سال‌ها مذاکرات دو و چندجانبه حساس است که مورد حمایت و تشویق اکثریت قاطع جامعه بین‌المللی قرار گرفت و به عنوان بخشی از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز واقع‌شده است، بنابراین، مایه شرم عظیمی خواهد بود اگر این دستاورد دیپلماسی چندجانبه طی ۱۲ سال گذشته، توسط رفتار بی مسئولیت و اقدام یک‌جانبه یک کشور از هم بپاشد.