مساله مهم روايتي است که سعودي‌ها پس از فشارهاي شديد بين‌المللي ازاين اقدام وحشيانه روايت مي‌کنند.
دادستان کل عربستان روز شنبه در بيانيه‌اي ضمن تاييد خبر کشته شدن خاشقجي اعلام کرد، خاشقجي در روز دوم اکتبر با مردي در داخل کنسولگري سعودي‌ها در استانبول ملاقات کرده که در حين آن درگيري رخ داده و خاشقجي به قتل رسيده است.
دادستان کل عربستان اعلام کرد، افراد مظنون براي گفت‌وگو درباره احتمال بازگرداندن خاشقجي به عربستان به استانبول رفته بودند. با اين حال بسياري از کشورها روايت رياض از قتل خاشقجي را در تناقض با اظهارات پيشين سعودي‌ها مبني بر خروج خاشقجي از ساختمان کنسولگري اعلام کردند.
جمال خاشقجي در فهرست تحت تعقيب رژيم سعودي قرار داشت و از بيم دستگير شدن در خارج از عربستان زندگي مي‌کرد.
سئوال مهم اين است که چرا سعودي‌ها ابتدا اساسا منکر هرگونه اطلاعي از سرنوشت خاشقجي شدند و اکنون اعتراف مي‌کنند که وي به دليل نزاع در کنسولگري عربستان در استانبول کشته شده است؟ حتي اگراين ادعاي سعودي‌ها پذيرفته شود، سئوال مهم ديگر اين است که جسد خاشقجي کجاست و چه بلايي بر سر آن آمده است؟
به نظر مي‌رسد سعودي‌ها اکنون با مشکل بزرگتري يعني مثله کردن جسد خاشقجي مواجه هستند و با پيدا شدن جسد وي که گفته مي‌شود ممکن است در نواحي جنگلي اطراف استانبول دفن شده باشد، با رسوايي جديدي مواجه خواهند شد که هيچ راهي براي خلاصي از آن ندارند.
اما مساله مهمي که اتحاديه‌اروپا بر آن تاکيد مي‌کند و فدريکا موگريني مسئول سياست خارجي اتحاديه‌اروپا در بيانيه‌اي بر آن تاکيد کرده اين است که ماجراي قتل جمال خاشقجي، مغاير با ماده 55 «معاهده روابط کنسولي وين» مبني بر احترام گذاشتن به قوانين دولت ميزبان است.
محمد بن سلمان وليعهد سعودي با اعزام تيم ترور به استانبول و شکنجه و قتل فجيع جمال خاشقجي در محل کنسولگري عربستان نشان داد که هيچ اعتنايي به قوانين و معاهدات بين‌المللي ندارد. درعين حال؛ واکنش غربي‌ها به ويژه مقامات اروپايي نشان مي‌دهد که آنها اساسا روايت سعودي‌ها را از قتل خاشقجي باور نکرده‌اند.
آنگلا مرکل صدراعظم آلمان اعلام کرد، توضيحات رياض درباره مرگ «جمال خاشقجي» روزنامه‌نگار منتقد سعودي را نمي‌پذيرد. رئيسان برخي از کشورهاي اروپايي مانند دانمارک نيز اظهارات مشابهي داشتند.
مقامات آمريکايي و نمايندگان کنگره آمريکا نيز اظهارات مشابهي ابراز داشته‌اند و برغير قابل باور بودن ادعاي رژيم سعودي درباره قتل خاشقجي تاکيد کرده‌اند.
«مارکو روبيو» Marco Rubio سناتور جمهوري‌خواه ايالت فلوريدا در واکنش به روايت مقامات عربستان درباره نحوه مرگ روزنامه‌نگار سعودي، آن راعجيب دانست و خواستار تحريم عاملان قتل وي شد.
روبيو در توئيتر خود نوشت: داستان‌هاي در حال تغيير عربستان سعودي درباره قتل خاشقجي ديگر دارد کهنه مي‌شود. بايد تحقيقات را براساس قانون «ماگينسکي» پيش برده و حقيقت واقعي ماجرا را مشخص کنيم و عليه عاملان آن تحريم وضع کنيم.
ديدگاه مشابهي نيز از سوي اروپايي‌ها درباره تحريم رژيم سعودي ابراز شده است. «آندرياس شيدر» Andreas Schieder رئيس کميسيون سياست خارجي پارلمان اتريش از اتحاديه‌اروپا خواست رژيم سعودي را در ارتباط با قتل روزنامه‌نگار منتقد اين رژيم، تحريم کند.
بدين ترتيب انتظار مي‌رود که غربي‌ها حداقل براي حفظ ظاهر هم که شده تحريم‌هايي را عليه برخي مقامات سعودي وضع کنند، با اين حال؛ همان‌گونه که دونالد ترامپ رئيس جمهور آمريکا نيز اظهار داشته است اين تحريم‌ها نبايد فروش‌هاي تسليحاتي را به عربستان سعودي شامل شود.
نويسنده: سيد رضا ميرطاهر
141/120
کليدواژه دونالد ترامپ عربستان سعودي جمال خاشقجي