سرویس خارجی-
آش پرونده خاشقجی آنقدر شور شده که اگر آب تمام دریاهای عربی نیز جمع شود امکان ندارد دستان بن سلمان را بتواند از خون جمال خاشقجی روزنامهنگار سعودی پاک کند. این فاجعه آنقدر وسعت پیدا کرده که حتی نزدیکترین دوستان آل سعود نیز آشکارا در حال جدا کردن راه خود از ریاض هستند چرا که دیگر حمایت از این رژیم را به صلاح نمیدانند!
بسیاری حتی پا را فراتر نهاده و با جسارت بیشتری در این مورد موضعگیری میکنند و حتی تاکید دارند بن سلمان قربانی این قتل شود. برخی اما کماکان معتقدند دونالد ترامپ به هیچ عنوان اجازه نخواهد داد بن سلمان برکنار شود چرا که وی شاهزادهای مناسب برای سیاستهای تهاجمی ترامپ است. اما با این حال بیشتر رسانهها این روزها درباره برکناری بن سلمان سخن میگویند.به عنوان مثال روزنامه فرانسوی «فیگارو» به نقل از «یک منبع دیپلماتیک» نوشته، «در پرتو فشارهای بینالمللی روزافزون به خاطر ناپدید شدن جمال خاشقجی، هیئت بیعت سعودی از چند روز پیش با اهتمام فراوان کار بررسی پرونده محمد بن سلمان را شک و تردیدهایی درباره او وجود دارد، آغاز کرده است... شاهزاده خالد بن سلمان سفیر عربستان در واشنگتن به ولیعهدی عربستان منصوب شده و این بدان معنا است که محمد بن سلمان ولیعهد کنونی پست خود را ترک خواهد کرد اما این امر فوری نخواهد بود بلکه در میان مدت اتفاق خواهد افتاد.» به گزارش تسنیم، این روزنامه در ادامه نوشته «این خبر را از یک منبع سعودی در ریاض تایید کرده است.»
خبرگزاری ایرنا نیز تاکید کرده، هیئت عالی علمای عربستان روز پنجشنبه با انتشار بیانیهای با اشاره به اقدامات ظالمانه و سیاستهای نادرست بن سلمان و تاکید بر مجرم بودن وی در قتل خاشقجی، خواستار عزل وی شدند. «نیویورکتایمز» رسانه دیگری است که به این موضوع پرداخته و نوشته: «ملک سلمان باید پسرش را برکنار کند و مسئولیت قتل خاشقجی را بر عهده بگیرد.» روزنامه واشنگتن پست حتی از شکلگیری جریانی پیرامون «احمد بن عبدالعزیز» برای پادشاهی عربستان و برکناری محمد بن سلمان خبر داد.
سرنوشت شاه ایران در انتظار بن سلمان
در همین حال روزنامه «گاردین» با هشدار درباره مواضع ولیعهد سعودی در یادداشتی تاکید کرده، ملک سلمان باید خاطراتش درباره سرنوشت شاه ایران را در اختیار پسر مورد علاقهاش قرار دهد: «تاریخ نشان داده که سرکوب بیرحمانه مخالفان سبب میشود که نارضایتی عمومی ایجاد شود و این نارضایتی به نقطه جوش برسد و تبعات فاجعهبار به دنبال داشته باشد. ملک سلمان سنش به اندازهای است که به یاد داشته باشد چه بر سر شاه ایران آمد. او باید خاطراتش در این باره را با محبوبترین پسرش در میان بگذارد.»
بن سلمان طراح اصلی قتل
اما در حالی که رئیسجمهور و وزیر خارجه آمریکا دست داشتن «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی در ماجرای ناپدید شدن «جمال خاشقجی» را انکار میکنند مقامات امنیتی این کشور نظر دیگری دارند. شبکه «ان. بی. سی.» به نقل از چند مقام دولتی آمریکا گزارش داده از نظر دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی این کشور، غیرقابل باور است که بنسلمان هیچ ارتباطی با قتل خاشقجی نداشته باشد، البته هنوز هیچ مدرکی در این رابطه به دست نیاوردهاند. جو بایدن معاون باراک اوباما رئیسجمهور سابق آمریکا نیز ضمن انتقاد شدید از مواضع کاخ سفید در قبال پرونده ناپدید شدن «جمال خاشقجی» گفته اتهامهایی که تاکنون مطرح شده، با شیوه اقدام و رفتار پادشاهی سعودی مغایرتی ندارد.
از سوی دیگر شبکه تلویزیونی الجزیره تصاویری از تردد افسر اطلاعاتی سعودی مظنون به قتل جمال خاشقجی را منتشر کرده است. شبکه تلویزیونی الجزیره اعلام کرده این تصاویر را از دوربینهای مداربسته ترکیه بهدست آورده است که تردد ماهر عبدالعزیز مطرب افسر اطلاعاتی سعودی را قبل و بعد از ورود خاشقجی به کنسولگری عربستان در شهر اسلامبول نشان میدهد. منابع ترکیه روز چهارشنبه فاش کردند که هماهنگکننده عملیات حذف فیزیکی خاشقجی، ماهر عبدالعزیز مطرب سرهنگ دستگاه اطلاعاتی عربستان است.
احمد العسیری، قربانی میشود
از سوی دیگر تلاشها همچنان برای نجات بن سلمان از این فاجعه ادامه دارد. روزنامه «نیویورکتایمز» از تصمیم سعودیها برای قربانی کردن یک ژنرال بلندپایه با هدف مصون نگه داشتن ولیعهد سعودی از اتهام مشارکت در قتل خاشقجی خبر داده است. این روزنامه به نقل از «سه فرد مطلع» از طرح سعودیها، نوشته حکام عربستان قصد دارند ژنرال «احمد العسیری» از مشاوران رده بالای بنسلمان و سخنگوی سابق ائتلاف عربی علیه یمن را مقصر مرگ خاشقجی اعلام کنند. افراد نزدیک به کاخ سفید در گفتوگوهای خود با مقامهای سعودی در جریان این مسئله قرار گرفته و نام العسیری را نیز شنیدهاند. بر این اساس، انتظار میرود که سعودیها اعلام کنند که عسیری به صورت شفاهی مجوز ربودن خاشقجی را از بنسلمان دریافت کرده، اما یا دستور را درست متوجه نشده و یا از اختیاراتش فراتر رفته و در نتیجه خاشقجی را به قتل رسانده است.
تحریم جهانی عربستان
جنایت عربستان علیه خاشقجی باعث شده تا حتی کشورهای غربی به عنوان دوستان بن سلمان نیز مجبور شوند عربستان را تحت فشار قرار دهند. «امانوئل ماکرون» رئیسجمهور فرانسه در این ارتباط گفت، پاریس هماهنگ با آلمان، انگلیس و هلند سفرهای سیاسی به عربستان را تا مشخص شدن سرنوشت «جمال خاشقجی» روزنامهنگار منتقد سعودی تعلیق کردهاند. پیش از این نیز «استیون منوچین» وزیر خزانهداری آمریکا اعلام کرده بود که در کنفرانس سرمایهگذاری عربستان شرکت نخواهد کرد. وزیران اقتصادی انگلیس، فرانسه و هلند نیز عدم مشارکت خود در این کنفرانس را بهدلیل ناپدید شدن «جمال خاشقجی» روزنامهنگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان ابراز داشته بودند. رئیس کمیسیون سیاست خارجی پارلمان آلمان نیز در سخنانی خواستار افزایش فشارهای اقتصادی بر عربستان بهدلیل پرونده «خاشقجی» شده و تأکید کرد، باید آمریکا را متقاعد کنیم که ولیعهد سعودی را در تنگنا قرار دهد.
علاوه بر این، بیش از ۴۰ نفر از اعضای مجلس نمایندگان آمریکا از رئیسجمهور این کشور خواستند که عربستان را به دلیل ماجرای خاشقجی، شدیدا مورد تحریم قرار دهد. به گزارش روسیا الیوم، اعضای مجلس نمایندگان از کنگره خواستند که تا ۱۲۰ روز دیگر و یا زودتر از آن، تصمیمات مناسبی را در این خصوص اتخاذ کند.
شبکههای «سی.ان.ان»، «سی.ان.بی.سی»، «بلومبرگ» و روزنامه «نیویورکتایمز» هم در واکنش به وضعیت مبهم خاشقجی از شرکت در این کنفرانس انصراف دادهاند. پایگاه «آکسیوس» گزارش داده که «ماریا باتیرومو» مجری معروف «فاکس بیزنس» که قرار بود در این کنفرانس سخنرانی کند، گفته در این نشست شرکت نمیکند، مگر آنکه سعودیها اجازه دهند او یک مصاحبه «بدون محدودیت» با «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی داشته باشد.
کنفرانس «ابتکار سرمایهگذاری آینده» که به «داووس صحرا» معروف شده، بخشی از تلاشهای حکومت سعودی برای جذب سرمایههای خارجی برای پروژه بلندپروازانه «۲۰۳۰» است، قرار است روزهای ۲۳ تا ۲۵ اکتبر (اول تا سوم آبان) در شهر ریاض برگزار شود.