خبرگزاري آريا- المانيتور نوشت: پادشاه سعودي به دليل فشار‌هايي که بر بن سلمان وجود دارد، احتمالا وي را از سمت وليعهدي برکنار خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاري آريا، پايگاه اينترنتي المانيتور به بررسي تاثير پرونده ناپديد شدن جمال خاشقجي روزنامه نگار منتقد عربستان سعودي پرداخت و نوشت اين بحران باعث شده است خاندان سلطنتي سعودي در حال ارزيابي هزينه هاي مالي و سياسي ناشي از مقصر دانستن وليعهد اين کشور در جريان پرونده خاشقجي باشند. به همين علت، هر احتمالي را مي توان متصور شد. همچنين به واسطه فشارهايي که اکنون بر محمد بن سلمان وجود دارد، وي ممکن است از پادشاه اين کشور بخواهد سمت وليعهدي را –دست کم فعلا- از او بگيرد.
ليندسي گراهام سناتور جمهوريخواه که يک حامي وفادار عربستان سعودي شمرده مي شود، اين هفته در گفتگوي خود با شبکه خبري فاکس نيوز اعلام کرد محمد بن سلمان وليعهد عربستان "بايد برود". طرح اين سخنان توسط گراهام، مايه تعجب بسياري شد. اکنون، روزنامه فرانسوي فيگارو در گزارش خود نوشته است دست کم هفت تن از نمايندگان خاندان سلطنتي عربستان سعودي در حال برگزاري نشست هايي محتاطانه و محرمانه هستند تا بتوانند راه برون رفتي از آشوب حاصل از ناپديد شدن جمال خاشقجي روزنامه نگار سعودي پيدا کنند. خاشقجي در کنسولگري عربستان سعودي در استانبول ناپديد شد.
المانيتور با شماري از کارشناسان مسائل کشورهاي حاشيه خليج (فارس) گفتگو کرد. نتايج اين گفتگوها نشان داد اين کارشناسان بر اين باور هستند با توجه به آنکه خاندان سلطنتي سعودي در حال ارزيابي هزينه هاي مالي و سياسي ناشي از مقصر دانستن محمد بن سلمان، وليعهد متکبر 33 ساله سعودي در جريان پرونده خاشقجي هستند و به همين علت، هر احتمالي را مي توان متصور شد.
بروس ريدل از کارشناسان پيشين آژانس اطلاعات مرکزي آمريکا (سيا) و از همکاران بخش "نبض خليج (فارس)" در المانيتور در اين باره گفت: "در برهه کنوني، در شرايط جديدي به سر مي بريم که تا کنون هيچ تجربه اي در خصوص آن نداشته ايم. تقريبا هر اتفاقي ممکن اس روي دهد. همچنين اين احتمال وجود دارد که محمد بن سلمان بتواند با فريبکاري و گزافه گويي، از پس اين شرايط بر آيد و پيروز شود."
خشم جامعه بين المللي از بن سلمان
اما اين موضوع چرا تا اين اندازه مهم است. محمد بن سلمان خود را به عنوان چهره اصلاح طلب پادشاهي سعودي معرفي کرد. وي تلاش مي کند تا اين کشور را از اقتصاد مبتني بر ثروت نفتي دور کند و آن را به اقتصاد دانش بنيان برساند. اکنون با توجه به اتهاماتي که در خصوص صدور دستور قتل بي رحمانه خاشقجي توسط محمد بن سلمان منتشر شده است، وي به هدف خشم جامعه بين المللي و نماد توحش تبديل شده است.
وليعهد عربستان سعودي با به کار گيري تاکتيک هاي مشت آهنين با هدف سرکوب کردن مخالفان در کشور، از جمله بازداشت اعضاي خانه سعود که سال گذشته در هتل ريتز-کارلتون صورت گرفت، دشمنان قدرتمندي را براي خود ايجاد کرده است. ريدل در اين باره گفت محمد بن سلمان اکنون به منظور کاهش فشارهايي که بر وي وجود دارد، مي تواند به سلمان مراجعه و از وي درخواست کند سمت وليعهدي را –دست کم فعلا- از او بگيرد.
ريدل در اين باره گفت: "وي به شدت باعث افزايش فضاي رعب و وحشت شده است. او ممکن است به قتل برسد. او خود نيز از اين جريان آگاه است و براي جلوگيري از وقوع چنين شرايطي، به اقدامات افراطي متوسل شده است."
حسين ايبيش کارشناس عالي مقيم در «موسسه کشورهاي عرب خليج (فارس) در واشنگتن» در اين باره گفت ملک سلمان نيز مي تواند قدرت را دوباره توزيع کند و محمد بن سلمان را از سلطه بر نيروهاي مسلح عربستان سعودي برکنار کند، اختيارات را به عهده ديگر مقامات خاندان سلطنتي سعودي واگذار کند و ماموريت ها و آژانس هاي جديدي را در اختيار محمد بن سلمان قرار دهد.
وي در اين باره گفت: "مردم درباره محمد بن سلمان به گونه اي سخن مي گويند که گويي وي عملا حاکم عربستان سعودي است. اما اين گونه نيست. پادشاه سالخورده است. او بخش زيادي از اختيارات هر روزه خود را واگذار کرده است. اما تصور نمي کنم در اين باره ترديدي وجود داشته باشد زماني که پادشاه، تصميم خود را بگيرد آن را اجرايي خواهد کرد."
آيا تغيير و جابجايي نيروها در رياض رخ خواهد داد؟
ناظران مسائل عربستان سعودي در اين باره به لورا روزن خبرنگار ديپلماتيک المانيتور اعلام کردند به طور خاص مجذوب مطلبي شده اند که ديويد ايگناتيوس در روزنامه واشنگتن پست منتشر و در آن اعلام کرده است نتيجه تحقيقات دولت عربستان سعودي ممکن است حاکي از آن باشد که احمد العسيري متحد محمد بن سلمان و معاون رئيس دستگاه اطلاعاتي عربستان سعودي، سرحلقه عمليات قتل باشد.
يک مقام پيشين آمريکايي نيز در اين باره به المانيتور گفت اگر سعودي ها "به دنبال نسبت دادن اين جريان به العسيري باشند که از مدت ها پيش در محفل نزديکان محمد بن سلمان قرار داشته است، شايد بتوان گفت آنها دست کم تا حدي در خصوص پاسخگويي نسبت به اين جريان، جدي هستند. اما اگر آنها به دنبال نسبت دادن اين جريان به ديگران باشند، ممکن است هدف آنها تلاش براي استفاده از اين بحران به منظور تغيير سمت هاي متحدان محمد بن سلمان يا ارتقاي سمت هاي آنها باشد."
واکنش هاي بين المللي، و به ويژه واکنش هاي آمريکا نيز مي تواند در اين خصوص نقش مهمي را ايفا کند. مايک پمپئو وزير امور خارجه دونالد ترامپ رئيس جمهور آمريکا ظاهرا مشتاق است تا هر چه زودتر پرونده خاشقجي را پشت سر بگذارد. اين در حالي است که قانونگذاران خشمگين آمريکا در کنگره اين کشور احتمالا تلاش خواهند کرد تلافي اين جريان را در قبال عربستان سعودي انجام دهند و براي مثال، فروش تسليحات را به اين کشور متوقف کنند.