شناسهٔ خبر: 28655478 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: بی‌بی‌سی فارسی | لینک خبر

رسانه‌های ترکیه ویدیوی 'ارتباط عربستان با ناپدید شدن خاشقجی را منتشر کردند'

صاحب‌خبر -
حق نشر عکس Reuters
Image caption هواپیمای سعودی در باند فرودگاه استانبول

رسانه‌های ترکیه تصاویر دوربین‌های مداربسته را منتشر کرده‌اند که به گفته آنها ممکن است باعث روشن شدن سرنوشت جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار ناپدید شده سعودی شود.

آقای خاشقجی از زمان ورود به ساختمان کنسولگری عربستان سعودی در استانبول از یک هفته پیش دیده نشده است.

تصاویری که رسانه‌های ترک منتشر کرده‌اند نشان‌دهنده ورود گروهی است که گفته شده پانزده نفر از مقام‌های سعودی هستند. این افراد پیش از ورود آقای خاشقجی به کنسولگری وارد استانبول شده بودند.

این افراد چند ساعت بعد ترکیه را ترک کردند.

پلیس ترکیه بر این باور است که آقای خاشقجی در ساختمان کنسولگری به قتل رسیده است اما مقام‌های سعودی می‌گویند او پس از انجام کارهای اداری‌اش، ساختمان را ترک کرده و آسیبی به او نرسیده بوده است.

آقای خاشقجی از منتقدان حکومت عربستان و محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور، از روز دوم اکتبر به این سو دیده نشده است.

حق نشر عکس Reuters

ویدیو چه چیزی را نشان می‌دهد؟

شبکه تلویزیونی تی‌آر‌تی ترکیه ویدیوی ورود و خروج این افراد را نشان داده که ظاهرا از یک دوربین مداربسته استخراج شده‌اند و خودروهایی را از جمله یک ون سیاه رنگ را نشان می‌دهد که به کنسولگری می‌روند.

در این ویدیو گروهی مرد سعودی از طریق فرودگاه استانبول وارد ترکیه می‌شوند، به هتل می‌روند و ساعاتی بعد کشور را ترک می‌کنند.

در این مدت یک هواپیمای چارتر (اجاره‌ای) عربستان سعودی در باند فرودگاه بود.

آقای خاشقجی برای کارهای اداری‌اش، نهایی کردن طلاق از همسرش برای ازدواج با خدیجه چنگیز، نامزد ترکش به کنسولگری رفته بود. نامزد او دم در کنسولگری منتظر او بود.

روزنامه صباح ترکیه گزارش داده است که اعضای یک گروه اطلاعاتی را شناسایی کرده که به گفته این روزنامه در ناپدید شدن آقای خاشقجی دست داشته‌اند.

جامعه جهانی چه واکنشی نشان داده است؟

جرمی هانت، وزیر امور خارجه بریتانیا خواهان پاسخ فوری عربستان سعودی در باره ناپدید شدن آقای خاشقجی شده است.

حق نشر عکس EPA
Image caption آقای خاشقجی از منتقدان محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان از روز دوم اکتبر به این سو دیده نشده است

آقای هانت در تماس تلفنی با عادل جبیر، وزیر امور خارجه عربستان هشدار داده که "دوستی، به ارزش‌های مشترک وابسته است."

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا نیز گفته است "هنوز" با مقام‌های سعودی در باره ناپدید شدن این روزنامه‌نگار صحبت نکرده است ولی "در مقطعی" این کار را خواهد کرد.

مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا هم خواهان حمایت عربستان از "تحقیقات تمام و کمال" در باره این مساله شد و از این کشور خواست در باره نتایج چنین تحقیقی به طور شفاف عمل کند.

گزارشگران و کارشناسان سازمان ملل متحد هم خواهان تحقیقات "بی‌درنگ مستقل و بین‌المللی" شده‌اند.

هفته پیش محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی به شبکه خبری بلومبرگ گفت دولت عربستان "مایل است بداند چه اتفاقی افتاده است."

خالد بن سلمان آل سعود، برادر ولیعهد عربستان و سفیر این کشور در آمریکا نیز گفته است "تمام گزارش‌ها در باره ناپدید شدن یا مرگ آقای خاشقجی، نادرست و بی‌پایه هستند."

نامزد آقای خاشقجی چه واکنشی نشان داده است؟

حق نشر عکس AFP/Getty Images
Image caption خدیجه چنگیز خواهان کمک آمریکا شده است

خدیجه چنگیز خواهان کمک آمریکا شده است.

او در یادداشتی احساسی در روزنامه واشنگتن‌پست که آقای خاشقجی ستون‌نویس آن بود خواهان کمک دونالد ترامپ و ملانیا، بانوی اول آمریکا برای یافتن نامزدش شده است. او گفته است آن دو "در حال برنامه‌ریزی برای عروسی" بودند.

ترکیه گفته است ساختمان کنسولگری را جست‌و‌جو خواهد کرد.

دولت عربستان گفته است این کشور "آماده همکاری" در این باره است.

ترکیه گفته است عربستان سعودی باید ادعای خود مبنی بر خروج آقای خاشقجی از ساختمان کنسولگری را ثابت کند. ترکیه هیچ سند و مدرکی دال بر ادعای مطرح شده مبنی بر کشته شدن آقای خاشقجی در داخل کنسولگری منتشر نکرده است.

جمال خاشقجی کیست؟

جمال خاشقجی یکی از سرشناس‌ترین منتقدان ولیعهد عربستان سعودی است، ولیعهدی که اصلاحاتش با ستایش غرب مواجه بوده اما همزمان ظاهرا به سرکوب منتقدان پرداخته که در این میان فعالان حقوق بشر و حقوق زنان و روشنفکران و روحانیون بازداشت شده‌اند.

جمال خاشقجی، سردبیر سابق روزنامه الوطن و یک شبکه تلویزیونی سعودی بوده که تنها برای مدت کوتاهی فعال بود. او سال‌ها به خاندان حاکم در عربستان نزدیک بوده و مشاور چندین مقام ارشد سعودی بوده است.

پس از آن که چندین تن از دوستان آقای خاشقجی بازداشت شدند، ستون او در روزنامه الحیات لغو شد و گفته شده که به او هشدار داده شده بود دیگر توییت نکند. او سپس از عربستان خارج شد و به آمریکا رفت و از آنجا برای واشنگتن پست نوشت و در شبکه‌های تلویزیونی عربی و غربی به عنوان کارشناس حاضر شد.

جمال خاشقجی در سپتامبر امسال در روزنامه واشنگتن پست نوشت: من خانه‌ام، خانواده‌ام و شغلم را ترک کرده‌ام و صدایم را بلند می‌کنم و کاری غیر از این، خیانت به افرادی خواهد بود که در حال پژمردن در زندان هستند. من موقعی که خیلی‌ها نمی‌توانند حرف بزنند، حرف می‌زنم."