به گزارش خبرگزاري آريا،سايت اسپوتنيک در تحليلي آورده است طي روزهاي گذشته دادگاه بين المللي لاهه راي خود را در خصوص شکايت ايران از آمريکا مبني بر بازگشت تحريم هاي يکجانبه اين کشور عليه تهران صادر کرد. براساس راي اين دادگاه بين المللي، واشنگتن موظف است که تحريم هاي خود را در مورد کمک هاي انسان دوستانه، لوازم يدکي براي هواپيما هاي مسافربري، غذا و دارو را رفع کند.
جالب است که تهران نيز به پيمان مودت که در سال 1955 بين آمريکا و ايران به امضاء رسيده بود، اشاره کرد. پس از اعلام راي دادگاه لاهه بر عليه آمريکا مايک پمپئو وزير خارجه آمريکا از خروج واشنگتن از اين پيمان خبر داد.
درباره علت اشاره ايران به پيمان مودت با اينکه تهران مدتهاست با آمريکا رابطه اي ندارد، معني پيروزي براي ايران و آمريکا در دادگاه لاهه و همچنين ايران به چه صورت مي تواند از اين پيروزي در آينده استفاده کند ، مريم جلالوند، کارشناس ارشد و حقوق بين الملل و دانشجوي دکتر کاقيه در مصاحبه اسپوتنيک توضيحاتي ارائه داده است.
به نظر من يک وضعيت استثنايي و بسيار جالب امروزه بين ايران و آمريکا در طول چهار دهه که از انقلاب ايران مي گذرد، وجود دارد. دو کشور يک عهدنامه دوستي و مودت معتبر با وجود حوادث تلخ تاريخي که از زمان انقلاب در ايران در سال 1979 تا کنون روي داده، وجود دارد که از نظر حقوق بين الملل معتبر و قابل استناد است. عهدنامه مودت در روابط اقتصادي و حقوق کنسولي بين ايران و آمريکا و دو سال پس از کودتاي 28 مرداد 1332 به امضاء رسيد. و بر همگان واضح است که کودتاي 1332 با همکاري و همراهي دولت بريتانيا و سازمان اطلاعات مرکزي آمريکا صورت گرفت و موجب بازگشت شاه به ايران و تقويت سلطنت و ساقط شدن دولت ملي دکتر مصدق مي شود.
سابقه توافقنامه معاهدات مودت بين آمريکا و ساير کشورها به قرن هجدهم بازمي گردد. براي نخستين بار آمريکا با فرانسه در فوريه 1778 يک عهدنامه مودت با اين کشور به امضاء مي رساند و از اين زمان به بعد آمريکا يک روندي را براي تقويت همکاري بازرگاني، تسهيل سرمايه گذاري خارجي و استحکام روابط سياسي خارجي با امضاء پيمان مودت پيش مي گيرد.
پيمان مودت و روابط اقتصادي و کنسولي ايران و آمريکا در سال 1334 و در زمان رياست جمهوري آيزن هاور و نخست وزيري حسين علاء به امضاء مي رسد. اين دوره با آغاز جذب سرمايه گذاري خارجي از سوي دولت ايران و تصويب قانون جلب و حمايت از سرمايه گذاري خارجي همزمان هست.
پيمان مودت بين ايران و آمريکا شامل يک مقدمه و 23 ماده متضمن مقررات توسعه روابط بازرگاني و تنظيم روابط حقوقي کنسولي با تاکيد بر صلح و دوستي پايدار ميان دو کشور مي باشد.
پس از 22 سال از اجرايي شدن عهدنامه مودت، واقعه گروگان گيري ديپلمات هاي آمريکايي در سال 1979 رخ مي دهد و آمريکا در سال 1980 روابط سياسي خود را بطور يکجانبه با ايران قطع مي کند و دست به يک عمليات نظامي در خاک ايران مي زند که با شکست روبرو مي شود. طي اين مدت اولين تحريمهاي آمريکا عليه ايران اجراء شده و دارايي هاي ايران در آمريکا مسدود مي شود و اين آغاز دوره پرتنش و آکنده از درگيري هايي بوده که بين ايران و آمريکا رخ مي دهد که هر کدام به طور مستقل نقض اساسي اصل دوستي پيمان مودت محسوب مي شود و ميتواند دليلي بر تعليق و يا خروج يکي از طرفين از عهدنامه و يا حتي اعلام اختتام عهدنامه از سوي هر يک از دو کشور باشد. ولي با وجود تمامي مشکلات و اختلافات و تضاد منافعي که طي چهار دهه بين دو کشور وجود داشته، اين عهدنامه همچنان معتبر بوده است.
نظر شما