روزنامه اسرائیلی «جروزالم پست» با اشاره به نتایج احتمالی حاصل از دیدار میان کیم و ترامپ می نویسد:«هیچ کس نمی داند در دیدار روز سه شنبه زمانی که دونالد ترامپ رییس جمهوری امریکا با کیم جونگ اون رهبر کره شمالی در سنگاپور دیدار خواهد داشت چه اتفاقی خواهد افتاد.
به گزارش
سایت روزنو، این نخستین دیدار رهبران بلندپایه دو کشور با یکدیگر است. عدم قطعیت به حدی است که حتی نمی توان به طور ۱۰۰ درصد گفت که این دیدار روی خواهد داد همان گونه که در چند هفته اخیر گفته شده بود که احتمل لغو دیدار وجود دارد.
اما با فرض این که این دیدار روی می دهد نتایج آن چه تاثیری بر وضعیت برنامه هسته ای ایران و امنیت اسرائیل خواهد گذاشت؟ مذاکرات میان کیم و ترامپ حول محور خلع سلاح هسته ای خواهد بود. توافقی ایده آل برای ایالات متحده آن است که کره شمالی تمام تسلیحات هسته ای خود را نابود کند و به توانایی تولید آن پایان دهد تا تحریم ها به دنبال آن لغو شده و سرمایه گذاری خارجی و معاملات تجاری با کره شمالی در سطحی گسترده صورت پذیرند.
مقام های کره شمالی دو فرصت و احتمال را پیش روی خود می بینند: یک توافق بزرگتر و یک توافق کوچکتر. یک توافق بزرگتر با فرض آن است که کره شمالی تقلب نمی کند بدان معنا که آن کشور واقعا از تسلیحات هسته ای خود دست می کشد و از توانایی تولید تسلیحات هسته ای چشم پوشی می کند و در مقابل نه تنها از کمک ها و مزایای اقتصادی بهره مند می شود بلکه شاهد عقب نشینی کامل نیروهای نظامی امریکایی از شبه جزیره کره و پایان مداخلات ایالات متحده در معادلات منطقه ای خواهد بود.
یک توافق کوچکتر بدان معناست که کره شمالی از تسلیحات هسته ای خود چشم پوشی می کند و قابلیت های آن را کنار می گذارد و در مقابل تحریم های وضع شده علیه پیونگ یانگ لغو شده و کمک های خارجی به آن کشور عرضه می شوند. کره شمالی، کره جنوبی و امریکا همگی یک معاهده صلح را امضا می کنند.
با این حال، کیم مجبور نیست که تمام تسلیحات هسته ای خود یا تمام تاسیسات هسته ای را کنار بگذارد. احتمالا تاسیسات بسته می شوند اما توانایی بالقوه بازگشایی آن حفظ خواهد شد و ایالات متحده نیز به احتمال زیاد از شبه جزیره کره عقب نشینی نخواهد کرد.
شکاف قابل توجهی میان امریکا و کره شمالی و انتظارات آنان از یکدیگر وجود دارد. «جان بولتون» مشاور امنیت ملی ترامپ از فشارهای حداکثری علیه کره شمالی با هدف تسلیم کامل پیونگ یانگ و دست برداشتن از توانایی تولید تسلیحات هسته ای گفته است. اخیرا اما بولتون در زمینه پرونده کره شمالی به حاشیه رانده شده است و «مایک پمپئو»و وزیر امور خارجه امریکا نقش کلیدی را ایفا می کند و در دیدار با مقام های بلندپایه کره شمالی به سر برده است.
علاوه بر آن ترامپ این هفته گفت که او دیگر از اصطلاح «فشار حداکثری» استفاده نمی کند. ترامپ یک دیدار با کیم را به رهبر کره شمالی هدیه داده است. اکنون کره شمالی مشروعیت کسب کرده است بدون آن که هیچ گونه امتیاز قابل قبول و چشمگیری برای توقف برنامه های موشکی و یا وعده هایی برای آینده را بدهد.
موضع امریکا نیز بسیار مبهم است. ایا ترامپ خواستار خلع سلاح هسته ای عملی کره شمالی در مدت زمان کوتاهی خواهد شد یا آن که از خود انعطاف پذیری نشان خواهد داد و خواستار تنظیم معاهده صلح نهایی و ارائه برخی امتیازات به کره شمالی خواهد شد؟ از این دیدار چه نتیجه ای خواهیم دید؟ به نظر می رسد تمایل ترامپ آن است که خود را معامله کننده نهایی نشان دهد و به سایر نقاط جهان به خصوص ایران این موضوع را نشان دهد.
واقعیت آن است که حتی اگر کره شمالی با خلع سلاح هسته ای کامل خود موافقت کند هنوز ظرفیت موشکی و ارتش خود را حفظ کرده و می تواند تهدید بزرگی برای کره جنوبی و ژاپن از متحدان امریکا باقی بماند.
در نتیجه، توافق بزرگتر احتمالا از دستور کار خارج شده است. محتمل ترین سناریو آن است که ترامپ مایل به توافقی است که در آن به همراه کیم یک بیانیه مشترک مبهم را درباره خلع تسلیحات هسته ای صادر کنند که به معنای امضا معاهده صلح و ارائه برخی از امتیازات هسته ای در طول سال های اینده خواهد بود با این حال، به معنای خلع سلاح هسته ای کامل و عملی نخواهد بود».
این روزنامه در ادامه می نویسد:«اکنون به وضعیت برنامه هسته ای ایران و وضعیت امنیتی اسرائیل می پردازیم. اگر ترامپ به توافقی با کره شمالی دست یابد که در آن کره شمالی با محدود کردن برنامه هسته ای خود و تحویل برخی از بمب های اتمی موافقت کند اما تاسیسات هسته ای خود را به طور کامل متوقف نکند و این که در مقابل تحریم های وضع شده علیه آن کشور لغو شوند ایا این توافقی بدتر از توافق هسته ای با ایران نخواهد بود؟
ایا چنین توافق ضعیفی میان امریکا و کره شمالی استدلال امریکا برای جهان در این باره که باید سخت گیری علیه توافق هسته ی ایران را افزایش داد بی اعتبار نخواهد کرد؟ البته سطح تهدیدها متفاوت از یکدیگر هستند و می توان گفت که کره شمالی تهدیدی بزرگتر از ایران است. در نتیجه، نیازمند توافق بهتری در مورد آن کشور هستیم .
پیونگ یانگ تسلیحات هسته ای زیادی دارد و قادر به شلیک موشک های دارای کلاهک هسته ای به سوی امریکا است در حالی که ایران در ایده آل ترین وضعیت در حال حرکت به سوی دستیابی به تسلیحات هسته ای است آن هم ظرف چندین ماه. در نتیجه، به نظر می رسد که کره شمالی خطرناک تر از ایران است.
کیم بر روی تضمین حفظ کنترل اوضاع در دست خانواده اش و بقای خود تمرکز دارد در حالی که ایران به شدت به گونه ای تهاجمی از گروه های شبه نظامی در منطقه حمایت می کند و عامل ایجاد بی ثباتی در سرتاسر خاورمیانه است. بر مبنای این استدلال امریکا می تواند به اروپایی ها بگوید که به دنبال استانداردهای دوگانه در مورد ایران و کره شمالی نیست در حالی که واقعیت آن است که این دو مورد متفاوت از یکدیگر هستند.هم چنین، در صورتی که توقف ازمایش های موشکی کره شمالی در توافق ذکر شود ترامپ می تواند از آن به عنوان ابزاری علیه ایران استفاده کند و بگوید که توافق هسته ای ایران از این نظر ناقص بود.
واقعیت اما آن است که کره شمالی برخلاف ایران به ازمایش های موشکی نیاز زیادی ندارد. بسیاری از تحلیلگران باور دارند که ایران در زمینه هسته ای راهی بسیار طولانی در پیش دارد تا بخواهد به جایگاه پیونگ یانگ برسد در صورتی که در پایان مذاکرات کیم و ترامپ، کره شمالی حاضر به خلع سلاح هسته ای نشود در حالی که امریکا ملزم به لغو تحریم ها در اغاز شود این موضوع می تواند استدلال ترامپ در زمینه توافق هسته ای با ایران را تضعیف کند.
این نتیجه، به ضرر تلاش «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل برای منزوی کردن ایران است درست در زمانی که فکر می کرد ترامپ پس از خروج از برجام از موضع اسرائیل حمایت کرده و موساد اسنادی را از اسرار هسته ای ایران از آن کشور خارج کرده است. نتانیاهو بر این باور است که از این طریق می تواند مسیر منزوی کردن ایران را هموار کند.
اروپایی ها اکنون نسبت به تهدیدات ایران درباره خروج احتمالی آن کشور از برجام و افزایش دامنه غنی سازی هسته ای نگران هستند. در آن صورت حداکثر فشار بر ایران بی اثر خواهد شد. اروپایی ها ممکن است از رویکرد ناسازگار ترامپ در قبال ایران و کره شمالی ناراضی باشند و بخواهند برجام را زنده نگه دارند. اما واقعیت اجتناب ناپذیر آن است که اگر ترامپ بازهم بخواهد بر تداوم تحریم ایران تاکید کند اتحادیه اروپا احتمالا به فکر منافع مالی و کسب پول بیش تر خواهد بود.
به طور خلاصه، از دید امریکا هرگونه توافقی با کره شمالی چه قوی چه ضعیف، می تواند به معنای دور شدن از یک حمله هسته ای احتمالی شود. امریکا احتمالا ادامه درگیری لفظی بدون بروز درگیری نظامی و هسته ای واقعی را ترجیح می دهد. از دید اسرائیل احتمالا توافقی ضعیف میان ترامپ با کره شمالی روی خواهد داد و در آن زمان دشوارتر خواهد بود که بتوان ایران را متقاعد کرد تا به توافق هسته ای پایبند باشد. در آن صورت ایران، اسرائیل و امریکا بر روی خط افزایش منازعه قرار خواهند گرفت».
«علی آلفونه» پژوهشگر شورای اتلانتیک که عموما درباره مسائل امنیتی و نظامی مرتبط با ایران به خصوص سپاه به ارائه تحلیل می پردازد در مطلب تازه ای در سایت نشریه «عرب ویکلی» به این موضوع اشاره می کند که احتمالا ایران دقیق تر از هر کشور دیگری در حال تماشای نتیجه مذاکرات میان ترامپ و کیم خواهد بود.
اما دقیقا به چه علت؟ او در پاسخ می نویسد:«ایران که سابقه همکاری های هسته ای و موشکی با کره شمالی داشته مشتاق است پاسخ دو پرسش را بداند نخست ان که توافق میان واشنگتن و پیونگ یانگ از چه نوعی خواهد بود و آیا واشنگتن امادگی لازم و کافی برای ارائه امتیازات به پیونگ یانگ را دارد؟ و دوم آن آیا پیونگ یانگ اماده به اشتراک گذاشتن اطلاعات درباره همکاری های موشکی و هسته ای خود با تهران با دولت امریکا خواهد بود؟
پرسش دیگر آن است که اگر پیونگ یانگ با واشنگتن معامله کند ایا این تهدیدی برای برنامه هسته ای تهران خواهد بود؟ ترامپ و پمپئو اصرار دارند تا تهران فعالیت های هسته ای خود را (به خصوص درباره فعالیت های سال های گذشته) فاش کند.
کره شمالی قادر به ارائه اطلاعات درباره برنامه هسته ای ایران به واشنگتن است چرا که از اواخر دهه ۸۰ و در طول دهه ۹۰ میلادی مذاکرات و همکاری های زیادی در زمینه خرید تسلیحات و موشک های ایران از کره شمالی وجود داشتند.
در دوران ریاست جمهوری ایت الله هاشمی رفسنجانی ان گونه که او در خاطرات اش نوشته کانال های تهیه کالاهای حساس میان ایران و کره شمالی مورد ارزیابی قرار گرفتند. ایت الله هاشمی رفسنجانی می نویسد ایران به کره شمالی نفت می داد اما کره شمالی محصولی نداشت که به ایران عرضه کند. در نتیجه، او به «اکبر ترکان» وزیر وقت دستور داد تا در زمینه واردات تجهیزات و دانش فنی مرتبط با ساخت موشک های بالستیک با پیونگ یانگ همکاری شود».
«آلفونه» در ادامه می نویسد:«واقعیت آن است که اگر کره شمالی مایل به معامله با واشنگتن باشد می تواند ماهیت توافق های میان تهران و پیونگ یانگ در دهه ۹۰ میلادی را فاش کند. دولت ترامپ تواند از آن اطلاعات به عنوان مدرکی درباره اهداف هسته ای ایران در گذشته استفاده کند. همه این ها بستگی به نشست قریب الوقوع میان کیم و ترامپ در سنگاپور دارد».
نظر شما