انتشار گزارش تکان دهنده جزئیات شکنجههای سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) که پس از سال 2011 به شدت افزایش یافت، با واکنش اغلب مقامات این کشور مواجه شده است.به گزارش مهر به نقل از رسانه هایی همچون سی ان ان، بی بی سی و گاردین، هر چند سازمان سیا و دیگر نهادهای امنیتی آمریکا معتقدند که بواسطه این اقدامات، امنیت تامین شده اما اغلب مقامات ایالات متحده نظر دیگری در این رابطه دارند.سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا و دیگر اعضای ارشد دولت آمریکا گفتهاند که این برنامه اثرگذار بوده و با استفاده از آن شماری از توطئههای تروریستی کشف شده است.در همین حال باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا، به این گزارش واکنش نشان داده و گفته است که شکنجه اعضای القاعده توسط سیا برخلاف ارزش های آمریکا بوده است.وی در بیانیهای اظهار داشت: من به همین دلیل وقتی به مقام ریاست جمهوری رسیدم به صراحت شکنجه را ممنوع کردم چرا که یکی از ابزارهای موثر در نبرد علیه تروریسم و تامین امنیت آمریکاییها، پایبندی به آرمان هایمان است.اوباما تاکید کرد که روشهای خشن بازجویی دیگر اعمال نخواهند شد و تکنیکهای مورد استفاده توسط سیا، به منافع آمریکا در خارج ضربه میزند، بدون اینکه به تلاشهای ضد تروریستی کمکی کند.رئیس جمهور آمریکا اظهار امیدواری کرده است که گزارش سنا بتواند به آمریکا کمک کند تا این تکنیکها را در زمانی که اعمال شدهاند، یعنی در گذشته، رها کنیم. دیان فینستاین رئیس کمیته اطلاعاتی سنا، از دیگر کسانی است که به روشهای بازجویی انتقاد وارد کرده و گفته است آنها لکهای بر ارزش ها و تاریخ ما است.از سوی دیگر جمعی از جمهوریخواهان آمریکا سخنانی را در مخالفت با انتشار گزارش بیان کردهاند.در میان این افراد رهبر جمهوریخواه سنا، میچ مککانل از جمله کسانی بود که همراه با ساکسبی چمبلیس دیگر سناتور جمهوریخواه، از انتشار گزارش انتقاد کرده در مورد تبعات آن ابراز نگرانی کردهاند.سناتور چمبلیس که از اعضای ارشد کمیته اطلاعاتی است در تکذیبیهای به اسناد گفته بود: این احساس غلط است که سیا فعالانه در حال گمراه کردن سیاستمداران بود و مانع از تلاش های ضدتروریستی دیگر سازمانهای فدرال در زمان اجرای برنامه میشد.به گزارش رسانههای آمریکایی ششتن از هفت سناتور جمهوریخواه این کمیته در گزارشی اعلام کردند: شک نداریم که برنامههای بازداشتی، سیا زندگیهای زیادی را نجات داده و در زمانی که در حال اجرا بوده، نقشی حیاتی در ضعیف کردن القاعده داشته است. دیکچنی معاون جرج بوش، در زمان ریاست جمهوری او، نیز در گفتگو با روزنامه نیویورکتایمز این گفتهها که برای نمونه سیا مرزها را در نوردیده، دروغ گفته یا بازجوییها برنامهای شریرانه بوده است، مزخرف توصیف کرده است.شبکه ام.اس.ان.بیسی البته گفته که چنی خود گزارش منتشر شده را نخوانده است.اما جان مککین سناتور جمهوریخواه، از کسانی بود که با بسیاری از همحزبی های خود همراه نشد، از روشهای شکنجه انتقاد کرد و در صحن سنا گفت: شکنجهها نه تنها نتوانسته است به هدف خود، یعنی جلوگیری از حملات بیشتر به آمریکا و متحدان ما را بگیرند، بلکه در واقع منافع امنیتی و نیز وجهه ما به عنوان یک نیروی خوب در جهان را، به خطر انداخته است.
شکنجههای سیا به روایت سنا
گزارش مربوط به بازجویی های خشن توسط ماموران سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سی آی ای، توسط سنا تهیه شده است که خلاصه ای از آن روز سه شنبه منتشر شد و از شکنجه های صورت گرفته توسط سیا پرده برداشته شد.به گزارش مهر، کمیته اطلاعاتی سنای آمریکا در گزارشی موسوم به شکنجه، سیا (سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا) را به دروغگویی به کنگره و کاخ سفید متهم کرد.این گزارش جزئیات عملیات سی آی ای علیه القاعده پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ را علنی کرده است.رئیس جمهور آمریکا در واکنش به صدور گزارش کمیته اطلاعاتی سنا درباره اقدامات سیا در شکنجه متهمان، از سازمان جاسوسی کشورش انتقاد کرد.رئیس جمهور آمریکا، شیوههای شکنجه سیا را خلاف قوانین موجود در آمریکا دانسته است.گزارش سنا علاوه بر تشریح جزئیات شیوههای جنجالی سی آی ای برای کسب اطلاعات از مظنونان مطرح تروریستی، تاکید کرد که این شیوه ها به نتایج مفیدی منجر نشده است.انتشار این گزارش به دلیل اختلافات در واشنگتن بر سر بخش هایی که باید فاش شود چند بار عقب افتاده است. دایان فاینستاین سناتور ایالت کالیفرنیا و رئیس کمیته تحقیق گفت: شاید هیچ زمانی مناسب تر از برهه کنونی برای انتشار این گزارش نباشد. وی با اشاره به اعتراضات موجود تاکید کرد، ناآرامی هایی که در آمریکا دیده می شود طی چند ماه یا چند سال متوقف نمی شود اما این گزارش از این جهت که این موضوع را به سرانجام می رساند حائز اهمیت است.بر این اساس گزارش نهایی ۴۸۰ صفحه ای کمیته تحقیق از اقدامات سیا، بیانگر نگرانی کنگره از روشهای پیش گرفته شده توسط سیا پس از ۲۰۰۱ و در دوران جورج بوش است که طی آن به بهانه دستیابی به اطلاعات از مظنونین، آنها را با روش های انتقاد برانگیزی از جمله غرق مصنوعی شکنجه کرده است.به گفته سناتور فاینستاین، سوالاتی بحث برانگیز در مورد عملیات و اقدامات سیا وجود دارد و نشان می دهد این سازمان ارزشهای اجتماعی و اخلاقی که آمریکایی ها ادعای داشتن آنها را می کنند، زیر پا گذاشته است. دست اندرکاران این تحقیقات اعلام کردهاند، مظنونین زندانی، توسط ماموران سیا عریان شده و روی زمین راهروهای کثیف خوابانده شده و مورد ضرب و شتم قرار می گرفتهاند. آنها همچنین با انواع الفاظ رکیک و تهدید اعضای خانواده مظنونین، آنها را وادار به اعتراف میکردهاند.بنا بر گزارش کمیته تحقیق سیا، جرج بوش رئیس جمهوری وقت و دیک چنی معاون اول وی از بزرگترین حامیان اقدامات شکنجه آمیز سیا بوده و با انجام هر گونه تحقیق در این زمینه مخالفت کرده اند.کل گزارش ۶ هزار صفحه ای که توسط کمیته اطلاعاتی سنا تهیه شده محرمانه باقی خواهد ماند و خلاصه ای شامل ۴۸۰ صفحه از آن توسط اعضای دموکرات این کمیته منتشر شده است.باراکاوباما رئیس جمهور آمریکا پس از پیروزی در انتخابات سال ۲۰۰۹ برنامه بازجویی های سی آی ای را متوقف کرد. او اذعان کرده است که شیوه های به کار رفته علیه زندانیان القاعده معادل شکنجه بوده است.در جریان آن عملیات که در دوران ریاست جمهوری جورج بوش اجرا می شد، سی آی ای تا ۱۰۰ مظنون تروریستی را در به اصطلاح نقاط سیاه در خارج آمریکا نگهداری می کرد و مظنونان هدف شیوه هایی مثل احساس خفگی در آب، سیلی، حقارت، سرمازدگی و محرومیت از خواب قرار گرفتند.خبرهای مربوط به گزارش سنا ابتدا در ماه اوت امسال درز کرد و اوباما در واکنش به آن گفت: ما کارهایی کردیم که برخلاف ارزش های ما بود.رئیس جمهور آمریکا اضافه کرد که به اعتقاد او مقام ها در آن زمان به این دلیل از شیوه های خشن بازجویی استفاده کرده بودند که تحت فشار زیادی برای جلوگیری از حمله دیگری از نوع ۱۱ سپتامبر قرار داشتند.وزارت دادگستری آمریکا هم تحقیقاتی در این باره انجام داده بود که در سال ۲۰۱۲ خاتمه یافت اما کسی در آن تحت پیگرد قضایی قرار نگرفت که باعث خشم گروه های حقوق مدنی در آمریکا شد.جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید روز دوشنبه به خبرنگاران گفته بود که دولت اوباما از انتشار گزارش سنا استقبال می کند اما نشانه هایی هست که ممکن است باعث تشدید خطر علیه مراکز دیپلماتیک یا سایر مراکز آمریکا در اطراف جهان شود.جان کری وزیر خارجه آمریکا، پیشتر از سناتور دایان فاینستاین رئیس کمیته اطلاعاتی سنا خواسته بود که تغییر زمان انتشار گزارش را بررسی کند.اما جاش ارنست گفت که به سختی می توان زمانی ایده آل را برای انتشار خلاصه گزارش تصور کرد.گزارش هایی وجود داشته دایر بر اینکه ماموران سیا از حدود قانونی اعمال شده توسط دولت بوش برای بازجویی فراتر رفته بودند، اما رئیس جمهور سابق آمریکا با دفاع از سیا با انتشار گزارش سنا مخالفت کرده است.او روز یکشنبه به سی ان ان گفت: این از بخت بلند ماست که مردان و زنانی سختکوش در سیا هستند که به نمایندگی از ما کار می کنند. اینها آدم هایی میهن پرست هستند و گزارش (سنا) هرچه بگوید، اگر خدمات این افراد به کشور ما را تضعیف کند، شدیدا به خطا رفته است.
∎
نظر شما