نخستین اجلاس گفت‌وگوهای فرهنگی آسیایی، صبح شنبه ۲۳ دی‌با حضور دکتر سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، دکتر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه، دکتر منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، دکتر ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و بیش از ۷۰ اندیشمند و شخصیت علمی و فرهنگی از ۲۰ کشور آسیایی ، در محل این سازمان آغاز به کار کرد.
به گزارش اداره‌کل روابط عمومی و اطلاع‌رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، ابوذر ابراهیمی‌ترکمان در نخستین اجلاس گفت‌وگوهای فرهنگی آسیایی، گفت: در روزگاری که جامعه جهانی با چالش‌ها و منازعات مختلفی مواجه است، اجتماع فرهیختگان و اندیشمندان آسیایی در این اجلاس تأکیدی بر نقش و اهمیت گفت‌وگوهای فرهنگی به عنوان راهکاری مؤثر برای فائق‌آمدن بر چالش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه، گفت: امروزه فرهنگ مؤثرترین و قوی‌ترین عنصر برای هماهنگی و همگرایی به شمار می‌آید؛ از این‌رو گفت‌وگوهای سازنده و هدفمند به وظیفه‌ای اجتناب‌ناپذیر مبدل گشته است.
ابراهیمی‌ترکمان ادامه داد: ارزش‌های مشترک قومی، مذهبی و فرهنگی آسیا همانند انسان‌دوستی، احترام متقابل، صلح‌طلبی، عدالت‌خواهی و پرهیز از خشونت، اصولی جهت تلاش بیشتر در مسیر اعتلای همدلی، گفت‌وگو و همگرایی میان جوامع آسیایی و فراهم‌آوردن زمینه‌های تبادل تجربیات در مواجهه با چالش‌های حاکم بر منطقه به منظور دستیابی به فصل مشترکی در توسعه روابط پایدار است.
وی با اشاره به اهمیت و ضرورت اجلاس گفت‌وگوهای فرهنگی گفت: یقیناً پایبندی به اصول یک گفت‌وگوی سازنده سهم بزرگی در میزان موفقیت و اثربخشی آن گفت‌وگو دارد. تعیین دقیق اهداف، تلاش برای دستیابی به راهکارهای عملی، التزام به همکاری در چارچوب توافقات و عزم جدی برای ادامه‌ مسیر، از جمله عوامل مؤثر در موفقیت این اجلاس است.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در ادامه، افزود: بر اساس همین ضرورت‌ها طرح تأسیس دبیرخانه دائمی گفت‌وگوهای فرهنگی بین‌المللی با هدف فراهم‌سازی و تسهیل فرصت‌های مناسب جهت ارتباط و گفت‌وگوهای فرهنگی نخبگان و دانشگاهیان ایران با سایر جوامع مطرح و دوسال پیش، مورد تصویب قرار گرفت.
وی به برگزاری گفت‌وگوهای فرهنگی اشاره کرد و گفت: از زمان تأسیس این دبیرخانه تاکنون نشست‌ها و اجلاس‌های متعددی از جمله گفت‌وگوهای فرهنگی ایران و جهان عرب، گفت‌وگوهای فرهنگی ایران و اروپا با مشارکت و همکاری مجموعه‌ای از نهادها و مراکز علمی دانشگاهی و فرهنگی ایران و سایر کشورها برگزار شد.
ابراهیمی‌ترکمان افزود: به دنبال برپایی چند نشست مقدماتی و منطقه‌ای، گفت‌وگوهای فرهنگی آسیایی در کشورهای مالزی، هند و قزاقستان که در سال گذشته از سوی دبیرخانه برگزار شد، امروز شاهد نخستین اجلاس گفت‌وگوهای فرهنگی آسیایی با حضور اندیشمندانی از ۲۱ کشور آسیایی در تهران هستیم.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به برگزاری کمیسیون گفت‌وگوی فرهنگی ایران و شبه قاره اشاره و تصریح کرد: این دور از گفت‌وگوها با موضوع «عرفان و تصوف، ظرفیت‌ها و فرصت‌های تعامل و همگرایی فرهنگی» به میزبانی دانشگاه فردوسی مشهد و با حضور اندیشمندانی از کشورهای هند، بنگلادش، پاکستان، افغانستان، سریلانکا و ایران برگزار می‌شود.
وی همچنین، افزود: کمیسیون گفت‌وگوی فرهنگی ایران، شرق و جنوب شرق آسیا با موضوع «پیوندهای فرهنگی و تاریخی» با حضور اندیشمندانی از چین، اندونزی، مالزی، سنگاپور، فیلیپین، تایلند، کره، ویتنام و ایران در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران برگزار خواهد شد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به گفت‌و‌گوی فرهنگی ایران، آسیای مرکزی، قفقاز و ترکیه گفت: کمیسیون گفت‌و‌گوی فرهنگی ایران، آسیای مرکزی، قفقاز و ترکیه با موضوع «میراث مشترک فرهنگی ـ تاریخی» با حضور اندیشمندانی از ترکیه، آذربایجان، گرجستان، ارمنستان، قزاقستان، تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان و ایران در دانشگاه مازندران برگزار می‌شود.
ابراهیمی‌ترکمان در پایان سخنان خود، از همکاری وزارت امورخارجه، نمایندگی‌های کشورهای آسیایی در تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و همه دانشگاه‌ها و مراکز علمی و فرهنگی و نمایندگی‌های فرهنگی ایران در کشورهای آسیایی که در برپایی این اجلاس همکاری و مشارکت کرده‌اند، قدردانی کرد.
دکتر صالحی: ارتباط میان ملت‌ها منشأ توسعه پایدار است
دکتر سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در سخنرانی خود در نخستین اجلاس گفت‌وگوی فرهنگی آسیایی، اظهار امیدواری کرد تا دستاوردهای این اجلاس و کمیسیون‌های چندگانه آن در تقویت فهم مشترک مسائل و موضوعات مؤثر باشد و نتایج ارزشمندی را در مسیر توسعه همکاری‌های دو جانبه و چند جانبه جوامع آسیایی به ارمغان آورد.
وی افزود: تجربه‌های تاریخی در روابط بین‌الملل نشان می‌دهد که هرگاه ارتباط میان ملت‌ها در بستری فرهنگی سامان یابد، پایدار، صلح‌آمیز و منشأ توسعه بوده است؛ چراکه غایت ارتباط فرهنگی، اعتمادسازی و شکل‌گیری فهم مشترک است و هدف آن شکل دادن به همکاری و شراکتی است که برای همه طرف‌ها سودمند بوده و مؤلفه‌های آن بر تبادل و دوسویگی، استوار شده و به دنبال شکل دادن به معنا و مفهوم «ما» می‌باشد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید بر تعامل و ارتباطات میان ملت‌ها در بستر فرهنگی گفت: هرچه برقراری ارتباط فرهنگی تعاملی‌تر، مشارکتی‌تر و تجربی‌تر باشد احتمال موفقیت آن نیز، بیشتر می‌شود.
صالحی ادامه داد: از این روی شکل دادن به یک درک مشترک درباره مسائل مرتبط، تغییر از تک ‌صدایی به گفت‌وگو، تحمل نشان دادن و استقبال از ایده‌های مختلف از سازوکارهای اصلی چندجانبه گرایی در عرصه تعاملات و ارتباطات فرهنگی بشمار می‌رود.
وی با اذعان اینکه توسعه، حفظ صلح و ثبات در سطح بین‌المللی و منطقه ای نیز غالباً بر پایه مشارکت جمعی شکل می‌گیرد، گفت: مشارکت جمعی بویژه اگر بر پایه گفت‌وگو و تفاهم سازنده شکل گیرد دربرگیرنده افزایش سطح همکاری و عمل مشترک است؛ از این رو در گفت‌وگوی فرهنگی، یافتن اشتراکات و همپوشانی‌ها اولویت می‌یابد و تبادل فرهنگ‌ها اگر بر پایه گفت‌وگو بنا شود، فضای مفاهمه و عمل مشترک بین جوامع را تسهیل می‌کند.
صالحی با اشاره به تأثیرگذاری فرهنگ و عناصر فرهنگی بر روند توسعه اقتصادی اظهار کرد: به دلیل وجود رابطه و پیوند مستقیم بین فرهنگ و توسعه، روند توسعه بدون در نظر گرفتن عامل فرهنگ، فاقد کار ویژه‌ای تضمین دهنده برای ادامه حیات خویش است. به همین منظور، فرهنگ و عناصر فرهنگی و چگونگی تعامل میان فرهنگ‌ها بر روند توسعه اقتصادی تأثیر به سزایی داشته وگفت‌وگو و تبادل فرهنگی، یکی از ابعاد مهم تسهیل کننده توسعه پایدار است.
وی افزود: توسعه پایدار آسیا نیز، نیازمند ایجاد فضای بهینه تعامل میان فرهنگی این قاره بر اساس مفهوم تنوع فرهنگی است تا با در نظر گرفتن خصوصیات انسانی و فرهنگی توسعه و بکارگیریِ «هم‌افزایی فرهنگ‌ها» به شکوفایی رسیده و موجب قوام بیشتر مؤلفه‌ها و عناصر مرتبط با حوزه توسعه پایدار شود.
صالحی ادامه داد: بی‌شک گفتمان‌سازی برای ایده «گفت‌وگوی فرهنگی» و نسبت سنجی آن با دو مفهوم صلح و توسعه پایدار، به مثابه دو هدف اساسی جامعه جهانی بویژه در آسیا به شمار می‌رود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یادآور شد: در این گفت‌وگوها و ارتباطات فرهنگی، تنوع فرهنگی باید مورد احترام قرار گیرد و موضوع تنوع فرهنگی در کشورهای آسیایی که دارای تمدن‌های کهن هستند، بسیار صدق می‌کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید بر اینکه گفت‌وگوهای فرهنگی یکی از استراتژیک‌ترین نوع گفت‌وگوها میان جوامع و کشورهاست گفت: شاید بی‌راهه نباشد، اگر گفت‌وگوی فرهنگی را گفت‌وگوهای استراتژیک معرفی کنیم، زیرا در تعریف فرهنگ گفته شده فرهنگ مجموعه‌ای از راه حل‌ها برای مشکلات ناشی از تطابق بیرونی و انسجام درونی است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین، اذعان کرد: هر چند تفاوت‌های فرهنگی کشورها در تصمیم‌گیری‌های کشورها نقش اساسی ایفا می‌کند اما نباید به گونه‌ای شود که از مزیت‌های مشترکات فرهنگی جهانی غافل بمانیم و باعث عمیق تر شدن چالش‌های فراروی کشورها شویم.
صالحی یادآور شد: ما مفتخر هستیم که فرهنگ و تمدنی ایرانی ـ اسلامی در کنار سایر فرهنگ‌ها و تمدن‌های بزرگ آسیا در طول تاریخ منادی گفت‌وگو، صلح، دوستی و تعامل با دیگر ملت‌ها بوده و در خود فرزانگانی چون سعدی، حافظ، رودکی، مولانا، فردوسی، گاندی، نهرو، اقبال، پرورش داده است که چون خورشیدی تابان در آسمان شعر و ادب و نیز صلح و دوستی پرتوافشانی می‌کنند.
صالحی در پایان سخنان خود، ضمن آرزوی موفقیت برای این اجلاس، گفت: بار دیگر از همه شرکت‌کنندگان و برگزارکنندگان این اجلاس سپاسگزارم و امیدوارم ضمن افزایش این گونه برنامه‌ها، حاصل این گفت‌وگوها نزدیکی و هم‌افزایی هرچه بیشتر کشورهای آسیایی در مسیر همکاری‌های علمی و فرهنگی باشد.
دکتر ظریف: پارادایم گفت‌وگو ، نیاز جهان امروز است
دکترمحمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان هم در سخنرانی خود در نخستین اجلاس گفت‌وگوهای آسیایی، گفت: آسیا، مهد فرهنگ‌ها و تفکرهای گوناگون و متنوع و مهد تمدن در جامعه جهانی است. قاره کهن همانطور که آسیا را در جامعه بین‌الملل به این نام می‌نامند، همواره خاستگاه فلسفه، تفکر، گفت‌وگو و درک مشترک بوده است. اما متأسفانه همین آسیا، امروز محل درگیری‌ها، بحران‌ها، کشمکش‌‌ها و کشتارهای فراوانی است که فاصله بسیار مهم و طولانی با مبانی فرهنگی، اعتقادی و دیدگاه‌ها و بینش‌های مختلف آسیایی دارد.
وی افزود: هر چند آسیا دارای نگرش‌های گوناگون است، اما آنچه در منطقه ما به ویژه در منطقه غرب آسیا می‌گذرد، با هر چه که به آن اعتقاد داریم، مغایرت اساسی دارد. با این دو برداشت مشترک، گفت‌وگوی فرهنگی یک حرکت دانشگاهی و آکادمیک نیست؛ا گرچه دانشگاه‌ها و محیط‌های دانشگاهی و فرهنگی میزبان این حرکت و بهترین حاملان این گفت‌وگو هستند، اما گفت‌وگوی فرهنگی یک ضرورت امنیتی و جهانی برای ماست.
ظریف همچنین با بیان اینکه نیازمند گفت‌وگوی فرهنگی هستیم؛ اما منظور ما از گفت‌وگو چیست؟ گفت: دنیا در قرن‌های گذشته بر اساس پارادایم مبتنی بر قدرت حرکت کرده‌ که نتیجه آن بازی با حاصل جمع صفر است و جز ضرر و درگیری و کشتار، نتیجه‌ای به همراه نداشته است. پارادایم کنونی روابط بین‌الملل، مبتنی بر دشمن‌انگاری، اعتقادسازی برای کوبیدن دشمنان فرضی و پارادایم بازی‌های با حاصل جمع صفر است که به نتیجه بازی با حاصل جمع منفی منجر خواهد شد.
وی در بخش دیگری از سخنانش با تأکید بر اینکه اگر بخواهیم به قیمت به وحشت انداختن دیگران، برای خودمان آرامش ایجاد کنیم و با ناامن کردن جوامع دیگر جامعه خود را ایمن سازیم، ناگزیر همگان در وحشت و ناامنی خواهند بود، بیان کرد: اصطلاح موجود در بازدارندگی هسته‌ای، اصطلاحی است که در زبان انگلیسی به آن دیوانگی می‌گویند؛ نابودی تضمینی مشترک. ما بر اساس وضعیت امروز خیال می‌کنیم در امنیت زندگی می‌کنیم. تفکر مبتنی بر اختلاف‌سازی و حذف دیگران، تفکری است که از سوی سلطه‌گران بر دیگران تحمیل شد و جهان را به سمت افراط، کشتار و کشمکش کشیده است.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه سخنانش اظهار کرد: برای خروج از این پارادایم ناگزیر هستیم که پارادایم دیگری را جایگزین آن کنیم که شاید گفت‌وگو به معنای اعم آن بهترین واژه برای معرفی آن باشد. در گفت‌وگو بر مبنای آنچه فرهنگ‌های آسیایی و فرهنگ اسلامی ما به آن حکم می‌کند، ما به دنبال فهم، درک و شنیدن هستیم، همچنین ما به دنبال یادگیری هستیم و قبل از آنکه در گفت‌وگو به دنبال تحمیل عقاید و حتی اقناع طرف مقابل باشیم، به دنبال خاستگاه فکری و نگرانی‌های طرف مقابل هستیم.
ظریف همچنین بیان کرد: در گفت‌وگو درمی‌یابیم که طرف ما جز خود ما نیست و طرف ما آرزوها و نگرانی‌ها و خواست‌های مشابه با خود ما دارد. اولین چیزی که درمی‌یابیم، انسانیت مشترک ما و خطرات و فرصت‌های مشترک ماست. لذا حرکت از پارادایم حذف به سمت پارادایم گفت‌وگو، اقدام ضروری و مهم در این حرکت جمعی است.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به سیاست‌های تفرقه‌افکنانه دونالد ترامپ، افزود: فردی در ایالات متحده قدرت را در دست گرفته که آنقدر فهم و درک ندارد که کل ملت‌ها را با الفاظ رکیک و غیرقابل پذیرش مورد خطاب قرار می‌دهد. این فرهنگ و تفکر مانع رسیدن به پارادایم همه‌گیر است. همه ما که به دنبال ساخت جهان بهتر هستیم، نیاز داریم با این خودبرتربینی مقابله کنیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نقش فرهنگ به عنوان عامل امنیت، گفت: امروز در منطقه خود مواجه با حرکت‌های خطرناک مبتنی بر تفکر نفرت، تکفیر و حذف هستیم. افراط امروز که آسیا و به ویژه غرب آسیا را تهدید می‌کند، درست است که نیاز به راهکار نظامی دارد؛ اما اثرگذارتر و اصیل‌تر از آن، نیازمند مقابله فرهنگی است.
ظریف ادامه داد: ناتوانی و ناکارآمدی برخی دولت‌ها در برآوردن خواست‌های مردم خود که نخستین آن در منطقه غرب آسیا، مسأله فلسطین است، باعث ایجاد گسل‌های اساسی ایجاد شده است؛ اما این حکومت‌های ناکارآمد به جای مقابله با ریشه‌های این گسل‌ها، تلاش کرده‌اند با ایران‌هراسی، ایجاد دیگرهراسی، فرافکنی و ایجاد نفرت از دولت‌های دیگر، این وحشت و نفرت را جایگزین کنند.
وی تأکید کرد: نیاز امروز ما مقابله با افراط است. گفت‌وگو می‌تواند مبنای افراط را به چالش بکشد و این افراط که همه جای جهان را دربرگرفته، از بین ببرد. از امنیت برای خود به قیمت ناامنی برای دیگران، به سمت امنیت برای همگان حرکت کنیم. برای این امر، تعامل اهل علم و تفکر، رفت‌وآمد نخبگان، تلاش برای پیدا کردن راه‌های مشترک و … گفت‌وگو یک حرکت ضروری است.
وزیر امور خارجه کشورمان در پایان با اشاره به نقش و تأثیر برگزاری نخستین اجلاس گفت‌وگوهای آسیایی، بر تداوم این گفت‌وگوها تأکید کرد.
دکتر منصور غلامی: موفقیت حرکت‌های فرهنگی با احترام به خرده‌فرهنگ‌ها ممکن است
منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری کشورمان نیز در سخنرانی خود در نخستین اجلاس گفت‌وگوهای آسیایی، گفت: ما هیچ راهی به غیر از نزدیک کردن فرهنگ‌های انسانی در روی زمین و ملل مختلف نداریم تا آرامش و آسایش و شکوه و عظمت در روی کره زمین به دست بشر و انسان فراهم شود.
وی افزود: آنچه توان و ظرفیت انسان‌های نوع‌دوست و صلح‌دوست و بشردوست و خدادوست در جهان است، باید به کار گرفته شود تا این هدف ارزشمند محقق شود و در همه اقصی نقاط دنیا مستقر شود.
غلامی همچنین گفت: ما شخصیت‌های بزرگ داریم و داشته‌ایم، میراث فرهنگی بشری بسیار عظیم و غنی است، امانتی که به دست نسل امروز رسیده است و باید آن را هم حفظ کنیم و هم بر آن بیفزاییم. این امانت باید با یک نگاه ویژه آراسته شود و از نگاه‌های ضعیف و ناقص پیراسته شده و به نسل بعد منتقل شود.
وی ادامه داد: گفت‌وگوی فرهنگی در آسیا به دلیل سبقه تاریخی و فرهنگی ملل آسیایی شاید به دلیل مرکز ثقل فرهنگی دنیا در آسیا، می‌تواند یک حرکت اثرگذار در برنامه‌ها باشد و انتظار این است که این مجموعه ملل و فرهنگ‌های عظیم و غنی در این خطه در کره زمین، منشأ تحولات و حرکت‌های عالم‌گیر باشد.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری کشورمان در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه ادیان و تفکرات نجات‌بخش بشری در آسیا و مناطق آسیایی شکل گرفته است و در شرایط فعلی هم با توجه به وزن جمعیتی و اقتصادی آسیا در کره زمین، این توان را داریم تا از گفت‌وگوهای فرهنگی پشتیبانی بیشتری کنیم و با توجه به اصالت‌های موجود در فرهنگ‌های آسیایی و به خصوص نوع‌دوستی و بشردوستی، با قدرت پیش ببریم.
وی تأکید کرد: بدون احترام به فرهنگ‌های متفاوت و به خصوص خرده‌فرهنگ‌ها چه در درون مرزها و چه در خارج از مرزهای خودمان، نمی‌توانیم در حرکت‌های فرهنگی توفیق داشته باشیم.
غلامی در بخش دیگری از سخنانش با تشبیه بستر فرهنگ آسیایی به باغ گل گفت: هنر ما این است که گل‌های این باغ را با عطرها و رنگ‌های مختلف به نحو احسن کنار هم قرار دهیم تا هر بیننده‌ای ذوق ورود به آن را داشته باشد و هر عضو این باغ، حس خوب مشارکت در تشکیل این باغ را داشته باشد.
دکترنیلی‌احمدآبادی: همکاری‌های دانشگاهی بین کشورهای آسیایی ضروری است
دکترمحمود نیلی‌احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران هم با ابراز خرسندی از حضور شخصیت‌های فرهنگی و علمی از ایران و ۲۰ کشور آسیایی، گفت: ما باید چالش‌ها را به خوبی بشناسیم و اولویت‌بندی کنیم چراکه با شناخت دقیق بر مبنای علم و دانش، چالش‌ها حل و فصل خواهند شد.
نیلی‌احمدآبادی اظهار کرد: چالش‌ها را می‌توانیم به چالش‌های محلی، منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی تقسیم کنیم؛ اما امروزه با گسترش فضای مجازی و در واقع جهانی شدن، دیگر مشکلات نمی‌توانند به صورت محلی و منطقه‌ای باقی بمانند و به سرعت جهانی می‌شوند.
وی ادامه داد: آنچه که با امروز آن مواجه‌ایم، مرز باریک بین چالش‌های منطقه‌ای، ملی و جهانی است که با وجود فضای مجازی و ارتباطات گسترده بین کشورها و جهانی شدن باعث شده، مشکل محلی و منطقه‌ای به مشکل جهانی تبدیل شود، لذا توجه به کوچک‌ترین چالش‌ها هم باید در نظر گرفته شود.
نیلی‌احمدآبادی همچنین، مسائلی مانند تغییر اقلیم، گرم شدن زمین، کمبود آب و گسترش تروریسم را از جمله چالش‌های امروز بشر دانست و گفت: این چالش‌ها چنان گسترده و عمیق شده‌اند که رفع آنها نیازمند یک راه حل مبتکرانه مبتنی بر علم و دانش است.
وی در ادامه سخنان خود، گفت: امروزه دیگر چالش‌ها در درون مرزها محدود نمی‌شوند زیرا تأثیر آنها جهانی است؛ بسیاری از آنها چند لایه هستند که عملاً غلبه بر آنها از عهده یک گروه و یک تخصص خارج است.
نیلی‌احمدآبادی با اشاره به تمایز و برتری نخبگان نسبت به سایر گروه‌های جامعه اظهار کرد: نخبگان گروهی متمایز و برتر در قابلیت و کیفیت نسبت به سایر گروه های جامعه هستند؛ از این رو بر اساس دانش خود در برنامه‌های فرهنگی حائز شرایط نخبگی هستند و توانایی بیشتری نسبت به سایر افراد دارند.
وی در پایان سخنان خود، بر ضرورت تفاهم و گفت‌وگو بین تمام کشورهای آسیایی تأکید کرد و پیشنهاد متمرکز شدن بر موضوعاتی چون تبادل و مبادلات فرهنگی، انجام پژوهش‌های مشترک و همکاری‌های دانشگاهی بین کشورهای آسیایی را داد.
دکتر دین شمس‌الدین، مشاور رئیس جمهور اندونزی نیز در این اجلاس گفت: امروزه، جهان و تمدن بشری با چالش‌های عظیمی روبرو است.
وی افزود: به گفته فرانسیس فوکویاما، دنیای امروز با اختلالات بزرگی مواجه است و با دنیای
بی نظم و وضعیت‌های غیر مطمئن مواجه هستیم.مشاور رئیس جمهور اندونزی ادامه داد: تعاملات فرهنگی بین دولت‌ها و سران کشورها نتوانسته با چالش‌های امروز جهانی مواجه شود که نتیجه آن خسارت‌های بزرگ در دنیای کنونی است.
محمد مشکات‌الدین، رئیس دانشگاه شرق داکا از بنگلادش هم در سخنرانی خود در نخستین اجلاس گفت‌وگوهای آسیایی، با اشاره به تنوع فرهنگی به عنوان ضرورت در گفت‌وگوهای فرهنگی گفت: خداوند در قرآن کریم می‌فرماید که؛ ما شما انسان‌ها را از نژادها و ملت‌های مختلف خلق کردیم تا همدیگر را بشناسید. پس ایجاد تفاوت‌ها به شکل قبایل و ملت‌ها، خواست خداوند است و بر این اساس؛ لزومی ندارد تا تفاوت‌های فرهنگی و دیگر تفاوت‌ها را زیر سؤال ببریم.
وی ادامه داد: همه می‌دانیم که از یک پدر و مادر (آدم و حوا) زاده شده‌ایم؛ هرچند تفاوت‌هایی از نظر فرهنگی و زبانی و رنگی داریم. اگر این تفاوت‌ها نبود، لزومی نداشت که این گفت‌وگوها را برگزار کنیم.
سید حسین فاضل آغا سنچارکی، معاون وزیر فرهنگ و اطلاعات افغانستان، هم گفت: بحث درباره فرهنگ و داشته‌های فرهنگی باید با ظرافت همراه باشد؛ زیرا ارزش‌ها و داشته‌های فرهنگی در هر سطحی باشد، قابل احترام است. اگر دنبال کامل‌ترین و بی‌نقص‌ترین فرهنگ‌ها باشیم، در بیراهه گام برداشته‌ایم و این مقصود چیزی حاصلمان نخواهد شد.
وی تأکید کرد: مدنیت‌های بزرگ، ارزش‌ها و عناصر بزرگ فرهنگی را در خود شکوفا ساخته‌اند و به نواحی اطراف و خرده‌‌فرهنگ‌ها‌ تأثیر گذاشته‌اند؛ اما اینها نباید موجب فخرفروشی فرهنگ‌های بزرگ و سرافکندگی خرده‌فرهنگ‌ها باشد.
مصطفی آیدین، مؤسس دانشگاه استانبول و رئیس اتحادیه دانشگاه‌های اوراسیا نیز در سخنرانی خود در نخستین اجلاس گفت‌وگوهای آسیایی، گفت: اجلاس‌های این چنینی که برای افزایش گفت‌وگوی تمدن‌ها برنامه‌ریزی و برگزار می‌شوند، وسیله‌ای برای ریشه دواندن روابط قوی برادری و تاریخی ما در دیگر مناطق جغرافیایی در دنیا هستند.
وی افزود: امروز نیز، به عنوان کسانی که گفت‌وگوی تمدن‌‌ها را به عنوان عنصری مهم در ایجاد صلح و برادری در دنیا می‌دانند، در کشوری فوق‌العاده جمع شده‌ایم که تمدن‌ها و فرهنگ‌های مختلفی را همراه با صلح، برادری و دوستی دارد. لازم به ذکر است که کمیسیون‌‌های «شرق آسیا»، «شبه‌قاره» و «آسیای مرکزی و قفقاز» این اجلاس، به مدت سه روز (۲۳ تا ۲۵ دی‌ماه) به ترتیب در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، دانشگاه فرودسی مشهد و مازندران (بابلسر)، برگزار می‌شود. این همایش به همت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و با همکاری دانشگاه تهران، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه مازندران (بابلسر)، مؤسسه فرهنگی اکو، مجمع بین‌المجالس آسیایی و مرکز گفت‌و‌گوی همکاری آسیایی، برگزار می‌شود.