قیمت انواع میوه و تنقلات در آستانه شب یلدا سیر صعودی به خودگرفته و درخواست مردم از مسوولان نظارت بر سودجویانی است که این بازار را آشفته کرده اند.

شب یلدا، مصادف با سی ام آذرماه، از نمونه مناسبت های تاریخی این مرز و بوم به شمار می رود که از دیرباز به عنوان مقطعی برای دورهمی و شب نشینی اقوام، آشنایان مد نظر قرار گرفته است. شبی که در طول سالیان گذشته با گرانی اقلام مورد استفاده در این مناسبت نیز گره خورده است.

بنابر یک قاعده نانوشته، سفره شب یلدا، از دیرباز به هندوانه، مرکبات، آجیل و...مزین بوده، اما این تزیین در سال های اخیر با گرانی فزآینده ای همراه شده است. میل به افزایش قیمت، تنها به شب یلدا خلاصه نمی شود و این معضل همواره در مناسبت های گوناگون به انحای مختلف بروز پیدا کرده است.

گرانی ظروف پلاستیکی، خرما و...در ایام محرم و بخصوص روزهای منتهی به تاسوعا و عاشورای حسینی وگرانی میوه و آجیل در روزهای پایانی اسفند و ...، نمونه هایی از این افزایش قیمت به شمار می رود که متاسفانه همچنان در بر همان پاشنه گذشته می چرخد و هیچ تدبیری برای مهار این گرانی ها اندیشیده نمی شود، که اگر شده بود شاهد گرانی فعلی در بازار میوه و برخی اقلام مورد استفاده در سفره شب یلدا همچون آجیل نبودیم.

با یک بررسی میدانی در بازار آجیل شب یلدا، به روشنی شاهد افزایش 15 تا 25 درصدی این محصول خواهیم بود.

آنچنان که مسوولان عنوان کرده اند؛ هیچ‌گونه کمبودی در این خصوص وجود ندارد و افزایش قیمت فعلی به افزایش نرخ دلار معطوف می شود.

بر اساس گزارش های موجود؛ پسته از نمونه محصولاتی است که در صورت افزایش حداقلی (100تومانی نرخ ارز) با افزایش 800 تا 900 تومانی در هر کیلو مواجه خواهد شد.

البته یکی از چالش های موجود در تعیین نرخ این اقلام به عدم وجود نرخی مصوب و مشخص باز می‌گردد و به طوریکه طبق آمار؛ قیمت پسته از 9 تا 16 دلار در هر کیلو، باتوجه به کیفیتی که از آن برخوردار بوده، متفاوت است.

مسعود خرم شاهی، یکی از توزیع‌کنندگان عمده آجیل در غرب استان تهران با اشاره به ضرورت تشدید هر چه بیشتر نظارت ها بر واحدهای صنفی خرده فروش در ارتباط با آجیل و شکلات، اظهار کرد: اگرچه نرخ آجیل بنابر کیفیت موجود و برخوردارِ از آن متفاوت است ، اما همین تفاوت قیمت ها باعث می شود عده ای از فروشندگان آجیل، از این تفاوت سوء استفاده کنند و به اِعمال نرخ های سلیقه ای در این خصوص مبادرت ورزند.

وی افزود: به عنوان نمونه ، گاهی مشاهده می شود فردی، پسته 48 هزار تومانی را به قیمت 54 هزار تومان به فروش می رساند و این همان سوء استفاده ای است که توسط برخی از خرده فروشان انجام می پذیرد، که البته در صورت تشدید نظارت ها و اِعمال برخورد شدید و جدی تر شاهد چنین موضوعی نخواهیم بود و یا حداقل اینکه ضریب سوء استفاده های این‌چنینی به حداقل ممکن کاهش خواهد یافت.

شاخص های تعیین نرخ آجیل چیست؟
مصطفی احمدی، رییس اتحادیه آجیل و خشکبار تهران در گفتگو با رسانه ها، با اشاره به افزایش مصرف آجیل در نیمه دوم سال، به رسانه ها می گوید: نرخ مصوبی برای انواع آجیل وجود ندارد و قیمت ها بر اساس میزان عرضه و تقاضا، نرخ ارز و مقدار تولید سالانه تعیین می شود.

وی در ادامه می افزاید: آجیل و خشکبار یک محصول صادراتی است و به تبع نرخ ارز بر بهای آن تاثیرگذار خواهد بود.

این مقام مسوول در اتحادیه آجیل و خشکبار تهران تاکید کرد: بهای هر کیلوگرم پسته ایران بین 9 تا 13 دلار در بازارهای صادراتی به فروش می رسد که در نتیجه نوسانات نرخ ارز بر قیمت این محصول اثرگذار خواهد بود.

احمدی می گوید: از دو ماه پیش، افزایش نرخ ارز، بر قیمت آجیل و خشکبار تاثیر گذاشته و به همین دلیل امسال برای آجیل شب یلدا، نرخ سقف و کف تعیین نمی‌کنیم. 

مردم مراقب تخمه های چینی باشند!
گرانی آجیل تنها عارضه بازار آجیل به شمار نمی رود، در ظاهر واردات بی رویه و نفوذ چینی ها، بازار تخمه آفتابگردان را نیز تسخیر کرده است.

تخمه‌هایی که بنابر اظهارات فروشندگان آجیل، از طعم مطلوبی نیز برخوردارند اما از حیث ارزش غذایی در شرایط غنی و استانداردی قرار ندارند.

طبق گزارش ها؛ 70 درصد تخمه هایی که در بازار به فروش می رسند، چینی بوده و در بخش تخمه آفتابگردان این میزان 80 درصد است.

در ارتباط با تخمه کدوگوشتی، نیز 50 تا 60 درصد بازار در دست چینی ها است.

به واقع یکی از انتقادات وارده به بازار آجیل مشمول همین مورد می شود، در شرایطی که تخمه آفتابگردان به عنوان یکی از دانه ها و اقلام پر مصرف آجیل بخصوص در میان اقشار و طبقات ضعیف و کم درآمد جامعه مطرح است، نفوذ و یکه تازی چینی ها در بازار مذکور، موضوعی است که باید در ارتباط با آن چاره اندیشی شود، آنچنان که این عارضه در بسیاری دیگر از حوزه های اقتصادی کشور چون آفتی جِدی ، گوشت، پوست و استخوان اقتصاد کشور را درگیر خود ساخته است.

مخاطرات آجیل و خشکباری که بصورت غیر مجاز عرضه می شوند
یکی از معضلات بازار آجیل و خشکبار در روزهای منتهی به شب یلدا و یا ایام نوروز به فروش و عرضه غیرمجاز آن توسط خودروهای سیار، دست فروش ها و...معطوف می شود.

در این میان، برخی از عرضه‌کنندگان خشکبار، معتقدند در صورتی که آجیل برای دقایقی در دست نگهداری شود و دست آغشته به رنگ های قرمز و...نشود، سلامت آجیل تا حدودی تضمین شده که البته کِرم خوردگی آجیل و رطوبت زدگی آن نیز از دیگر موضوعاتی است که باید برای خرید محصول سالم مدنظر قرار گیرد.

به واقع تلاش برای خرید آجیل و خشکبار از مراکز توزیع مجاز و پرهیز از تهیه خشکبار از خودروهای سیار، دست فروش ها و...از موضوعاتی است که می تواند تا حدودی ضریب احتمال تهیه آجیل سالم را افزایش دهد.

مرغ در آستانه شب یلدا 8 هزار تومانی شد
مهدی یوسف خانی رییس اتحادیه پرنده و ماهی در گفتگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی از افزایش 300 تومانی نرخ مرغ در بازار خبر داد و گفت: امروز نرخ هرکیلو مرغ زنده درب مرغداری 5 هزار، مرغ آماده به طبخ در کشتارگاه 6 هزار و 950، توزیع درب واحد های صنفی 7 هزار و 100 و خرده فروشی را 7 هزار و 800 تومان است.

وی بهبود تقاضا و کاهش عرضه مرغ را دلیل اصلی روند صعودی قیمت در روزهای اخیر دانست.

یوسف خانی با اشاره به قیمت انواع ماهی در بازار بیان کرد: اکنون قیمت هر کیلو شیر جنوب 23 هزار ،کپور 13 هزار، قزل آلا 12 هزار، تیلاپیا 20 هزار، سفید پرورشی 15 هزار، سنگسر طلایی 20 هزار، سالمون نروژ 70 هزار، راشگو جنوب 47 و شوریده بندر 37 هزارتومان است. 

افزایش قیمت ماهی در شب یلدا منطقی نیست
ارسلان قاسمی مدیرعامل اتحادیه تکثیر و پرورش صادرات آبزیان در گفتگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی با اشاره به اینکه سودجویی دلالان دلیل اصلی افزایش قیمت ماهی شب یلدا است، اظهار کرد: با توجه به آنکه در پرورش و صید ماهی نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش اتفاق نیفتاده است، از این رو دلال بازی در زمینه عرضه تنها دلیل اصلی افزایش قیمت ماهی در بازار به شمار می رود.

وی افزود: طی سال های اخیر، اتحادیه تلاش های متعددی مبنی بر عرضه مستقیم محصولات آبزی در جهت کنترل بازار انجام داد که متاسفانه به جهت عدم همکاری سازمان میدان میوه و تره بار این امر تا کنون محقق نشده است.

قاسمی قیمت ماهی در آستانه شب یلدا را پیش بینی کرد و گفت: طبق روال همه ساله ، افزایش تقاضا در آستانه شب یلدا ممکن است نوسان جزیی قیمت در بازار را به همراه داشته باشد.

مدیرعامل اتحادیه تکثیر، پرورش و صادرات آبزیان تصریح کرد: با توجه به فراوانی تولید و عرضه انواع ماهی های پرورشی و صیدی انتظار می رود که مسوولان امر با نظارت بر بازار از افزایش بی رویه قیمت ناشی از سودجویی واسطه ها و دلالان در بازار جلوگیری کنند.

فراوانی میوه در آستانه شب یلدا
مجتبی شادلو نائب رییس اتحادیه باغداران با اشاره به اینکه کمبودی در بازار میوه شب یلدا وجود ندارد، اظهار کرد: امسال تولید محصولاتی نظیر سیب و مرکبات نسبت به مدت مشابه سال گذشته ایده آل بود، به طوریکه این محصولات با کیفیت بسیار بالا در سردخانه های کشور ذخیره شده است.

وی با اشاره به اینکه نوسانات نرخ انار ناشی از کمبود محصول در بازار صحت ندارد، افزود: اگرچه در پاییز سال گذشته برخی باغات انار دچار سرمازدگی شدند اما تولید این محصول در استان های همجوار بسیار مناسب بود، به طوریکه در شرایط کنونی هر کیلو انار درجه یک در عمده فروشی ها 2 هزار و 500 تا 5 هزار تومان عرضه می شود.

شادلو ادامه داد: با توجه به فراوانی تولید و ذخیره سازی سیب در انبارها، قیمت های کنونی موجود در بازار جوابگوی هزینه کشاورزان نیست.

به گفته وی؛ در شرایط کنونی تولید هندوانه از پشتوانه مالی خوبی برخوردار است.

نایب رییس اتحادیه باغداران گفت: با توجه به فراوانی عرضه محصولاتی نظیر هندوانه، مرکبات، سیب،انار، خرمالو و... پیش بینی می‌شود که هیچ گونه افزایش قیمتی در بازار نخواهیم داشت.

امید آن می رود،دستگاه های ذی ربط، با اتخاذ تدبیر مناسب، معضل گرانی در ایام مناسبتی را رفع کند و این ضرورتی است که با حصول آن، از شرمندگی سرپرستان خانوارها و اقشار کم درآمد در ایام مناسبتی همچون یلدا، جلوگیری خواهد کرد و این شب را همچون گذشته به مقطع و زمانی برای شور، شادی و صله رحم هر چه بیشتر در میان اقوام، آشنایان و بستگان خانوارهای ایرانی مبدل خواهد کرد.

جدول نرخ مصوب اقلام اساسی شب یلدا