بهروز راعی: هشتمین نمایشگاه بین‌المللی «صنعت آب و تاسیسات آب و فاضلاب اصفهان» از ۲۱ تا ۲۴ آذر امسال در محل دائمی نمایشگاه‌های استان اصفهان با هدف معرفی تولیدات، خدمات و محصولات مربوط به صنعت آب و تاسیسات آب و فاضلاب و همچنین ارائه دستاوردهای علمی برای کمک به بهینه‌سازی مصرف آب و فناوری‌های نوین تصفیه آب و فاضلاب برگزار شد
و مدیران و مسئولان حوزه انرژی و سیالات شرکت فولاد مبارکه ضمن حضور در غرفه این شرکت در این نمایشگاه، آخرین دستاوردهای فولاد مبارکه در زمینه روش‌های تصفیه و بازچرخانی آب در سیکل تولید را با بازدیدکنندگان نمایشگاه و سایر صاحبان صنایع به اشتراک گذاشتند. به گزارش خبرنگار صمت از اصفهان، در این باره جواد نیلی، مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی فولاد مبارکه در مصاحبه با خبرنگاران حاضر در نمایشگاه به پرسش‌های آنها این‌گونه پاسخ داد.
هدف فولاد مبارکه از حضور در این نمایشگاه چیست؟
با توجه به اهمیت آب در زندگی و صنعت، شرکت فولاد مبارکه از هر فرصتی استفاده می‌کند تا با خرد جمعی، دانش خود را ارتقا دهد. در عین حال این شرکت در راستای مسئولیت‌های اجتماعی خود تلاش می‌کند تا تجربه خود را به دیگران منتقل کند. فولاد مبارکه به‌دلیل فرآیندهای بزرگ، تعداد زیادی تصفیه‌خانه‌های آب در مجموعه خود دارد؛ بنابراین برای ارتقای آنها نیاز است که با فناوری روز بیشتر آشنا شود.
نقش آب در فولاد مبارکه چیست؟ میزان مصرف و تولید آب چقدر است؟
همزمان با آغاز بهره‌برداری فولاد مبارکه، بنا بر توافق و قرارداد منعقدشده با وزارت نیرو مقرر شده بود که فولاد مبارکه به ازای تولید۲/۴میلیون تن فولاد، ۴۰ میلیون مترمکعب آب برداشت کند. با این حال خوشبختانه با توجه به فرآیندهای بسیار خوب تصفیه و بازچرخانی آب در فولاد مبارکه، هیچگاه این میزان آب برداشت نشد؛ تا آنجا که درحال‌حاضر که تولید فولاد مبارکه با رشد ۳ برابری به بیش از ۷میلیون تن رسیده است، حدود ۶۸ درصد صرفه‌جویی آب داشته و این میزان به ازای هر تن تولید فولاد به حدود ۴ مترمکعب آب کاهش یافته است. این رقم کمترین میزان مصرف آب در مقایسه با سایر رقیبان جهانی است؛ ضمن اینکه تولید نیز افزایش یافته است.
چه روش‌هایی برای مصرف بهینه آب در شرکت در نظر گرفته شده است؟
از آنجا که آب جایگزین ندارد، از زمان آغاز به کار فولاد مبارکه، نصب تصفیه‌خانه‌ها و استفاده بهینه آب موردنظر بوده است چراکه در چرخه فولاد ازجمله در خنک‌کاری تجهیزات اهمیت اساسی دارد. مشابه انرژی و مواد اولیه، بدون آب، در عمل تولید فولاد غیرممکن خواهد بود. از این‌رو با هر اقدامی تلاش خواهیم کرد در راه مصرف بهینه و بازچرخانی آب در چرخه تولید گام برداریم. به همین منظور همواره اصلاح فرآیندهای تولید و استفاده از فناوری جدید، از جمله خنک‌سازی خشک موردنظر است. عمده‌ترین راهکار کاهش مصرف آب، تصفیه دوباره آن است. آبی که در چرخه تولید، استفاده و به پساب تبدیل می‌شود، دوباره با فناوری‌های بسیار پیشرفته تصفیه شده و به چرخه باز می‌گردد.
تصفیه این آب‌ها تا چه حد است؟ آیا می‌توان از آن در مصارف دیگر ازجمله فضای سبز استفاده کرد؟
بله. با اقدام‌های انجام شده روی پساب‌ها در تصفیه‌خانه‌های فولاد مبارکه، شرایطی فراهم شده که بتوان از همین پساب‌ها برای آبیاری ۱۶۰۰ هکتار فضای سبز گسترده شده در شرکت استفاده کرد. ولی مهم‌تر از فرآیند آب فضای سبز، آب صنعت است که کیفیت آن باید به مراتب بالاتر از آب موردنیاز برای فضای سبز باشد؛ آبی که حتی کیفی‌تر از آب شرب است چون میزان سختی آب برای هدایت الکتریکی آن باید پایین باشد. این اقدام‌ها در فولاد مبارکه انجام و موجب شده از پساب‌های صنعتی، آب صنعتی برای چرخه تولید بسازیم.
دستاوردهای فولاد مبارکه در حوزه شرکت است یا اقدام‌های بیرونی هم دارد؟
فولاد مبارکه نخستین شرکتی بود که در راستای مسئولیت‌های اجتماعی خود در مسیر استفاده از پساب‌های شهری در چرخه تولید خود گام برداشت. ممکن است شرکت‌های دیگر نیز اقدامات مشابهی انجام داده باشند اما در این احجام، فولاد مبارکه در اقدامی بی‌نظیر با همکاری سازمان‌های مربوط برای جمع‌آوری و تصفیه پساب‌های ۹ شهر از شهرستان‌های همجوار سرمایه‌گذاری کرد. در این راه فولاد مبارکه ۲ هدف عمده، یعنی کمک به بهبود شرایط زیست‌محیطی و استفاده از پساب‌های شهری در چرخه صنعت و تامین بخشی از آب موردنیاز خطوط تولید خود را دنبال کرده است. این کار از سال ۱۳۹۱ آغاز شده و اکنون با ۸۰درصد پیشرفت به مراحل پایانی خود نزدیک شده است و در سال ۹۷ به پایان خواهد رسید. به بار نشستن این پروژه ملی علاوه بر بهبود شرایط زیست‌محیطی و پیشگیری از سرریز شدن پساب‌های شهری به رودخانه، باعث می‌شود به همین میزان از رودخانه کمتر برداشت کنیم. در این زمینه چقدر سرمایه‌گذاری کرده‌اید؟
در مجموع با سرمایه‌گذاری‌هایی که در داخل و خارج از شرکت برای نصب شبکه و ایجاد تصفیه‌خانه‌ها انجام شده، ۳۵۰میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شده است.
آیا در این نمایشگاه سایر شرکت‌ها از تجربه فولاد مبارکه استفاده کردند؟
یکی از اهداف حضور ما در این نمایشگاه اطلاع‌رسانی است. همکاران ما در نمایشگاه حضور دارند تا اقدام فولاد مبارکه را به‌عنوان شرکتی بزرگ و پیشگام در این عرصه اطلاع‌رسانی کنند. در عین حال، فولاد مبارکه با حضور در این نمایشگاه تلاش کرد به مسئولیت‌های اجتماعی خود بیش از پیش عمل کند؛ نه فقط از دیدگاه کاهش مصرف آب، بلکه از دید کمک به فرآیند دستیابی به اهداف اقتصاد مقاومتی. به خاطر داشته باشیم که یکی از اهداف بزرگ این نمایشگاه، مشخص شدن ظرفیت‌های شرکت‌های داخلی برای فرآیند تصفیه آب و پساب است. شرکت‌ها در این نمایشگاه علاوه بر اینکه اطلاعات خود را در اختیار شرکت‌های مشابه قرار می‌دهند، از ظرفیت‌های پیمانکاران، سازندگان و تولیدکنندگان داخلی بیشترین استفاده را می‌برند و نیازهای خود را برای ارتقای شرایط فعلی خود برطرف می‌کنند. این امر به فرآیند تولید بهتر تجهیزات داخل کشور و استفاده از تجهیزات بومی در صنایع آب و پساب کمک ارزنده‌ای می‌کند. گفتنی است در هشتمین نمایشگاه بین‌المللی «صنعت آب و تاسیسات آب و فاضلاب اصفهان» ۳۷ شرکت فعال و معتبر از استان‌های تهران، اصفهان، البرز، قزوین، فارس، اهواز و ارومیه حضور داشتند.