به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری میزان به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، آیین رونمایی از آثار نمایشی قرآنی صبح امروز، 26 آذر ماه در سالن امیرحسین فردی حوزه هنری برگزار شد. انوشیروان پیشدار رئیس حوزه هنری استان هرمزگان، حسین فدایی حسین منتقد و نمایشنامهنویس، نویسندگان آثار انتخاب شده و جمعی از هنرمندان عرصه تئاتر در این مراسم حضور داشتند.
سید صادق رضایی، رئیس حوزه هنری کودک و نوجوان در ابتدای این مراسم ضمن خیر مقدم به حاضران سخنانی بیان کرد.
وی گفت: در رابطه با اینکه آیا ما اکنون در وضعیت مطلوب و درستی در بحث کتابهای کودک و نوجوان با موضوع نمایش هستیم یا خیر، نمیخواهیم خیلی بحث کنیم؛ چراکه به شدت در این زمینه فقیریم و عدد تولیداتمان در این عرصه فوقالعاده اندک است، در حالیکه خیلی از داستانها را میتوان از طریق اقتباس به نمایشنامههایی تبدیل کرد که برای کودک و نوجوان جذابیت بالایی دارند. اکنون با توجه به اینکه تمام این پنج عنوان اثر نمایشی برگرفته از قرآن هستند، ما وظیفه داریم در همه آثارمان از آیات الهی بهره بگیریم و در این زمینه تاکید فراوانی داشته باشیم به دلیل اینکه مسلما اینگونه آثار میتوانند تاثیر خوبی بر کودکان و نوجوانان ما بگذارند. درواقع ما میخواهیم با زبان قرآن با آنها سخن بگوییم تا اثر مثبتش را ببینیم و به نوعی میوه بذری که در دل کودک و نوجوان کاشتهایم را ممکن است 20 سال بعد بگیریم، بنابراین مدیران ما نباید انتظار داشته باشند وقتی کاری انجام شد فورا به دنبال تاثیرش باشند.
رضایی تاکید کرد: مدیری که میخواهد مرا به عنوان مدیر کودک و نوجوان ارزیابی کند، باید یک سعه صدر 20 ساله داشته باشد. اساسا زمین مساعد یعنی کودک و نوجوان مستعد و کشف استعدادها در این گروه سنی، یعنی صرف اینکه یک اثر هنری نوشته و منتشر شود کافی نیست و این تنها 50 درصد کار است. ما باید به این نکته توجه کنیم که آیا به طور مثال در قرآن مخاطب کودک و نوجوان داریم یا خیر؟ به عنوان نمونه اصحاب کهف از نوجوانان بودند و یا مریم مقدس، یوسف، یحیی و خیلی نمونههای دیگر که از کودکان و نوجوانان بودند، بنابراین به نظرم کودک و نوجوان از جمله گزینههایی هستند که در قرآن حذف ناشدنی هستند و خداوند به آنها نقش داده است و این مسئله برای ما پیام دارد.
مدیر حوزه هنری کودک و نوجوان در پایان سخنانش یادآور شد: خوشبختانه مدیران ما همراه هستند و همواره دارای تفکر قرآنیاند و اگر ما آنها را حمایت کنیم مطمنا این عدد امروز که پنج عنوان کتاب نمایشی قرآنی است، به 50 میرسد. امیدوارم همه ما این توفیق را داشته باشیم تا هنرمندان استانیمان را درک و آنها را حمایت کنیم و در عین حال بتوانیم این عدد را به لحاظ کم و کیف به بالاترین مقدار برسانیم. اساسا کیفیت خوب از دل کمیت خوب درمیآید و کار کیفی خوب هنری در بخش نمایشنامه از دل کار زیاد میآید.
در ادامه انوشیروان پیشدار، رئیس حوزه هنری استان هرمزگان طی سخنانی به چگونگی آغاز و چاپ پنج عنوان اثر نمایشی کودک و نوجوان اشاره کرد و در این زمینه توضیح داد: ابتدا از تمام دوستان حاضر و کسانی که ما را برای این اتفاق همراهی کردند تقدیر و تشکر میکنم. این حرکت در زمان جناب آقای رضایی که مدیر وقت استانی ما بودند شکل گرفت که درواقع تصمیم گرفته شد با موضوع قصص قرآنی نمایشنامههایی تولید شود که خداراشکر سه تن از نمایشنامهنویسان خوب و مطرح ما از این طرح استقبال کردند و در نهایت این کار انجام شد. به نظرم قرآن کریم دریایی برای استفاده در این زمینه است که باید حتما از آن کمک بگیریم. همانطور که آقای رضایی به این نکته اشاره کردند، ما در حوزه کودک و نوجوان حداقل در استان خودمان خیلی فقیر هستیم که باید تلاش بیشتری داشته باشیم.
او همچنین درباره برنامههای آینده در عرصه تولید آثار نمایشی قرآنی بیان کرد: فاز بعدی ما که انشالله دنبال خواهیم کرد این است که از نویسندگان خوبمان قول گرفتهایم تا تولیدات آثار نمایشی با مضمون قرآنی را از این عدد امروز به بالا برسانیم. امیدواریم در آینده شاهد اجرای همین نمایشهادر تهران باشیم و قطعا برای این کار نیاز به حمایت بیشتر دوستان در مرکز داریم البته شاید اگر همین حمایتهای دوستان هم تا به امروز نبود نمیتوانستیم اکنون در این زمینه موفق شویم، ما به نوعی از آقای زارعی انتظار بیشتری داریم تا ما را بیشتر حمایت کنند؛ چراکه قطعا حمایتهای ایشان میتواند بسیار کمککننده باشد. بالخره اعتبار و بودجه ما هم در استان اندک است و نیاز به حمایت داریم.
پیشدار در پایان عنوان کرد: امیدواریم بتوانیم در سالهای آتی در بخش تولید آثار مکتوبی که مدنظر مدیران حوزه هنری است، گامهای موثری برداریم. درواقع نگاه ما این است که تولیداتمان را افزایش بدهیم و قطعا کمک جناب عالی(کوروش زارعی) میتواند خیلی موثر باشد تا تولیداتمان را به حداکثر برسانیم. در پایان از همه عزیزانی که ما را حمایت کردند و در کنارمان بودند تقدیر و تشکر میکنم که توانستیم این مراسم را برگزار کنیم.
حسین فدایی حسین، منتقد و نمایشنامهنویس نیز از دیگر سخنرانان مراسم رونمایی از پنج اثر نمایشی قرآنی کودک و نوجوان بود که در باب اقتباس از قصص قرآنی مطالبی را بیان کرد.
وی ابتدا گفت: آنچه که در خصوص ضرورت اتفاقی که رخ داد، صحبت شد و به نظرم کفایت میکند؛ چراکه ضرورت نفس عمل کاملا مشخص است و شکی در این نیست که قرآن به عنوان غنیترین منبع دینی شناخته شده است و در طول سالیان سال در حوزه دینی، فرهنگی و تمام حوزهها از این کتاب مقدس اقتباسهای مختلفی نیز صورت گرفته است. به نوعی میتوان گفت تمام فرهنگ ما در طول سالیان سال از قرآن نشات گرفته است و ما به عنوان جامعهای که انقلاب فرهنگی را شکل دادیم، باید خیلی پیش از اینها به موضوع اقتباس قرآنی میافتادیم اما گویا شرایط باعث شد تا دیرتر به این فکر بیفتیم، به هر حال این حرکت، حرکت قابل توجهی است و امیدوارم با قوت بهتر و دقت بیشتری ادامه پیدا کند.
این منتقد همچنین توضیح داد: نمایشنامه درواقع یک متن اجرایی است و اینکه خیلی مورد توجه قرار بگیرد، امری خوشایند است اما باید قضاوت اصلی را زمانی داشته باشیم که به صحنه میرود، آن زمان است که میتوانیم حاصل واقعی کارمان را ببینیم. امروز قرار بود این پنج اثرنقد شوند اما به نظرم هرکدام نیاز به یک جلسه صحبت دارند، بنابراین نقد آثار را یه زمان مناسبتری موکول میکنیم، مونتهی از آنجایی که نقد صرفا ایراد گرفتن از کار نیست و باید جنبههای مثبت را نیز در نظر گرفت جا دارد به این نکته اشاره کنم که به عنوان مثال همین طراحی جلدها، خطی که برای آثار انتخاب شده احساس میکنم کیفیت هنری مدنظر قرار گرفته و توجه شده است. همچنین تنوع رنگها در آثار دیده میشود و جز خوبیهای اثر است. در مواردی مثل گروهچینیها و وقتی که باید در حروفچینی و ویرایش آثار انجام شود، با یک بازنگری میتوانیم شاهد آثار قابل قبولتری باشیم.
فدایی حسین در ادامه به نکاتی دیگر اشاره کرد و یادآور شد: ما برای امر اقتباس در نمایشنامههای قرآنی به اثر مبدا و مقصد نیاز داریم که در درجه اول آشنایی با قرآن لازم است، درواقع ما باید به منبعی که میخواهیم آنرا اقتباس کنیم اشراف قابل توجهی داشته باشیم و سعی کنیم در خلق آثارمان کاری فراتر از آنچه ما و دیگران شنیدیم ارائه بدهیم که لازمه این امر هم آن است که نویسنده اشراف کاملی روی اثر داشته باشد و در عین حال دیدگاه تازهای در مورد اثرش ارائه بدهد. ما باید ظرفیتهای اثر مقصدی که میخواهیم آنرا به اثر تبدیل کنیم در نظر بگیریم. اکنون به دلیل اینکه قرار نیست خیلی وارد نقد آثار شویم من از جزئیات میگذرم. من هم مثل دوستان دیگری که به این آثار لطف داشتند اکنون خوشحالی خودم را نسبت به این اتفاق اعلام میکنم و امیدوارم در فرصت مناسبی بیشتر در مورد آثار صحبت شود. اکنون از آنجایی که وظیفه خودم میدانم تا به نکات آموزشی در مورد اقتباس اشاره کنم، میخواهم بگویم وقتی ما از اقتباس صحبت میکنیم باید مراحلی را از اثر مبدا تا مقصد طی کنیم و به نظرم اوین کار این است که غیر از مطالعات باید جنبههای نمایشی قصههای قرآنی را بیرون بکشیم که این کار هم نیاز به این دارد که ما با عناصر دراماتیک آشنا شویم.
او اضافه کرد: همچنین درونمایه اثر هم خیلی مهم است که باید شناخت آنرا مورد اهمیت قرار بدهیم. ما باید در آثار اقتباسی شخصیتهای قصه را بیرون بکشیم، همچنین در این زمینه لازم این تا موقعیتها زبان آثار نیز بیرون کشیده شود. همچنین بحث معجزه هم در قرآن مهم است که نشان دادنش در آثار اقتباسی دشوار است و باید دقت زیادی کرد، این نکات میائلی بود که اقتباسگر باید از آثار بیرون بکشد و به آنها توجه کند. گام بعدی یک اقتباسگر این است که قصهها را خلاصه کند و در عین حال در مورد زمان و مکانها تحقیق کند. در ساختار نمایشی ساختاری که بسیار مورد استفاده قرار میگیرد، ساختار ارسطویی است. نکتهای که ممکن است خیلی مواقع در آثار اقتباس قرآنی اشتباه گرفته شود این است که باید توجه داشته باشیم اگر اثری موفق شد به خاطر اقتباس قرآنی بوده و به نوعی قرآن پشت و چناه ما شده که موفق شدیم.
فدایی حسین در پایان صحبتهایش اظهار کرد: امیدوارم دوستانی که به این حوزه علاقهمندند موفق باشند. به هرحال عرصه بسیار سختی است و در گام نخست خودمان باید به قصهای که میگوییم ایمان داشته باشیم تا اثرمان بتواند تاثیرش را بر مخاطب بگذارد. در نهایت امیدوارم تعداد آثار این چنینی 100 برابر شود و دوستانی که پیگیر این آثار هستند دقتشان را چندین برابر کنند.
کوروش زارعی، رئیس هنرهای نمایشی حوزه هنری نیز در پایان مراسم سط سخنانی کوتاه ضمن خیر مقدم به حضار و تشکر از دوستان همراه در این اتفاق خاطرنشان کرد: اکنون به همه همکاران استان هرمزگان تبریک میگویم، به هرحال اتفاق میمون و مبارکی است که امیدوارم موفق باشند. اساسا کار سختی است و باید اهتمام بیشتری به کارهای قرآنی داشته باشیم. امیدواریم ما هم بتوانیم در دفاتر تئاتر بچههای مسجدمان شاهد تولید آثار در تهران و استانهای دیگری باشیم. اکنون از نویسندگان محترم این آثار که از برجستهها و اساتید و استخوان خردکردههای تئاتر هرمزگان هستند، قدردانی میکنم، همچنین از مسوولانی که برای این اتفاق زحمت کشیدند تشکر دارم.
آیین رونمایی از پنج اثر نمایش قرآنی کودک و نوجوان توسط دکتر مصلحی، انوشیروان پیشدار، سید صادق رضایی، حبیبی، سیدینیا و کوروش زارعی انجام شد.
نمایشنامههای «سربازان کوچک» و «روزهای کودکی یک پیامبر» نوشته احمد مریدیزاده، «زیتون و کبوتر» نوشته عبدالله خداکریمی و نمایشنامه «گاو» و «گرگی که گله را نمیبرد» نوشته سعید موحدی امروز، یکشنبه 26 آذزر ماه رونمایی شدند.