به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، نمایشگاهی با عنوان «تفکر معکوس» از 19 آذرماه در حوزه هنری برگزار شد که در آن آثاری از 50 هنرمند کاریکاتوریست ترکیه‌ای به نمایش در‌آمد.
همچنین متین پکر، رئیس انجمن کاریکاتوریست‌های ترکیه به همراه ۶ نفر از چهره‌های شناخته شده عرصه کاریکاتور این کشور چهارشنبه ۲۲ آذرماه نشستی مشورتی و تبادل‌نظر را با هنرمندان ایرانی داشتند تا ضمن آشنایی هر چه بهتر از هنر دو کشور، زمینه‌های ارتباط بهتر کاری نیز برقرار شود.
وجه بارز تاثیر‌پذیری هنرمندان ایرانی از کاریکاتور ترکیه و همچنین قرابت‌های فرهنگی دو کشور باعث شده این تبادل همکاری و حضور هنرمندان ایرانی در نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های ترکیه بسیار باشد.
برگزاری دو فستیوال بزرگ «آیدین دوغان» و «نصرالدین هوجا» در حوزه کاریکاتور و حضور هنرمندانی بزرگ از کشورهای مختلف باعث شده هنر کاریکاتور در منطقه و جهان جزء شناخته‌شده‌ترین‌ها باشد. به همین خاطر در این حضور کوتاه هنرمندان ترک، فرصتی دست داد تا با مِتین پِکِر، که از هنرمندان بسیار قدیمی این حوزه و رئیس انجمن کاریکاتوریست‌های ترکیه و مسئول برگزاری جشنواره «نصرالدین هوجا» است، گفت‌و‌گویی را پیرامون شرایط کاری و وضعیت هنر کاریکاتور در ترکیه انجام دهیم که زحمت ترجمه آن را ضیایی، شاعر و مترجم انجام داده است.
رئیس انجمن کاریکاتوریست‌های ترکیه با اشاره به محوریت اعتراض در هنر کاریکاتور گفت: «اعتراض در هنر و آن هم در کاریکاتور چیزی نیست که مختص به یک کشور باشد؛ بلکه اصولا کاریکاتور چون با نقد همراه است در خود اعتراض هم دارد. کافی است به همه کشورهای دنیا نگاه کنیم تا متوجه شویم از کشورهای کمونیست گرفته تا کشورهای دموکرات، دولتمردان آنها نسبت به هنر اعتراضی خیلی روی خوشی نشان نمی‌دهند. در ترکیه در سال‌های اخیر با وجود مشکلات و جنبش‌های سیاسی که وجود داشته است، هنرمندان همسو با آنها و با توجه به مسئولیت اجتماعی خود دست به تولیداتی زده‌اند.»
وی ادامه داد: «در‌واقع کاریکاتور مبارزه با چیزهایی است که فکر می‌کند به صلاح جامعه نیست؛ اما شبیه مبارزه در معنای کلمه و با استفاده از خشونت نیست بلکه کاریکاتوریست‌ها حمله می‌کنند اما چیزی را در معنای کلمه از بین نمی‌برند بلکه در جریان فکری مردم تاثیر می‌گذارند.»
وی کشیدن کاریکاتور سیاسی را نیازمند بهره بردن از زبان و دانش به موضوع عنوان کرد و بیان داشت: «کاریکاتوریست خوب، کسی است که ریشه در عمق فرهنگ آن کشور داشته باشد و باید با مطالعه و علم به موضوع کار کند. چطور می‌شود کسی که به مکتب فکری کاپیتالیسم آشنایی ندارد از آن کاریکاتور بکشد.»
این هنرمند ترکیه‌ای، سقوط بلوک شرق و گورباچف را مصادف با حذف کاریکاتور سیاسی دانست و در این رابطه اظهار داشت: «در دهه‌های 60 و 70 میلادی، با توجه به در صحنه بودن دو بلوک شرق و غرب، کاریکاتور سیاسی در دنیا عمومیت داشت و بسیار پر‌رونق هم بود اما در 20 سال اخیر با توجه به برگزاری جشنواره‌های بسیاری در دنیا و ترکیه باید بگویم که کاریکاتور سیاسی به معنای کلمه دیگر وجود ندارد.»
وی محدودیت‌های کاری برای کاریکاتوریست‌های ترکیه را در حداقل ممکن دانست و بیان داشت: «در نشریات ترکیه بهترین کاریکاتورهای روز منتشر می‌شود و دستمزدهایی که به فعالان این حوزه پرداخت می‌شود، مناسب است و کسی که به صورت حرفه‌ای در این زمینه کار می‌کند از نظر معیشت در رفاه است.»
پِکِر درخصوص استقبال دولتمردان و سیاسیون ترکیه از کاریکاتور این‌طور گفت: «مقامات کشورم از کاریکاتور استقبال می‌کنند و حمایت اداره فرهنگ برای برگزاری نمایشگاه‌ها و مکتوبات همواره از هنرمندان وجود دارد به‌گونه‌ای که در سال گذشته حدود 40 مجموعه کتاب با حمایت اداره فرهنگ منتشر شد. باید بگویم فضای کار برای هنرمندان ترک، باز است و محدودیت‌ها در حداقل ممکن وجود دارد.»
مسئول برگزاری جشنواره «نصرالدین هوجا» در پاسخ به این سوال که دلیل پیشتازی هنرمندان ترکیه در کاریکاتور منطقه و تاثیر گذاشتن روی هنرمندان ایرانی چیست، این‌طور پاسخ داد: «ما در طول سال نمایشگاه‌های بسیاری برگزار می‌کنیم که امکان ظهور و بروز افراد وجود دارد. حتی حضور در بازار‌های جهانی و ارائه آثار هنرمندان ما یکی دیگر از مواردی است که به رشد کاریکاتور ترکیه کمک کرده است. الهام گرفتن هنرمندان ایرانی از ما هم به خاطر ریشه‌های فرهنگی مشترک میان دو کشور است که باعث شده همکاری تنگاتنگی از نظر کاری میان هنرمندان دو کشور وجود داشته باشد.»
این کاریکاتوریست در پاسخ به این سوال که چقدر سعی می‌کنید برای کشیدن سوژه هایتان از نظر جامعه بهره‌مند شوید، گفت: «صلح و جنگ، آزار کودکان، آزار زنان، اقتصاد، محیط‌زیست و خیلی ازموضوعات دیگر که به زندگی مردم گره خورده است را در آثارم به آنها پرداختم. نظر من با نظر مردم خیلی فاصله ندارد و اصولا کاریکاتوریست‌ها باید به جنبه‌های اجتماعی موضوعات توجه کنند.»
این هنرمند ترکیه‌ای تولید اثرهنری را نیازمند رسیدن به مرحله تکامل دانست و گفت: «مطمئنا تا وقتی اثری در خود به درجه پختگی و تکامل نرسیده باشد، نباید منتشر شود. معتقد هستم کاریکاتور یک زبان هنری است که باید علاوه‌بر مفهوم، از نظر زیبایی‌شناسی و هنر به مفهوم کلمه به پختگی رسیده باشد.»