به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، عراق از جمله کشورهایی است که هر روز شاهد تحولات سیاسی مختلفی است. پنج روز قبل جشن آزادی کامل این کشور از سیطره داعش توسط حیدر العبادی، نخستوزیر عراق اعلام شد و مردم این کشور بعد از سالها طعم شادی ملی را چشیدند. اما باز هم گروههای مختلف سیاسی داخلی و خارجی در تلاشند با دخالتهای خود در مسیر حرکت رو به جلوی ملت عراق خلل ایجاد کنند.
ماجرای خلع سلاح صدر
در این خصوص مقتدی صدر، رئیس جریان صدر در عراق دوشنبه هفته گذشته ضمن اعلام انحلال گردانهای «سلام» (وابسته به جریان صدر عراق) از آنان خواست سلاحهایشان را به نیروهای امنیتی عراق تسلیم کنند. تحلیلها نشان میدهد مقتدی صدر این تصمیم را برای تحت فشار قرار دادن نیروهای بسیج مردمی عراق موسوم به حشدالشعبی بهمنظور خلع سلاح هرچه سریعتر آنان اتخاذ کرده است.
علی حیدری، کارشناس مسائل عراق با بیان اینکه مقتدی صدر در حال برنامهریزی برای پیروزی در انتخابات پارلمان سال آینده این کشور است، میگوید: «حشدالشعبی از محبوبیت بالایی در عراق برخوردار است. برای همین مقتدی صدر و گردان تحت فرماندهی او و برخی کشورهای منطقهای از این موضوع ناراحت هستند. آنها در این مقطع تلاش میکنند با مطرح کردن موضوع تحویل سلاحها به دولت، شرایط را برای فعالیت حشدالشعبی سخت کنند و در آینده از این موضوع بهعنوان یک اهرم فشار علیه آنان بهره ببرند.»
ردپای عربستان در تصمیم صدر
وی میافزاید: «موضوع سلاح حشدالشعبی یکی از مواردی است که برای برخی کشورهای منطقهای چون عربستان یک دغدغه است و آنها تلاش میکنند زمینه ضربه زدن به حشدالشعبی را فراهم کنند. مقتدی صدر هم بعد از آنکه سفری به عربستان داشت؛ موضوع خلع سلاح مقاومت عراق را مطرح کرد. این موضوع نشان میدهد در این سفر گفتوگوهای مقامات سعودی با مقتدی صدر بهمنظور زمینهسازی خلع سلاح حشدالشعبی انجام شده است.» حشدالشعبی گروهی است که با فتوای آیتا... سیستانی مرجعیت دینی عراق شکل گرفت. بعد از دوسال فعالیت این گروه علیه جریان تروریستی و آزادسازی بسیاری از مناطق تحت سیطره داعش، دولت و پارلمان عراق، حشدالشعبی را بهعنوان یک گروه رسمی و تحت فرماندهی نخستوزیر این کشور به رسمیت شناختند. حیدری میگوید: «اگر دولت عراق نسبت به قانونی کردن وجهه حشدالشعبی اقدامی نمیکرد، پس از نابودی داعش، فشارهای بینالمللی زیادی برای انحلال این گروه بر دولت عراق تحمیل میشد. در حال حاضر هم دولت عراق بعد از پیروزی بر داعش هیچصحبتی از انحلال حشدالشعبی نکرده است. این موضوع در ردههای مختلف دولت مشاهده میشود، اما خارج از ساختار دولت، گروههایی که از خلع سلاح این گروه منفعتی میبرند با شیوههای مختلف تلاش میکنند به این گروه فشار وارد کنند.»
حمایت از حشدالشعبی
بعد از آنکه مقتدی صدر طرح تحویل داوطلبانه سلاح را به دولت مطرح کرد و خواستار این موضوع شد که در عراق تنها ارتش بهعنوان نیروهای مسلح فعالیت کند، صحبتهای وی بیشتر در این چارچوب بود که حشدالشعبی باید منحل شود و ارتش عراق جای آن را بگیرد. قیس خزعلی، دبیرکل جنبش «عصائب الاهل حق»، صحبتهایی در حمایت از حشدالشعبی انجام داد. وی پنجشنبه، 23 آذر گفت: «صحبت از انحلال حشدالشعبی بهعنوان یکی از پایههای امنیت عراق، کاملا رد شده است.» خزعلی با اعلام اینکه تمام نیروهای تحت فرمان وی از این به بعد بهعنوان نیروهای حشدالشعبی، تحت فرماندهی نخستوزیر عراق هستند؛ تاکید کرد لازم است از ثبات امنیتی عراق حمایت شود. خزعلی کمپینی را هم در عراق به راه انداخت تا با جلوههای مختلف نظامیگری در این کشور مقابله شود.
بدر یک سازمان سیاسیمحور
هادی العامری، فرمانده کل سازمان بدر عراق نیز در گفتههای خود به اهمیت حفظ نیروهای بسیج مردمی اشاره کرد و از فرماندهان نظامی خود خواسته است روابطشان با این سازمان را قطع کنند و تحت فرماندهی حشدالشعبی قرار بگیرند. «علی حیدری» با توجه به موضعگیری عامری و خزعلی نسبت به حشدالشعبی میگوید: «در مورد سازمان بدر باید گفت آنها زمان تشکیل نیروهای بسیج مردمی ضرورت فعالیت نظامی را درک کردند. اما در حال حاضر ترجیح میدهند برای ثبات امنیتی عراق، مسائل را در صحنه سیاست دنبال کنند. جنبش «الاهل الحق» نیز بر این عقیده است.» وی میافزاید: «عراق پتانسیل رشد گروههای تروریستی را دارد. تفکر داعش هنوز بهطور کامل از میان نرفته است. دولت عراق میداند بهمنظور مقابله با تفکر تروریستی نیاز دارد مدتها، فعالیت حشدالشعبی را حفظ کند. امروز تمام گروههایی که به نفع بقای حشدالشعبی صحبت میکنند در مسیر حفظ امنیت ملی این کشور حرکت میکنند. اما هر گروهی که توطئه میکند به طریقی حشدالشعبی خلع سلاح یا تضعیف شود، در واقع شناخت درستی از امنیت این کشور ندارد یا توسط دشمنان عراق خط گرفته است.»
* نویسنده : محمد فیروزی روزنامهنگار