15 سال پیش در چنین روزی شبکه‌ بریتانیایی موسیقی «میوزیک چویس» تمامی ترانه‌هایی را که در طول 30 سال گذشته (یعنی بین سال‌های 1992 تا 2002) در ایام کریسمس بر صدر جدول پرفروش‌ها تکیه زده بودند مورد بررسی و تحلیل قرار داد تا بهترین ترانه‌ کریسمس کل ادوار را انتخاب کند. آنها البته قضیه را خیلی مناسبتی در نظر گرفته بودند و بیشتر به‌دنبال ترانه‌هایی بودند که با روح و سنت کریسمس عجین باشد. چنین شد که استفاده از صدای زنگوله، استفاده از ترانه‌ها و گروه‌خوانی کودکان، استفاده از هارمونی‌های ناقوس کلیسا و اشاره‌ متن ترانه به عشق به‌عنوان امتیازاتی برای این ترانه‌ها در نظر گرفته شد. این یکی از دقیق‌ترین آنالیزهای تاریخ موسیقی در زمینه ترانه‌های کریسمس بود و نهایتا منجر شد به انتخاب قطعه‌ «دارواش و نوشیدنی» که سرکلیف ریچاردز در سال 1988 آن را اجرا کرده بود؛ ترانه‌ای با متن ساده و کودکانه‌ای با این آغاز: «کودکان پادشاهند/ سرود کرول می‌خوانند/ کهنگی گذشت/ تازه آمد به بازار/ رویاهای بابانوئل/ رؤیاهای برف/ انگشتان کرخ/ لپ‌های گلی»، اما این انتخاب را نمی‌توان به‌عنوان تنها گزینه محبوب تاریخ موسیقی دانست. نهادها، نشریات و شبکه‌های مختلف موسیقی، هرازگاهی خودشان دوباره ترانه‌های کریسمس را مرور می‌کنند و هرکدام با متر و معیاری متفاوت به نتایجی غیر از این می‌رسند. البته به‌شخصه تا به حال آنالیز مستدل‌تری از پروژه میوزیک چویس ندیده‌، اما نتایج و ترانه‌های جذاب‌تر بسیار دیده‌ام. خیلی‌ها «کریسمس خوب» (یا سرد) از لویی آرمسترانگ را برترین ترانه‌ مناسب این ایام می‌دانند، اما در فهرست برترین‌های سایت تایم‌آوت برمی‌خورید به ترانه‌ای از ماریا کری با عنوان «تمام آنچه برای کریسمس می‌خواهم تو هستی». آنهایی که اهل عشق و عاشقی هستند لابد این ترانه را بیشتر می‌پسندند، اما از من اگر بپرسید، می‌گویم اصلا شایستگی حضور در میان 50 ترانه اول را هم ندارد. خصوصا وقتی متوجه می‌شوید این ترانه را به‌عنوان شماره یک گذاشته‌اند و ترانه مشهور و بسیار ماندگار «کریسمس گذشته» از گروه وَم با صدای جورج مایکل فقید را به‌عنوان ترانه شماره دو انتخاب کرده‌اند. نت کینگ کول در برخی فهرست‌ها با ترانه «آهنگ کریسمس» در صدر قرار دارد. 

این ترانه در سال 1961 اجرا شده و متن درخشانی هم دارد، اما حالا که حرف از قدیمی‌ها شد، یادی کنیم از جودی گارلند و ترانه «برای خودت یه کریسمس مبارک کوچولو داشته باش»؛ ترانه‌ای که در اصل برای فیلم «با من در خیابان سن‌لویی ملاقات کن» ساخته شده و محصول 1944 است. چند سال پیش روزنامه هافینگتون‌پست هم دست به انتخاب برترین ترانه‌های کریسمس زد که در آن فهرست، قطعه «کریسمس سفید» در صدر نشست؛ قطعه‌ای که به‌ویژه در کشورهای انگلیسی‌زبان بسیار مشهور است و به‌قول منتقد این روزنامه، «هرگز از شنیدنش خسته نمی‌شوید». این ترانه را ایروینگ برلین ساخت و بعد از او هر خواننده‌ حسابی و مشهوری که فکرش را بکنید؛ از باب مارلی گرفته تا کنی راجرز و تیلور سوییفت، اجرا و بازخوانی‌اش کردند. سایت رنکر که اساسا کارش تهیه فهرست‌هایی از این دست است همین ترانه را صدرنشین دانسته و در رده دوم، ترانه «شب خاموش» کاترین جنکینز را قرار داده است، اما بدون‌شک باید در میان صدرنشین‌ها از ترانه فولکلور «جینگل بل» هم یاد کرد که در حد ترانه «تولدت مبارک» شهرت جهانی دارد. به‌نوعی این ترانه را که شاید تاکنون بیش از 200 خواننده در دنیا اجرایش کرده‌اند باید به‌عنوان سرود ملی کریسمس معرفی کرد. در میان ترانه‌های سالیان اخیر اما کمتر در رده‌های بالا اثری می‌بینید. برخی فهرست‌ها گوشه‌چشمی داشته‌اند به «لذتی تقدیم به جهان» از گروه پانتاتونیکس که در سال 2014 اجرا شده و اتفاقا قطعه باحال و بانمکی هم هست. در میان خواننده‌های طراز اول و هم‌سطح کنی راجرز به دنبال قطعه‌ای کریسمسی اگر باشید، «کریسمس آبی» از الویس پریسلی انتخاب مطمئن و خوشایندی خواهد بود. البته دین مارتین بزرگ را با قطعه درخشان «بگذار برف ببارد، بگذار برف ببارد، بگذار برف ببارد» نباید فراموش کرد؛ قطعه‌ای که از عنوانش هم پیداست چه حال‌وهوای خوشایند و رمانتیکی دارد. در میان قطعات ریتمیک اما باید بروید سراغ گروه بانی‌ ام و قطعه‌ «بچه مری بوی» که مثل تمام قطعات گروه انرژیک است و ملودی خوشایندی دارد. من اگر خودم قرار باشد ترانه‌ای انتخاب کنم البته به «کریسمس گذشته» رأی می‌دهم و آن را با اختلاف، برترین ترانه می‌دانم، اما در میان کارهایی قدری غریب‌تر و باکلاس‌تر دعوتتان می‌کنم به شنیدن قطعه «سانتا بیبی» از ارتا کیت که هرچند نیم‌قرنی از اجرایش گذشته، اما هنوز بسیار لذت‌بخش و شنیدنی است.