صاحب‌خبر - مجلس نمایندگان آمریکا پنج شنبه گذشته به طرح ضد ایرانی HR4324 رای داد. براساس این طرح که با رای موافق 252 در مقابل 167 رای مخالف تصویب شد مجلس نمایندگان آمریکا خواستار افزایش نظارت کنگره بر مبادلات مالی مرتبط با فروش هواپیماهای مسافربری به ایران است. این طرح اگر به قانون تبدیل شود، وزارت خزانه‌داری آمریکا باید ظرف حداکثر ۳۰ روز بعد از صدور مجوزهای مالی برای فروش هواپیمای مسافربری به ایران، گزارشی را در این باره به نهادهای مربوط کنگره ارائه کند. همچنین در صورت نهایی شدن این طرح، وزارت دارایی آمریکا موظف می‌شود هر شش ماه یک بار به کنگره گزارش دهد که این به معنای نظارت دایم این وزارتخانه بر روند فروش هواپیما به ایران و کاربرد این هواپیماها توسط ایران است. آیا این طرح اجرایی شده است؟ این طرح که «تقویت نظارت بر دسترسی ایران به منابع مالی» نام دارد البته باید برای قانون شدن در مجلس سنا نیز مطرح و تصویب شود و سپس به امضای رئیس جمهور آمریکا برسد. مجلس نمایندگان طی یک سال اخیر دست کم سه بار با مصوبات گوناگون سعی کرده مانع از فروش هواپیما به ایران شود اما هنوز این طرح ها به قانون تبدیل نشده است. بی بی سی درباره این موضوع گزارش داد: « پیچیدگی های آیین نامه ای سنا باعث می شود برخی از طرح هایی که در مجلس نمایندگان تصویب شده اند حتی در سنا مطرح هم نشود بنابراین این طور نیست که طرحی که پنج شنبه در مجلس نمایندگان تصویب شد در آستانه قانون شدن باشد چرا که تقویم کاری سنا و اولویت های این مجلس با مجلس نمایندگان فرق می کند. حتی طرح هایی که در مجلس نمایندگان تصویب می شوند ممکن است در سنا چند ماه طول بکشد تا مطرح شوند چه برسد به این که به سرعت تصویب و به قانون تبدیل شوند چرا که درباره رای آوری این طرح ها در سنا نیز اما و اگرهایی وجود دارد». فرجام برجام با این طرح چه می شود؟ با این حال بسیاری معتقدند اگر سنا و کاخ سفید هم مصوبه مجلس نمایندگان را تأیید کنند در آن صورت فرجام برجام مشخص می شود چرا که این طرح می تواند در روند فروش هواپیما به ایران اختلال ایجاد کند. بی بی سی در این باره گزارش داد: «به گفته بعضی از تحلیلگران هر چند این طرح در صورت اجرای نهایی نمی‌تواند مانع فروش هواپیما به ایران شود، اما می‌تواند در دادگاه‌های فدرال مورد استناد قرار بگیرد تا هواپیماهای خریداری شده به عنوان اموال ایران به نفع قربانیان تروریسم شاکی ایران ضبط شود. با این حال به گزارش الف «ریچارد نفیو»، مقام سابق وزارت خارجه آمریکا در مصاحبه با المانیتور گفت: «نظر من درباره این طرح این است که اگر به نحوی که من انتظار دارم اجرا شود، احتمالاً برجام را نقض خواهد کرد.» بر اساس بند ۲۲ برجام، ایالات متحده به نحو مشخص شده در ضمیمه دو و منطبق با ضمیمه پنج، «اجازه فروش هواپیماهای مسافری و قطعات و خدمات مربوط به ایران، «مجوز این که اشخاص غیرآمریکایی که در مالکیت یا کنترل اشخاص آمریکایی هستند، به نحو منطبق با این برجام با ایران مشارکت کنند» و «مجوز واردات فرش و مواد غذایی از مبدأ ایران به آمریکا» را صادر خواهد کرد. همچنین در بند 5/1 برجام تصریح شده است: ایالات متحده متعهد می‌شود؛ اجازه فروش هواپیمای مسافربری تجاری و قطعات و خدمات مربوط به ایران از طریق اعطای امتیاز در موارد زیر داده خواهد شد: الف) صادرات، فروش، اجاره یا انتقال هواپیمای مسافربری تجاری انحصارا با کاربری غیرنظامی ب) صادرات، فروش، اجاره یا انتقال قطعات یدکی و قطعات عمده برای هواپیمای مسافربری تجاری به ایران و ج) ارائه خدمات تبعی، از جمله ضمانت، نگهداری و خدمات تعمیر و بازبینی‌های ایمنی برای کلیه موارد مذکور، مشروط به این که قطعات و خدمات مجوز داده شده انحصارا برای هوانوردی تجاری مسافری مورد استفاده قرار گیرند. به گزارش «واشینگتن اگزماینر»، مخالفان این طرح می گویند تصویب این طرح می تواند به نوعی مغایر با تعهدات آمریکا در چارچوب توافق هسته ای با ایران، باشد.∎​