صاحب‌خبر - فاطمه امین‌الرعایا
15 آذر، یکی از بزرگ‌ترین گردهمایی های عکاسان ایران آغاز شد، همایشی که در آن انجمن‌های مختلف عکاسی با ارائه آثار منتخب‌شان سعی کردند تا در تحقق شعار «عکاسی ایران؛ نگاهی به خود، نگاهی به جهان» بکوشند. به جز گالری‌ها، کارگاه‌ها و نشست‌های متعددی با هدف گسترش فرهنگ و هنر عکاسی، انعکاس فعالیت سالانه عکاسان، ارائه توانمندی‌های اعضاء انجمن‌ها و تشکل‌های عکاسی، تبادل اطلاعات و اندیشه و بررسی چالش‌های عکاسی و همچنین بررسی آموزش در این حوزه برگزار شد. دیروز ششمین دوره همایش «10 روز با عکاسان ایران» به پایان رسید اما این گردهمایی چقدر در رسیدن به اهدافش موفق بود؟
رضایت 70 درصدی
ساعد نیک ذات، دبیر ششمین دوره همایش 10 روز با عکاسان ایران، استقبال از این دوره را بسیار خوب ارزیابی کرد و در ابن‌باره به «ابتکار» گفت: امسال برای نظرسنجی بازدیدکنندگان از نمایشگاه در هر سالن دستگاهی را نصب کردیم که سه دکمه خوب، متوسط و بد روی آن تعبیه شده است. نظرسنجی کاغذی همیشه دردسرهایی برای بازدیدکنندگان داشته و بسیاری اوقات هم پر نمی‌شوند اما با این دستگاه ما نظر مردم را درباره جزئیات ریز گالری‌ها، همایش‌ها، کیفی، کل برنامه و ... درمی‌یابیم. طبق آماری که به دست آورده‌ایم، بالای 70 درصد از بازدیدکنندگان از همایش امسال رضایت داشته‌اند. با در نظر گرفتن این آمار و کنار هم قرار دادن گفت‌وگوهای رو در رو، همایش بازخورد خوبی داشته است. مسلم است که برنامه‌ای که در سطح ملی برگزار می‌شود، همه را راضی نخواهد کرد.
او درباره برنامه این دوره از همایش برای شهرستانی‌ها می‌گوید: ما سعی کردیم برای شهرستانی‌ها ویدیوی کارگاه‌ها را روی اینترنت و وب‌سایت همایش قرار دهیم تا دوستانی که امکان بازدید حضوری از نمایشگاه برای‌شان میسر نبود، به این وسیله از نمایشگاه استفاده کنند.از دو استان خراسان و آذربایجان غربی دعوت کردیم تا در این دوره نمایشگاه عکسی درباره این دو استان برگزار کنند و از آنها تقدیر به عمل آید. ما در این دوره در تلاش بودیم تا بعد ملی همایش جلوه بیشتری داشته باشد.
نمره قابل قبول در کیفیت
دبیر ششمین دوره همایش «10 روز با عکاسان ایران»، درباره نظرات تخصصی عکاسان درباره این دوره از همایش می‌افزاید: از نظر تخصصی، کیفیت ارائه امسال از نظر کیفیت چاپ و نحوه ارائه رضایت‌بخش بوده است. از نظر محتوا با وجود افت‌و‌خیز در گالری‌های مختلف در حالت کلی، عکس‌ها سطح قابل قبولی داشتند. البته ممکن است عکاسان نظرات مختلفی داشته باشند، با توجه به دعوت از انجمن‌های عکاسی مطبوعات، دفاع مقدس، تبلیغات، سینما و میراث فرهنگی در این دوره، بالطبع شکل ارائه کار توسط هر یک از این انجمن‌ها متفاوت است ولی در مجموع به نظرم این دوره از نظر محتوایی نمره قابل قبولی کسب کرده است.
او درباره نظارت محتوایی برای انتخاب آثار توسط انجمن عکاسان ایران می‌گوید: ما در تولید نظارت نداریم، ولی برای ارائه مشاوره می‌دهیم. ما کمیته‌ای علمی داریم که انجمن‌ها مباحث کارگاهی و نشست‌های‌شان را می‌نویسند و اعلام می‌کنند، این کمیته پس از بررسی پروپزال‌های ارسالی، بررسی نتایج را اعلام می‌کند. آنچه که قرار است روی دیوارها نصب شود، کمیته‌ای به نام شورای هنری، به جای ممیزی در شکل اجرا مشاوره می‌دهد، مگر اینکه خود انجمن‌ها بخواهند که ما در انتخاب آثار مشارکت کنیم. در غیر این صورت ما در این بخش دخالت نمی‌کنیم ولی پیشنهاد می‌دهیم. بالطبع عکس حسی اثرگذاری بیشتری دارد. مثلا انجمن مطبوعات برای اولین‌بار عکس‌های مستند خودش را روی دیوار قرار داده و چون عکس‌های خبری در روزنامه‌ها چاپ می‌شوند، آنها را تنها در اسلایدشو نمایش داده است.
نیک‌ذات با اشاره به استقبال از تمام گالری‌ها درباره گالری‌ها و برنامه‌های پر مخاطب می‌گوید: هیچ یک از گالری‌های ما با استقبال کمی مواجه نشد. بر اساس برنامه‌ریزی‌های ما در ارتباط با شعار این دوره که «عکاسی ایران؛ نگاهی به خود، نگاهی به جهان» بود و با در نظر گرفتن معیارهای علمی، نشست‌های علمی و تخصصی در این خصوص برگزار شد، کارگاه‌های عملی با در نظر گرفتن شرایط دانشجویان در ساعات صبح توسط انجمن‌های عکاسی برگزار شد. نشست‌هایی هم با عنوان نگاه شخصی برگزار شد که توسط 28 عکاس در گالری‌ها برگزار شد و با مخاطبان صحبت می‌کردند و آثارشان را به نمایش می‌گذاشتند. چند انجمن تخصصی مثل تبلیغات، مطبوعات و میراث فرهنگی کارگاه‌هایی داخل خود گالری‌ها برگزار کردند. من به عنوان دبیر نمی‌توانم بگویم کدام گالری با بیشترین استقبال روبه‌رو شد ولی به طور کلی و به طور معدل هیچ گالری‌ای بدون مخاطب نبود. مثلا انجمن میراث فرهنگی یک نوع ارائه کار داشت، دفاع مقدس، به نوعی و تبلیغات نوع دیگر. همه انجمن‌ها شکل‌های متفاوتی داشتند اما با وجود این اختلاف در شیوه ارائه، همه گالری‌ها با استقبال روبه‌رو شد.
تا به حال پس‌روی و توقف نداشتیم
ششمین دوره همایش «10 روز با عکاسان ایران» به اتمام رسید. پس از این شش دوره، این همایش چقدر در رسیدن به اهداف و راهبردهای در نظر گرفته شده، موفق بوده است؟ دبیر این دوره همایش می‌گوید: در دوره اول که من دبیر همایش بودم، با حق عضویت اعضا همایش را با توجه به مقتضیات همان زمان برگزار کردیم.دوره دوم که سیف اله صمدیان همایش را برگزار کرد، به دلیل کمبود بودجه سعی کردیم پروژه‌های موجود را به نمایش بگذاریم. اما از دوره سوم اسپانسرها وارد ماجرا شدند و در نتیجه کیفیت کار، از نظر شکل اجرایی قوی‌تر شد. انجمن‌های تخصصی در برگزاری همایش وارد شدند. این روند پله پله پیش رفت تا در دوره پنجم دوباره من به عنوان دبیر انتخاب شدم. دراین دوره آئین‌نامه‌ای تدوین شد که باید اجرایی و عملیاتی می‌شد. تجربه‌های انجام شده به شکل آئین‌نامه مدون شد و سعی کردیم تا حدودی که قابل انجام باشد، بر طبق آئین‌نامه رفتار کنیم تا این همایش‌ها به صورت قائم به ذات فرد برگزار نشود بلکه یک سیستم بتواند آن را کنترل و هدایت کند. در حقیقت این آئین‌نامه برای آینده مدون شده تا هر سال همایش یک پله بالاتر برود. به طور مثال امسال از دو استان قدرتمند در عکاسی در شرق و غرب کشور دعوت شد تا آثارشان را نمایش دهند و سعی می‌کنیم این روند را گسترش دهیم. تا امروز توقف یا پس‌روی در برگزاری همایش نداشتیم.
بهبود همایش با توجه بیشتر به انجمن‌های عکاسی
یلدا معیری، عکاس، درباره سطح کیفی آثار ارائه شده در این دوره به «ابتکار» می‌گوید: این نمایشگاه از چندین بخش و گالری تشکیل شده اما درباره آثار نمایش‌داده شده در گالری‌ها، دو سه گالری از بقیه قوی‌تر بودند. اما نسبت به چند دوره گذشته به طور کلی کیفیت آثار خیلی تفاوت نداشت.
او درباره راهکارهایی برای بهبود این همایش مهم سالیانه عکاسی می‌گوید: به نظر من انجمن ملی عکاسی باید به انجمن‌های متفاوت و مختلفی که در این زمینه برنامه ارائه می‌دهند بیشتر توجه کند و اجازه آزادی عمل بیشتری بدهند.∎