چکیده مطلب:

‌ يکي از رويکردهاي کارآمد براي حل مسائل نظام عمومي فرهنگ و تربيت، بهره گيري از روش هاي اجتماعي و نرم است که اين رويکرد هم براي سطح مخاطب نهايي ( مردم) و هم براي سطح فعالان و کنشگران عرصه فرهنگ و تربيت کارآمد است.

چهارسوق فضايي را ايجاد مي کند که در آن مخاطبان با ايده ها و تجربه هاي جديد آموزشي و تربيتي آشنا مي شوند.

يکي از مهم‌ترين اهداف چهارسوق ايجاد پل هاي ارتباطي ميان تعليم و تربيت و نخبگان اين حوزه است.

پژوهش خبری صدا وسیما: نظام تعليم و تربيت در کشور ما با چالش هاي فراوان و روزافزوني روبروست. رويکرد نظام رسمي در برخورد با اين چالش‌ها البته در صورت شناخت چالش تصميم‌گيري بخشي، دستوري و به پايين است. اين نوع راه حل‌ها به ويژه در  مورد مسائل اجتماعي و انساني از کارآيي لازم برخوردار نيست. يکي از رويکردهاي کارآمد براي حل مسائل نظام عمومي فرهنگ و تربيت، بهره‌گيري از روش‌هاي اجتماعي و نرم است که اين رويکرد هم براي سطح مخاطب نهايي ( مردم) و هم براي سطح فعالان و کنشگران عرصه فرهنگ و تربيت کارآمد است. از آنجايي که نظام فرهنگ و تربيت يک شبکه در هم تنيده از مفاهيم و کنشگران است، نمي توان از ساختارهاي سنتي انتظار حل چالش‌هاي اين نظام را داشت. موسسه برهان معتقد است رويکرد کارآمد در حوزه حل چالش هاي نظام فرهنگ و تربيت عمومي بايد مبتني بر اصول خاصي طراحي شود که در متن اين نوشتار بدان اشاره خواهد شد. جشنواره چهارسوق که اواخر آذر ماه سالجاري برگزار خواهد شد به بررسي اين رويکردها خواهد پرداخت. آنچه در ادامه مي‌آيد با هدف معرفي هر چه بيشتر و ضرورت برگزاري اين جشنواره به رشته تحرير درآمده است. 

مخاطبان "جشنواره چهارسوق"

مخاطبان چهارسوق ، معلمان ، مديران ، دانشجويان و پژوهشگراني هستند که دغدغه رشد حرفه‌اي و کسب نتايج ارزشمندتر از کاري که انجام مي‌دهند را دارند. چهارسوق فضايي را ايجاد مي‌کند که در آن مخاطبان با ايده‌ها و تجربه هاي جديد آموزشي و تربيتي آشنا مي شوند. همچنين نياز مخاطبان به شکل‌گيري ارتباط هاي حرفه‌اي جديد، به وسيله تعاملي که با سخنران ها و ديگر شرکت کنندگان برقرار مي کنند، برطرف مي‌شود و در فضاهاي تعاملي چهارسوق ارتباط هاي موثر بين افراد شکل مي‌گيرد.

در رويداد نوآوري‌هاي آموزشي چهارسوق ارائه دهندگاني از حوزه‌هاي مختلف تعليم و تربيت، ايده‌ها و تجربه‌هاي نوي خود را با شرکت‌کنندگان  به اشتراک گذاشته‌اند. تاکنون ده‌ها ايده و تجربه آموزشي در نشست‌هاي چهارسوق ارائه شده است که هريک جرقه‌اي براي ذهن هاي پويا و خلاق هستند.

اهداف چهارسوق

يکي از مهم‌ترين اهداف چهارسوق ايجاد پل هاي ارتباطي ميان تعليم و تربيت و نخبگان اين حوزه است. فرصت تعامل در رويدادها امکان ارائه نقد و نظر نسبت به موضوع مطرح شده و آشنايي چهره به چهره به ارائه دهندگان را فراهم مي آورد. بطور کلي اهداف اصلي و کلان چهارسوق بشرح ذيل است:

1ـ‌ ترويج گفتمان نوآوري در حل مسائل آموزشي

2ـ شبکه سازي حرفه‌اي و هم‌افزايي در جامعه فعالان آموزشي

3ـ نشر نوآوري هاي آموزشي

انديشه‌ورزان اين جشنواره معتقدند رويکرد کارآمد در حوزه حل چالش‌هاي نظام فرهنگ و تربيت عمومي بايد مبتني بر اصول زير طراحي شوند:

1ـ‌ اصل اداره مردم نهاد فعاليت هاي فرهنگي و تربيتي

2ـ اصل ارتباط دو سويه نهادهاي مردمي و حاکميتي در زمينه هدايت و پشتيباني

3ـ‌ اصل نگاه وحدت‌گرا در طرح‌ريزي فعاليت‌ها

4ـ اصل وظيفه‌گرايي در نظر و عمل 

سخنراني در چهارسوق

افرادي که ايده نو يا تجربه موفقي در زمينه آموزش دارند مي‌توانند در نشست‌هاي چهارسوق سخنراني کنند و ايده خود را با عموم علاقه‌مندان و فعالان حوزه تعليم و تربيت به اشتراک بگذارند. سخنراني در رويداد چهارسوق اصلا کار پيچيده اي نيست. ثبت درخواست ارائه از سوي علاقمندان با هر سطحي از شهرت و سابقه تخصصي به طور يکسان و به سادگي امکان پذير است. فرآيند انتخاب سخنرانان چهارسوق در چارت ذيل آمده است:

شيوه برگزاري چهارسوق

نشست‌هاي چهارسوق بصورت دوره‌اي برگزار مي شود. در هر نشست تعدادي سخنراني کوتاه ( حداکثر 20 دقيقه اي) توسط صاحبنظران يا افراد داراي تجربه و ايده ارائه مي‌گردد. شرکت‌کنندگان پس از انجام ارائه امکان تعامل با سخنرانان از نزديک را دارند. در حين اين تعامل پرسش و پاسخ ها، تجربه‌ها و اطلاعات تماس رد و بدل مي‌شود. شرکت کنندگان متشکل از فعالان نظام تعليم و تربيت و دانشجويان و پژوهشگران هستند. پس از هر نشست، ويديوهاي کوتاه ارائه ها با کيفيت بالا تدوين مي شود و بر روي وبگاه و کانال چهارسوق قرار مي‌گيرد و قابل بهره برداري از سوي هزاران نفر از معلمان، مدرسان و والدين در سراسر کشور خواهد بود. افراد و گروه هاي فعال در حوزه تعليم و تربيت با حضور در فضاي رويداد، فرصت برقراري ارتباط هاي جديد با افراد و گروه هاي ديگر را پيدا مي‌کنند.

کلام آخر   

در دنیای امروز، اهمیت بنیادین مقوله آموزش بیش ازپیش احساس می شود؛ به‌نحوی‌که درهم تنیدگی شرایط پیچیده ابعاد مختلف زندگی انسان، ضرورت پرداختن به بُعد آموزش و تربیت را در هر موضوعی پررنگ کرده است. کشورهای مختلف سرمایه‌گذاری ویژه‌ای را برای ارتقای یکپارچه نظام آموزشی خود در نظر می گیرند و نهادهای مختلف سعی می کنند، به‌گونه‌ای در پیشبرد این روند مشارکت داشته باشند و خود را به عنوان متولی و حامی این امر معرفی نمایند. فلذا در کشور ما که در طول تاريخ پرچمدار علم و تمدن بوده است لازم است تا برگزاري چنين جشنواره هايي به جايگاه واقعي خود در عرصه علم و آموزش دست يابيم.

پژوهش خبری // پژوهشگر: مرتضي رکن آبادي