صاحب‌خبر - محیط زیست در کنار تروریسم، تامین اجتماعی و رفاه، چهار کلید واژه‌ای هستند که در مقایسه با اشتغال، مسکن، کار، نفت و فقر که بیشترین فراوانی و تکرارها را در سخنرانی رئیس جمهوری در هنگام تقدیم بودجه 97 در مجلس دارند، با کمترین فراوانی روبه‌رو هستند. با این حال اما بودجه محیط زیست در سال 97 نسبت به سال قبل گرچه نتوانسته رضایت فعالان محیط زیست را بدست آورد اما با افزایش دو برابری به خصوص در بودجه سازمان متولی‌اش روبه‌رو شده است.
«وضع گردوغبار، ریزگردها، هوای آلوده، خاک آلوده، مشکل آب، وضع تالابها و دریاچه و مشکلات پسماندها معضل بزرگی را در کشور به وجود آورده است. اگر سری به شمال یا جنوب کشور بزنید مشکل کنار دریا، رودخانه و جنگلها را می‌بینید که ما باید مشکل پسماندها، ریزگردها و هوای آلوده را حل کنیم.» این بخشی از سخنان حسن روحانی در صحن علی مجلس است. سخنانی که در آن اعلام شده که دولت آماده است تا به جای 20 درصد، 32 درصد از منبع نفتی را کسر کند و آن را برای حل دو معضل کشور یعنی محیط زیست و اصلاح امور بانکی صرف کند.
براساس آنچه که در جدول برآورد اعتبارات هزینه‌ای و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای برحسب امور فصل در سال 1397 آمده، امور محیط زیست 2.830.128 میلیون ریال، فصل مدیریت پسماند 153.635 میلیون ریال، فصل کاهش آلودگی 747.679 میلیون ریال، فصل حفاظت از گونه‌های زیستی 1.664.323 میلیون ریال، فصل تحقیق و توسعه در امور محیط زیست 264.491 میلیون ریال، فصل کشاورزی و منابع طبیعی 34.039.619 میلیون ریال، فصل منابع آب 33.411.994 میلیون ریال بودجه دریافت کرده‌اند.
رشد چشمگیر بودجه سازمان محیط زیست در سال 97
براساس آنچه که در متن لایحه بودجه ۱۳۹۷ کل کشور در بخش اعتبارات هزینه‌ای دستگاه‌های اجرایی برحسب برنامه، فعالیت و هزینه واحد (سایر دستگاه‌های اجرایی) آمده است، جمع کل مبلغ هزینه‌ای سازمان حفاظت محیط زیست ۸۹۶۱۰۳۰۰۰۰۰۰ ریال و جمع کل تملک دارایی‌های سرمایه‌ای این سازمان ۲۷۳۵۱۲۸۰۰۰۰۰۰ ریال برآورد شده است.
سعید نمکی، معاون امور اجتماعی و عمومی سازمان برنامه و بودجه، افزایش اعتبارات و توجه به این سازمان از اولویت‌های دولت دوازدهم عنوان کرده و گفته است: بودجه پیشنهادی سال 97 سازمان محیط زیست با افزایش دو برابری نسبت به سال 96 روبه‌رو بوده است. او گفته است: بر اساس لایحه پیشنهادی بودجه ۹۷ جمع کل بودجه طرح‌های سازمان محیط زیست ۱۲۲ درصد رشد کرده و بودجه مربوط به هزینه‌ای، جاری سازمان ۱۴۱ درصد رشد اعتباری داشته است.
از جمله سایر مبالغی که در جداول بودجه 97 دولت به امور محیط زیست اختصاص پیدا کرده بودجه سازمان جنگلها است. براساس جدول خلاصه بودجه دستگاه‌های اجرایی در سال 1397، سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور نیز 7.788.740 میلیون ریال بودجه در سال 97 دریافت کرده است. در بند (و) تبصره چهارم ماده واحده یک لایحه بودجه 97، 150 میلیون دلار برابر با 5.250 میلیارد ریال از ورودی سال 97 صندوق توسعه ملی و منابع حاصله برای مقابله با ریزگردها در کشور و رفع مشکل برق خوزستان اختصاص داده شده است. همچنین در همین بند از ماده واحده لایحه بودجه 2.000میلیون دلار برابر با 70.000 میلیارد ریال از صندوق توسعه ملی برای بهبود محیط زیست، آبخیزداری و ساماندهی پسماندهای کل کشور اختصاص یافته است.
وضعیت محیط زیست کشور در لایحه بودجه سال ۹۷
به گزارش ایسنا، رئیس مرکز برنامه‌ریزی، تحول اداری و بودجه سازمان حفاظت محیط زیست وضعیت بودجه سال ۹۷ این سازمان را تشریح کرد. امیر مهاجری تهرانی اظهارکرد: با توجه به اینکه ماده ۲ قانون برنامه ششم، محور اصلی برنامه را آب و محیط زیست اعلام کرده است، دولت در لایحه بودجه تقدیمی به مجلس، اهتمام ویژه‌ای نسبت به موضوعات آب و محیط زیست دارد همچنین چون محور اصلی بودجه ۹۷ رشد اقتصاد فراگیر، اشتغال‌زا و ضد فقر با رویکرد پنج‌گانه اقتصاد مقاومتی است و علیرغم کاهش ۱۵ درصدی طرح‌های تملک دارایی سرمایه‌ای سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶، طرح‌های تملک دارایی سازمان محیط زیست در این سال ۱۵ درصد رشد دارد. وی افزود: همچنین میانگین رشد اعتبارات هزینه‌ای دولت ۹ درصد است اما رشد اعتبارات هزینه‌ای سازمان حفاظت محیط زیست حدود ۲۵ درصد لحاظ شده است. افزون بر این ردیف‌های مرتبط اعتبارات هزینه‌ای حدود ۱۰۴ درصد رشد دارد که برگرفته از تصویب قوانینی مانند قانون هوای پاک و قانون حفاظت و احیای تالابها است که اخیرا در مجلس به تصویب رسید. رئیس مرکز برنامه‌ریزی، تحول اداری و بودجه سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به افزایش درآمد صندوق ملی محیط زیست در لایحه بودجه ۹۷ اظهار کرد: به طور کلی سهم امور محیط زیست در بودجه عمومی دولت حدود ۲ دهم درصد در سال ۹۷ پیش‌بینی شده است. افزون بر این در تبصره ۴ لایحه بودجه سال ۹۷ چند موضوع پیش‌بینی شده که یکی مقابله با پدیده گرد و غبار داخلی است که حدود ۱۵۰ میلیون دلار معادل ۵۲۵ میلیارد تومان برای آن در نظر گرفته شده است. تهرانی تاکید کرد: برای بهبود محیط زیست، آبخیزداری و ساماندهی پسماندهای کشور نیز حدود ۲ میلیارد دلار معادل ۷۰۰۰ میلیارد تومان پیش بینی شده است همچنین برای توسعه مکران ۱۰۰ میلیون دلار معادل ۳۵۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده و در این موضوع بحث ارزیابی اثرات زیست محیطی امور توسعه‌ای لحاظ شده است که پس از تصویب این ردیف‌ها در مجلس شورای اسلامی، سهم دستگاه‌ها توسط سازمان برنامه و بودجه اعلام خواهد شد. رئیس مرکز برنامه‌ریزی، تحول اداری و بودجه سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه به ارزیابی بودجه محیط زیست کشور اشاره و اظهار کرد: با توجه به سیاست‌های کلی محیط زیست و وظایف مندرج در قانون برنامه ششم توسعه، اولویت‌های ابلاغی رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در قالب موضوعاتی همچون کاهش آلودگی هوا، مقابله با گرد و غبار، حفاظت و احیای تالابها، مدیریت پسماندهای کشور و سایر مطالبات مردم، اعتبار پیش‌بینی شده برای انجام تکالیف و وظایف محول شده به این سازمان کافی نیست اما با این وجود رشد میانگین بودجه محیط زیست، نشان‌دهنده توجه دولت به مسائل محیط زیست
است.
تهرانی با بیان اینکه بعد از تقدیم لایحه بودجه ۹۷ به مجلس شورای اسلامی، این لایحه در کمیسیون‌های تخصصی بررسی می‌شود، تصریح کرد: کمیسیون مربوط به محیط زیست، کمیسیون آب، کشاورزی و منابع طبیعی است که از اعضای کمیسیون درباره لایحه بودجه نظرخواهی شده است سپس این لایحه در کمیسیون تلفیق بودجه نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد و در نهایت برای تصویب به صحن علنی مجلس راه می‌یابد تا کلیه نمایندگان نظرهای خود را درباره آن اعلام کنند. پیش‌بینی می‌شود این روند تا پایان بهمن‌ماه ادامه داشته باشد. رئیس مرکز برنامه‌ریزی، تحول اداری و بودجه سازمان حفاظت محیط زیست در پایان در مورد احتمال تغییر در لایحه بودجه ۹۷، اظهار کرد: با توجه به خواسته‌های مردم از نمایندگان مجلس احتمال اعمال برخی تغییرات وجود دارد اما بر اساس نظر سازمان برنامه و بودجه کشور مبنی بر اینکه بودجه ۹۷ با لحاظ همه شرایط پیشنهاد شده، پیش‌بینی می‌شود که این لایحه با کمترین تغییرات تصویب شود و احتمال تغییر آن نسبت به سال‌های گذشته کمتر باشد.∎