وظیفه اصلی هورمون‌های تیروئید، کنترل فعالیت‌های متابولیکی سلول هاست. T4 که نسبتا ضعیف‌تر است، متابولیسم بدن را در وضعیت ثابتی نگه می‌دارد.
T3، در حدود پنج مرتبه قوی‌تر از T4 است و عملکرد متابولیکی سریع‌تری دارد. این هورمون‌ها با افزایش سطح آنزیم‌های اختصاصی که مصرف اکسیژن را بالا می‌برند و نیز تغییر در نوع واکنش بافت‌ها نسبت به سایر انواع هورمون‌ها، فرآیندهای سوخت‌وساز را تسریع می‌کنند.
هورمون‌های تیروئیدی، تکثیر سلولی را تحت تأثیر قرار می‌دهند و نقش مهمی در تکامل مغز ایفا می‌کنند. حضور این هورمون‌ها برای رشد طبیعی لازم است. هورمون‌های تیروئیدی از طریق تداخل در متابولیسم سلولی، تمامی اعضای مهم بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهند. کم کاری تیروئید در نتیجه سطوح پایین‌تر از حد طبیعی هورمون تیروئید در جریان خون ایجاد می‌شود. کمبود هورمون تیروئید می‌تواند همه عملکردهای بدن را تحت تاثیر خود قرار دهد.
کم کاری تیروئید غالبا بین 40 تا 70 سالگی بروز می‌کند و در زنان پنج برابر شایع‌تر از مردان است و با افزایش سن، شیوع آن زیاد می‌شود.کم کاری شدید غده تیروئید باعث کاهش دمای بدن و سرعت ضربان قلب می‌شود. بیمار بدون مصرف زیاد غذا، بتدریج اضافه وزن پیدا می‌کند.از مهم‌ترین علائم کم کاری تیروئید می‌توان به افسردگی، خواب آلودگی، کسالت، خستگی زودرس، پریدگی رنگ تنه، اندام‌ها و صورت متمایل به رنگ زرد، خشکی پوست، ریزش موها، ضخیم شدن صدا، خونریزی بیش از حد دوران قاعدگی، ورم سر و صورت، یبوست و علائم متعدد دیگر اشاره کرد.
از آنجا که کم کاری تیروئید بیشتر در زنان مسن اتفاق می‌افتد، توصیه می‌شود زنان مسن تست رایج سالانه انجام دهند و زنانی که قصد بارداری دارند تست کم کاری تیروئید بدهند. در موارد خستگی، پوست خشک، یبوست، افزایش وزن و گواتر باید تست تشخیصی تیروئید انجام شود. بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید باید از مصرف زیاد مواد غذایی گواتروژن پرهیز کنند و سبزیجات را به صورت پخته مصرف کنند. مواد غذایی گواتروژن شامل انواع کلم، شلغم، روغن کلزا (کانولا)، بادام زمینی، ارزن و سویاست. سویا مانع جذب کافی داروهای تیروئید می‌شود، بنابراین باید در مصرف آن احتیاط شود. توجه داشته باشید از نمک در پایان پخت غذا استفاده کنید، زیرا در غیر این صورت ید موجود در نمک هنگام برداشتن در ظرف غذا، همراه با بخار خارج می‌شود. در این صورت شما میزان ید کمتری از آنچه انتظار می‌رود دریافت خواهید کرد. در ضمن نمک یددار را نباید در شیشه‌های شفاف و در معرض نور نگهداری کرد. توجه کنید زیاده روی در مصرف ید باعث کم کاری تیروئید خواهد شد.
اطمینان نسبت به تأمین مقادیر کافی ویتامین‌های C، A،E و ویتامین‌های گروه B بویژه B2، B3، B6 که برای تولید هورمون تیروئید ضروری هستند، لازم است. در پایان این که استفاده از اسیدهای چرب ضروری بویژه مکمل امگا – 3 که منبع غنی آن ماهی‌های روغنی آب‌های سرد هستند، می‌تواند در تخفیف برخی علائم مفید باشد. کمبود اسیدهای چرب ضروری می‌تواند باعث بر هم خوردن تعادل در عملکرد غده تیروئید شود.
دکتر کاوه سالارمند
داروساز