چرا باید مستند «صفر تا سکو» را ببینیم؟
از فقر تا قهرمانی!
صاحبخبر - کمتر پیش می آید که فیلم مستند، پرده اکران را به خود ببیند مگر در جشنواره ها یا در گروه «هنر و تجربه» . اما گاهی از دل همین جشنواره ها مستندی بیرون می آید که از جشنواره به اکران عمومی پل می زند. به گزارش تبیان، «صفر تا سکو» از معدود مستندهایی است که به دلیل جذابیت های ویژه ای که دارد و حضور نسبی مخاطب را در گیشه تضمین می کند، موفق شد روی پرده و اکران عمومی را هم ببیند. چند سال پیش مستند «تهران انار ندارد» به عنوان اولین فیلم مستندی که در سینماها اکران شد همین وضعیت را تجربه کرد. «صفر تا سکو» به دلیل پرداختن به زندگی شخصی و ورزشی سه خواهر، فی نفسه واجد جاذبه است. اولا که روایت یک قصه واقعی است. دوم درباره شخصیت سه زن و دختر ورزشکار است و سوم این که از قهرمانی و موفقیت های بین المللی حرف می زند. همین سه مولفه، ظرفیت بالایی برای برانگیختن حس کنجکاوی مخاطب دارد. ضمن این که مخاطب از طریق رسانه های مجازی و شبکه های اجتماعی با این سه شخصیت آشنا شده است و رسانه های رسمی و واقعی هم به آن ها پرداخته اند از جمله حضور این سه خواهر در برنامه «ماه عسل» که به شهرت و محبوبیت آن ها دامن زد. اکنون بسیاری از ایرانیان که خواهران منصوریان را می شناسند آن ها را نه فقط به عنوان قهرمان ووشو که به عنوان سه شخصیت قدرتمند و موفق که در نبرد با سختی های زندگی و در میدان زندگی هم قهرمان بودند می شناسند. چه بسا همین شناختی که از رسانه های دیگر حاصل شده، موجب انگیزه بیشتر مخاطبان برای تماشای این مستند می شود تا از زندگی این سه خواهر بیشتر بدانند. «صفر تا سکو» اگرچه تلاش می کند به این پرسش ها پاسخ دهد اما در پردازش اطلاعات فاقد انسجام لازم است و درباره گذشته آن ها از نظم روایی روشنی پیروی نمی کند. در واقع اگر مخاطبی از قبل از زندگی خواهران منصوریان اطلاعی نداشته باشد، به شکل منسجم در مسیر اطلاعات قرار نمی گیرد. مثلا این که پدرشان آن ها را ترک کرده است و آن ها در فقر و بی کسی بزرگ شده اند یا این که در دوران کودکی با چه مشکلاتی دست وپنجه نرم کرده اند. در واقع بازخوانی گذشته قهرمان های مستند از انسجام و یکدستی لازم برخوردار نیست اگرچه از طریق ارجاعی که در سخنان سه خواهر وجود دارد یا تلاشی که برای راحتی مادرشان انجام می دهند مخاطب با گذشته آن ها آشنا می شود ولی این بخش از مستند تا حدودی شلخته است و نیازمند انسجام و نظم روایی بیشتری بود تا احساس همذات پنداری و سیر تحول روانی اثر از قدرت بیشتری برخوردار می شد. با این حال آن قدر خود قصه و فرازونشیب هایی که دارد هیجان انگیز و جذاب است که حلقه و بار عاطفی آن بر احساس مخاطب گره می خورد. جذاب ترین بخش های مستند، نمایش و روایت تلاش ها و مبارزه و مقاومت این سه خواهر برای موفقیت در میدان مسابقه و کسب مقام است. نمایش اراده و پشتکار و ایستادگی و مقاومت برای رسیدن به هدف و تغییر و بهبود وضع زندگی. «صفر تا سکو» از دو بخش عمده به لحاظ روایی و بصری برخوردار است؛ یکی بخش های مربوط به زندگی حرفه ای خواهران منصوریان و دیگری بخش مربوط به زندگی شخصی و خصوصی آن ها. این دو بخش البته منفک از هم نیست و در نسبت با هم معنا می شود. تاثیرات متقابل زندگی و ورزش و این که چقدر قهرمانی در سبک و شیوه زندگی آن ها تاثیر گذاشته و چقدر خصوصیات و ویژگی های فردی آن ها به زندگی حرفه ای و قهرمانی آن ها کمک کرده است، در نهایت تصویری در برابر مخاطب می گذارد که در آن می توان به ویژگی ها و مختصات یک زندگی قهرمانانه پی برد. در واقع آن ها در دو میدان مشغول مبارزه هستند یکی میدان ورزش و تشک ووشو و دیگری میدان زندگی. شاید یکی از عواملی که این جذابیت را بیشتر می کند زن بودن این سه قهرمان است. زن بودنی که موجب شکل گیری برخی از تضادها می شود حتی در زمینه نوع ورزشی که انتخاب کرده اند. ورزش های رزمی به دلیل ماهیت خشنی که دارند بیشتر به عنوان ورزش مردانه شناخته می شوند به همین دلیل حضور این سه زن در میدانی که بیشتر میدان مبارزه مردانه شناخته می شود پارادوکس جذابی ایجاد می کند و کنش و واکنش های این سه خواهر را جذاب تر جلوه می دهد. صحنه های پایانی مستند، جایی که مخاطب حاصل تلاش ها و سختی های این سه خواهر را در میدان مبارزه و کسب مدال های بین المللی می بیند به اوج شکوه می رسد و به ویژه با پخش موسیقی و آهنگی که درباره ایران و وطن است، جلوه ای حماسی پیدا می کند. «صفر تا سکو» روایت مبارزه و مقاومت برای رسیدن به هدف است. مستندی که تماشای آن می تواند به ترویج و تولید حس امید و جنگیدن برای رسیدن به رویاهای شخصی کمک کند. این مستند به ویژه برای دختران و پسران جوان این سرزمین که ناامیدی و یأس های تلخ را تجربه می کنند می تواند به مثابه دارویی شفابخش باشد تا برای تحقق آرزوها و رویاهایشان ناامید نشوند و قدرت جنگندگی و مبارزه پیدا کنند. «صفر تا سکو» تنها روایت سه خواهر قهرمان نیست، روایت سه ویژگی اخلاقی امید، تلاش و پشتکار است که لازمه یک زندگی موفق است.∎