واژه حقوق بشر در دنیای امروز به کرات به کار برده میشود و حتی یکی از ارکان سازمان ملل و نهادهای بینالمللی شده است. جالب توجه آنکه نگاهها به حقوق بشر دو جنبه دارد یکی رویکرد نظام سلطه است که از مقوله حقوق بشر برای اعمال فشار و حتی بهانه تحریم علیه کشورها استفاده میکند و از سوی دیگر برخی از کشورها نیز مسئله حقوق بشر را چالشی برای سیاست خارجی خود میدانند چراکه نگاه کاسبکارانه قدرتها و نیز عدم شفافیت و صداقت رفتاری نهادهای جهانی زمینهساز چالشهای بسیاری برای آنان میشود.
در این میان یک نکته مهم مطرح است و آن نوع نگاه انقلابی به مقوله حقوق بشر است. این سوال مطرح میشود که نگاه انقلابی به حقوق بشر چیست آیا بر مبنای همین مصوبات معمول مطرح در صحنه جهانی است و یا اینکه مولفهها و شاخصههای دیگری بر آن حاکم است؟
پاسخ به این پرسش را در عملکردهای جهانی تفکرات جهانی میتوان مشاهده کرد. در تفکر انقلابی واژه مستضعیفن، مظلومان جهان، آزادیخواهان جهان، عدالت جهانی، استکبار جهانی، شیطان بزرگ، حمایت از مظلوم و مقابله با ظالم کلید واژههایی است که اساس و محور این تفکر را تشکیل میدهد. بر همین اساس است که ملت انقلابی ایران تاکید دارد که هر ملتی حق آزاد زیستن و مقابله با ظالم و متجاوز را دارد و در این راه باید به حمایت از مظلومان جهان فارغ از شباهتها و تفاوتهای دینی، فرهنگی، قومی و سرزمینی پرداخت.
براساس حقوق بشر انقلابی بیان آزادانه عقیده امری مجاز میباشد و ملتها حق تعیین سرنوشت خود را دارند. براساس این تفکر انقلابی اهانت به ادیان و مقدسات الهی، اشغال سرزمین ملتها به بهانههای ساختگی، عدم اجازه برای تحقق و پرسش درباره افسانههایی که سرنوشت ملتها را تحت تاثیر و حتی نابود ساخته است، امری نادرست و مغایر با اصل حقوق بشر بوده و باید با آن مقابله شود. براساس این تفکر در جایی که ملتی مظلوم تحت ستم و یا تجاوز قرار میگیرد باید آشکارا و با فریاد بلند از آن دفاع کرد حتی اگر همه کشورها در برابر آن قرار داشته باشند.
در تفکر انقلابی ارزشهای انسانی و بشری حرف نخست را میزند در حالی که در حقوق بشر غربی چنین رویکردی هرگز مشاهده نمیشود چنانکه رفتارهای غیراخلاقی نظیر آزادی همجنسبازان و اهانت به مقدسات دینی ادیان مختلف آزاد شمرده میشود اما در همین کشورها افراد حق سوال کردن درباره مقولهای همچون هولوکاست را نداشته و یا اگر برای دفاع از دینشان تظاهرات کنند با سرکوب مواجه میشوند. جوامعی که در آنها حقوق بشر برابر است با سیاسیکاری که در نهایت اهداف سیاسی و اقتصادی را محقق سازد و در این میان چه حقها که ناحق میشود و بعضا میلیونها انسان بیگناه قربانی این رفتار میشوند.
به عنوان نمونه وزیر خارجه انگلیس اعلام میکند نباید از کشتار یمن انتقاد کرد چراکه مانع فروش تسلیحات به عربستان می شود. شاید بتوان گفت که مهمترین شاخصه و وجهه تفاوت حقوق بشر انقلابی با سایر حقوق بشرهای متداول در جهان این باشد که در آن انسانیت و بشریت رکن اصلی است و نگاه سود و هزینه و کاسبکارانه و محافظهکارانه در آن جایی ندارد.
نویسنده: مهدیس پارسا
حقوق بشر انقلابی
صاحبخبر -
∎