صاحب‌خبر - گروه اندیشه info@khorasannews.com شهادت دانشجویان قندچی، بزرگ نیا و شریعت رضوی در 16 آذر1332 در دانشکده فنی دانشگاه تهران، به نمادی از استکبارستیزی دانشجویان ایران در طول تاریخ تبدیل شد. با این حال، برای دریافت صحیح و درست ازاین واقعه بسیار مهم، باید شرایط ایران را در ماه های قبل از 16 آذر بررسی کرد. به گزارش پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی، قیام دانشجویان در دانشگاه تهران، از طرفی، مبارزه با آمریکا به دلیل نقش فعال دولت این کشور در کودتای 28 مرداد 1332 بود و از طرف دیگر، مبارزه با رژیم پهلوی و انگلیس در آستانه بازگشایی سفارت استعمار پیر در ایران محسوب می شد. اعتراض به دستگاه کودتا مهدی بازرگان، یکی از دلایل دانشجویان برای مقابله و اعتراض به رژیم را، ورود نیکسون، به عنوان معاون رئیس جمهور آمریکا بیان می کند و می گوید:«نهضت قصد داشت فریاد اعتراض مردم ایران را به گوش جهانیان برساند و کوشش های رژیم و حامیان انگلیسی-آمریکایی آن را که می خواستند با مشروع جلوه دادن دولت زاهدی (دولتی که پس از کودتای 28 مرداد سر کار آمد)، امتیازات مد نظر خود را در محیط آرام و بدون سر و صدا به دست آورند، خنثی کند. اجرای این برنامه، به کمیته هماهنگی دانشگاه تهران واگذار شده بود.» علاوه بر این، شهید مصطفی چمران که از دانشجویان دانشگاه تهران و از شاهدان عینی واقعه 16 آذر 32 بود، درباره دلایل دانشجویان برای اعتراض به ورود معاون رئیس جمهور آمریکا به دانشگاه تهران می گوید:«دانشجویان مبارز دانشگاه تصمیم گرفتند هنگام ورود نیکسون نفرت و انزجار خود را به دستگاه کودتا نشان دهند.» یکی دیگر از دلایل اعتراض دانشجویان، بازگشایی سفارت انگلیس در ایران بود. با بازگشایی سفارت انگلیس در ایران، بار دیگر شرایط غارت نفت ایران برای بریتانیا فراهم می شد. اعلامیه دانشجویان پس از 16 آذر دانشجویان دانشگاه تهران پس از واقعه 16 آذر اعلامیه ای را توزیع کردند که یکی از دلایل قیام آن ها را، مبارزه با بازگشایی دوباره سفارت انگلیس در ایران بیان می کند. در این اعلامیه آمده بود: «از همان فردای اعلام تجدید رابطه ننگین با استعمارگران انگلیسی، فریاد اعتراض دانشجویان علیه این اقدام ضدملی بلند شد و همه دانشگاهیان شرافتمند دانشگاه، یک صدا اعلام کردند که این اقدام خیانتکارانه را هرگز به رسمیت نخواهند شناخت. حکومت خائن شاه می خواست فریادهای استقلال طلبانه را با گلوله خاموش کند، ولی حساب نوکران این بار غلط از آب درآمد و شلیک مسلسل ها که بی دریغ دانشجویان دلیر را بر خاک می انداخت، صدای خشم و اعتراض جوانان بیدار را خاموش نکرد.»∎​