شصت و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب بیروت در حالی از هفته پیش آغاز به کار کرد که غرفه ایران یکی از فعالترین و چشمگیرترین غرفه های فعال در نمایشگاه بود. طراحی غرفه بر اساس معماری حرم حضرت رضا(ع) باعث چشمنوازی آن شده است. به طوری که بسیاری از بازدیدکنندگان با حضور در غرفه ایران با تصویر گنبد و بارگاه حرم رضوی عکس یادگاری می گیرند.
حسینی مدیر غرفه ایران در این نمایشگاه از ویژگی های غرفه ایران و فرصت ها و چالش های حضور ایران در نمایشگاه کتاب بیروت سخن گفت که در ادامه آمده است:

*ایرنا:غرفه امسال ایران در نمایشگاه کتاب بیروت چه ویژگی هایی دارد؟
**حسینی: غرفه امسال ایران برخلاف روال سال های قبل و نیز وضعیت غرفه های دیگر در نمایشگاه، تنها به دنبال عرضه کتاب نیست. به عنوان مثال توجهی به ارائه نمادها و پیام ها داشته ایم. نمای و دکور اصلی غرفه ایران تداعی کننده حرم حضرت رضا (ع) است و همین مساله باعث جلب مخاطبان زیادی به غرفه ایران می شود. از سوی دیگر در داخل غرفه تابلوهای متعددی نصب شده که هر کدام پیام هایی را که بیانگر رویکرد فرهنگی و سیاسی ایران است، ارائه می کند. فرازهایی از نامه رهبر معظم انقلاب به جوانان غربی، استکبار ستیزی و وحدت جهان اسلام از جمله موضوعات مطرح در این تابلوها هستند. با توجه به چنین نگرشی ما امسال تعداد ناشران کمتری را به این نمایشگاه دعوت کردیم.

*ایرنا: چه تعداد ناشر و کتاب در غرفه ایران حضور دارد؟
**حسینی: موسسه فرهنگی بهار آفرینش که مسئولیت غرفه ایران در نمایشگاه کتاب بیروت را برعهده دارد، تعدادی از کتاب های ناشرین شاخص در حوزه کودک و نوجوان، آثار حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری را به سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی به نمایشگاه بیروت آورده است. در حال حاضر کتاب های دو انتشاراتی (موسسه بهار آفرینش و جامعه المصطفی) در این غرفه عرضه می شود. البته ما تعدادی از کتاب های انتشاراتی «به نشر» را نیز به نمایشگاه آورده ایم. پیشتر قرار بود انتشارات «مرکز مطالعات ابرار معاصر تهران» نیز در غرفه ایران کتابهایش را عرضه کند که البته این مساله منتفی شد. هم اکنون حدود 1000 عنوان کتاب در غرفه ایران عرضه می شود.

*ایرنا: چه کسی انتخاب می کند که چه موسسه ای مسئولیت غرفه ایران را برعهده داشته باشد یا چه کتاب هایی به نمایشگاه آورده شود؟
**حسینی: شرایط امسال به گونه ای بود که طبق توافقی که بین اداره کل فرهنگ و ارشاد استان خراسان رضوی و ستاد مشهد 2017 (بر اساس انتخاب سازمان آیسسکو مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام نامگذاری شد) قرار شد که قابلیت های فرهنگی مشهد به نمایش گذاشته شود که یکی از بهترین جاها نمایشگاه بیروت بود. برنامه ریزی از حدود پنج ماه پیش انجام شد و قرار شد که اساسا غرفه ایران در نمایشگاه بیروت با نام «مشهد 2017» باشد.تا آخر مهر ماه هم این مصوبه پابرجا بود و قرار بود بودجه لازم هم اختصاص یابد اما متاسفانه مسئولان فرهنگی استان و دبیرخانه ستاد 2017 زیربار بودجه نرفتند. اما چون دیگر من به عنوان مسئول غرفه اقدامات لازم را با هماهنگی وزارت خارجه و سازمان فرهنگ و ارتباطات انجام داده بودم و قرارداد برای اجاره غرفه امضا شده بود، کار را بدون بودجه مصوب و تنها متکی به بودجه خودمان در موسسه انجام دادیم. چون امسال نیز قرار شد که موسسه ما در نمایشگاه حضور یابد، رایزنی فرهنگی ایران نیز اقدام با راه اندازی یک غرفه مجزای دیگر نکرد. شاید عجیب باشد اما غرفه ایران در نمایشگاه بیروت بدون حتی یک ریال بودجه دولتی راه انداخته شد.
موسسه بهار آفرینش موسسه ای فرهنگی و هنری و متعلق به بخش خصوصی است که یکی از کارهای این موسسه تهیه و چاپ کتاب های آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان و ارسال آن به 11 کشور است.

*ایرنا: آیا شما سراغ ناشران دیگری هم رفتید که کتاب های آنها را هم به نمایشگاه بیروت بیاورید؟
**حسینی: معمولا روال سال های قبل به این شکل بوده که رایزنی فرهنگی ایران که متولی غرفه ایران در نمایشگاه های کتاب را برعهده دارد، از قبل به ناشران، برگزاری اینگونه نمایشگاه ها را اعلام می کرد. اما این اطلاع رسانی ضعیف است. من خودم که پارسال برای اولین بار در نمایشگاه بیروت شرکت کردم به طور اتفاقی از برگزاری آن مطلع شدم.

*ایرنا: آیا به هرکتابی اجازه حضور در نمایشگاه داده می شود؟
**حسینی: لیست کتاب های حاضر در غرفه ایران باید به تایید رایزنی فرهنگی ایران برسد. به دلیل ملاحظات سیاسی، امنیتی و فرهنگی که وجود دارد این ممیزی اعمال می شود.

*ایرنا: سفارت ایران در بیروت آیا کمکی به شما کرد؟
**حسینی: واقعیت آن است که تنها مسئول ایرانی که بسیار به ما در برپایی غرفه ایران در نمایشگاه بیروت کمک کرد شخص آقای فتحعلی سفیر محترم ایران بود. نگاه ویژه ایشان به موضوعات فرهنگی اگر نبود نمی شد حضور قوی و پراقتداری در این نمایشگاه داشت. البته از کمک های رایزنی فرهنگی نیز تشکر می کنم.

*ایرنا: بیشتر کتاب هایی که فروخته اید در چه حوزه هایی بوده است؟
**حسینی: بیشترین فروش ما مربوط به کتاب های کودک و نوجوان به زبان های انگلیسی و عربی و البته فارسی است که مخاطبان کمی هم ندارد بوده است. در لبنان علاقه مندان زیادی به زبان فارسی وجود دارند. به همین دلیل ما کتاب هایی را درباره آموزش زبان فارسی و نیز کتاب های داستان به زبان فارسی عرضه کرده ایم.

*ایرنا: چرا ناشران و کتاب های ایرانی حضور قوی و گسترده ای در عرصه های منطقه ای و بین المللی ندارند؟
**حسینی: من دو دلیل را موثر می دانم. یکی به دلیل کم توجهی مدیران فرهنگی و دوم به دلیل اهتمام کم ناشران ایرانی به بازارهای خارجی. ناشران ما جدیت لازم برای حضور در عرصه های بین المللی و کارافرینی در این عرصه را ندارند.
به عنوان مثال نمایشگاه بیروت ظرفیت بسیار خوبی برای معرفی فرهنگ و ادبیات و تاریخ ایران وجود دارد که ناشران کمتر به آن توجه داشته اند. لبنان کشوری است که ما روابط سیاسی نزدیکی با آن داریم و جامعه این کشور نیز نگاه مثبتی به ایران دارد و این شرایط مناسبی را برای کار فرهنگی از جمله در حوزه نشر کتاب ایجاد کرده است.
خاورم**2054
انتشاردهنده: محمد خواجوئی