سلامت نیوز:درسهاي زلزله كرمانشاه براي تهران همان است كه از قبل درباره آن هشدار داده شده بود؛ اينكه تهران كمترين آمادگي را در برابر اين حادثه طبيعي دارد و دستگاههاي اجرايي بايد آمادگيهاي لازم را در اينباره به دست بياورند. مسئولان شهري و كشوري البته یکبار دیگر روز پنجشنبه این حرفها را در نشست فوقالعاده شورای هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران تكرار کردند.
به گزارش سلامت نیوز، شهروند نوشت: اسماعیل نجار، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور يكي از كساني بود كه در اين نشست، آمادگي تهران در برابر زلزله را ناچيز دانست و گفت كه این قابل قبول نيست: «زلزله تهران امنیت ملی ما را به مخاطره میاندازد. امروز دانش، امکان پیشگیری و آمادگی در برابر زلزله را فراهم کرده است و میزان آسیبپذیری موجود ما در برابر زلزله پذیرفته نیست.»
او از کاستیهای حوزه نظارت در امر ساختوساز و کمبود نیروی انسانی ماهر در بخش اجرای ساختوسازها نام برد كه بايد اين مشكلات در ابعاد ساختوسازهای دولتی و بخش خصوصی حل شود تا کیفیت و عمر مفید ساختمانها بهویژه ساختمانهای عمومی مثل مدارس و بیمارستانها ارتقا یابد: «زمان تصویب لایحه قانون مدیریت بحران کشور در مجلس طولاني شده است اما علاوه بر قانون، مدیریت بحران باید به دغدغه مسئولان و باور عمومی مردم و مسئولان تبدیل و نگاه به مقوله مدیریت بحران فرابخشی شود. ساختار سازمان مدیریت بحران کشور باید تقويت شود و جایگاه آن ارتقا یابد تا در ایفای نقش و رسالت خود با کمبودها و مشکلات مواجه نباشد.» اسماعیل نجار همچنين عملیات امدادونجات در شب اول حادثه زلزله سرپل ذهاب را قابل توجه دانست: «این زلزله در سطح ١٩٣٠ روستا و ٧ شهرستان رخ داد و تمامی دستگاهها با تمام توان به سرعت موفق به عملیات امدادونجات شدند و در مجموع ٧٨١٧ مصدوم منتقل شدند، سه برابر مورد نیاز چادر در منطقه توزیع شد و در روز دوم به شرایط تثبیت رسیدیم.»
طرح جامع مديريت بحران نداريم
احمد صادقی، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران هم در اين نشست درباره قوانین و مصوبات بالادستی موجود که بر آمادگی و تقویت زیرساختهای سازمانها و نهادهای مسئول پایتخت در برابر زلزله تاكيد دارد، صحبت كرد: «گرچه ارزیابیهای آمادگی پایتخت در برابر زلزله همچنان منفی است و عمده علت آن به نبود طرح جامع و بهروز مدیریت بحران بازمیگردد، اما کماکان براساس قوانین و مصوبات سالهای گذشته از سوی دولت و نهادهای قانونگذار، آمادگی دستگاهها قابل ارزیابی است و باید تمامی سازمانها براساس مخاطرات موجود و سناریوهای محتمل نسبت به ارتقای توان و آمادگی خود در برابر سوانح و شرایط بحرانی اقدام کنند.» او درباره مصوبه سال جاری دولت در حوزه تقویت مدیریت بحران پایتخت هم گفت: «بعضی از تکالیف تصریح شده در مصوبات بیش از یک دهه گذشته مغفول مانده است و سازمان بازرسی میتواند در اینباره ورود کند.»
عباس استاد تقیزاده، مشاور سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران هم در این نشست به آسیبشناسی مدیریت بحران در زلزله کرمانشاه پرداخت: «در این زلزله با چالشهایی در حوزه ارزیابی خسارات، تلفات، اطلاعات و ارتباطات، عملیات امدادونجات و مدیران محلی مواجه بودیم که با درسگیری از آن تجربه و توجه به تصریح سیاستهای کلی نظام مبنی بر ایجاد مدیریت واحد در این حوزه و با روشهای علمی میتوان برای رفع مشکلات برنامهریزی کرد.»
كاستيهاي پايتخت در برابر زلزله اعلام شود
عرب انصاری، بازرس کل امور وزارت کشور و شهرداریها در سازمان بازرسی کل کشور كه پيش از اين گفته بود در صورت زلزله در تهران،١٨٠ پل روگذر، ۶۰پل و ٧ راه اصلی مواصلاتی تخریب خواهد شد، در نشست فوقالعاده شورای هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران گفت: «زلزله کرمانشاه نشان داد که وقوع زلزله برای هر نقطه کشور محتمل است و اگر در تهران زلزلهای رخ دهد با توجه به تراکم جمعیت، استقرار نهادهای حاکمیتی، ٣٧٠٠هکتار بافت فرسوده و ١٤هزار هکتار بافت ناپایدار ابعاد حادثه وسیع و غیرقابل تصور خواهد بود.» او هم مثل خيليهاي ديگر معتقد است كه زلزله با جان مردم سروکار دارد بنابراين باید تمامی دستگاهها و نهادها در پایتخت کمبودها و کاستیهای خود را اعلام کنند تا مخاطرات تهران شناسایی و برای آن از هماکنون چارهاندیشی شود: «اماکن بحرانخیز در تهران باید معرفی شود تا در صورت نیاز برچیده یا از آن رفع خطر شود. سازمان بازرسی درحال حاضر مشغول بررسی میزان آمادگی دستگاهها در برابر زلزله پایتخت است و این گزارش به مسئولان بلندپایه برای چارهاندیشی ارایه میشود.»
بحران امدادرساني در تهران
زلزله كرمانشاه كه آمد، يكي از بيمارستانهاي سرپل ذهاب و بيمارستان ديگري هم در اسلامآباد غرب كه البته چند ماه قبل افتتاح شده بود، تخريب شد؛ اتفاقي كه مشكلات مناطق زلزلهزده را پيچيدهتر كرد. حالا خيليها معتقدند كه اين خطر براي تهران هم وجود دارد. براساس آماري كه چند روز قبل
زهرا نژادبهرام، يكي از اعضاي شوراي شهر درباره بيمارستانهاي ناايمن تهران داد، هم اكنون حدود ١٩بيمارستان ناايمن در تهران وجود دارد كه بايد در اولويت ایمنسازی قرار گيرد. او گفت: «عمر ۹۰درصد بیمارستانهای تهران بالای ۴۰سال است و براساس گزارش شهرداری در مناطق ١١ و ١٢ شهر تهران ٢٤٣ مورد فضای ناایمن وجود دارد.»
اين حرفها يعني حتي امدادرساني هم در زلزله تهران با مشكل روبهروست؛ موضوعي كه مرتضي الويري، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر هم در گفتوگو با ايسنا درباره آن توضيح داد: «برابر گزارش ارایهشده از سوی «جایکا»ی ژاپن در تحقیقاتی که برای کلانشهر تهران از سال ۷۹ انجام داده است، ۷۰درصد ساختمانهای آتشنشانی کلانشهر تهران در مقابل زلزله مقاوم نبودهاند، بنابراين لازم است مقاومسازی ساختمان ایستگاههای آتشنشانی و شریانهای حیاتی کلانشهر تهران در برابر زلزله در دستور كار قرار گيرد.» مرتضی الویری از تخريب بيمارستان سرپل ذهاب نام برد كه نشاندهنده ضعف در ايمني ساختمانهاي امدادرساني در كشور است: «زلزله غرب کشور نشان داد که ما در کشور در زمینه ایمنی و مدیریت بحران دچار ضعفهای جدی هستیم.» او معتقد است كه هنگام وقوع حوادث باید نیروهای امدادی هم مانند مانورهای نظامی از پیش آمادگی لازم را کسب کرده باشند: «باید تیمهای مقابله با بحران مانورها و آموزشهای لازم را بارها تکرار کرده باشند تا بتوانند هنگام وقوع حوادث مدیریت صحیحی داشته باشند.» الويري اين را هم گفت كه لازم است در زمینه ایمنی، پیشگیری از بحران و در مدیریت بحران در کشور بازنگریهای اساسی در روشهایمان داشته باشیم: «مقداری از امکانات فراهمشده برای مقابله با بحران از دهههاي قبل با غفلت به سایر ارگانها واگذار شد یا برای فعالیتهای دیگری چون فعالیتهای فرهنگی و ورزشی اختصاص يافت. نیاز است که بازنگری مجددی انجام شود تا آنچه بهعنوان تجهیزات مقابله با بحران در شهر تهران نیاز است، به شکل صحیحی نیازسنجی فراهم شود.» او از صحبتهاي شورا با شهردار تهران خبر داد كه براساس آن قرار است سازمان مدیریت بحران شهر تهران با مدیریت جدید و تعیین مسئولیتهای جدید تعریف شود: «منتظر گزارش ۱۰۰روزه شهردار تهران هستیم تا در آن گزارش نحوه مقابله با حوادث طبیعی و مدیریت بحرانی که در آن اندیشیده شده است را مورد مطالعه قرار
دهیم.»
حرفهاي اميدواركننده شهردار تهران
هميشه حرفها درباره آمادگي تهران در برابر زلزله هشدارگونه بوده اما پنجشنبه هفته گذشته محمدعلي نجفي، شهردار تهران خبرهاي اميدواركنندهاي هم در اينباره داشت. او در يك گفتوگوي تلويزيوني از يك آمادگي نسبي در برابر زلزله در تهران خبر داد: «در ۱۰ پارک جنگلی تهران امکان اسکان برای جمعیتی حدود ۶۰۰هزار نفر ایجاد شده و همچنین ۵۰هزار بسته کمکهای اولیه فراهم شده است.» او درباره سولههاي مديريت بحران شهر تهران كه برخي از آن در دورههاي قبل در اختيار سازمانها و نهادهاي مختلف ازجمله صداوسيما قرار گرفته بود هم، حرف زد: «۱۱۰ پایگاه یا سوله در اختیار بخشهای مختلف بود که درحال پسگرفتن آنها هستیم که یکی هم در اختیار صداوسیما بود. بنابراین آمادگی نسبی در تهران برای مقابله با حوادث غیرمترقبه مثل زلزله وجود دارد.» البته همچنان هم آمادگي براي مقابله با زلزله در تهران كافي نيست، چون حدود ٥٥كيلومتر مربع از مساحت حريم شهري تهران روي گسل قرار دارد و بدتر از همه اينكه حدود ٢٠٠ ساختمان بلندمرتبه تهران روي گسلها ساخته شدهاند؛ موضوعي كه ميزان تخريبها را افزايش خواهد داد.