به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، پس از زلزله مهیب هفته گذشته در استان کرمانشاه تمام نیروهای مردمی و ارگانی برای رسیدگی به وضع زلزله‌زدگان عازم منطقه شدند. اگرچه حجم ویرانی بالا و امدادرسانی دشوار بود اما فعالیت‌های تیم‌های درمانی و امدادی قابل توجه بود. گروه‌های مختلف علوم پزشکی از امدادگر و دانشجویان رشته‌های مختلف تا متخصصان و فوق‌تخصص‌ها تمام توان خود را به کار گرفتند تا علاوه‌بر درمان مانع بروز اتفاقات تلخ‌تر در منطقه سرپل ذهاب کرمانشاه شوند. وزیر بهداشت از جمله اولین مسئولان بالارتبه کشوری بود که خود را به منطقه رساند.
دانشجویان پزشکی در بیمارستان صحرایی
دانشجویانی که دوره‌های درسی خود را در بیمارستان‌ها می‌گذرانند با وقوع زلزله عازم کرمانشاه شدند. محمدجواد عزیزی، سرگروه دانشجویان پزشکی ستاد مرکزی اردوهای جهادی وزارت بهداشت اعزامی به منطقه زلزله‌زده از حضور تیمی ۵۰ نفره از دانشجویان علوم پزشکی در مناطق زلزله‌زده خبر داد و افزود: «این تعداد شامل دانشجویان پسر و دختر رشته‌های جراحی، ارتوپدی، اتاق عمل، پرستاری، طب اورژانس و سایر تخصص‌های مرتبط هستند. اعضای این تیم از روز دوشنبه ۲۲ آبان در بیمارستان‌های صحرایی مناطق زلزله‌زده سرپل ذهاب، ثلاث باباجانی، اسلام‌آباد، جوانرود و مراکز درمانی کرمانشاه مستقر شده‌اند و به ارائه خدمات پزشکی و درمانی می‌پردازند. از سوی دیگر گروه‌های جهادی پزشکی دیگر مانند حامی، منتظران مصلح و دهکده جهادی نیز با حضور در منطقه و تشکیل تیم‌های سیار سعی کردند نیازهای درمانی مردم منطقه را برطرف کنند.»
آریا رحمانی، دبیر گروه جهادی پزشکی حامی در این‌باره گفت: «مجموعه روستاهای کوئیک و سراب ذهاب و تپانی از جمله روستاهایی بود که تخریب بیشتری داشتند. با جمع‌آوری کمک‌های مردمی توانستیم داروهای مورد نیاز را تهیه کنیم و به کمک مردم برویم.» وی درباره مشکلات پزشکی مردم، خاطرنشان کرد: «عمده مشکلات مردم به تعویض پانسمان و بیماری‌های عفونی به‌ویژه سرماخوردگی برمی‌گشت و تا آنجا که از دست‌مان برمی‌آمد خدمات درمانی را ارائه دادیم. گروه‌های جهادی پزشکی متشکل از دانشجویان رشته‌های مختلف از هفته‌های بعد به صورت مستمر در منطقه حاضرند تا مشکلات درمانی مردم را برطرف کنند.»
عمل‌هایی بدون کا
کا ضریبی است که هر متخصص یا پزشک عمومی پس از انجام فعالیت‌های درمانی خود برای مشخص شدن هزینه درمان مشخص می‌کند. اما زلزله کرمانشاه شاهد حجم بالایی از عمل‌ها و فعالیت‌های درمانی بود که کای آنها صفر بود. پس از زلزله استان کرمانشاه حجم متخصصان داوطلبی که در قالب سازمان‌ها یا با استفاده از وسایل شخصی به منطقه می‌رفتند به حدی بود که در همان روزهای ابتدایی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه اعلام عدم نیاز کرد. متخصصان رشته‌های مختلف جراحی اعصاب، ارتوپدی، طب اورژانس و بیهوشی با حضور 24 ساعته در منطقه و در بیمارستان‌های شهرهای اسلام‌آباد و کرمانشاه و همچنین بیمارستان‌های صحرایی شرایط بهبود زلزله‌زدگان را فراهم کردند.
رئیس انجمن ارتوپدی ایران می‌گوید: «هزار عمل جراحی ارتوپدی در منطقه انجام شده است.»
محمد رازی درخصوص تهیه وسایل مورد نیاز جراحان، گفت: «کارهای فنی برعهده وزارت بهداشت بود اما همکاران ما نیز مشارکت داوطلبانه‌ای در این حوزه داشتند. حسابی ایجاد شد و با پول جمع‌آوری شده تجهیزات پزشکی مورد نیاز خریداری و به مناطق زلزله‌زده ارسال شد. از سوی دیگر متخصصانی که نتوانستند در منطقه حضور پیدا کنند با اعلام اینکه حاضر هستند عملهای جراحی بعدی هر کدام از مصدومان را به صورت رایگان انجام دهند، به یاری مردم غرب کشور شتافتند.»
علیرضا سلیمی رئیس انجمن بیهوشی نیز اعلام کرد که متخصصان این رشته هزینه ساخت مدرسه‌ای در منطقه زلزله‌زده را تقبل می‌کنند.
نمره 20 برای رشته‌های علوم پزشکی
در کنار پزشکان عمومی و متخصص حجم بالایی از نیروهای رشته‌های دیگر در منطقه به چشم می‌آمد. حضور پرستاران به صورت ویژه در منطقه یاریگر پزشکان بود. نیروهای مورد نظر برای اتاق عمل از تکنسین‌های جراحی و بیهوشی تا پرستار توانست حجم بالای عملهای جراحی در بیمارستان‌های کرمانشاه را پاسخگو باشد. از سوی دیگر ماماهایی که به صورت داوطلبانه در منطقه حضور پیدا کردند، امید را برای مادران بارداری که به‌منظور وضع حمل نیازهای مراقبتی داشتند، فراهم کردند.
به دنیا آمدن نوزادان در بیمارستان‌های صحرایی با کمک ماماها موج امیدی را میان مردم زلزله‌زده تزریق می‌کرد. انجمن مامایی نیز نیروهای داوطلب خود را با هماهنگی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه به شهرستان ثلاث باباجانی اعزام کرد. از سوی دیگر تیم‌های روانشناسی به‌خصوص در زمینه کودک سعی می‌کردند با حضور در چادرهای زلزله‌زده‌ها و صحبت با آنها حجم مصیبت‌های وارده به آنها را کم کنند. تعدادی از روانشناسان با عنوان کاروان مهر و امید راهی منطقه زلزله‌زده کرمانشاه شدند. نیروهای بهداشت محیط نیز با حضور داوطلبانه در منطقه توان خود را برای پیشگیری از بیماری‌های مسری و واگیر به کار گرفتند. نیروهای داوطلب در رشته‌های مختلف علوم پزشکی با مراجعه به خانه‌های بهداشت تلاش می‌کردند داروهای مورد نیاز بیماران قلبی و دیابتی ثبت شده را به آنها برسانند. فعالیت‌های نیروهای داوطلب پیراپزشکی حتی در واحدهای دریافت خون در استان‌های دیگر نیز به چشم می‌آمد.
درمان ادامه دارد
تخریب برخی از بیمارستان‌های منطقه و تعداد زیادی از خانه‌های بهداشت زنگ خطری را برای وزارت بهداشت به صدا درآورد. زنگ خطری که باید برای تامین جان بیماران بستری در بیمارستان‌ها و مجروحان پس از حادثه لحاظ کرد. اگرچه مراکز بهداشتی و درمانی منطقه تحت تاثیر زلزله هستند اما نیروهای درمانی داوطلب برای هفته‌ها و ماه‌های آینده باید حضور پررنگ‌تری داشته باشند. تعداد بالای بیماران دیابتی و فشارخونی در منطقه و مادران باردار مراقبت‌های ویژه‌ای را در ادامه کمک‌های درمانی می‌طلبد. داروهای ارسالی به منطقه باید در محل‌های ثابتی به‌عنوان داروخانه تجمیع و تقسیم شوند. عفونت‌های ثانویه به‌خصوص برای آسیب‌دیدگان و کودکان باید شناسایی و تیم‌های درمانی از الان تا حداقل پایان اسکان موقت مردم زلزله‌زده در منطقه به صورت ثابت و گردشی ارائه خدمات داشته باشند. حضور تیم‌های روانپزشکی و روانشناسی در منطقه به‌شدت لازم است. حجم بالای مصائب وارد شده به یک نفر می‌تواند احتمال بیماری‌های اعصاب و روان در میان زلزله‌زده‌ها را افزایش دهد و عوارض بدی مانند خودکشی و افسردگی‌های عمیق به همراه داشته باشد. تیم‌های بهداشت محیط باید وضعیت بهداشتی منطقه را به شرایط عادی برگردانند تا مانع انتقال بیماری‌های مسری و واگیردار در منطقه شوند. کرمانشاه برای ادامه حیات مردم زلزله‌زده در ماه‌های آینده همچنان به یاری نیروهای درمانی داوطلب نیازمند است، نیازی که باید به هر نحوی تامین شود.
* زورسِپاس در زبان کردی به معنای «تشکر فراوان» است