روز گذشته رهبر معظم انقلاب در دیداری سرزده در جمع مردم زلزله‌زده استان کرمانشاه حاضر شدند و از نزدیک شاهد و پیگیر امور امدادرسانی شدند، بازدید رهبری از این مناطق تفاوت‌های فاحشی با بازدید دیگر مسئولان داشت، پیش از این حسن روحانی و علی لاریجانی با اسکورت و در فاصله مطمئنه از مردم به ایراد سخنرانی و بازدید از مناطق زلزله‌زده پرداختند اما این‌بار رهبر معظم انقلاب به شیوه یک مسئول انقلابی بدون اخلال در روند کار زلزله‌زده‌ها و سرزده وارد شهر شدند، ایشان رویه حضور در جمع مردم را بدون توجه به ازدحام مردم و خطرات احتمالی که می‌توانست به همین دلیل برای سلامتی‌شان داشته باشد را برگزیده و با مردم مصیبت‌زده همکلام شدند. یکی دیگر از ویژگی‌های مهم حضور رهبری در مناطق زلزله‌زده توجه ایشان به همه آسیب‌دیدگان شیعه و سنی بود، رهبر معظم انقلاب برای مردم اهل‌تسنن هم سخنرانی کردند و هم از نزدیک محل استقرار این افراد را دیده و پای درد و دلشان نشستد. اما نکته دیگر این حضور صحبت‌هایی است که مقام معظم رهبری درباره کمبودها بدون اشاره به مقصران و پیش‌داوری درباره نیروهای حاضر در منطقه ایراد کردند. ایشان اشاره‌ای به اینکه چه کسانی در حد انتظار ظاهر نشده نداشته و تنها به این نکته اشاره کردند که با همه تلاش‌ها هنوز انتظارها برآورده نشده است.
بر همین اساس رهبر معظم انقلاب در جمع مردم سرپل ذهاب ضمن سخنرانی بر این نکته تاکید کردند که: «مسئولان بویژه در برخی بخش‌ها در این حادثه خوش درخشیدند و کار و تلاش کردند و در همان ساعات اول حادثه، ارتش در شهرها و سپاه در روستاها با حضور موثر، به یاری افرادِ زیرِ آوارمانده شتافتند اما من به این حد از تلاش‌ها قانع نیستم بنابراین مسئولان بخش‌های مختلف باید تلاش و مجاهدت خود را مضاعف کنند.»
این سخنان رهبری نشان می‌دهد که ایشان انتظارات بیشتری از رسیدگی به مردمی که سرپناهشان را از دست داده‌اند دارند و همین انتظار است که باعث می‌شود لزوم تحقیق و تفحص درباره نحوه امدادرسانی و میزان کمبودها و قصورها با وجودی که اقدامات اولیه موثری را از نهادها و ارگان‌ها و دولت شاهد بودیم، حس شود.
حال باید با تحقیق و تفحص در امور امدادرسانی به این نکته برسیم که سطح امدادرسانی در چه وضعیتی بوده که با گذشت بیش از یک هفته از این واقعه رهبر معظم انقلاب از کارهای صورت گرفته راضی نبوده و نیستند. باید جست‌وجو کرد که چرا ایشان در صحبت‌های خود از سپاه و ارتش تقدیر کردند و از سایر مسئولان بخش‌های دیگر خواستار تلاش و مجاهدت بیشتر شدند.
همانطور که در گزارش‌های پیشتر به روند امدادرسانی و خلل و فرج‌های وارده در این امر اشاره کردیم. زلزله غرب کشور در روزهای آخر فصل پاییز و ابتدای زمستان رخ داده و با ورود سامانه‌های بارشی و همچنین بادهای سرد نیاز به تسریع و بهبود کیفی امدادرسانی خواسته همگان است. اینکه متاسفانه طی دو روز گذشته زنی میانسال در چادرهای اهدایی به زلزله‌زدگان به خاطر گازگرفتگی جان خود را از دست داد اصلا خبر خوبی نبود.
طی روزهای ابتدایی بعضی از مسئولان بلندپایه دولتی با هجوم به حواشی رخ داده کار و وظیفه اصلی خود را فراموش کردند و تا به خود بیایند چند روزی از این اتفاق گذشت. اینکه خطراتی از جمله یخ‌زدگی، گازگرفتگی، بیماری‌های شایع از تلف شدن احشام، مشکلات بهداشتی و... مردم را تهدید می‌کرد و از طرفی بحران در ستاد بحران و رساندن کمک‌های مردم دچار اشکال بود از دیگر کمبودها و کسری‌های این واقعه بود.
اینکه در بعضی مناطق بدون صف و با پرت کردن اقلام به سمت مردم جایگاه انسانی آنها را زیر سوال بردند خوب نبود و قطعا در این بین آدم‌هایی که از لحاظ بدنی و جثه ضعف داشتند بیشتر دچار محرومیت بودند. اینکه هلال‌احمر اعلام کند که بخاطر نبودن امنیت به بعضی مناطق امدادرسانی نمی‌کند اصلا بهانه خوبی نبود.
به گفته مسئولان هلال‌احمر بیش از ۹۰ هزار چادر در سراسر مناطق متاثر از زلزله توزیع شده است، با این حال هنوز در روستاهای ثلاث باباجانی برخی از نبود چادر و توزیع نامناسب آن گلایه دارند. گروهی هم که منازلشان آسیب ندیده از ترس پس‌لرزه‌ها، زندگی خود را کشانده‌اند زیر چادر و در سرمایی که شبها به صفر درجه می‌رسد، شب و روز را سپری می‌کنند و هنوز از اسکان موقت زلزله‌زده‌ها خبری نیست.
مسئولان استانی هم در مورد نحوه اسکان موقت هنوز به جمع‌بندی نرسیده‌اند از سویی روزها به سمت کوتاه تر شدن و شبها به سمت سردتر شدن می‌رود و از سوی دیگر پس‌لرزه‌های متوالی که تعدادشان از شماره خارج شده امکان بازگشت به منازل را حتی اگر آسیب جدی ندیده باشند، گرفته است.
در جاده‌های منتهی به شهرهای زلزله‌زده کانکس‌هایی که با بار تریلی به سمت این مناطق می‌روند، دیده می‌شود. اما تعدادشان به قدری نیست که کفاف همه خانواده‌های زلزله‌زده را بدهد. فرمانده قرارگاه سازندگی سپاه مستقر در منطقه در این‌باره می‌گوید: آمادگی احداث سکونتگاه موقت برای مردم را داریم اما شیوه و شکل آن را مسئولان امر باید به ما اعلام کنند.
در حالی که به گفته مسئولان قرارگاه سازندگی یک کانکس ۱۲ متری برای سکونت یک خانواده حدود چهار میلیون تومان هزینه دارد، گزارش‌ها از شهروندان و گروه‌های خیر از سراسر کشور از تامین کانکس‌های شش متری به قیمت ۴.۵ میلیون تومان حکایت دارد و در هر شرایط واضح است که تامین ده‌ها هزار کانکس برای همه مردم زلزله‌زده رقمی نجومی می‌شود. دولت هم برای هر خانواده زلزله‌زده سه میلیون تومان هزینه اسکان موقت در نظر گرفته اما هنوز در مورد شکل اجرای آن تصمیم‌گیری نشده است.
در گوشه گوشه سرپل ذهاب چادرها برپا شده است از پیاده روها گرفته تا جزیره وسط بلوارها. گروهی هنوز مشغول آواربرداری از خانه‌های ویران شده خود هستند و عده‌ای سوگوار هفتمین روز درگذشت اعضای خانواده. فضای متشنج شهر که در روزهای گذشته به ویژه در هنگام توزیع خدمات به چشم می‌خورد، آرام شده است. مردم تا حد زیادی خود را با شرایط تطبیق داده‌اند و با زندگی در چادر کنار آمده اند. با این حال نبود سرویس بهداشتی به میزان لازم و حمام از مسائلی است که در این روزها بیشتر به چشم می‌خورد. وسایل گرمایشی هم هنوز در اختیار همه افراد قرار نگرفته است و گلایه مردم به همین مسائل بر می‌گردد. غذای گرم به میزان کافی در هر وعده توزیع می‌شود اما بسته‌های غذایی که از سوی نیروهای امدادی و مردم خیر ارسال شده بیشتر شامل کنسرویجات است. مردم می‌گویند تا کی می‌توانیم به فرزندانمان غذای کنسروی بدهیم نگران هستند که کودکانشان دچار سوءتغذیه یا بیماری‌های گوارشی شوند.
با پیش‌بینی هواشناسی برای احتمال وقوع بارندگی در مناطق زلزله‌زده نایلون به میزان کافی بین چادرها توزیع شده و بیشتر شهروندان زلزله‌زده کف و روی چادر را با نایلون پوشانده‌اند تا از باران در امان باشند. با توزیع کمک‌های مردمی در میان زلزله‌زدگان به نظر می‌رسد نیاز آنها برای روزهای آتی تا حد زیادی برطرف شده است و به همین منظور کمک‌های ارسالی از سوی نهادها و مردم در گوشه و کنار دپو می‌شود تا در زمان لازم میان مردم توزیع شود. همین مسئله بار ترافیکی را که طی چند روز گذشته در جاده‌های منتهی به زلزله‌زده وجود داشت به شکل قابل توجهی کاهش داده است.
روستای کوئیک بیشترین خسارت و تلفات را درمناطق زلزله‌زده به خود اختصاص داده است؛ تقریبا تمامی منازل در این روستا تخریب شده است. حالا زنان روستایی با نی‌های بلند که از مناطق اطراف جمع‌آوری می‌کنند در کنار چادرها کپرهایی را بنا کرده‌اند، کپرهایی در زیبایی بی‌مانند اما سراسر غم و غصه.
با تمام غم و اندوهی که در شهرها و روستاهای زلزله‌زده حکمفرماست، این باعث نشده است که فرهنگ دیرین قدرشناسی که در میان ایرانیان زبانزد است در این مردم فراموش شود باگذشت هشت روز از زلزله و روانه شدن سیل کمک‌های مردمی از سراسر ایران به این مناطق حالا از هر روستایی که عبور می‌کنی پیام‌های قدرشناسانه و تشکرآمیز اهالی از مردم خودنمایی می‌کند. هرکس به هر شکلی که توانسته از مردم انسان دوست و خیر ایران تشکر کرده است. کودکان دست نوشته‌هایی در دست دارند با مضامین قدرشناسانه و بزرگترها با چای و شیرینی از مهر مردم ایران پذیرایی می‌کنند.
تلاش دولت برای کمک‌رسانی به زلزله‌زدگان مضاعف می‌شود
محمود واعظی رئیس دفتر رئیس‌جمهور گفت: با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری، دولت تلاش خود را مضاعف خواهد کرد تا هم رضایت زلزله‌زدگان و هم رضایت معظم‌له تامین شود.
بازگشایی مدارس زلزله‌زده در کانکس
مدیرکل آموزش‌وپرورش استان کرمانشاه وضعیت بازگشایی مدارس در مناطق زلزله‌زده را شرح داد.
سلیمان محبی اظهار کرد: امروز در شهرستان ثلاث باباجانی و سرپل ذهاب با توجه به اینکه کانکس‌ها برای استفاده به عنوان کلاس درس هنوز نرسیده است، مدارس شروع به فعالیت نکردند اما در سایر مناطق شاهد فعالیت مدارس هستیم. وی افزود: مدارس روستایی که بیشتر یک یا دو کلاسه هستند با استفاده از کانکس به فعالیت خود ادامه خواهند داد، قرار است ۷۰ کانکس ارسال شود و در شهرها نیز مدارسی که آسیب جزئی داشته‌اند به صورت دو شیفت برای حضور دانش‌آموزان فعالیت خواهند کرد.
محبی گفت: ساخت ۱۹ فضای آموزشی با ۶۳ کلاس درس به همت خیرین درمناطق زلزله‌زده نهایی شده است همچنین فرهنگیان مشاور نیز در مناطق زلزله‌زده حضور یافته و با دانش‌آموزان صحبت خواهند کرد به گونه‌ای که آنها را به لحاظ روحی و روانی برای حضور در مدرسه آماده خواهند کرد.
اداره کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان کرمانشاه نیز اعلام کرد: خیران برای مشارکت و کمک به بازسازی مدارس آسیب‌دیده در مناطق زلزله‌زده غرب کشور می‌توانند کمک‌های نقدی خود را به حساب مجمع خیرین مدرسه‌ساز استان کرمانشاه به شماره ۰۲۲۰۲۶۶۲۵۴۰۰۹ نزد بانک ملی واریز کنند و این شماره تماس جهت ارتباط با اداره نوسازی مدارس استان کرمانشاه و کسب اطلاعات بیشتر ۰۸۳۳۸۲۵۰۰۸۲ است.
فعالیت ۱۳ موکب استان خوزستان در مناطق زلزله‌زده کرمانشاه
رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات استان خوزستان از فعالیت ۱۳ موکب اربعین این استان در مناطق زلزله‌زده کرمانشاه خبر داد.
حجت‌الاسلام و المسلمین سیدمحمود موسوی درباره آخرین برنامه‌ریزی‌های موکب‌های استان خوزستان برای زلزله‌زدگان غرب کشور اظهار کرد: با فراخوان کمیته مشارکت‌های مردمی، اسکان و تغذیه ستاد اربعین حسینی از موکب‌ها برای یاری رساندن به هموطنان زلزله‌زده، خادمان این مواکب بلافاصله از شلمچه، چذابه و مسیر پیاده‌روی اربعین به مناطق بحرانی شتافتند. وی افزود: تاکنون ۱۳ موکب از شهرهای اهواز، آبادان، شوشتر، دزفول، گتوند، امیدیه، دشت آزادگان و هویزه استان خوزستان در کرمانشاه مستقر شده‌اند.
رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات استان خوزستان با تشکر از حمایت‌های مردمی و هیئت‌های مذهبی از پشتیبانی موکب‌ها گفت: با همت مردم و موکب‌های استان خوزستان تاکنون ۷ تریلر آب بسته‌بندی، ۱۸ هزار و ۵۰۰ قرص نان، ۲۵ تُن آرد، ۳۰۰ هزار قوطی کنسرو، ۳ هزارتخته پتو، ۲۰ تُن برنج و حبوبات، ۳ تُن اقلام بهداشتی ارسال شده است.
حجت‌الاسلام موسوی با بیان اینکه ۱۰۰ خادم برای فعالیت در موکب‌ها به کرمانشاه اعزام شده‌اند، تصریح کرد: موکب‌های خوزستانی مستقر در مناطق زلزله‌زده روزانه برای ۱۰ هزار نفر غذای گرم طبخ و توزیع می‌کنند همچنین برای ۲ هزار نفر موکب اسکان برپا شده است. وی با بیان اینکه برنامه‌ریزی شده موکب‌ها به مدت ۱۰روز خدمات‌رسانی انجام دهند، افزود: بتازگی موکبی هم از شهرستان کارون با محموله‌ای به ارزش ۱۲ میلیون تومان شامل کنسرو، آب آشامیدنی، پتو، خرما، برنج و البسه گرم عازم منطقه شده است.
نویسنده:محسن رجبی
چرایی راضی نبودن رهبر انقلاب از روند امدادرسانی
بی‌برنامگی مدیریتی در ستاد بحران
صاحب‌خبر -
∎