ایران نیازمند تولید 20 هزار مگاوات برق اتمی است که در حال حاضر تنها هزار مگاوات آن از طریق نیروگاه بوشهر تامین میشود. این درحالی است که ایران این افتخار را دارد که تنها کشور خاورمیانه است که میتواند برق اتمیتولید کند. اگر مذاکرات هستهای به نتیجه برسد، ایران میتواند با هر کشوری در زمینه ساخت نیروگاههای اتمی به منظور تامین نیازهای داخلی، همکاری داشته باشد، اما تا زمانی که توافق حاصل نشده، تنها کشوری که آمادگی خود را برای تاسیس نیروگاههای هستهای به منظور برآوردن نیازهای داخلی ایران اعلام کرده، روسیه است. در همین راستا نیز آقای صالحی سفری به روسیه داشته و با مسئولان شرکت دولتی روس اتم، تفاهم نامه تاسیس دو نیروگاه دیگر در بوشهر را به امضا رسانده است. البته این توافق هنوز نهایی نشده است. بنابراین باید درنظر داشت تنها یک گزینه وجود داشته و قدرت انتخاب نداشتیم. در عین حال باید قرارداد به گونه ای تنظیم شود که مشکلات گذشته درمورد نیروگاه بوشهروتحویل آن توسط روسها تکرار نشود. روسیه در گذشته چندین بار تحویل نیروگاه بوشهر را به بهانه عدم پرداخت پول به تاخیر انداخت. شرکت روس اتم همواره این تاخیر را متوجه ایران میدانست. اما همه اینها یک بهانه بود، زیرا نیروگاه بوشهر نخستین پروژه برقی اتمیروسیه پس از فروپاشی شوروی سابق است. حتی در داخل روسیه هم تجربه ساخت نیروگاه اتمیپس از فروپاشی شوروی وجود نداشت. از این رو امیدواری وجود دارد در قرارداد جدید پیشبینیهای لازم صورت گیرد تا روسیه تعهدات لازم برای پروژه تولید برق هستهای بوشهر 2 را در زمان تعیین شده، محقق کند. ایران بر اساس نیاز واقعی خود با روسها وارد همکاری شده است و نمیشود گفت صرفا برای توجیه نیاز خود چنین توافقی را انجام داده است. فقط میتوان اینگونه تحلیل کرد که تا حدی این مساله میتواند مذاکرات را تحت تاثیرقرار دهد. به شرط آنکه نوع تامین سوخت بوشهر 2 تعریف شود. بدین مفهوم که روسیه در نیروگاه بوشهر1 تعهد کرده که تا پایان سال 2021 سوخت نیروگاه را تامین کند و پسماند سوخت را نیز در اختیار بگیرد. از این رو باید دید که در بوشهر 2 نیز روسها تامینکننده سوخت هستند یا ایران سوخت را به روسیه داده و سپس روسیه با ضمانتهایی که دارد، آن را تبدیل به میلههای سوخت میکند. این مساله به نوع قرارداد بستگی دارد. شاید هم روسها کل مساله تامین سوخت نیروگاه بوشهر 2 را به ایران بسپارند.
* تحلیلگر مسائل بین الملل
∎