به گزارش فارس، چند عضو کلیدی حزب جمهوریخواه در مجلس سنای آمریکا روز جمعه، همزمان با سخنرانی «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا علیه ایران از طرحی درباره توافق هستهای ایران و گروه 1+5 (برجام) رونمایی کردند.
رئیسجمهور آمریکا در سخنرانی خود روز جمعه گفت که پایبندی ایران به توافق هستهای برجام را تأیید نمیکند. وی همچنین گفت که کنگره با تدوین یک طرح قانونی، قواننین داخلی قبلی درباره ایران را اصلاح خواهد کرد.
ترامپ گفت: «کنگره همین الان اقدامات لازم برای رفع این مشکلات برجام را آغاز کرده است. سران کلیدی مجلس نمایندگان و مجلس سنا در حال تدوین یک طرح قانونی هستند که قانون بررسی توافق هستهای ایران را به منظور جلوگیری از ساخت موشک قارهپیما توسط ایران اصلاح میکند.»
ترامپ اضافه کرد: «این طرح همچنین تمامی محدودیتها علیه فعالیتهای هستهای ایران را ذیل قوانین آمریکا، دائمی میکند.»
شبکه خبری «سیانان» نوشته طرحی که «باب کورکر»، رئیس کمیته روابط خارجی سنا در حال تهیه پیشنویس آن است، در صورتی که ایران «محدودیتهای فعلی و ارتقا یافته وضع شده علیه برنامه هستهایش را نقض کند»، تحریمها علیه این کشور را بازخواهد گرداند.
کورکر، روز جمعه در جمع خبرنگاران گفت که آمریکا از توافق هستهای با ایران خارج نخواهد شد. ترامپ، اما در نطق روز جمعه تهدید کرد در صورتی که نتواند با کنگره و متحدانش به راه حلهای لازم برسد، توافق هستهای را لغو خواهد کرد.
این نماینده ارشد جمهوریخواه گفت: «در طول چند ماه گذشته با وزارت خارجه، شورای امنیت ملی و تام کاتن (سناتور جمهوریخواه) برای تدوین یک راهبرد قانونی جهت پرداختن به نگرانیهای مربوط به برجام، بدون نقض تعهدات آمریکا همکاری نزدیک کردهایم.»
در متنی که در وبسایت سنای آمریکا با تیتر «اصلاح توافق با ایران، پیشزمینه و جزئیات کلیدی» منتشر کرده است، نکته کلیدی طرح این گونه بیان شده است: «بازگشت فوری و خودکار تحریمهای ایران به شرط این که زمان گریز هستهای ایران به کمتر از یک سال برسد.»
کورکر و کاتن، که طراحان این طرح هستند، سه ایراد کلی برای برجام برشمردهاند: منقضی شدن محدودیتهای هستهای ایران، راستیآزمایی و «تحقیق و توسعه».
سناتورهای آمریکایی در توضیح این نقایص برجام از دید مخالفان آن نوشتهاند؛
- در سال هشتم برجام، محدودیتها بر برنامه هستهای ایران شروع به انقضا میکند و به ایران اجازه داده شده است که به یک برنامه غنیسازی صنعتی دست پیدا کند در سال پانزدهم اجرای برجام، همه محدودیتها از بین میرود و ایران میتواند به آستانه گریز هستهای برسد.
- برجام نتوانسته است اختیار کافی به آژانس بینالمللی انرژی اتمی را برای راستیآزمایی تعهد ایران به این توافق فراهم کند.
- برجام به ایران اجازه توسعه سانتریفیوژهای پیشرفتهای را داده که زمان دستیابی ایران به سلاح هستهای را به شدت کاهش خواهد داد.
بنا به ادعای سناتورهای آمریکایی، تصویب طرح پیشنهادی آنها باعث اعمال دوباره و خودکار تحریمهای ایران خواهد شد؛ به شرط اینکه ایران برخی محدودیتهای مشخص را رعایت نکند. این محدودیتها عبارتند از؛
- دائمی شدن محدودیتهای برنامه هستهای ایران و خلاص کردن توافق از بند مربوط به انقضای محدودیتها
- تقویت توانایی راستیآزمایی آژانس
- محدود کردن برنامه سانتریفیوژهای پیشرفته ایران
به نوشته سیانان، هدف این طرح پرداختن به آن چیزی است که کاخ سفید آنها را «نقائص برجام» خوانده است. بندهای موسوم به غروب آفتاب، برنامه موشکی ایران و برخی موارد دیگر، نگرانیهایی هستند که مخالفان برجام در آمریکا به همراه رژیم صهیونیستی خواستار رفع آنها هستند.
کورکر که در سال 2015 جز مخالفان توافق هستهای بود گفت که تا هفته آینده این طرح را معرفی خواهد کرد و مسیر قانونی آن را پیش خواهد برد، با این امید که تمامی اقدامات لازم ظرف 90 روز آینده به پایان برسند.
این نماینده جمهوریخواه تأکید کرد که در حال حاضر، با اعضای ارشد دموکرات از جمله چاک شامر، و بن کاردین رایزنی کرده است.
نانسی پلوسی، رهبر اقلیت دموکرات در مجلس نمایندگان امریکا اما گفت که هنوز به وی اطلاعاتی درباره این طرح قانونی داده نشده است.
سران حزب جمهوریخواه در مجلس نمایندگان آمریکا هنوز درباره حمایت یا عدم حمایت از رویکرد کورکر نظری ابراز نکردهاند، اما اعضای ارشد حزب جمهوریخواه در کمیتههای مرتبط با امنیت ملی آمریکا در بیانیهای روز جمعه اعلام کردند مجلس نمایندگان آمریکا صرفنظر از برجام به تدابیر تحریمی علیه برنامه موشکی ایران و حمایت ادعایی از تروریسم رأی خواهد داد.
کورکر همچنین گفت که او با متحدان آمریکا در اروپا که تمایلی به تغییر توافق هستهای ندارند، لابی کرده و امیدوار است که ترامپ نیز چنین کاری انجام دهد.