به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، محمد جواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران طی مصاحبه با نشریه «پالتیکو» گفت اکنون شانس توافق هسته‌ای برای پایدار ماندن بیش از 50 درصد است.
ظریف طی گفت‌وگو با «سوزان گلاسر» خبرنگار بخش «گلوبال» نشریه پالتیکو، ضمن موافقت با این مسئله که لحن تند سخنرانی اخیر «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا در سازمان ملل، از زمان انقلاب اسلامی تا کنون بی‌سابقه بوده است، گفت که جامعه جهانی بر ارزش توافق هسته‌ای تاکید دارد و رئیس اجلاس عمومی (سازمان ملل) نیز بر لزوم احترام همگان به این توافق تاکید کرد.
وی ادامه داد: «این بدان دلیل نیست که توافق کاملی است. معتقدم که توافق کاملی در دنیا وجود ندارد زیرا هر توافقی دو طرف دارد که شامل بده بستان برای آن دو طرف است و هرکدام (عایدی خود) از توافق را به خانه می‌برند. اکنون این توافق هفت یا هشت طرف دارد، گروه 5 +1، ایران و اتحادیه اروپا.
این توافق باید نگرانی‌ها، دلواپسی‌ها و منافع حداقل 7 بایگر مختلف را پاسخ دهد، پس نمی‌تواند برای همه آنها کامل باشد. این (توافق) باید مفادی داشته باشد که نگرانی‌های یک طرف را پاسخ دهد و مفاد دیگری داشته باشد که نگرانی‌های طرف‌های دیگر را نیز برطرف کند.
اما چیزی که در زمان آغاز مذاکرات بر سر این توفاق مهم بود، این بود که روی هدف مشترکی توافق کردیم و آن هدف مشترک این بود که ایران باید برنامه هسته‌ای داشته باشد که کاملا صلح‌آمیز باقی بماند. اهمیت آن هدف مشترک این بود که ما موضع‌گیری‌ها 10 سال گذشته را ترک کنیم. در 10 سال گذشته، دو هدف کاملا مخالف وجود داشت.»
به گزارش فارس، وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به این اظهار نظر گلاسر که «اما اکنون ایران دوباره به موضع‌گیری می‌پردازد» تاکید کرد: «بله، ما دوباره موضع‌گیری می‌کنیم. مشکل اینجاست. اما موضع‌گیری به ما کمکی نمی‌کند. ایالات متحده تمام تحریم‌هایی را که می‌تواند (علیه ایران) وضع کرده است. گمان نمی‌کنم چیزی مانده باشد که آمریکا بر ایران تحمیل کند اما این مسئله نتایج مورد نیاز (برای آنها) را درپی نداشت.
بگذارید با شما رو راست باشم...زمانی که آمریکا به اعمال تحریم‌ها را آغاز کرد، ایران کمتر از 200 سانتریفیوژ داشت. زمانی که آمریکا در سال 2013 به پای میز مذاکره آمد، ایران 20هزار سانتریفیوژ داشت. و (آمریکا) تحریم‌هایی را بدون محدودیت اعمال کرد. به جایی نرسیدند.
البته که ایران نیز از آن (افزایش تعداد سانتریفیوژها) سود نبرد زیرا زمانی که روند آغاز شد، ما رشد 6 یا 7 درصدی داشتیم. زمانی که به پای میز مذاکره رفتیم، ما رشد منفی 7درصد داشتیم. پس، همه بازنده شدند. این دلیلی است که باید اهدافمان را بازتعریف کرده، موضع‌گیری‌ها را پایان داده و مذاکره را آغاز کنیم.
اکنون بعد از 2 سال مذاکره و دو سال اجرای نسبتا موفق (توافق) حداقل از سوی ایران، اما اجرای (توافق) از سوی ایالات متحده را می‌توان در بهترین حالت خسته‌کننده و ملال‌آور توصیف کرد.حداقل همه ما می‌دانیم که توافق فعال است و این چیزی است که همه اعضای گروه 5 + 1 به جز یکی، طی نشست وزیران در شورای امنیت به آن اذعان کردند.»
خبرنگار پالتیکو سپس از وزیر خارجه کشورمان خواست درباره سخنرانی ترامپ در اجلاس عمومی و نشستی که ظریف با وزیران خارجه کشورهای 5+1 با حضور «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا داشت، صحبت کند و او نیز پاسخ داد: «اظهارات (ترامپ) بسیار منفی بود...این توهین‌آمیزترین اظهاراتی بود که از سوی یک رئیس جمهور آمریکا از زمان انقلاب اسلامی علیه ایران گفته شده و قطعا یکی از بدترین و منفی‌ترین بیانیه‌هایی بود که علیه ایران در سازمان ملل خوانده می‌شد.
و آن (اظهارات) مانع دیدار متمدنانه میان من و تیلرسون در آن سطح نازل بود و تیلرسون نیز به همین دلیل، از اینکه به سمت هم کفش پرتاب نکردیم، خوشحال بود.»
ظریف ضمن ابراز نارضایتی از نحوه توصیف شدن توافق هسته‌ای و اجرای منطقه‌ای و بین‌المللی آن توسط دولت جدید آمریکا، اضافه کرد: «گمان نمی‌کنم افراد حاضر در آن جلسه با (آمریکا) موافق بودند ولی آن نشست، محرمانه بود و نمی‌توانم وارد جزئیات شود.»
وی در پاسخ به این مسئله که ترامپ خواستار این توافق نیست و قصد مذاکره مجدد دارد، گفت: «این توافق برای 2 سال تحت مذاکرات کامل و دقیقی بود، شما نمی‌توانید فقط یک جنبه از توافق را که یک طرف خوشش نمی‌آید، دوباره مذاکره کنید زیرا جنبه‌های (مختلفی) در توافق وجود دارد که طرف‌های دیگر خوششان نمی‌آید.
و احتمالا اگر شما به هر پاراگراف این توافق نگاه کنید، چیزی وجود دارد که یکی از 7 یا 8 طرف قضیه با آن مشکل داشته یا گزینه ترجیحی برای یک کلمه یا رویکرد آن دارد. پس این (مذاکره دوباره) بی‌معنی است. و اثبات این مسئله است که آمریکا شریک قابل اعتمادی برای ادامه مذکره درخصوص مجموعه‌ای از بده بستان‌ها نیست.
این (توافق) امتیازدهی از سوی یک طرف نبود، بلکه مجموعه‌هایی از امتیازدهی توسط هر طرف بود. اما اکنون (آمریکا) می‌گوید "من امتیازهایی که شما و دیگر طرف‌ها داده‌اید را می‌گیرم و در جیب می‌گذارم و اکنون می‌خواهم با عقب‌نشینی از موضع اصلی‌ام، بخش‌هایی را دوباره مذاکره کنم.
پس این یک مشکل است. مشکل دیگر این است که او (ترامپ) چگونه معتبر بودن این توافق را توصیف می‌کند. او نه تنها از این حقیقت که توافق معاهده دوجانبه‌ای نبوده که نیاز به تصویب کنگره داشته باشد، غفلت کرده بلکه این را هم که توافق معاهده چندجانبه هم نیست که نیازمند تصویب کنگره باشد.
بلکه این توافق قطعنامه شورای امنیت بود و مضحک است اگر آمریکا – که خودش یک عضو دائم شورای امنیت است و به آن رای داد – بخواهد اعتبار این قطعنامه را زیر سوال ببرد.
(این در حالی است که) ایران نه یک طرف، نه اسپانسر و نه عضو شورای امنیت نبود و ایران مفاد توافق و برجام را ملاحظه کرده بود. ایالات متحده عضو شورای امنیت است و اکنون تهدید می‌کند که از توافق خارج می‌شود چون توسط دولت قبل مذاکره شده است. به پیامی که به دنیا می‌فرستید نگاه کنید؛ اگر فردا به کشوری بگویید که بدون مذاکره با آمریکا، قطعنامه شورای امنیت را بپذیر، آنها نگران خواهند بود که آمریکا از آن عقب‌نشینی کند.»
سوزان گلاسر سپس با اشاره به بحران کره‌شمالی از وزیر خارجه کشورمان پرسید که آیا موقعیتی که حول توافق هسته‌ای ایران پیش‌آمده، وضعیت را برای آمریکا جهت مذکره با کشورهایی مانند کره شمالی سخت‌تر می‌کند و ظریف نیز پاسخ داد: «معتقدم که این مسئله، وضعیت را بر هر کسی که بخواهد به آمریکا اعتماد کند، سخت‌تر می‌کند، نه فقط کره شمالی. می‌بینید که متحدان آمریکا می‌گویند ایالات متحده شریک قابل اعتمادی نیست.»
وی در پاسخ به این سوال که آیا در صورت خروج ترامپ از توافق، اروپایی‌ها به ایران و برجام می‌مانند، گفت: «این اظهارات علنی است که آنها بیان کرده‌اند و تاثیرات مهمی برای آینده توافق خواهد داشت، پس باید صبر کنیم و ببینیم که آیا اروپا چیزی را که می‌گوید عمل می‌کند.»
خبرنگار پالتیکو از ظریف پرسید اگر ترامپ پایبندی ایران به توافق را تایید کند، تعجب خواهد کرد، و این پاسخ را دریافت کرد: «تصور می‌کنم اگر رئیس جمهور آمریکا بخواهد بعد از اظهاراتش (در سازمان ملل) دلایلی را برای این نتیجه‌گیری که ماندن ایالات متحده در توافق به نفع امنیت ملی این کشور است، پیدا کند؛ خواهد گفت که او پرونده بسیار محکمی را ایجاد کرده بود اما جامعه جهانی آن را نپذیرفت و آمریکا نیز چون نمی‌خواست منزوی شود (در توافق ماند). و به همین دلیل اگر او توافق در جهت منافع ملی آمریکا نداند، از آن عقب نشینی خواهد کرد.»
وزیر خارجه کشورمان درخصوص اینکه مقامات ایرانی موضع خویشتن‌دارانه‌ای در قبال اظهارات تند واشنگتن درباره توافق هسته‌ای، اتخاذ کرده‌اند، تاکید داشت: «ما به این مسئله که معقول و میانه‌رو هستیم افتخار می‌کنیم. معتقدیم که در دنیایی زندگی می‌کنیم که همگی باید درک کنند این دنیا به هم وابسته است، امنیت ما غیرقابل جدا کردن است؛ ما نمی‌توانیم به قیمت ناامن کردن دیگران، برای خودمان امنیت کسب کنیم.»
ظریف در پاسخ به گلاسر که پرسید جدای از اظهارات تند ترامپ، چرا با آمریکا و اروپا درخصوص نگرانی‌هایی که دارند – مانند فعالیت‌های ایران در منطقه که آنها ثبا‌ت‌زدا می‌دانند – مذاکره نمی‌کنید، گفت: «ابتدا باید بین دو مسئله تفاوت قائل شویم. اول اینکه ما توافق هسته‌ای را بدست آورده‌ایم. ما توافق را بعد از خسته شدن از موضع‌گیری علیه آن، بدست آوردیم...زمانی که به جمع‌بندی بر سر این توافق رسیدیم، توئیت کردم که این یک بنیان و پایه است، اما سقف نیست.
از همگان انتظار داشتیم به توافق اعتماد داشته باشند یا حداقل برخی از شک‌ها و بی‌اعتمادی‌هایشان را کنار بگذارند.»
ظریف با بیان اینکه قدم اول در این‌باره، اعتمادسازی آمریکاست، تاکید کرد: «باید توافق هسته‌ای را کنار بگذاریم. این یک دستاورد است. جامعه جهانی هم آن را یک دستاورد می‌داند. این توافق مشکلی ندارد که نیاز به اصلاح داشته باشد.
ایران همواره آماده بوده تا با جامعه جهانی تعامل کند زیرا آن را قابل اعتماد می‌داند؛ و اینکه طرف‌های (توافق هسته‌ای) بعد از 2 سال برنگردند و بگویند " خب من چیزی را مذاکره کردم، اکنون از آن خوشم نمی‌آید و می‌خواهم آن را تغییر دهم". این پیامی است که آمریکا اکنون می‌فرستد.
اگر ایالات متحده بخواهد این پیام را اصلاح کند، و پیام درستی مبنی بر اینکه زمانی که به توافقی با آمریکا می‌رسید، آن توافق پابرجا می‌ماند، آنگاه قضیه متفاوت خواهد شد.
ایران با رفتاری که آمریکا در منطقه ما داشته، مشکل دارد. ما با این واقعیت که آمریکا و متحدانش با تروریسم برخورد متناقض دارند و همواره در طرف اشتباه در مواجه با سازمان‌های تروریستی مختلف ایستادند، مشکل داریم.
از روز اول ما با القاعده مخالفت کردیم. از روی اول ما با طالبان مخالفت کردیم. از روز اول ما با داعش مخالفت کردیم. از روز اول ما با جبهه النصره مخالفت کردیم. از روز اول به کمک کسانی که از سوی آنها مورد ظلم قرار گرفته بودند، شتافتیم. و تمام این اظهارات بی‌معنی درباره اینکه ایران سیاست فرقه‌گرایانه‌ای دارد، در برابر آزمون تاریخ موفق نمی‌شوند.
چرا به کمک بارزانی و اربیل در زمان حمله داعش شتافتیم؟ چرا به کمک افغان‌ها در زمان حمله طالبان رفتیم؟ آیا آنجا شیعه بود؟ چرا این کار را کردیم؟
ما سیاست ثابتی در مخالفت با افراطگرایی داریم. ما سیاست ثابتی در مخالفت با اشغال توسط نیروی نظامی داریم.اما متاسفانه آمریکا و متحدانش نمی‌توانند ادعا کنند که چنین سیاست ثابتی دارند.»
خبرنگار پالتیکو سپس از ظریف پرسید اگر ترامپ در روزهای آینده بگوید که پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تایید نمی‌کند و تصمیم‌گیری درخصوص آن را به کنگره بسپرد، شما چه اقدامی انجام می‌دهید و پیامتان به کنگره چه خواهد بود. ظریف در پاسخ تاکید کرد: «اگر ترامپ چنین تصمیمی را بگیرد، عواقب بین‌المللی درپی نخواهد داشت زیرا آن یک فرایند داخلی آمریکا است و دیگر اعضای درگیر در برجام، بر توافق نظارت می‌کنند.
من رد نمی‌کنم اما قبلا درخصوص مشکلاتی که نحوه اجرای برجام توسط آمریکا – (رفع نشدن موانع) بانکداری، تاخیر در اعطای گواهی برای (خرید) هواپیماها و دیگر مسائل – در تطابق با برجام نیست.
تا جایی که، تصمیم ترامپ فضای ابهام را تشدید کرده و این نه تنها در تناقض با روح برجام بلکه با متن بندهای 26، 28 و 29 توافق نیز در تضاد خواهد بود.»
وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به این سوال که "پس اگر آمریکا خارج شود، شما هم از توافق خارج می‌شوید" گفت: «نه، نه، نه ما خارج نمی‌شویم. ما صبر می‌کنیم تا کنگره تصمیمش را بگیرد.»
وی اضافه کرد: «ما این را نقض مفادی از توافق هسته‌ای در نظر می‌گیریم که از ایالات متحده می‌خواهد اطمینان حاصل کند که رفتار آمریکا فضای ملی یا فعالیت‌های اقتصادی ایران را تحت تأثیر قرار ندهد.»
ظریف گفت: «اینها داخل توافق هستند، منظورم این است که من آنها را ابداع نکرده‌ام و من بر خلاف آمریکا در حال گذاشتن شرایط جدید نیستم.»
وی تصریح کرد که در صورت اعلام عدم پایبندی ایران به برجام کنگره آمریکا بایستی درباره سرنوشت برجام تصمیم بگیرد. ظریف تصریح کرد که کنگره آمریکا، همانند مجلس شورای اسلامی ایران از ایده ماندن برجام حمایت کرده است.
نظر شما