به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، ونزوئلا از جمله کشورهایی است که در طول تاریخ خود چشم طمع قدرت‌های استعمارگر به آن زیاد بوده است. این کشور در سال 1522 میلادی تحت استعمار اسپانیا قرار گرفت. در واقع این کشور اولین محل استقرار امپراتوری اسپانیا در منطقه بوده است. پس از آن در قرن‌ 19 میلادی این کشور توسط یکی از فرماندهان فرانسوی اعلام استقلال کرد. اما استقلال این کشور تا زمان پیروزی سیمون بولیوار احساس نشد و این موضوع در سال 1821 با کمک ژنرال خوزه آنتونیو پائس و دیگر افراد همراهش بود. البته روند استقلال این کشور تا دو سال دیگر هم به طول کشید و درنهایت در سال 1823 به دست آمد.

 به قدرت رسیدن چاوز

بولیوار در آینده بخش‌های دیگری از منطقه آمریکای لاتین را نیز آزاد کرد، اما ونزوئلا در سال 1830 میلادی از مجموعه تحت حکومتش خارج شد. بی‌ثباتی سیاسی و درگیری سیاسی از ویژگی‌های حکومت‌های قرن نوزدهم و بیستم این کشور است. اما از اواسط قرن 19 این کشور به ساختاری دموکراتیک روی آورد و مداخله‌گران نظامی از صحنه سیاسی این کشور رانده شدند. تا اینکه در سال 1998 هوگو چاوز در این کشور به قدرت رسید. با وجودی که این کشور در همسایگی آمریکا قرار دارد، چاوز از منتقدان سیاست آمریکا بوده است. به‌طوری که وی درخصوص جنگ آمریکا علیه عراق انتقاد تندی را به سیاست‌های جرج بوش، رئیس‌جمهور وقت آمریکا مطرح کرد.

 آغاز زمینه‌های براندازی

چاوز از زمانی که در ونزوئلا به قدرت رسید سیاست‌های اقتصادی کمک به اقشار ضعیف را به اجرا گذاشت. همین موضوع هم سبب شد قدرت‌های جهانی چون آمریکا تحمل سیاست‌های داخلی او را نداشته باشند و زمینه کودتا و سرنگونی وی را فراهم کنند. البته این تلاش‌ها به شکست ختم شد. پس از چاوز هم نوبت به نیکولاس مادورو رسید. او یکی از اصلی‌ترین همراهان چاوز بود که در مقطعی هم وزارت خارجه دولت چاوز را برعهده داشت.

 استفاده آمریکا از اپوزیسیون برای براندازی

آمریکا از زمان روی کار آمدن مادورو تلاش کرده است از طریق احزاب اپوزیسیون داخلی ونزوئلا شرایط را برای مادورو سخت کند که در این وضعیت مادورو تلاش کرد با برگزاری رفراندوم اصلاح قانون اساسی در این کشور و تاسیس مجلس موسسان شرایط را تغییر دهد و همراهی مخالفان را به دست آورد. هرچند او در انجام بسیاری از تصمیم‌های سیاسی خود تاکنون موفق بوده، اما هنوز شرایط داخلی این کشور تثبیت نشده است، به‌ویژه که دولت دونالد ترامپ هم با حمایت از احزاب اپوزیسیون و تحریم ونزوئلا سعی کرده تا شرایط را برای ادامه فعالیت مادورو سخت کند.

سید داوود صالحی، مدیر اسبق آمریکای لاتین در وزارت خارجه و همچنین سفیر سابق ایران در اسپانیا در گفت‌وگو با «فرهیختگان» می‌گوید که آمریکایی‌ها درخصوص شرایط داخلی ونزوئلا نارضایتی‌ها دارند که تلاش می‌کنند با بلوف‌زدن‌های سیاسی امتیازهایی را کسب کنند. البته در این مسیر آمریکایی‌ها از یک هدف اساسی غافل نمی‌شوند. آن چیزی نیست جز اینکه کاری کنند که در منطقه آمریکای لاتین صدای ضداسرائیلی شنیده نشود یا کسی درخصوص مظلومیت مردم فلسطین حرفی نزند.

 دلیل افزایش فشارها بر مادورو

برای بررسی موضوعات سیاسی باید از جوانب مختلفی به موضوع نگاه کنیم. در زمینه تحولات داخلی نقش مردم و یکپارچگی داخلی این کشور اهمیتی اساسی دارد. از طرفی همسایگان این کشور در منطقه آمریکای لاتین هستند که در سرنوشت سیاسی ونزوئلا نقش حیاتی دارند. با نگاهی به تاریخ معاصر ونزوئلا به‌خصوص بعد از روی کار آمدن چاوز هم شاهدیم که موضوع نقش مردم و حمایت همسایگان ونزوئلا دارای نقش اساسی بوده است. غرب و متحدان آن با رویکرد امپریالیستی هیچ‌گاه رویکرد دولت چاوز را قبول نکردند و تلاش کردند  جلوی پیشرفت دولت وی را بگیرند. اما چاوز با برنامه‌های رسیدگی به طبقات متوسط و ضعیف جامعه و با رویکرد ملی‌گرایی توانست از ابزار حمایت مردمی برخوردار شود. همین موضوع هم سبب شد که در برابر کودتایی که علیه او به راه افتاد و نقش غرب در آن بارز بود، ایستادگی کند. در آن زمان چاوز از حمایت همسایگان خود برخوردار شد که این حمایت به او کمک کرد به یک قدرت منطقه‌ای تبدیل شود.

 افرادی که از داخل با آمریکا هم‌پیمان شدند

در داخل ونزوئلا همواره گروه‌هایی هستند که نگاهی غربگرایانه دارند. این افراد به‌طور عمده کسانی هستند که منافع خود را در برنامه‌های ملی‌گرایانه از دست داده‌اند. بنابراین با آمریکا هم‌پیمان شده‌اند. در زمانی که چاوز سر کار بود این افراد دست به کودتا زدند. امروز هم این گروه‌ها در حال وارد کردن فشار به مادورو هستند.

کودتاچیان در دولت مادورو از یک محدودیتی برخوردار بودند و آن حمایت کشورهایی چون اکوادور، نیکاراگوئه و... بود. آن کشورها در آن زمان روحیه انقلابی‌گری و استقلال‌طلبی داشتند، اما امروز برخی از این کشورهای منطقه آمریکای لاتین به سمت غرب متمایل شده‌اند.

 مرگ چاوز و افزایش فشارها بر ونزوئلا

با مرگ چاوز فشارهای داخلی و خارجی به سمت ونزوئلا افزایش پیدا کرده و عمده این فشارها هم از سوی احزاب اپوزیسیون است. این گروه‌ها در هدایت مسائل به‌خوبی موفق شدند چهره دولت مادورو را خدشه‌دار کنند. تظاهرات پی‌درپی، مشکلات اقتصادی مردم و حتی کشته شدن 120 نفر در تظاهرات‌های خیابانی بخشی از مسائلی است که توانسته به چهره دولت مادورو لطمه بزند.

یکی از دلایلی که توانسته فشار بر مادورو را افزایش دهد، رخنه گروه‌های اپوزیسیون در مجلس ملی این کشور است. در این بخش می‌توان گفت طرحی در داخل ونزوئلا در حال انجام است که طی آن قرار نیست یکباره مادورو سرنگون شود، اما با نفوذ این احزاب مخالف شرایط برای بقای مادورو هر روز سخت می‌شود.

مخالفان مانع بهبود شرایط

رئیس‌جمهور این کشور برای مقابله با شرایط سختی که در پیش دارد راه منطقی را در پیش گرفته است. مادورو با مطرح کردن پیشنهاد تغییر قانون اساسی و ایجاد مجلس موسسان تلاش کرد در مقابل مخالفت‌ها ایستادگی کند. هرچند رسانه‌های غربی به کمک بعضی از کشورهای منطقه‌ای با ایجاد جنجال اجازه نمی‌دهند مادورو طرح خود را به پیش ببرد. البته باید گفت مادورو به خوبی توانسته تاکنون سرپا بایستد و عقب‌نشینی نکرده است.

راه‌های خروج مادورو از مشکلات کنونی

ونزوئلا درگیر دشمنی رسانه‌های غربی، کشورهای منطقه‌ای هم‌پیمان آمریکا و احزاب اپوزیسیون داخلی است. در چنین شرایطی بهترین راه‌حل برای این کشور استفاده از ظرفیت سازمان‌های بین‌المللی است. البته مادورو به‌طور هوشمندانه‌ای تلاش کرد تا راه ارتباط مستقیم با ترامپ را هم در برنامه سیاست خارجی خود قرار دهد. هرچند هنوز از سوی آمریکایی‌ها پیشنهاد مادورو برای قرار ملاقات دوطرفه بی‌پاسخ مانده است، حتی دولت جمهوری‌خواه آمریکا از در پیش بودن گزینه نظامی علیه ونزوئلا یاد کرده است. به نظر می‌رسد مادورو با در پیش گرفتن سیاستی میانه‌رو و از طریق سازمان‌های بین‌الملل چون سازمان ملل بتواند در بعد خارجی بر مشکلاتی که دارد فائق ‌آید.

 آیا مادورو توان مقابله با مخالفان را دارد

مسائل در منطقه آمریکای لاتین و کشور ونزوئلا دیگر متوجه شخص خاصی چون مادورو نیست. هم‌اکنون فشارهایی چندجانبه بر دولت ونزوئلا تحمیل می‌شود و دولت ترامپ هم برای اولین بار این همسایه خود را به‌شدت تحریم کرده است. آمریکا حتی دولت این کشور را دیکتاتور خوانده است. همه اینها انجام نمی‌شود که به شخص مادورو فشار وارد کند، بلکه این برنامه‌ها با هدف ایجاد تغییر مطلوب آمریکا در ونزوئلا دنبال می‌شود. البته باید توجه داشت که آمریکا در غرب آسیا، کره شمالی و بسیاری از مناطق دنیا دچار مشکلات عدیده‌ای است. به همین دلیل بعید به نظر می‌رسد که بخواهد با ونزوئلا به‌طور مستقیم درگیر شود. شاید اگر به شرایط این کشور نگاهی منطقی‌تر داشته باشیم، ملاحظه کنیم که آمریکا درخصوص مسائل این کشور بلوف می‌زند تا امتیازهای مدنظرش را بگیرد.

 حمایت آمریکا از مخالفان قوت می‌گیرد

البته نباید فراموش کرد در صحنه سیاسی امکان هر چیزی هست، یعنی محتمل است که مادورو بتواند رقیب‌های خود را شکست دهد. از طرفی هم به دلیل رفتار عجیب ترامپ محتمل است که احزاب اپوزیسیون این کشور قدرت بگیرند و آمریکا با حمایت خود آنها را تقویت کند. اما با همه اینها تحلیل منطقی ونزوئلا نشان می‌دهد مادورو در موضع بهتری نسبت به احزاب اپوزیسیون قرار گرفته است و آمریکا این آرامش را نمی‌پسندد.

آمریکا به دلیل اینکه حامی منافع اسرائیل است هرگز نمی‌خواهد در منطقه آمریکای لاتین صحبتی از مظلومیت مردم فلسطین و دشمنی با رژیم صهیونیستی مطرح باشد. این در حالی است که هم‌اکنون دولتی چون کوبا حامی مردم فلسطین شده است. تحلیل شرایط آمریکای لاتین نشان می‌دهد آمریکا از ایجاد تنش در ونزوئلا اهدافی دارد که اگر مادورو بر آنها غلبه کند می‌تواند شرایط خودش را بهبود بخشد. کشورهای آمریکای لاتین امروز به خوبی توانستند همکاری‌های منطقه‌ای را شکل دهند که این موضوع اگر با همکاری با سازمان‌های بین‌المللی ترکیب شود برای مادورو قدرت خوبی را فراهم می‌آورد.

 پروژه مانور بر گرسنه‌سازی مردم

دولت ونزوئلا به خوبی توانسته مقابل فشاهای اقتصادی که به آن تحمیل می‌شود، ایستادگی کند. روسیه هم حمایت خوبی از این کشور کرده که این وضعیت را برای مادورو بهتر ساخته است. دولت روسیه در سال جاری تعهد کرده تهیه 600 هزار تن مواد غذایی مورد احتیاج مردم ونزوئلا را تقبل کند. این حمایت روس‌ها برای مادورو از این جهت اهمیت دارد که می‌تواند جلوی جنجال‌های رسانه‌ای مخالفان او را بگیرد، چراکه احزاب اپوزیسیون بر گرسنگی مردم تاکید بسیاری دارند و در صورتی که مایحتاج غذایی مردم فراهم نشود، موضوع را به صدر اخبار رسانه‌های خود تبدیل می‌کنند.

 آینده وضعیت ونزوئلا

اگر بخواهیم به رفتار بازیگر اصلی مشکل ونزوئلا در خارج نگاه کنیم، اولین شخصی که به ذهن‌مان می‌رسد، ترامپ است. او هرچند در تهدیدهای خود علیه ونزوئلا تندروی داشته است، اما باید دقت کرد که او در عرصه داخل کشورش با موضوع کاهش محبوبیت مواجه است. حتی توییت‌های متناقض او باعث شده طرفدارانش مانند روز اول با او همراهی نکنند. استعفای مشاورانش هم مزید بر علت شده است که نشان می‌دهد در عرصه مسائل خارجی ونزوئلا درگیری با ترامپ خیلی موضوعیت ندارد. اما در عرصه داخلی این کشور رخداد جنگ داخلی گزینه‌ای است که نمی‌توان به سادگی از کنار آن گذشت.
در صورتی که جنگ داخلی در این کشور رخ دهد بازیگران سیاسی داخلی این کشور و همچنین ارتش این کشور مجبورند ورود کنند. در صورت بروز چنین رخدادی هم محتمل است سررشته امور از دست دولت خارج شود. بنابراین مادورو باید هوشمندانه عمل کند و پیش از شعله‌ور شدن آتش جنگ جلوی بروز آن را بگیرد.

 فشار اقتصادی اولویت اصلی آمریکا

مادورو با وجود این که ترامپ دولت او را دیکتاتور خوانده است، تلاش کرد با او ملاقات و روی مسائل ونزوئلا گفت‌وگو کند. با این حال ترامپ هنوز دشمنی با ونزوئلا را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده است. در این مسیر هم فشار اقتصادی را به‌عنوان گزینه اول مدنظر دارد. به‌خصوص که ونزوئلا کشوری نفتی است و کاهش قیمت نفت به‌عنوان اهرم فشار علیه این کشور کارایی دارد.

به نظر می‌رسد مادورو در آینده گزینه سازش با آمریکا را به‌عنوان راهکار مقابله با فشارهای داخلی و خارجی در پیش گیرد. با این حال آنچه سرنوشت آینده این کشور را تعیین می‌کند رفتار مردم آن است. چنانچه ملت ونزوئلا در آینده هوشمندانه عمل کنند و دشمنان خود را به خوبی بشناسند می‌توان گفت این کشور تنگناها را پشت سر می‌گذارد.

مردم این کشور در زمانی که ریاست‌جمهوری چاوز از بسیاری تنگناهای اقتصادی خارج شدند بهبود شرایط زندگی خود را مدیون خدمت‌های چاوز می‌دانند. سیگنال‌هایی که از سوی افکار عمومی این کشور هم در روزهای اخیر منعکس‌شده نشان می‌دهد مردم این کشور آمادگی مقابله با فشارهای گوناگون را دارند و به نظر می‌رسد ملت ونزوئلا قصد تسلیم شدن ندارد. البته این موضوع برای سیاستمداران این کشور به معنای آن نیست که نباید آنها جلوی جنگ را بگیرند یا در عرصه بین‌المللی از ظرفیت سازمان‌های بین‌المللی که توان کمک به این کشور را دارند، استفاده نکنند.

تنها حالت بدبینانه‌ای که برای آینده ونزوئلا می‌توان متصور بود این است که مانند دوران چاوز کودتایی در این کشور شکل بگیرد و در آن مادورو برخلاف چاوز شکست بخورد. در آن صورت جنگ داخلی در این کشور با کشتارهای فراوانی همراه می‌شود و نوعی آینده مبهم در این کشور به وجود می‌آید، چراکه هم‌اکنون کشورهای حوزه کارائیب و آمریکای لاتین مانند گذشته رفتار نمی‌کنند و ممکن است پشت دولت فعلی را خالی کنند.  

 

*************************

 دست چدنی آمریکا در ونزوئلا

وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا به‌طور کلی از سال 2009 حداقل مبلغ 49 میلیون دلار برای حمایت از نیروهای اپوزیسیون جناح راست در ونزوئلا هزینه کرده است. ونزوئلا طی هفت هفته گذشته با اعتراضات خشونت‌آمیز برای برکناری رئیس‌جمهور منتخب دموکراتیک، نیکلاس مادورو روبه‌رو بوده است. در سال 2010، آمریکا 6 میلیون دلار به صندوق حمایت اقتصادی ونزوئلا تخصیص داد، این بودجه از تلاش برای حفظ و گسترش فضای دموکراتیک از طریق برنامه‌هایی حمایت می‌کند که جامعه مدنی، مشارکت شهروندان، رسانه‌های مستقل، سازمان‌های حقوق بشر و احزاب سیاسی دموکراتیک را تقویت می‌کنند و ارتقا می‌بخشند. تجزیه و تحلیل دقیق‌تر بودجه پنج میلیون دلاری سال 2011 که برای حمایت اقتصادی از ونزوئلا در نظر گرفته شده نشان می‌دهد که به‌طور خاص یک میلیون دلار برای حمایت از رقابت سیاسی اختصاص داده شده بود. برای توجیه بودجه مربوط به ونزوئلا، به‌رغم انتخابات برنامه‌ریزی‌شده منظم که از نظر بین‌المللی شناخته‌شده هستند، وزارت امور خارجه آمریکا بارها و بارها در مورد «تمایلات اقتدارگرای» دولت‌های هوگو چاوز و رئیس‌جمهور فعلی نیکولاس مادورو ابراز نگرانی می‌کرد. حمایت مالی سال 2009 و کمک‌های مالی مربوط به سازمان کشورهای آمریکایی به بهانه گسترش گروه‌های دموکراسی در ونزوئلا و بولیوی ادامه یافت، در ونزوئلا و بولیوی می‌گویند دموکراسی از طریق افزایش حضور مفاهیم جایگزین مانند دموکراسی مشارکتی تهدید می‌شود. ماهیت فعالیت‌های انجام شده توسط این گروه‌ها در بودجه مشخص نیست.

لوئیس آلماگرو، دبیرکل سازمان کشورهای آمریکایی (OAS) برای حذف ونزوئلا از سازمان منطقه‌ای، کمپینی به راه انداخت و در 26 آوریل به دنبال برگزاری نشستی در مورد وضعیت این کشور بود که ونزوئلا آن را نقض حاکمیت خود دانست و باعث شد  رئیس‌جمهور، نیکولاس مادورو حذف رسمی این کشور را از گروه اعلام کند. وزارت امور خارجه در بودجه سال 2011 نوشت که ایالات متحده آمریکا علاقه زیادی به حفظ و تقویت نهادهای دموکراتیک ونزوئلا دارد.

از زمان آغاز انقلاب بولیواری ونزوئلا با انتخاب دموکراتیک رئیس‌جمهور پیشین هوگو چاوز در سال 1998 این کشور غنی از نفت بارها و بارها به‌عنوان یک کشور غیردموکراتیک مورد حمله قرار گرفته است. مادورو می‌گوید انتخابات در سال 2018 بر اساس برنامه برگزار خواهد شد، اما مخالفان خواستار برکناری فوری او و در تظاهرات‌های خود به دنبال دخالت خارجی هستند. این دولت انقلابی به‌طور قابل توجهی باعث کاهش تسلط سیاسی و اقتصادی ایالات متحده آمریکا بر نفت ونزوئلا شده که یکی از بزرگ‌ترین ذخایر نفتی جهان را دارد.

پیش از انتخاب چاوز، به‌رغم وجود منابع گسترده، ونزوئلا با نابرابری‌های شدید طبقاتی روبه‌رو بود. با توجه به منابع سازمان ملل متحد، میزان فقر در ونزوئلا پیش از سال 1998 نزدیک به 60 درصد بود و در سال 2015 با وجود بحران اقتصادی ناشی از کاهش قیمت نفت، به کمتر از 30 درصد رسید. در زمان دولت بولیواری، خدمات درمانی به‌طور گسترده‌ای در دسترس همگان و میانگین امید به زندگی به‌طور پیوسته در حال افزایش بود. دولت ایالات متحده در مورد خشونت گسترده گروه‌های اپوزیسیون جناح راست که از آنها حمایت مالی کرده بود، سکوت کرد. این خشونت‌ها در سال 2014 به مرگ 43 نفر منجر شد و گروه اپوزیسیون مسئول مرگ بیش از نیمی از آنها بود.

در حال حاضر، تظاهرات خشونت‌آمیز جناح راست برای برکناری مادورو به هفته هفتم خود رسیده و باعث مرگ حداقل 50 نفر و زخمی شدن شماری دیگر شده است که این میزان بیش از تلفات ناشی از خشونت اپوزیسیون در سال 2014 است. با وجود تقاضای دولت برای گفت‌وگوی گروه اپوزیسیون حاضر به مشارکت نیست و از طرفداران خودخواسته به اعتراضات خود ادامه دهند. بودجه سال 2008 نشان‌دهنده این است که تلاش‌های تغییر رژیم آمریکا در میان توده مردم مورد قبول واقع نشده و در مورد آن نوشته شده است همان‌طور که در کشورهای توسعه‌یافته ترویج یافته است، دموکراسی در آمریکای لاتین توسط گروه‌های پوپولیستی به‌طور فزاینده‌ای به‌عنوان استثمارگر و امپریالیست تعریف می‌شود.

بر اساس یکی از اسناد استراتژیک ایالات متحده در سال 2017 که توسط افشاگر سابق سازمان سیا، ادوارد اسنودن در سال 2013 منتشر شد ونزوئلا به‌عنوان دشمن اصلی ایالات متحده در نیمکره غربی لحاظ می‌شود. این کشور در کنار چین، کره شمالی، عراق، ایران و روسیه به‌عنوان یکی از  6 کشوری در نظر گرفته شده که دارای اهداف مرتبط با سازمان امنیت ملی است.

***************

همراهی معارضان با تحریم ها

 مخالفان دولت ونزوئلا در میان مخالفت‌های بین‌المللی از تحریم‌های آمریکا علیه دولت خود پشتیبانی کردند

در حالی که تعدادی از کشورها بیانیه‌هایی را در محکومیت تحریم‌های اخیر دولت ترامپ صادر کردند، مخالفان حکومت ونزوئلا روز چهارشنبه حمایت خود را از تحریم‌های مالی ایالات متحده علیه کاراکاس اعلام کردند.

در بیانیه رسمی ائتلاف مخالفان که در توییتر منتشر شد، این گروه از دستورالعمل اجرایی رئیس‌جمهور ترامپ که به تازگی امضا شده است، حمایت کردند. طبق این دستورالعمل، بانک‌های آمریکایی از انجام معاملات جدید با دولت ونزوئلا و شرکت ملی نفت این کشور منع شدند. این مخالفان و ائتلاف جناح راست همچنین خواستار تبعیت سایر کشور‌ها از آمریکا و تحریم‌های گسترده جامعه جهانی علیه ونزوئلا شدند.

 هماهنگی معارضان با کنگره آمریکا

مخالفان در بیانیه خود آورده‌اند که ما از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم به شهروندان و شرکت‌هایشان هشدار دهند که آنها باید از انجام عملیات مالی یا امضای قراردادهای نفتی با دولت ونزوئلا اجتناب کنند، زیرا دولت قانون اساسی ملی ما را نقض می‌کند و از حمایت مجلس شورای ملی نیز برخوردار نیست. مجلس ملی ونزوئلا، که از خرداد 1395 نسبت به رای دادگاه این کشور و ناکامی تحقیق درباره قتل سه قانونگذار متهم به تقلب در انتخابات معترض بود، بارها و بارها برای تحریم‌ها علیه دولت رئیس‌جمهور نیکلاس مادورو لابی کرده بود.

 تحریم بلافاصله بعد از تهدید نظامی

در فروردین ماه گذشته، جولیو بورژس، رئیس‌جمهور آرژانتین بیش از 12 نامه به بانک‌های بزرگ بین‌المللی ارسال کرد و از آنها خواست تا ارتباطات خود را با کاراکاس قطع کنند. او در این نامه‌ها درخواست کرد تا منابع جدید مالی در اختیار دولت ونزوئلا قرار نگیرد. تحریم‌های آمریکا تنها دو هفته پس از آنکه ترامپ هشدار داد که دولت او گزینه نظامی احتمالی را علیه ونزوئلا در دستور کار دارد، اعمال شد. رئیس‌جمهور ایالات متحده در 21 مرداد گفت: «ما گزینه‌های زیادی برای ونزوئلا از جمله گزینه نظامی را در دستور کار قرار داده‌ایم. اگرچه دولت آمریکا طی دو سال گذشته چهار دور تحریم را علیه مقامات عالیرتبه ونزوئلا، از جمله رئیس‌جمهور نیکولا مادورو اعمال کرده است، اما تحریم‌های اعمال‌شده در جمعه گذشته اقدامی جدید بود، زیرا برای نخستین بار واشنگتن اقتصاد ونزوئلا را هدف قرار داد.»

 مقاماتی که تحریم‌های آمریکا را محکوم کردند

تحریم‌های جدید آمریکا موجب محکومیت بین‌المللی شد و تعدادی از کشور‌ها با صدور بیانیه‌ای رسما اعتراض خود را نسبت به این تحریم‌ها علیه ونزوئلا اعلام کردند. به‌عنوان مثال، وزیر امور خارجه روسیه درباره این تحریم‌ها گفت: «ما قطعا تحریم‌های یکجانبه علیه کشورها را رد می‌کنیم.» همچنین ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه نیز گفت: «فشار مالی بر ونزوئلا به وضوح به بی‌ثبات کردن این کشور منجر خواهد شد و مشکلات اقتصادی آن را بدتر می‌کند.» پکن نیز مخالفت خود را با تحریم‌های آمریکا اعلام و بر این موضوع تاکید کرد که مشکلات سیاسی فعلی ونزوئلا باید توسط دولت و مردم این کشور حل شود. سخنگوی وزارت امور خارجه چین گفت: «تجربه تاریخی نشان می‌دهد که دخالت خارجی یا تحریم‌های یکجانبه وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند و به حل مشکل واقعی کمکی نمی‌کند. تعدادی از متحدان منطقه‌ای نزدیک ونزوئلا از جمله کوبا، بولیوی و نیکاراگوئه نیز تحریم‌های واشنگتن علیه ونزوئلا را محکوم کردند.» اوو مورالس، رئیس‌جمهور بولیوی ضمن محکومیت اقدامات یکجانبه آمریکا گفت: «وقتی برنامه مداخله نظامی آمریکا شکست خورده است، آنها به دنبال یک کودتای مالی علیه ونزوئلا هستند.» دولت ونزوئلا نیز ضمن محکوم کردن این تحریم‌ها آن را بدترین تجاوز به ونزوئلا در 200 سال اخیر عنوان کرده است و قول داده که در روزهای آینده پاسخ این اقدام خصمانه آمریکا را می‌دهد.

*********************

1- گام بعدی آمریکا در تحریم

هدف قرار دادن اوراق قرضه ونزوئلا می‌تواند میخی دیگر بر تابوت اقتصاد این کشور باشد. در حال حاضر نیز پیش‌بینی می‌شود که دولت ترامپ چنین حرکتی را به‌عنوان گام بعدی در نظر بگیرد. همان‌طور که موسسه بین‌المللی امور مالی نیز اخیرا اشاره کرد: «باید چنین ممنوعیت تجاری را تحمیل کرد، زیرا اوراق قرضه و بدهی‌ها ابزاری هدفمند است که به‌طور مستقیم با دولت جدید مادورو ارتباط دارد.» البته، ممکن است همه‌چیز به همان اندازه که در ابتدا به نظر می‌رسید بد نباشد. از یک سو، ممنوعیت کلی تجارت اوراق قرضه ونزوئلا در این شرایط و با توجه به جهانی نبودن تحریم‌ها بعید به نظر می‌رسد.

 

2- تاثیر اقتصادی تحریم‌های جدید

به احتمال زیاد تحریم‌های جدید ضربه بزرگی به اقتصاد ونزوئلا وارد خواهد کرد. در حال حاضر ذخایر ارزی این کشور زیر 10 میلیارد دلار است و حکومت ونزوئلا هر ساله منابع خود را از دست می‌دهد.  احتمالا دولت این کشور حدود 17 میلیارد دلار بدهی دارد که باید در دو سال آینده آنها را پرداخت کند و نزدیک به چهار میلیارد دلار آن را نیز باید طی سه ماه آینده پرداخت کند. پیش از این مادورو می‌توانست با نزدیکی fi روسیه و چین به وسیله امضای قرارداد‌های نفتی وضع مناسبی را برای خود رقم بزند، اما تاخیر او در امضا و اجرایی ساختن قرارداد‌ها باعث شد او امروز شرایط مناسبی نداشته باشد.
 

3- وعده تکراری آمریکا به مردم ونزوئلا

اتفاقات در عراق آینه تمام‌نمایی از تلاش برای ایجاد ملت، تغییر رژیم و اشاعه ارزش‌های آمریکایی است. تلاش آمریکا برای ایجاد یک ونزوئلا جدید ما را به یاد عراق می‌اندازد. کاخ سفید وعده داده است که دموکراسی و آزادی را به ونزوئلا هدیه دهد. از زمان رفتن اوباما و روی کارآمدن ترامپ ما دوباره شاهد رشد تحریم‌ها و استفاده واشنگتن از این حربه بوده‌ایم. تاکنون، تحریم‌ها چندان جدی نبوده است، اما مشخص است دولت ترامپ در حال حاضر بسیار مشتاق به گسترش آن است.
 

4- پاسخ عجیب آلبرایت به کشتار کودکان عراقی

 یکی از محققان دریافته بود که حدود یک‌سوم کودکان زیر 10 سال در بغداد از علائم رشد طبیعی برخوردارند، در حالی که 12 درصد از آنها به دلیل سوءتغذیه شدید نیاز فوری به مراقبت‌های پزشکی و درمانی دارند. زمانی که مقاله معروف لانستی در مطبوعات چاپ شد، جهان از تاثیر این تحریم‌ها و رنج مردم بیگناه عراق شگفت‌زده شد و به صدا درآمد. انتظار می‌رفت که واشنگتن نیز در این باره واکنشی نشان دهد و دست از تحریم‌های بیشتر بردارد. اما هنگامی که از مادلین آلبرایت، سفیر ایالات متحده آمریکا در سازمان ملل متحد پرسیدند که چه پاسخی برای مرگ 567 هزار کودک عراقی دارد. او به آرامی جواب داد: «ارزشش را دارد!»در واقع آلبرایت درست می‌گفت وی از وزارت خارجه برای اقدامات خود مدال و جایزه دریافت کرد.
 

5- هدف اصلی تحریم‌‌های ترامپ برای ونزوئلا

بر اساس مطالعه محققان سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل که در سال 1375 در لانست منتشر شد، 567 هزار کودک در عراق به خاطر تحریم‌های بین‌المللی علیه رژیم صدام حسین جان خود را از دست دادند. نتیجه‌گیری‌‌ای که از این تحقیق به دست آمد بسیار تکان‌دهنده بود: «پنج سال پس از اعمال تحریم‌های بین‌المللی برای اولین‌بار، نیرو‌های بشردوستانه سازمان ملل به کشوری رفتند که به‌رغم برخورداری از ثروت هنگفت نفتی با قحطی و گرسنگی روبه‌رو بود. این تحریم‌ها با هدف گرفتن مردم عراق تلاش کرد تا حکومت صدام را تحت فشار قرار دهد.»