همه منتظر بودند پس از چندینماه فضای امنیتی در فرانسه، بالاخره انتخابات ریاستجمهوری این کشور در فضایی آرام برگزار شوداما شامگاه پنجشنبه بار دیگر صدای رگبار گلوله در قلب پاریس طنینانداز شد تا رعب و وحشت سراسر پایتخت را فرابگیرد.
پنجشنبه حوالي ساعت 9شب به وقت محلي مردي در خيابان معروف شانزهليزه پاريس در مقابل ايستگاه مترو از خودرويش پياده شد و با اسلحه كلاشنيكف خودروي ون افسران پليسي كه در محل مستقر بودند را به رگبار بست. در اثر اين تيراندازي يكي از نيروهاي پليس كشته شد و 2نفر ديگر نيز بهشدت زخمي شدند. فرد مهاجم هم در تبادل آتش با پليس از پا در آمد.
به گزارش همشهری، ساعتي بعد، هنوز در مورد تروريستي يا غيرتروريستي بودن حمله بين مقامهاي امنيتي فرانسه اختلاف نظر وجود داشت كه وبسايت «اعماق»، وابسته به گروه تروريستي داعش، در بيانيهاي اعلام كرد فرد مهاجم از «سربازان» اين گروه بوده و نام او «ابويوسف البلجيكي» تبعه بلژيك است.
پليس فرانسه اما فرد مهاجم را «كريم شورفي»، 39ساله، تبعه فرانسه و ساكن منطقه «شلز» در حومه شرقي پاريس ناميد. رسانههاي اين كشور ديروز گزارش دادند كه عامل حمله براي سرويسهاي اطلاعاتي فرانسه چهره شناخته شدهاي بوده است. شورفي پيش از اين در سال2001 نيز به افسران پليس حمله كرده بود و بهخاطر 3سوءقصد، به 15سال حبس محكوم شده بود.
او سال گذشته اندكي پيش از پايان دوران محكوميتش آزاد شد. پليس پاريس 2ماه پيش هم پس از آنكه مطلع شد شورفي بهدنبال خريد اسلحه براي حمله به نيروهاي پليس است، او را بازداشت كرد اما بهدليل در دست نداشتن مدارك كافي مجبور شد او را آزاد كند. با اين حال، طبق گفته مقامهاي امنيتي فرانسه، عامل حمله خيابان شانزهليزه در ليست تروريستي اين كشور نبوده است.
ديروز نيروهاي پليس با يورش به خانه كريم شورفي، تعدادي از اعضاي خانواده او را بازداشت كردند. دادستاني فرانسه در حال تحقيق در مورد عامل حمله و چگونگي اقدام اوست.
حمله شانزهليزه، ضربهاي ديگر به دولت فرانسه
مدتها بود كه مقامهاي دولتي فرانسه نگران امنيت انتخابات و احتمال بروز حملهاي تروريستي درست قبل از روز رايگيري بودند كه در نهايت اتفاق افتاد. فضاي فرانسه طي هفتههاي اخير در سايه ادامه وضعيت فوقالعاده امنيتي، بيش از اندازه آرام بهنظر ميرسيد. آرامش فرانسه اما با طوفان حمله شانزهليزه بار ديگر بههم خورد.
افسر پليسي كه شامگاه پنجشنبه هدف گلوله قرار گرفت، دويست و سي و هشتمين فردي است كه طي 2سال گذشته در حملههاي متعدد تروريستي در اين كشور جان خود را از دست ميدهد؛ شرايطي كه انتقادهاي بسياري را عليه دولت و رئيسجمهور فرانسه يعني فرانسوا اولاند بهدنبال داشت. همين وضعيت بود كه باعث سقوط محبوبيت اولاند و عدمتمايل او براي حضور در انتخابات شد.
اولاند كه حمله شانزهليزه را «بزدلانه» خوانده، ديروز در جلسهاي اضطراري با برنارد كازنوو، نخستوزير، وضعيت امنيتي انتخابات را مورد بررسي قرار داد. كازنوو پس از اين جلسه اعلام كرد كه دولت اقدامات امنيتي مربوط به انتخابات را تشديد خواهد كرد و تمام نيروها را به حالت آمادهباش درخواهد آورد.
او گفت: «بربريت بار ديگر پاريس را هدف قرار داد؛ همانطور كه پيش از اين برلين، استكهلم و لندن را هدف قرار داده بود.» اشاره نخستوزير فرانسه به حملات تروريستي ماههاي اخير در شهرهاي اروپايي است كه همگي از سوي عوامل داعش انجام شده است. كازنوو اعلام كرد: 50هزار نيروي پليس و ژاندارمري و 7هزار سرباز ارتش وظيفه حفظ امنيت دور اول انتخابات در 60هزار حوزه رايگيري را بهعهده خواهند داشت.
فضاي انتخابات زير شوك حمله
مهاجم شانزهليزه در حالي روي نيروهاي پليس آتش گشود كه 11نامزد انتخابات سرگرم برگزاري آخرين مناظره تلويزيونيشان بودند. در آخرين دقايق اين مناظره زماني كه نامزدها از اين حمله تروريستي باخبر شدند، همگي روي موضوع امنيت در فرانسه متمركز شده و وعده بهبود اوضاع امنيتي را دادند.
عامل حمله پنجشنبهشب، اگر بهدنبال تأثيرگذاري بر انتخابات بوده، ميتوان گفت تا حدودي موفق عمل كرده است. 4نامزد اصلي حاضر در انتخابات، ديروز ترجيح دادند برنامههايشان را در آخرين روز تبليغات لغو كنند. حمله شانزهليزه اگر همه را بازنده كرد، يك برنده داشت؛ مارين لوپن، رهبر حزب جبهه ملي و نامزد جناح راست افراطي كه يكي از دو بخت اصلي راهيابي به دور دوم انتخابات رياستجمهوري فرانسه است.
او تمام 2سال گذشته را مشغول هشدار دادن در مورد وضعيت امنيتي فرانسه بوده و از دولتمردان اين كشور خواسته مرزها را به روي مهاجران ببندند. لوپن ديروز در گفتوگو با راديو آرتيال فرانسه بلندتر از هميشه نظراتش را فرياد زد و گفت: «احمق بودن ديگر بس است.» او بار ديگر وعده كنترل مرزها را داد، قول داد با «اسلامگرايان افراطي» مقابله كند و آنهايي كه در ليست ترور فرانسه هستند را اخراج كند.
كازنوو در واكنش به اين سخنان لوپن گفت كه او بهدنبال «سوءاستفاده» از اين وضعيت است.نظرسنجيها درباره انتخابات فرانسه، نزديكتر از هميشه دنبال ميشود اما همچنان امانوئل ماكرون، نامزد مستقل حاضر در انتخابات و مارين لوپن پيشتاز هستند. ماكرون 39ساله هم ديروز در واكنش به حمله شانزهليزه گفت كه عوامل اين حمله با «پراكندن ترس و مرگ» بهدنبال تأثيرگذاري بر روند دمكراتيك انتخابات هستند. ماكرون قول داد درصورتيكه به رياستجمهوري برسد، اقدامات اطلاعاتي و امنيتي عليه داعش در فرانسه را تشديد كند.
چشمهاي فرانسويها و البته اروپاييها فردا به صندوقهاي رأي در قلب اروپاست. راستهاي افراطي در كمين كاخ اليزه هستند تا همچون انگليسيها ضربهاي ديگر به ايده «اروپاي واحد» و اتحاديه اروپا بزنند. بسياري اما معتقدند افراطيهاي دستراستي، بازنده بزرگ دور دوم انتخابات فرانسه خواهند بود.
تماس اوباما با ماكرون
فارغ از حمله تروريستي شانزهليزه و بحثهاي انتخاباتي، ديروز تماس باراك اوباما با امانوئل ماكرون، نامزدمستقل انتخابات، خبرساز شد. خبر اوليه را خود ماكرون منتشر كرد. او با انتشار ويدئويي در توييتر كه از لحظه مكالمه تلفنياش با اوباما ضبط شده بود، از رئيسجمهور پيشين آمريكا بهخاطر اين تماس تشكر كرد. اوباما در اين تماس تلفني براي ماكرون «آرزوي موفقيت» ميكند و از او ميخواهد اين ساعات آخر را قوي ظاهر شود. ماكرون هم در مقابل ميگويد: «تا آخرين دقيقه خواهم جنگيد. اگر به دور دوم راه پيدا كردم، تيم من با تيم شما تماس خواهد گرفت تا ببينيم چطور ميتوانيم باهم كار كنيم.» دفتر اوباما در پاسخ به اعتراضهاي مخالفان ماكرون، اعلام كرده اين تماس بهمعناي حمايت اوباما از ماكرون در انتخابات رياستجمهوري فرانسه نيست.
آخرين وضعيت نظرسنجيها
با وقوع حمله تروريستي شانزهليزه، بسياري در فرانسه نگران تغيير ديدگاه رأي دهندگان هستند؛ وضعيتي كه ممكن است براي نخستينبار باعث شود راستهاي افراطي در اين كشور به قدرت برسند. طبق آخرين نظرسنجيها تا روز پنجشنبه، حدود يك سوم رأيدهندگان هنوز در مورد نامزد نهايي تصميمگيري نكرده بودند. نظرسنجيهايي كه پيش از حمله پنجشنبه شب انجام شده نشان ميدهد امانوئل ماكرون با 24درصد آرا پيشتاز است و مارين لوپن با 21.5درصد در جايگاه دوم قرار گرفته است.
طي هفتههاي اخير او موفقشده در روستاها و مناطق حاشيهنشين نظر مردم را جلب كرده و موقعيت خود را تقويت كند. فرانسوا فيون از حزب سوسياليست با 20درصد در رده سوم و ژان لوك ملانشون، نماينده چپهاي افراطي در فرانسه با 19.5درصد آرا در جايگاه چهارم قرار دارند.
∎
پنجشنبه حوالي ساعت 9شب به وقت محلي مردي در خيابان معروف شانزهليزه پاريس در مقابل ايستگاه مترو از خودرويش پياده شد و با اسلحه كلاشنيكف خودروي ون افسران پليسي كه در محل مستقر بودند را به رگبار بست. در اثر اين تيراندازي يكي از نيروهاي پليس كشته شد و 2نفر ديگر نيز بهشدت زخمي شدند. فرد مهاجم هم در تبادل آتش با پليس از پا در آمد.
به گزارش همشهری، ساعتي بعد، هنوز در مورد تروريستي يا غيرتروريستي بودن حمله بين مقامهاي امنيتي فرانسه اختلاف نظر وجود داشت كه وبسايت «اعماق»، وابسته به گروه تروريستي داعش، در بيانيهاي اعلام كرد فرد مهاجم از «سربازان» اين گروه بوده و نام او «ابويوسف البلجيكي» تبعه بلژيك است.
پليس فرانسه اما فرد مهاجم را «كريم شورفي»، 39ساله، تبعه فرانسه و ساكن منطقه «شلز» در حومه شرقي پاريس ناميد. رسانههاي اين كشور ديروز گزارش دادند كه عامل حمله براي سرويسهاي اطلاعاتي فرانسه چهره شناخته شدهاي بوده است. شورفي پيش از اين در سال2001 نيز به افسران پليس حمله كرده بود و بهخاطر 3سوءقصد، به 15سال حبس محكوم شده بود.
او سال گذشته اندكي پيش از پايان دوران محكوميتش آزاد شد. پليس پاريس 2ماه پيش هم پس از آنكه مطلع شد شورفي بهدنبال خريد اسلحه براي حمله به نيروهاي پليس است، او را بازداشت كرد اما بهدليل در دست نداشتن مدارك كافي مجبور شد او را آزاد كند. با اين حال، طبق گفته مقامهاي امنيتي فرانسه، عامل حمله خيابان شانزهليزه در ليست تروريستي اين كشور نبوده است.
ديروز نيروهاي پليس با يورش به خانه كريم شورفي، تعدادي از اعضاي خانواده او را بازداشت كردند. دادستاني فرانسه در حال تحقيق در مورد عامل حمله و چگونگي اقدام اوست.
حمله شانزهليزه، ضربهاي ديگر به دولت فرانسه
مدتها بود كه مقامهاي دولتي فرانسه نگران امنيت انتخابات و احتمال بروز حملهاي تروريستي درست قبل از روز رايگيري بودند كه در نهايت اتفاق افتاد. فضاي فرانسه طي هفتههاي اخير در سايه ادامه وضعيت فوقالعاده امنيتي، بيش از اندازه آرام بهنظر ميرسيد. آرامش فرانسه اما با طوفان حمله شانزهليزه بار ديگر بههم خورد.
افسر پليسي كه شامگاه پنجشنبه هدف گلوله قرار گرفت، دويست و سي و هشتمين فردي است كه طي 2سال گذشته در حملههاي متعدد تروريستي در اين كشور جان خود را از دست ميدهد؛ شرايطي كه انتقادهاي بسياري را عليه دولت و رئيسجمهور فرانسه يعني فرانسوا اولاند بهدنبال داشت. همين وضعيت بود كه باعث سقوط محبوبيت اولاند و عدمتمايل او براي حضور در انتخابات شد.
اولاند كه حمله شانزهليزه را «بزدلانه» خوانده، ديروز در جلسهاي اضطراري با برنارد كازنوو، نخستوزير، وضعيت امنيتي انتخابات را مورد بررسي قرار داد. كازنوو پس از اين جلسه اعلام كرد كه دولت اقدامات امنيتي مربوط به انتخابات را تشديد خواهد كرد و تمام نيروها را به حالت آمادهباش درخواهد آورد.
او گفت: «بربريت بار ديگر پاريس را هدف قرار داد؛ همانطور كه پيش از اين برلين، استكهلم و لندن را هدف قرار داده بود.» اشاره نخستوزير فرانسه به حملات تروريستي ماههاي اخير در شهرهاي اروپايي است كه همگي از سوي عوامل داعش انجام شده است. كازنوو اعلام كرد: 50هزار نيروي پليس و ژاندارمري و 7هزار سرباز ارتش وظيفه حفظ امنيت دور اول انتخابات در 60هزار حوزه رايگيري را بهعهده خواهند داشت.
فضاي انتخابات زير شوك حمله
مهاجم شانزهليزه در حالي روي نيروهاي پليس آتش گشود كه 11نامزد انتخابات سرگرم برگزاري آخرين مناظره تلويزيونيشان بودند. در آخرين دقايق اين مناظره زماني كه نامزدها از اين حمله تروريستي باخبر شدند، همگي روي موضوع امنيت در فرانسه متمركز شده و وعده بهبود اوضاع امنيتي را دادند.
عامل حمله پنجشنبهشب، اگر بهدنبال تأثيرگذاري بر انتخابات بوده، ميتوان گفت تا حدودي موفق عمل كرده است. 4نامزد اصلي حاضر در انتخابات، ديروز ترجيح دادند برنامههايشان را در آخرين روز تبليغات لغو كنند. حمله شانزهليزه اگر همه را بازنده كرد، يك برنده داشت؛ مارين لوپن، رهبر حزب جبهه ملي و نامزد جناح راست افراطي كه يكي از دو بخت اصلي راهيابي به دور دوم انتخابات رياستجمهوري فرانسه است.
او تمام 2سال گذشته را مشغول هشدار دادن در مورد وضعيت امنيتي فرانسه بوده و از دولتمردان اين كشور خواسته مرزها را به روي مهاجران ببندند. لوپن ديروز در گفتوگو با راديو آرتيال فرانسه بلندتر از هميشه نظراتش را فرياد زد و گفت: «احمق بودن ديگر بس است.» او بار ديگر وعده كنترل مرزها را داد، قول داد با «اسلامگرايان افراطي» مقابله كند و آنهايي كه در ليست ترور فرانسه هستند را اخراج كند.
كازنوو در واكنش به اين سخنان لوپن گفت كه او بهدنبال «سوءاستفاده» از اين وضعيت است.نظرسنجيها درباره انتخابات فرانسه، نزديكتر از هميشه دنبال ميشود اما همچنان امانوئل ماكرون، نامزد مستقل حاضر در انتخابات و مارين لوپن پيشتاز هستند. ماكرون 39ساله هم ديروز در واكنش به حمله شانزهليزه گفت كه عوامل اين حمله با «پراكندن ترس و مرگ» بهدنبال تأثيرگذاري بر روند دمكراتيك انتخابات هستند. ماكرون قول داد درصورتيكه به رياستجمهوري برسد، اقدامات اطلاعاتي و امنيتي عليه داعش در فرانسه را تشديد كند.
چشمهاي فرانسويها و البته اروپاييها فردا به صندوقهاي رأي در قلب اروپاست. راستهاي افراطي در كمين كاخ اليزه هستند تا همچون انگليسيها ضربهاي ديگر به ايده «اروپاي واحد» و اتحاديه اروپا بزنند. بسياري اما معتقدند افراطيهاي دستراستي، بازنده بزرگ دور دوم انتخابات فرانسه خواهند بود.
تماس اوباما با ماكرون
فارغ از حمله تروريستي شانزهليزه و بحثهاي انتخاباتي، ديروز تماس باراك اوباما با امانوئل ماكرون، نامزدمستقل انتخابات، خبرساز شد. خبر اوليه را خود ماكرون منتشر كرد. او با انتشار ويدئويي در توييتر كه از لحظه مكالمه تلفنياش با اوباما ضبط شده بود، از رئيسجمهور پيشين آمريكا بهخاطر اين تماس تشكر كرد. اوباما در اين تماس تلفني براي ماكرون «آرزوي موفقيت» ميكند و از او ميخواهد اين ساعات آخر را قوي ظاهر شود. ماكرون هم در مقابل ميگويد: «تا آخرين دقيقه خواهم جنگيد. اگر به دور دوم راه پيدا كردم، تيم من با تيم شما تماس خواهد گرفت تا ببينيم چطور ميتوانيم باهم كار كنيم.» دفتر اوباما در پاسخ به اعتراضهاي مخالفان ماكرون، اعلام كرده اين تماس بهمعناي حمايت اوباما از ماكرون در انتخابات رياستجمهوري فرانسه نيست.
آخرين وضعيت نظرسنجيها
با وقوع حمله تروريستي شانزهليزه، بسياري در فرانسه نگران تغيير ديدگاه رأي دهندگان هستند؛ وضعيتي كه ممكن است براي نخستينبار باعث شود راستهاي افراطي در اين كشور به قدرت برسند. طبق آخرين نظرسنجيها تا روز پنجشنبه، حدود يك سوم رأيدهندگان هنوز در مورد نامزد نهايي تصميمگيري نكرده بودند. نظرسنجيهايي كه پيش از حمله پنجشنبه شب انجام شده نشان ميدهد امانوئل ماكرون با 24درصد آرا پيشتاز است و مارين لوپن با 21.5درصد در جايگاه دوم قرار گرفته است.
طي هفتههاي اخير او موفقشده در روستاها و مناطق حاشيهنشين نظر مردم را جلب كرده و موقعيت خود را تقويت كند. فرانسوا فيون از حزب سوسياليست با 20درصد در رده سوم و ژان لوك ملانشون، نماينده چپهاي افراطي در فرانسه با 19.5درصد آرا در جايگاه چهارم قرار دارند.