حالا باز هم ماجراي تعامل دولت و مجلس در نقطه تلاقي با وزارت ارشاد و به خصوص سينما، دارد به تقابلي جدي ميرسد كه ممكن است هزينههايي جدي براي كشور داشته باشد. مجلس از سويي با محوريت كميسيون فرهنگي بر اين اصرار دارد كه بايد وزارت ارشاد به دغدغههاي نمايندگان خانه ملت در حوزه فرهنگي و به خصوص گونه سينما توجه كند، اما مديران ارشاد و البته شخص وزير هم رتق و فتق امور و صدور مجوزهاي فرهنگي و از جمله سينمايي را در اختيار و تشخيص اين وزارتخانه ميدانند.
در چند روز اخير خبري منتشر شد مبني بر نامهي کمیسیون فرهنگی مجلس به وزیر ارشاد برای توقیف ۸ فیلم. احمد سالک نماینده مجلس و رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در همين زمينه گفته است: بنده به عنوان رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس نامهای به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشتم و در آن نامه از ۸ فیلم که با محورها و دلایل مختلفی نام برده شده بود، از ایشان خواستیم تا این ۸ فیلم در کشور اکران نشود و از اکران سراسری آن نیز جلوگیری شود، قصهها، عصبانی نیستم، آشغالها از جمله این فیلمها هستند.
وي از حمايت كميسيون اصل نود از اين موضوع نيز سخن به ميان آورده است: زمانی که ما با تاکید بر اکران این فیلمها روبرو شدیم مسئله در کمیسیون اصل ۹۰ مطرح شد و کمیسیون نیز موضع گیری ما را در مرحله اول تائید کرد و سپس اعلام کرد که این فیلمها نباید اکران شود.
وي با انتقاد جدي از شرايط فرهنگي كشور و برخي اقدامات و تصميمات وزارت ارشاد ميگويد: مجلس شورای اسلامی به فرموده امام خمینی(ره) در راس امور است و همچنین بر طبق قانون اساسی و آیین نامه داخلی مجلس اظهار نظر مجلس قابل توجه سراسری است، علاوه بر این مسائل، کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی نمیتواند شاهد گسترش ضد ارزشها به سبک دشمن در جامعه باشد، ما تا هستیم نمیگذاریم این اتفاقات و جریانات صورت گیرد، به طور قطع باید ارزشها همواره گسترش پیدا کند نه ضد ارزشها در قالب فیلم، تئاتر و یا موضوعات مختلف بروز پیدا کند، ما محکم بر اعتقادات خود ایستاده ایم و بر اساس رسالت و شریعتی که داریم عمل میکنیم.
با وجود تاكيد رئيس كميسيون فرهنگي به جلوگيري از اكران فيلمهاي ضدارزشي و طرفدار فتنه، كه مشخصا از ارشاد خواسته شده مانع اكران ۸فيلم شود، اما معاون سينمايي وزير ارشاد گويا تلاش دارد با اتخاذ رويكردي مثبت از آمدن خود براي اكران و نه براي توقيف فيلمها خبر دهد.
حجتالله ایوبی درباره فشارهایی که از خارج از سینما نسبت به مجوزهای سازمان سینمایی برای نمایش برخی فیلمها وارد شده است، گفته است كه یکشنبه گذشته جلسه بسیار خوبی با نمایندگان کمیسیون فرهنگی مجلس داشته است.
ايوبي كه گويا تلاش دارد با رفتاري ديپلماتيك مناسبات مجلس و وزارت ارشاد را ترميم كند گفته است كه در اين نشست بنای کمیسیون فرهنگي مجلس بر تعامل، همکاری، کمک به سینمای کشور و سازمان سینمایی بوده است. به همین دلیل ايوبي نتایج جلسه را برای جامعه سینمایی رضایتبخش برآورد كرده است.
با وجود درخواست كميسيون فرهنگي براي توقيف ۸فيلم، ايوبي گفته است که من برای اکران آمدهام نه توقیف و فضای جلسه با کمیسیون فرهنگی مجلس را هم فضای اکران دیدم نه توقیف. وي گفته: «قرار شده است یک بار دیگر با همدیگر فیلمها را مورد کنیم و اگر رگههای سیاسی در آنها دیدیم که جنبههای اجتماعی بودن آثار را کاهش داده، این نکات را حل و فصل کنیم. در کل اعتقاد دارم آمادگی گفتگو بین نمایندگان مجلس و سازمان سینمایی وجود دارد و باید در فضایی آرام به گفتگو نشست. چراکه این آرامش به نفع سینمای کشور است و بهترست که حفظ شود.»
ايوبي پيش از اين در جمع خبرنگاران تاكيد كرده بود كه عصباني نيستم با دخل و تصرفهايي فيلمي اجتماعي شده، اما حالا در اظهاراتي جديد كه بوي انفعال ميدهد گفته است: ممکن است لازم باشد مثلا «عصبانی نیستم» اصلاحات دیگری هم داشته باشد و شاید این درخواست را از کارگردان فیلم داشته باشیم تا به این ترتیب نگرانی برخی از آقایان هم برطرف شود.
تقابل پيش آمده بين مجلس و وزارت ارشاد به برخي شايعهها هم دامن زده است كه گويي طرحي در حال بررسي است تا صدور مجوزهای فیلمهای سینمایی از سازمان سینمایی و وزارت ارشاد گرفته شود. با اين وجود ايوبي از وجود چنين اقداماتي ابراز بيخبري ميكند. «هیچ کدام از نمایندگان مجلس در کمیسیون فرهنگی چنین درخواستی نداشتند و جلسهای که با آنها داشتیم تعاملی بود. حال اگر در جای دیگری از مجلس چنین خبری هست، نه نمایندگان کمیسیون فرهنگی اطلاع داشتند و نه ما.»
حالا اما با وجود تلاش معاون سينمايي وزير ارشاد براي ورود از در تعامل با نمايندگان مجلس و جلب اعتماد و نظر مثبت آنها، وزير ارشاد روز گذشته و در پس بيرون آمدن از جلسه هيات دولت به اظهارنظري پرداخت كه بيش از تعامل حس تقابل و رودررويي با نمايندگان خانه ملت از آن احساس ميشود. گويي شخص وزير بيشتر به حواشي شبهه تقابل مجلس و وزارت ارشاد دامن زده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی روز گذشته در جمع خبرنگاران با اشاره به نامه کمیسیون فرهنگی مجلس در خصوص عدم نمایش فیلمهای مرتبط با فتنه گفت: نمایش یا عدم نمایش فیلمها بر اساس تشخیص خودمان است. علی جنتی در پاسخ به سؤالی درباره نامه اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس در خصوص عدم نمایش فیلمهای مرتبط با فتنه گفت: لابد فتنه را ایشان معنا میکنند.
وی افزود: به ما که تاکنون کمیسیون چیزی نگفته است، ممکن است یک عضو کمیسیون مطالبی را بیان کرده باشد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: در این باره ما بر اساس تشخیص خودمان عمل میکنیم، ما ضوابطی داریم و قرار نیست هرکسی برای ما تعیین تکلیف کند که فیلمی را نمایش دهیم یا نمایش ندهیم. جنتی گفت: بالاخره ما خودمان توجه داریم که کدام فیلم به فتنه مرتبط است و اگر فیلمی مرتبط با فتنه نباشد و بر اساس ضوابط قانونی باشد ما به آن اجازه نمایش میدهیم.
صحبتهای روز گذشته وزیر ارشاد وقتی بيشتر جلب توجه ميكند كه بدانيم وي چندی قبل اتفاقا خود از ضرورت اصلاحاتي در فيلمهاي عصباني نيستم و قصه ها سخن گفت و نکاتی را در خصوص لزوم تغییر محتوای فیلم «قصهها» عنوان کرده بود. عجیب این است که این موضع او با مواضع کمیسیون فرهنگی نیز یکسان بود و حالا معلوم نیست چه اتفاقی افتاده که وزیر ارشاد، در فاصله کمتر از ۲۴ ساعت موضعی متفاوتتر از مواضع معاون خودش در خصوص تعامل با کمیسیون فرهنگی میگیرد.
براساس برخي گمانهزنيهاي رسانهاي، شاید این موضع تهاجمی روز گذشته وزیر ارشاد از جایی دیگر مثلا از صدر دولت نشات میگیرد که او مجبور میشود این چنین متضاد با سخنان معاونش موضع گیری کند!
مسأله دیگر که شاید از توجه وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی دور مانده باشد؛ شان نظارتی مجلس شورای اسلامی است و طبیعتا کمیسیون فرهنگی نیز به عنوان یکی از شاخههای مجلس میتواند در امور مربوط به خود نظارت کند و هیچ مقامی اجرایی نباید جایگاه قانونی، حقوقی و نظارتی مجلس را زیر سوال ببرد.
اما در نهایت موضوع مهم دیگری وجود دارد که از دید وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی دور مانده است و آن هم ورود کمیسیون اصل ۹۰ مجلس به عنوان بازوی قضایی مستقل قوه مقننه است. این کمیسیون در تاریخ هشتم مهرماه سالجاری در نامهای رسمی خطاب به رئیس سازمان سینمایی ابلاغ کرده بود: «با توجه به طرح شکوائیه از طرز کار آن معاونت درخصوص اعطای مجوز اکران به برخی فیلمهای سینمایی با محتوای فتنه سال ۸۸ مانند «عصبانی نیستم» و «قصهها»، مقتضی است تا زمان رسیدگی به این شکایت از صدور مجوز اکران این فیلمها خودداری و در اولین فرصت به منظور رسیدگی به این موضوع و برای مشاهده فیلمها با کمیسیون اصل ۹۰ هماهنگی کنید».
شايد بهتر آن باشد كه وزیر محترم ارشاد ضمن محترم شمردن جایگاه قانونی مجلس شورای اسلامی و بازوی قضایی آن؛ همچون معاون خود تعامل را بر تقابل ارجح بداند تا شايد با چنين رفتاري مجلس هم به اهرمهاي نظارتي و قانوني خود از جمله سوال و استيضاح متوسل نشود. همچنين وزير اين نكته بسيار مهم را فراموش نكند كه تصميمگيري در خصوص فيلمهايي كه به فتنه ميپردازد و امنيت و آرامش ملي را هدف ميگيرد تنها در يد اختيار او و كارشناساني نيست كه بسياريشان پس از تصميمهاي غلط و مجوزهاي ناروا در پس نام وزير خويش را پنهان ميكنند و وزير فرهنگ و ارشاد را براي پاسخگويي به مجلس و عموم مردم آماج حملات قرار ميدهند.
اميد است وزير ارشاد با كليد تدبير رئيسجمهور از تقابل با مجلس اعراض كند و از درب تعامل با نمايندگان خانه ملت وارد و به گفتوگو بپردازد.
زماني براي گذر وزير ارشاد از تقابل با مجلس
صاحبخبر -
∎