روحانيون درجامعه وظيفهاي خطيری دارند. وظايف روحانيون درقبال جامعه در دو محور كلي تقسيمبندي ميشود. نخست اينكه روحانيون بايد با اشراف و فهم درست از مباني و اصول دين و با بهرهگيري از منابع ديني، به درك صحيح و درستي از دين نائل آيند. رسالت دوم روحانيون كه صد البته رسالتي سنگينتر است، انتقال برداشت صحيح خود از دين به جامعه بدون كم و كاست است. بدين معنا كه روحانيون بايد با اشراف و علم خود در پي رفع شبهات و نيازهاي مردم باشند و در اين راه اگر تريبوني و جايگاهي براي پاسخگويي به سوالات و شبهات مردم داشتند و مردم به آنان اعتماد كردند، نبايد در انتقال صحيح مباني دين كوتاهي كرده يا سليقهاي عمل كنند. درباره رسالت دوم روحانيون يعني تبيين صحيح دين براي مردم، روحانيون بايد در نظر داشته باشند كه جامعه دايما در حال رشد و تحول است و بر اين اساس و از آنجايي كه تشيع، ديني اجتهادي است و با شرايط زماني و مكاني خود را تطبيق ميدهد، علم آنان بايد متناسب با روز و اقتضائات دنياي جديد رشد كند تا بتوانند پاسخگوي شبهات جامعه باشند و اگر چنين نشود و مردم براي سوالات جديد پاسخي قانعكننده پيدا نكنند، طبعا سراغ منابع ديگری ميروند. چنين است كه رهبر معظم انقلاب در سخنان اخير خود تاكيد كردند كه «مهمترين وظيفه روحانيون پاسخگويي به شبهات است.» اقتضائات كنوني جامعه ايجاب ميكند كه يك روحاني به طور روزآمد در جريات تحولات و دستاوردهاي نوين بشري و نيازهاي اجتماعي مردم و به ويژه جوانان باشد، مسائل فكري جامعه را بشناسد و فراز و فرودهاي اجتماعي را در نظر گيرد و در نتيجه آنچه بيان ميكند، با شرايط كنوني جامعه همخواني داشته باشد. اگر جهان پيرامون خود را به درستي بشناسيم، ميتوانيم براي حل و فصل مسائل ايجاد شده، راهكار ارائه دهيم. اما اگر جهان را نشناسيم، راهكارهاي ما منتج به نتيجه مطلوب نخواهد شد يا كليت جامعه از حركت رو به جلو عقب ميماند يا جامعه حركت ميكند و دين در جايي متوقف ميشود. اينكه گفته ميشود تشيع، دينی اجتهادي است، ناظر بر اين امر است كه زمينه و بستر لازم براي همخواني و تطبيق با اقتضائات جديد در آن لحاظ شده است و اينكه اعتقادمان بر اين است كه باب اجتهاد باز است، يعني زمينه لازم فراهم شده تا اقتضائات زمانی و مكاني را با مصاديق ايجاد شده، تطبيق دهیم و راهگشاي جامعه براي رسيدن به تعالي و پيشرفت باشیم. در اين ميان نقش روحانيون به عنوان عالمان ديني بسيار برجسته است كه با نگرش و نگاه اجتهادي به جامعه بنگرند و واقعيات زندگي مردم را بفهمند تا جامعه به كمك دين، مسير رشد و پيشرفت را طي كند و در اين راه همه بايد عزم شان را به كار گيرند.
* فعال سياسي اصلاحطلب
∎