چهل و نه سال پيش، هنگامي كه ايران در اوج صنعتي شدن خود قرار گرفته و ورود بخش خصوصي به اقتصاد ايران، صفي از انواع توليدات صنعتي را به راه انداخته بود، «شركت سهامي توليد اتومبيل سيتروئن ايران» تاسيس شد تا يك‌سال بعد به توليد انواع خودروهاي ژيان در ايران بپردازد. با تاسيس اين شركت، سيتروئن كه به عنوان توليد‌كننده خودروهاي قابل حركت با سه چرخ و منجي پرزيدنت دوگل از يك ترور در دنيا شناخته شده بود، رسما وارد ايران شد تا خودرويي سبك با قيمت ارزان را براي قشر متوسط به پايين جامعه به توليد برساند در بازار تشنه آن زمان كشورمان به فعاليت بپردازد.
اين شركت پنج سال بعد در ادامه با رنو نيز به همكاري پرداخت تا خودرو سبك رنو5 را در ايران به توليد برساند و سهم خود را در بازار خودروهاي سبك و كلاس كوچك بالا ببرد.
در سال 1354، با توجه به حضور دو شركت فرانسوي، نام اين شركت به «شركت سهامي ايراني توليد اتومبيل» يا «Société Annonyme Iranienne de Production Automobile» تغيير يافت و با توجه به اختصار ترجمه فرانسوي آن، به عنوان شركت «سايپا» به ادامه فعاليت خود در صنعت خودرو ايران پرداخت.
سايپا در سال 1380 بعد از حدود 30 سال با سيتروئن وارد همكاري شد و به توليد خودرو زانتيا در اين شركت مشغول شد تا بتواند براي افراد متوسط به بالاي جامعه و برخي مديران ارشد شركت‌ها به توليد خودرويي نيمه لوكس و مدرن بپردازد و آن را با برند نخستين شريك تجاري خود به بازار خودرو ايران عرضه كند.

 ياد دولت اصلاحات
رابطه سيتروئن و سايپا با روي كار آمدن دولت اصلاحات در اوج خود قرار داشت و در اين سال‌ها توليد سيتروئن قوت گرفت تا اينكه بر اساس قراردادي كه براي توسعه همكاري‌ها بسته شده بود در سال 1385 اين شركت به واردات تعداد محدودي سيتروئن C5 در ايران روي آورد اما با توجه به سياست‌هاي دولت نهم و دهم و شروع تحريم‌هاي بين‌المللي در ايران رابطه خود را با اين شركت ايراني قطع كرد.
موضوع بازگشت سيتروئن به بازار خودرو ايران با توافق هسته‌يي و اجرايي شدن برجام روز‌به‌روز جدي‌تر شد و مديران سايپا با توجه به سبقه همكاري موجود با سيتروئن با اين شركت فرانسوي وارد مذاكره شدند تا پس از سال‌ها آنها را مجاب به سرمايه‌گذاري در ايران كرده و از آنان خودروهايي مدرن را طلب كنند.

 مذاكرات طولاني
مذاكرات سايپا و سيتروئن اگرچه چندين ماه به طول انجاميد و گاه خبرهايي از توقف مذاكرات به گوش مي‌رسيد اما در نهايت در نخستين روز مرداد در وزارت صنعت، معدن و تجارت، اين قرارداد به امضا رسيد تا بر اساس آن سيتروئن نيمي از سهام كارخانه سايپا كاشان را خريداري كرده و با سرمايه‌گذاري مشترك 300 ميليون يورويي به مانند مدل پژو، قراردادي با رقيب ديرينه ايران خودرو منعقد كند.
از آنجا كه پژو و سيتروئن يك گروه بزرگ خودروسازي در فرانسه به شمار مي‌آيند، مي‌توان گفت كه اين گروه با سرمايه‌گذاري مشترك حدود 700 ميليون يورويي با خودروسازان ايراني قصد دارد محصولات پژو را از سوي ايران خودرو و محصولات سيتروئن را از سوي سايپا به توليد برساند.
سيتروئن موظف شده است تا در كاشان به توليد خودروهايي بپردازد كه در رنج قيمتي 45 تا 120 ميليون توماني هستند كه با توليد اين خودروها قشر متوسط جامعه قادر خواهند بود، خودروهاي با كيفيت و با درجه ايمني بالاتر را از اين خودروساز فرانسوي طلب كنند.
سيتروئن با انتخابي هوشمندانه به بازار خودروهاي ارزان كشور وارد نشده و برنامه‌ريزي خود را به سمتي برده تا با خودروسازان چيني موجود در بازار كه حدود 10درصد توليد و فروش خودروهاي توليد شده در ايران را به اختيار خود درآورده‌اند، به رقابت بپردازد. اين موضوع سبب خواهد شد تا چيني‌ها استراتژي جديدي براي فعاليت خود در بازار ايران تعريف كرده و خودروهاي به‌روز با امكانات بهتر و قيمت مناسب‌تر را روانه بازار ايران كنند تا اين بازار شكلي رقابتي به خود گرفته و از درجه انحصار آن كاسته شود.

 فرصت نيمه‌لوكس‌ها
به نظر مي‌رسد با توجه به امضاي اين قرارداد بازار خودروهاي نيمه لوكس كشور در رقابت شديدي به سر خواهند برد و توليدكنندگان و واردكنندگان فعال در اين بازار با تغييراتي در راهبردشان، تاكتيك جديدي را براي حفظ سهم خود از توليد و عرضه خودرو در نظر خواهند گرفت.
اما در اين ميان شركت رنو به عنوان ديگر خودروساز بزرگ فرانسه كه نخستين سرمايه‌گذاري در صنعت خودرو ايران را ظرف 12سال گذشته در كارنامه‌اش به ثبت رسانده، فعاليت‌هايي را براي حضور قدرتمند در بازار خودرو ايران آغاز كرده است. اين خودروساز فرانسوي قرار است تا با توجه به توافق سايپا با سيتروئن، همكاري خود با ايران خودرو را گسترش دهد و تعدادي محدود از خودروهايش را نيز در شركت پارس خودرو به توليد برساند. رنو مايل است تا به مانند سيتروئن يكي از كارخانه‌هاي زيرمجموعه سايپا را خريداري كرده و مستقلا به توليد محصول در ايران بپردازد كه چنين امري تاكنون محقق نشده است.
با امضاي قراردادهاي پسابرجامي صنعت خودرو به ويژه قرارداد سايپا و سيتروئن، اين اميدواري به وجود آمده تا صنعت خودرو ايران بعد از سال‌ها كه محصولات از رده خارج و كم كيفيت را به توليد مي‌رساند، به توليد محصولات به روز اروپا در ايران روي آورد. آن‌گونه كه محصولات سايپا اعلام كرده‌اند قرار است در سال آينده نخستين محصول سيتروئن در ايران با ساخت داخل حدود 30 درصد روانه بازار شود و ظرف 5 سال آينده اين محصولات با ساخت داخل 70 درصدي و استاندارد يورو 6 و 7 روانه بازار خودرو ايران شوند.
به نظر مي‌رسد با توجه به ثبات در فضاي كلان اقتصادي و بين‌المللي كشور شركت‌هاي زيادي مايل به همكاري به طرف‌هاي ايراني خود شده‌اند كه اين موضوع سبب خواهد شد تا مصرف‌كنندگان خودرو در ايران محصولاتي را مورد استفاده خود قرار دهند كه از نظر استاندارد قابل رقابت با نوع خارجي خود باشند.