مهدی تقوی کارشناس اقتصادی و عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

دولت یازدهم در عرصه اقتصاد 2 شاهکار داشته است؛ شاهکارهایی که آرامش را به اقتصاد برگردانده‌اند. یکی از این شاهکارها رساندن نرخ تورم بالای 40درصد دولت دهم به پایین‌تر از 10درصد در دولت یازدهم و دیگری مثبت‌کردن نرخ رشد اقتصادی منهای 3 یا 4درصد دولت دهم بود. دولت دهم در اقتصاد اشتباه بزرگی داشت و باعث شد تورم به بالای 40درصد برسد و آن این بود که برای هر فرد 45هزار تومان در نظر گرفت و در مقابل قیمت گاز را بالا برد، این درحالی بود که گاز نهاد تولید است و زمانی که قیمت‌ بالا را تجربه می‌کند، منحنی عرضه اقتصاد به سمت چپ و بالا می‌کشد. حالتی که رکود اقتصادی را به دنبال دارد. ثبات و پایین آمدن نرخ ارز بی‌شک تأثیر مثبتی روی واردات و صادرات خواهد داشت؛ واردات ارزان‌تر خواهد بود و در مقابل برای صادرات غیرنفتی نیز صادرکننده دلار کمتری می‌پردازد، البته در مورد صادرات نفت تأثیر ندارد، چون قیمت نفت به بازار جهانی وابسته است و چانه‌زنی‌ درباره قیمت آن به عهده اوپک است. زمانی که نرخ ارز ثبات را تجربه می‌کند، صنایع و تولیداتی که نیاز به مواد و ماشین‌آلات وارداتی دارند جان تازه‌ای می‌گیرند. در اقتصاد خرد نیز می‌توان تأثیر مثبت ثبات نرخ ارز را به چشم دید. درحال‌حاضر قدرت خرید مردم افزایش داشته و این درحالی است که دولت یازدهم با تورم انباشته‌شده از دولت‌های قبل روبه‌رو بود و به خوبی توانست این نرخ تورم را کنترل کند. در دولت دهم 15درصد افزایش حقوق برای کارمند‌ها درنظر گرفته می‌شد و در مقابل اقتصاد دچار تورم 40درصدی بود و در این شرایط قدرت خرید عامه مردم 20 تا 25درصد کاهش داشت. دولت یازدهم در ‌سال نخست خود 20درصد افزایش حقوق را درنظر گرفت و در راستای آن نرخ تورم را کنترل هم کرد. به اعتقاد من قدرت خرید در دولت یازدهم افزایش داشته است و این تأثیر مثبت را بعد از این مردم بیشتر هم احساس خواهند کرد. دولت یازدهم با موفقیت‌هایی که در سیاست به دست آورد، اقتصاد را نیز جان تازه داد. پیش‌بینی من این است که با اجرایی‌شدن برجام و برگشت پول‌های بلوکه‌شده به ایران، اقتصاد می‌تواند دلار زیر 3هزار تومان را تجربه کند. اگر 25‌میلیارد دلار پول بلوکه‌شده ایران را بدهند با تک‌نرخی شدن ارز قیمت ارز کاهش خواهد داشت. درحال‌حاضر به دلیل نرسیدن دلارهای بلوکه‌شده ما دو نرخ ارز داریم؛ نرخ آزاد و نرخ مبادله‌ای. در چنین شرایطی فقط با توجه به این‌که آن دلارها به کشور بیاید، احتمال دارد نرخ بازار را کاهش دهد تا این 2 نرخ در یک قیمت به‌هم برسند و دلار تک‌نرخی شود. از دهه 70 که اقتصاد ایران برای چند سالی طعم ارز تک‌نرخی را چشید، تاکنون ارز چندین نرخ متفاوت داشته است. متاسفانه سیاست‌های اقتصادی اشتباه دولت در گذشته باعث شد تورم در کشور افزایش چشمگیری پیدا کند و به تبع آن تأثیر منفی این امر بر بازار ارز باعث شد نرخ ارز بالا رفته و فشار زیادی بر اقشار مختلف وارد بیاید. دولت یازدهم سیاست اقتصادی درستی را در مورد نرخ ارز به کار گرفته است، به همین دلیل شاهد طرح‌های اشتباهی مانند هدفمندی یارانه در این دولت نیستیم و در کنار اینها موفقیت دولت در مورد کاهش نرخ تورم را باید ستود. با این حال، برخلاف نظر برخی از اقتصاددانان من معتقد به وجود رکود در اقتصاد کشور نیستم. وجود رکود در برخی از بخش‌های اقتصادی کشور را نمی‌توان انکار کرد اما درحال حاضر نرخ تورم پایین است و اقتصاد کشور رشد اقتصادی مثبت را تجربه می‌کند.