صاحب‌خبر - گروه ادب و هنر ـ نخستین نشست «روایت صحنه» با حضور علی اکبر عبدالعلی‌زاده منتقد تئاتر، علی برجی کارگردان نمایش «جهشه» و سیروس همتی مشاور این نمایش و اکبر مددی‌مهر بازیگر این نمایش در حضور هنرمندان، علاقمندان تئاتر و اصحاب رسانه برگزار شد.
در این نشست عبدالعلی زاده، منتقد و عضو کانون منتقدین خانه تئاتر ایران ضمن اشاره به حضور بازیگران دغدعه‌مند در این نمایش، گفت: مدت‌هاست که در حوزه تئاتر یک نمایش خوب و با انرژی ندیده‌ایم. یک گروه کامل از نظر بازیگری. بسیاری از بازیگران حرفه‌ای بخاطر مشغله‌هایی که برای خود ایجاد کرده‌اند بر روی صحنه حضور ندارند. اینجا به نظر می‌رسید که دوستان بازیگر این کار برایشان جدی و حیثیتی بود. این را در حوزه تئاتر دفاع مقدس و از لحاظ حرفه ای سال‌هاست که کمتر می بینیم. اغلب شاید به عنوان دستگرمی با این موضوعات برخورد می کنند. اما اینجا ما دیدیم که از کوچکترین نقش تا پررنگ‌ترین نقش بازیگران دغدغه دارند. هر کدام از بازیگران جایگاه خودشان در این نمایش را به عنوان یک فرصت حرفه‌ای تلقی کردند و حضور کامل و قابل احترامی داشتند. وی درباره علل مهم بودن موضوعات این نوع نمایش ها در کشورمان افزود: احساس می کنم که به لحاظ موقعیت استراتژیک ایران در منطقه و جهان، چنین موضوعاتی باید موضوع غالب نمایش های ما باشند؛ چون ما از گذشته دور تاریخ تا آینده دور تاریخ دچار هجمه دشمن هستیم. همچنان که هیچ دوره‌ای به دور از طمع و حمله همسایگان به کشور ما نگذشته است. برای همین برای ما تعجب‌برانگیز است که علیرغم این حساسیت‌ها ما با این موضوعات نمایشی خیلی علی سویه برخورد می کنیم. ما یک متن خوب با بازیگران خوب می‌بینیم که اندک نقاط ضعف و نقصان آن به خاطر کم توجهی مسئولانی است که باید توجه کنند. امیدوارم که در این جریان جدید انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس همتی برای توسعه این‌طور موضوعات اتفاق بیافتد. همینطور که احساس می‌کنم نمایش جهشه از آن نوع اتفاق‌های خوب است که انتظارش را می‌کشیدیم.
وی در ادامه سخنانش ضمن توجه به جایگاه و پتانسیل تماشاخانه سرو در جذب مخاطبان تئاتر افزود: یکی از معضلات در اینجا این است که مخاطبین تئاتر هنوز متوجه نشده اند که تماشاخانه سرو با فرهنگسرای سرو متفاوت است و این تماشاخانه بیخ گوش تئاتر شهر ودر میدان فردوسی قرار دارد. اگر این اطلاع‌رسانی بهتر صورت بگیرد مسلما مخاطبین این تماشاخانه پر و پیمان تر خواهند بود و باید بلیت‌های این تماشاخانه از پیش فروخته یا پیش فروش شود. اینها همه چیزهایی است که باید بطور ارگانیک برای این تئاتر اتفاق بیافتد اما نمی‌دانم چرا این اتفاق رخ نمی‌دهد وهر چه جلوتر می‌رویم رنگ آن هم بی‌رنگ‌تر می‌شود.
علی برجی نیز درباره حمایت از نمایش های تئاتر دفاع مقدس گفت: متاسفانه ما دچار نوعی شعارزدگی هستیم. پیش از اجرا شروع به وعده دادن می کنند اما به وقت اجرا آن اتفاق هایی که انتظارش را داریم نمی افتد. ما ارگان های زیادی در کشور داریم که می توانند پشتیبان نمایش های ارزشی و دفاع مقدس باشند. آن ارگان ها را من خبر ندارم که آیا مشغول کارهای دیگری هستند یا اینکه نمی دانند و به این وظایف فرهنگی خود نمی رسند یا اگر هم می رسند آن توان را ندارند. وی با تاکید بر کمبود حمایت‌ها و تاثیر آن بر اجرای نمایش جهشه گفت: در زمینه دکور هم عبدالعلی‌زاده درست می‌گوید ما به دلیل کمبود منابع مالی به این سمت رفتیم. من فکر می‌کنم که عمده مشکل ما مشکل حمایتی است. من خیلی صادقانه در بسیاری از مصاحبه‌هایم بیان کردم که از انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس تشکر می‌کنم که تقریبا تنها ارگانی است که در زمینه تئاتر دفاع مقدس و ارزشی از گروه‌های تئاتری حمایت می کنند. واقعیت امر این است که ما مظلومانه کار می‌کنیم. همگی همراه با بچه‌های انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس تلاش می‌کنیم که معضلات حوزه تئاترمقاومت را برطرف کنیم. یک نکته جالب برای من مربوط به مدیر تئاتری سرشناسی است که می‌آید اینجا در سالن سرو و کار ما را می‌بیند و بعد از اجرا می‌گوید به به! عجب اجرایی، چه اتفاق خوبی، چقدر لذت بردم! ولی پس از آن دیگر اتفاقی نمی‌افتد و به همین بسنده می‌شود. همچنین دکتر اسدی کار ما را دیدند و آینده خوبی را برای گروه نمایش جهشه پیش‌بینی کردند اما در عمل هیچ حمایتی از کار ما نکردند. عبدالعلی‌زاده به حمایت از نمایش با رویکرد ملی در قیاس با دیگر کشورها پرداخت و بیان کرد: اگر چنین نمایشی را بخواهی در سیستم فرهنگی کشوری مثل آمریکا اجرا کنی، پنتاگون پشت این کار می‌ایستد و برایشان امکانات فراهم می‌کند. ولی می‌بینیم که در نمایش جهشه با این بضاعت مالی محدود اتفاقات خوبی رخ داده است.
اگر چه بحث وضعیت تئاتر دفاع مقدس همیشه بوده، با این حال، این مساله بسیار ریشه‌ای‌تر است و رحمت امینی، مدیر نظارت و ارزشیابی اداره کل هنرهای نمایشی اعتقاد دارد که وضعیت تئاتر به طور کل در جامعه ما نامناسب است و آن را بی‌پناه می‌خواند. او در ادامه به «ابتکار» می‌گوید: آدمی بی‌پناه است که در جامعه نه شغل درست دارد نه سرپناه و نه به او رسیدگی می‌شود. تئاتر الان برآمده از وضعیت چندین دهه اخیر است که از زمانی که به خاطر می‌آورم، پناهگاه و نقطه قوت قاطعی درباره هنرمندان تئاتر وجود نداشته است ولی با این وجود در این سال‌ها هم هنرمندان این عرصه زیاد شده‌اند و هم می‌توان گفت اوضاع نسبت به گذشته بهتر شده اما نسبت به افزایش این تعداد، در کل کشور بودجه و امکانات افزایش پیدا نکرده است.
این کارگردان تئاتر به حوزه دفاع مقدس هم اشاره و بیان می‌کند: تئاتر دفاع مقدس یکی از توابع تئاتر است و هر چه بیشتر به تئاتر توجه شود مطمئنا سطح تئاترهای زیرمجموعه مانند تئاتر رضوی، کودک، مذهبی و سنتی بالا خواهد رفت. با هر کدام از مسئولان این حوزه‌ها که صحبت کنید، همه نسبت به وضعیت نگران و معترض هستند و کاملا حق دارند. با این حال، بخشی از نهادهایی که مرتبط با این حوزه هستند باید حواسشان باشد. به گفته رحمت امینی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و در واقع مرکز هنرهای نمایشی، مرکزی ستادی است که سیاستگذاری می‌کند و به حل مسائل می‌پردازد؛ با اندک بودجه‌ای هم که دارد، جشنواره‌هایی برگزار می‌کند. او می‌افزاید: نهادهایی مانند سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، بنیاد شهید و حوزه هنری که بخش‌های فرهنگی قوی دارند در این حوزه کمک می‌کردند، اما این وابسته به میزان بودجه‌ای است که هر کدام از این نهادها به بخش تئاتر اختصاص می‌دهند.
او با تاکید بر اینکه مساله تئاتر در جایی بالاتر است، می‌گوید: باید ریشه مشکلات تئاتر را در جایی به نام مجلس شورای اسلامی حل کرد. متاسفانه در این حوزه بودجه نداریم و قانون‌های حمایتی هم از تئاتر وجود ندارد.
به طور مثال حوزه هنری به اندازه بودجه‌اش به تئاتر اختصاص می‌دهد اما بخش هنری به خصوص تئاتر در این مجموعه یکی از آخرین محل‌هایی است که بودجه به آن اختصاص می‌دهند. از سوی دیگر باید نهادهای دیگر را وارد کرد و بودجه این بخش را مشخص کنیم. مثلا سالی حداقل 5 میلیارد تومان برای تئاتر بودجه مشخص شود و وقتی مدیری متوجه می‌شود که می‌تواند کاری فاخر انجام دهد و بودجه کافی دارد و به او اعتماد شده، وارد عمل می‌شود و متن خوب نوشته می‌شود و کارگردانان خوب می‌آیند و وضعیت تئاتر بهبود خواهد
یافت.
امینی ادامه داد: متاسفانه نگاه کلی به تئاتر در این سال‌ها عوض نشده است و یک نگاه از سر ترحم به آن می‌شود در حالی که باید این نگاه مقتدرانه باشد و این تنها راهی است که می‌توان تغییری در وضعیت تئاتر و زیرمجموعه‌های آن ایجاد کرد.∎