صاحب‌خبر - گزارش سیاسی-مرضیه جلیلی: برخی با روزشمار انتخابات ریاست جمهوری سناریوهای جدیدی برای کاندیداتوری برخی چهره‌های محبوب طراحی کرده‌اند. بی‌تردید روحانی با توجه به سیگنال‌هایی که داده می‌شود و وعده‌های انتخاباتی تحقق‌نیافته وی در این دوره از ریاست جمهوری به زمان بیشتری نیاز دارد و با توجه به عملکرد مثبتی که در حوزه‌های اقتصادی و سیاست خارجه داشته است باید فرصتی 4 ساله یابد تا بتواند پازل‌های باقی‌مانده از شعارهای انتخاباتی خود را کنار هم بچیند. هرچند هنوز هیچ‌کدام از جناح‌های سیاسی تصمیم دقیقی برای معرفی کاندیداهای انتخاباتی خود نگرفته‌اند ولی به‌نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان شرایط دوباره برای حمایت از روحانی را بررسی می‌کنند. اصولگرایان نیز با وجود افتراقی که دارند این احتمال وجود دارد که از بین چند راهی که در معرفی کاندیدا پیش روی خود می‌بینند، گزینه حمایت از روحانی را نیز بررسی کنند. البته در این میان تعدادی از اصولگرایان تندرو منتقد دولت هم در مخالفت آشکار با روحانی احتمال تک دوره‌ای بودن یا رد صلاحیت شدن وی را مطرح می‌کنند، که خود می‌تواند تبلیغات زودهنگامی از سوی این طیف باشد. این موضوع باعث‌شده که اعتدالیون و اصلاح‌طلبان به این مهم بیندیشند که در سطح کاندیداتوری همه تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد نگذارند.
محسن غرویان مدرس حوزه علمیه قم از رایزنی جمعی از علما و روحانیون قم با محمدجواد ظریف برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست‌جمهوری در صورت افزایش فشارها بر روحانی خبر داد و گفته «برای اولین بار است که این موضوع را می‌گویم. نظر جمعی از علما، مدرسین و روحانیون اعتدالی در قم این است که آقای ظریف در انتخابات ریاست‌جمهوری کاندیدا شوند. البته کاندیدای اول ما آقای دکتر روحانی است و آن چه گفتم تنها در صورتی است که فشارها بر دکتر روحانی افزایش یابد.دکتر ظریف چهره برجسته بین‌المللی است و دیدگاه‌های بسیار بلندی دارد و می‌تواند گزینه بسیار جدی در انتخابات 96 باشد.هم‌اکنون در حال رایزنی با شخص آقای دکتر ظریف هستیم تا ببینیم نظر او چیست. البته او تا الان این موضوع را نپذیرفته و گفته است نمی‌آید ولی اصرار بسیاری هست که او ورود کند. در جناح اعتدالیون گزینه اول دکتر روحانی و سپس دکتر ظریف است.» کارشناسان سیاسی و برخی اعضای مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم با تکذیب این خبر این نکته را بیان کردند که تنها در صورت ردصلاحیت روحانی به این دلیل که وضعیت تاییدصلاحیت‌ها توسط شورای نگهبان در ایام انتخابات قابل پیش‌بینی نیست می‌توان از ظریف به‌عنوان جایگزین وی کرد اما تقابل این دو به‌عنوان رقیب اقدام اشتباهی است. برخی اصلاح‌طلبان هم معتقدند ظریف دیپلمات قوی و متبحری است اما به‌طور قطع اگر در انتخابات آتی پیروز شود در همان ابتدای راه با چالش‌های متعددی روبرو می‌شود که نمی‌تواند راه‌حلی برای آن داشته باشد ضمن‌اینکه وی یک فرد موفق در حوزه سیاست خارجی است اما قادر به اداره سایر حوزه‌های کشور نیست. آنچه مسلم است با وجود اینکه محمدجواد ظریف در سمت وزیر امور خارجه و در تحقق برجام عملکرد خوبی داشته است و به همین دلیل به چهره‌ای محبوب بین عموم تبدیل شده است اما منتقدان بسیاری نیز از هر دو جناح دارد بنابراین بعید به‌نظر می‌رسد که از سیاست خارجه جدا شده و برای کاندیداشدن در ریاست جمهوری ریسک کند.
روحانی تنها کاندیدای اصلاح‌طلبان است
علی صوفی عضو شورایعالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان در مورد پیشنهاد کاندیداتوری همزمان روحانی و ظریف در انتخابات آتی به «ابتکار» گفت: هم‌اکنون یکی از دغدغه‌های ما این است که هنوز هیچ تصمیم تشکیلاتی در بحث انتخابات آینده نگرفته‌ایم به‌دلیل اینکه تاکنون شورایعالی سیاستگذاری کار خود را شروع نکرده است.وی افزود: البته در محافل و اتاق فکرهایی که وجود دارد در بحث‌هایی که پیرامون ریاست جمهوری مطرح‌شده مهم‌ترین دغدغه این بوده که ممکن است به هر دلیلی برای آقای روحانی یا مشکلی ایجاد کنند یا مشکل طبیعی ایجاد شود بنابراین اگر وی بعد از اینکه ثبت‌نام کرد نتواند راه خود را ادامه دهد تکلیف چیست؟این فعال سیاسی اصلاح‌طلب تصریح کرد: اینکه اصلاح‌طلبان تک کاندیدایی باشند به‌طور قطع آسیب‌پذیری به همراه دارد و ریسک بزرگی خواهد بود و ما نباید این کار را انجام دهیم بنابراین این مساله در شرایط کنونی به‌عنوان یک دغدغه در بین اصلاح‌طلبان مطرح است و کسی هم این مهم را رد نمی‌کند.صوفی تاکیدکرد: راه‌حل برای رفع دغدغه کنونی این است که در کنار آقای روحانی چه کسانی می‌توانند مطرح باشند و با توجه به اینکه عملکرد شورای نگهبان در ایام انتخابات غیرقابل پیش‌بینی است به هر حال فردی باید در کنار روحانی معرفی شود که تضمین کافی برای تاییدصلاحیت‌شدنش وجود داشته باشد البته منظور ما این نیست که ممکن است در سوابق آنها مشکلی وجود داشته باشد بلکه این شورای نگهبان است که رجل سیاسی‌بودن افراد را تایید می‌کند.وی اظهارکرد: اگر آقای دکتر ظریف این قابلیت را داشته باشد و بتوان این تضمین را گرفت که در شورای نگهبان برای وی مشکلی ایجاد نشود یکی از گزینه‌های خوبی بوده که می‌تواند به‌عنوان کاندیدا در کنار آقای روحانی مطرح شود منتهی اصل باید بر این باشد که کاندیدای اصلی آقای روحانی باشد و اصل دوم این باشد که به هیچ‌وجه رقابت داخلی نباید وجود داشته باشد و اصل سوم اینکه ضروری است که همه به اجماع برسند با این فرض چنین موضوعی مثبت ارزیابی می‌شود که آقای دکتر ظریف در عرصه انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کرده و وارد شوند یا حتی ورود سایر افراد هم مغایرتی ایجاد نخواهد کرد.این کارشناس امور سیاسی در مورد اینکه حضور ظریف در کنار روحانی کمکی به اصلاح‌طلبان می‌کند، یادآورشد: اگر کاندیدای محوری آقای روحانی باشد و آقای دکتر ظریف و سایر کاندیداها در انتخابات آتی در سایه قرار بگیرند مشکلی ایجاد نکرده و زمانی که مناظره‌های انتخاباتی شکل می‌گیرد نیز تعدد کاندیداهای اصلاح‌طلب می‌تواند کمکی هم به آقای روحانی و هم به اصلاح‌طلبان باشد.صوفی در اشاره به اینکه ظریف تا چه اندازه از پتانسیل لازم برای اداره کل کشور برخوردار است، بیان کرد: بررسی ویژگی‌های آقای دکتر ظریف جهت مطابقت با شاخصه‌های ریاست جمهوری بحث دیگری است اما در شرایط کنونی تنها کاندیدای منحصربه‌فرد اصلاح‌طلبان آقای روحانی است.
پیشنهاد کاندیداتوری همزمان روحانی و ظریف شبهه‌برانگیز است
ابراهیم نکو کارشناس امور سیاسی دررابطه با ارائه پیشنهاد کاندیداتوری ظریف درکنار روحانی توسط برخی علمای قم به «ابتکار» گفت: به‌نظر بنده حتی اگر طرح‌کردن این موضوع به صورت خیرخواهانه هم باشد اقدام اشتباهی است چراکه در کنار هم بودن آقای ظریف و آقای روحانی شبهه‌برانگیز خواهد بود و این سوال را ایجاد می‌کند که چرا طراحان، یار دولت را در کنار هم به‌عنوان نامزد انتخاباتی معرفی می‌کنند ضمن‌اینکه مستحضر هستید که در صورت تاییدصلاحیت هر دو بزرگوار به‌طور قطع انتظار بر این خواهد بود که این دو شخصیت در تقابل با هم قرار بگیرند و امتیازات خود را هم به جامعه معرفی کنند تا در رای‌آوری آنها موثر واقع شود.وی افزود: به‌طور قطع اخلاق حکم نمی‌کند که این دو در تقابل هم قرار بگیرند و در مناظره‌های انتخاباتی ولو حملات کوچکی علیه هم داشته باشند بنابراین صرف‌نظرکردن از این موضوع خدمت بزرگی به یکی از آنها خواهد بود.نماینده مردم رباط کریم و بهارستان در مجلس نهم تصریح کرد: اینکه آقای روحانی یا آقای ظریف کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری باشد به یک بررسی میدانی نیاز دارد که نشان بدهد کدام یک از پایگاه اجتماعی قوی‌تری برخوردار هستند ضمن‌اینکه آقای روحانی دیگر هندوانه دربسته نیست که مردم در آینده‌نگری ولو با احتمال و حدس و گمان رای دهند بنابراین به این دلیل که انتظارات مردم را برآورده نکرده و آنها در تنگنا هستند این احتمال وجود دارد که به عملکرد روحانی و نه شعارهایش رای دهند.نکو اظهارکرد: از سوی دیگر آقای ظریف در صورت کاندیداشدن با حملاتی از سوی مخالفان دولت روبرو خواهد بود البته این موضوع متوجه آقای روحانی هم خواهد شد لذا بنده معتقدم موضوع مهم این است که این تفکر در انتخابات آتی پیروز باشد و در آنجا شخص مهم نیست بنابراین عقلای تصمیم‌گیرنده در این مورد باید به صورت عمیق قبل از اینکه یک یا دو شخصی را مطرح کنند به مطالعه پرداخته و بررسی‌های لازم را انجام بدهند و از این طیف فکری شخصی را که از اقبال عمومی بیشتری برخوردار است و می‌تواند شانس رای آوری بیشتری داشته باشد، معرفی کنند.این نماینده اعتدالگرا فعال در دوره قبل مجلس تاکیدکرد: ما نباید از این موضوع غفلت کنیم که آقای ظریف یک دیپلمات متبحری بوده که چانه‌زنی‌های سیاسی را به‌خوبی بلد است اما واقعیت این است که با وجود اینکه وی از امتیازات خوبی برخوردار است اما در سمت ریاست جمهوری آن توانایی و تبحر لازم را نخواهد داشت و چه بسا در انتخابات آتی پیروز هم بشود اما در همان مراحل اول با چالش‌هایی مواجه‌شده که از پس آن برنخواهد آمد.وی یادآورشد: هم‌اکنون با وجود اینکه آقای ظریف در حوزه سیاست خارجی از سوی برخی نمره قابل‌قبولی را کسب کرده است اما از سوی منتقدان به‌شدت مورد حمله قرار گرفته است که می‌تواند انرژی وی را در فعالیت‌هایش به‌شدت تحلیل داده چراکه باید پاسخگوی آنها باشد از سوی دیگر وی در اداره سایر حوزه‌ها ناکام بوده و بعید به‌نظر می‌رسد که رئیس جمهور موفقی باشد ولو اینکه دیپلمات موفق و کارآمدی است.
ظریف از منظومه فکری مناسبی برای اداره کل کشور برخوردار نیست
مجید محتشمی رئیس جبهه اصلاح‌طلبان در انتقاد به پیشنهاد برخی برای کاندیداتوری ظریف همزمان با روحانی در انتخابات آینده به «ابتکار» گفت: آقای ظریف در سوابق دیپلماتیک خود نشان داد که از ظرفیت خوب و بلندی برخوردار است به‌گونه‌ای که می‌توان روی توانایی وی برای حل برخی مشکلات منطقه حساب کرد.وی افزود: آقای ظریف این آزادی و اختیار را دارد که در انتخابات آتی کاندیدا شود اما اینکه بتواند توان و ظرفیت اداره کشور را داشته باشد امری بعید است چراکه هنوز از منظومه فکری که دارای تمام عناصر لازم برای اداره کشور باشد، برخوردار نیست.دبیرکل حزب آزادی یادآورشد: هم‌اکنون می‌توان از آقای ظریف به‌عنوان دیپلمات قوی و مدبر نام برد و امیدواریم همین اندازه که در تحقق برجام اثرگذار بود در ادامه راه هم کماکان برای حل سایر مشکلات خاورمیانه ورود کرده و بتواند برای آنها چاره‌ای بیندیشد اما تردیدی وجود ندارد که نمی‌تواند در اداره کل امورات کشور موفق شود.
روحانی تنها گزینه مطلوب ریاست جمهوری از نگاه علمای قم است
حجت‌الاسلام محمدتقی فاضل‌میبدی عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم با تکذیب خبر پیشنهاد برخی علمای قم به ظریف برای کاندیدا شدن در انتخابات پیش رو به «ابتکار» گفت: تا جایی‌که بنده اطلاع دارم این خبر صحت ندارد چراکه اگر در قم چنین اتفاقی بیفتد از جانب جمع اصولگرایان که نیست بلکه از طرف اصلاح طلبان و اعتدالگرایان است.وی افزود: با توجه به اینکه با جامعه محققین ارتباط دارم اطمینان دارم که این بحث مطرح نشده است و ممکن است آقای غرویان ازجمله علمایی باشند که به این مهم اقدام کرده‌اند اما در قم تاکنون به‌غیر از آقای روحانی کاندیدای دیگری مطرح نبوده است.عضو هیات علمی دانشگاه مفید قم تصریح کرد: به‌طور قطع آقای ظریف هم به این کار اقدام نمی‌کند مگر اینکه به‌هر دلیلی آقای روحانی رد شود در آن زمان اعتدالگرایان و اصلاح‌طلبان ناگزیر به‌سراغ آقای ظریف می‌رویم ولی این بحث هیچ‌گاه مطرح‌نشده چراکه هیچ فردی در قم احتمال نمی‌دهد که آقای روحانی ردصلاحیت شود.فاضل‌میبدی اظهارکرد: آقای روحانی رئیس جمهور مطلوبی از نگاه علمای قم بوده که در بین مراجع و علمای قم از جایگاه خوبی برخوردار است و کسی هم در رابطه با وی مخالفتی ندارد.این استاد حوزه و دانشگاه یادآورشد: هم‌اکنون آقای ظریف شخصیت بزرگی بوده که اقدامات موثری در مورد تحقق برجام انجام داده است و فردی متین و منطقی هم به‌نظر می‌رسد و سیاستمداری بوده که عاقلانه عمل کرد و نشان داد که استحقاق و شایستگی این جایگاه را دارد اما با وجود آقای روحانی کاندیدای ریاست جمهوری نمی‌شود.∎