صاحبخبر - یک سال پس از فاجعه منا در حالیکه عربستان هنوز برای تشکیل کمیته حقیقتیاب اقدامی نکرده، رییس سازمان حج و زیارت کشورمان حقایقی دیگر را از آن فاجعه بازگو کرد.
به گزارش ایسنا، سعید اوحدی در نشست مشترک با قائم مقام بنیاد شهید که روز گذشته به منظور اعلام برنامههای ستاد بزرگداشت شهدای منا تشکیل شد، ابعاد تازهای از فاجعه منا را بیان کرد و گفت: سال گذشته سه فاجعه در عربستان رخ داد؛ نخست شهادت هفتهزار زائری بودند که در روز عید قربان، قربانی سوءتدبیر، کوتاهی، بیلیاقتی و بیکفایتی دست اندرکاران حج شدند. فاجعهیدوم عدم رسیدگی به مصدومان و آشفتگی در مدیریت فاجعه بود. در روز واقعه گروههای امدادی عربستان دو ساعت بعد وارد صحنهی عملیات شدند، آمار قطعی داریم که حدود ۸۰۰ زائر از کشورهای مختلف توسط امدادگران ایرانی نجات یافتند، این نشان میدهد اگر گروهای امدادی عربستان به موقع دست به کار میشدند و امکانات سادهی احیا در منطقه وجود داشت، یقینا حدود ۶۰ درصد از قربانیان امروز زنده بودند.
او با اشاره به اثر سخنرانی مقام معظم رهبری پس از وقوع فاجعه در تغییر رفتار عربستان، اظهار کرد: زمانی که هیات ایرانی برای مذاکره به عربستان آمد، رییس هیات مقابل به بهانهی داشتن جلسه در ریاض حاضر نشد با هیات ایرانی دیداری داشته باشد، اما به محض آنکه رهبر معظم انقلاب در نوشهر سخنرانی کردند. سعودیها نیز رفتارشان را تغییر دادند و وزیر بهداشت عربستان که ریاست هیات مذاکرهکنندهی سعودی را به عهده داشت تماس گرفت و اطلاع داد با هواپیمای شخصی در سریعترین زمان ممکن خودش را میرساند. پس از آن نیز عربستان ۵ هواپیما را برای انتقال پیکرها به ایران اختصاص داد.
پیکر ۳۹ زائر در مکه باز مانده
اوحدی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران ۴۷۷ شهید را در حادثه مکه (سقوط جرثقیل) و منا از دست داده است و از طریق وزارت خارجه به عنوان وکیل بازماندگان آن شهدا پیگری مباحث حقوقی آن ماجرا است، افزود: ۱۲ شهید در حادثه سقوط جرثقیل جان خود را از دست دادند که متاسفانه ادعای عربستان برای پرداخت دیه و تعیین سهمیه زیارت برای خانوادههای آنها هنوز به نتیجه نرسیده است. همچنین ۴۶۵ زائر در فاجعه منا جان خود را از دست دادند که ۴۶۱ نفر از آنها در سرزمین منا و ۴ نفر دیگر در برگشت به ایران بر اثر شدت آسیبها و عوارضها، شهید شدند. به گفته او، ۳۹ نفر از زائران جانباخته همچنان در مقبرالشهدای مکه به خاک سپرده شدهاند که محل مزار تمام آنها شناسایی شده است. اوحدی گفت: از میان زائران به خاک سپرده شده در مکه، ۳ خانواده درخواست انتقال پیکر شهدایشان را دادهاند که متاسفانه به دلیل قطع روابط سیاسی تا کنون موفق به تامین خواسته آنها نشدهایم، البته در مذاکره با مقامات سعودی این موضوع مطرح شده و آنها قول دادهاند بعد از حج ویزای این خانوادهها را صادر کند. وی در عین حال بیان کرد: عربستان پس از قطع روابط سیاسی ویزایی را برای خانواداههای شهدا صادر نکرده است. حتی در زمانی که برای یکی از خانوادها ویزا صادر شده بود که به دیدار مزار شهیدشان بروند، به محض قطع رابطه، عربستان بدون کوچکترین انعطافی این خانواده را از آن کشور اخراج کرد.
مشکلی در مسیر پیگیریهای حقوقی وجود دارد
رییس سازمان حج وزیارت در ادامه دربارهی تعیین تکلیف دیه شهدای ایران در عربستان، گفت: پیگریهای حقوقی از طریق قوه قضایی و وزارت خارجه در حال انجام است، اما به دلیل قطع رابطه سیاسی نوع رفتار عربستان و با توجه به اینکه این کشور در بسیاری از کنوانسیونهای حقوقی وبین المللی عضو نیست مشکلاتی در مسیر پیگریهای حقوقی ایجاد شده است. وی اضافه کرد: هیچ یک از ادعایهای عربستان تحقق نیافته و هیچ مبلغی بابت دیه به خانوادههای ۷۰۰۰ شهید پرداخت نشده و سوالات و ابهامات جدی وجود دارد، مثلا اینکه چرا دولت عربستان حاضر نیست کمیته حقیقتیاب را با حضور نمایندگان سایر کشورها کار خود را شروع کند؟ اولین توقع بعد از آن فاجعه این بود که کشور میزبان حداقل با شهامت عذرخواهی و مقصران را محکوم کند. اوحدی گفت: خانوادههای شهدای منا در جلسات متعدد اعلام کردهاند، برایشان مهم است که مسببان این فاجعه محکوم شوند، به سادگی نمیتوان از آن واقعه گذشت.
سوءظنهایی دربارهی فاجعه منا
همچنین رییس سازمان حج و زیارت اظهار کرد: مستنداتی از زائران زنده خارج شده از آن فاجعه و آسیبدیدگان آماده شده و در اختیار وزارت خارجه و قوه قضاییه برای پیگیریهای حقوقی و بینالمللی قرارداده شده است، طبیعتا پیگیریهای قضایی به زمان نیاز دارد و حتما آن دو دستگاه کار بررسی اسناد را انجام میدهند و شکایت را پیگیری میکنند.
اعلام وضعیت شکایتنامههای خانوادههای شهدا تا یکی دو روز آینده
در ادامه رییس سازمان حج و زیارت در پاسخ به علت تنظیم نشدن شکواییه واحد برای پیگیری از طریق دستگاه قضا در موضوع فاجعه منا، اظهار کرد: تا کنون بیش از ۴۱۰ وکالتنامه از ۴۷۷ خانواده شهدای منا و سقوط جرثقیل جمعآوری و به زبان عربی ترجمه شده و در اختیار وزارت امور خارجه قرار گرفته است.
این وزارتخانه به عنوان وکیل اختیار دارد در سطح بینالملل شکایت را مطرح کند. هر چند هفته گذشته در جلسه قوه قضاییه فرمت جدیدی برای شکایت از عربستان مطرح شد که با توجه با قابلیت سازمان حج قرار شده این شکایتها جمعآوری واز طریق وزارت امور خارجه پیگری شود که ظرف یک و دو روز آینده این موضوع مشخص میشود. اوحدی همچنین درباره رایزنی با سازمان کنفرانس اسلامی برای مدیریت مشترک حج، گفت: این نظری مطرح شده از سوی یکی از مراجع اعظام بود، البته برای پیگیری حقوق شهدای منا مکاتباتی را سازمان حج با دبیر کل سازمان همکاریهای اسلامی داشته، اینها موضوعاتی است که وزارت امور خارجه پیگیری خواهد کرد.∎
نظر شما