صاحب‌خبر - اگر دولتمردان و مسئولان، دغدغه بیکاری فارغ التحصیلان، ایجاد فرصت‌های شغلی برابر، افزایش درآمدها، بهبود وضع معیشت مردم و رشد اقتصادی را دارند، تعاونی‌ها اسباب تجمیع سرمایه‌های خرد، ساماندهی نیروهای خلاق و کارآفرین و خلق فرصت‌های شغلی بسیار را در زمان کوتاهی فراهم می‌کنند و در یک کلام، از پس کارهای بزرگ برمی‌ آیند. امروز بسیاری از کارشناسان، از بنگاه‌های تعاونی به عنوان بهترین ابزار توسعه فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی نام می‌برند و دولت ها با بهره‌گیری از الگوی اقتصاد تعاونی و توجه کردن به بنگاه‌های تعاونی، زمینه رشد و بهره‌وری اقتصاد و صنعت خود را فراهم کرده‌اند.بر اساس گزارش سامانه جامع آمارهای ثبتی تعاون، بیش از ۱۹۸ هزار تعاونی ثبت شده در کشور وجود دارد که از این تعداد، ۹۹ هزار واحد تعاونی فعالند و میزان اشتغال شرکت‌های تعاونی، بالغ بر یک میلیون و ۷۰۰ هزار شغل گزارش شده است. همچنین بیش از ۴۵ میلیون نفر در کل کشور با احتساب تعاونی‌های سهام عدالت، عضو شبکه تعاونی‌ها هستند که ایران را در این زمینه جزو کشورهای پیشرو قرار داده است. تنوع گرایش‌ و فعالیت تعاونی‌ها در بخش‌های مختلف اقتصاد، اعم از ساخت و ساز مسکن، عرضه و فروش محصولات تولیدی، فرش و صنایع دستی، باغداری و کشاورزی، صنعت و معدن و خدمات تا به آنجاست که ۹۰ درصد تولیدات صید وصیادی، ۴۴ درصد ظرفیت تولید خوراک دام، ۲۲ درصد تولید گوشت مرغ، ۱۸ درصد تولید گوشت قرمز، ۲۶ درصد تولید معادن کانی غیرفلزی، ۱۷ درصد تولید شمش مس و ۱۹ درصد تولیدات باغی کشور توسط تعاونی‌ها انجام می شود؛ این امر نشان می‌دهد که مزیت‌های اقتصادی و اجتماعی تعاونی‌ها و کارکرد موفق آنها، باید فرهنگسازی شود و به عنوان یک الگوی برتر برای راه‌اندازی کسب و کارهای مناسب و موفق، ‌ سود آور و کم هزینه در اولویت قرار گیرد. به گفته سیدحمید کلانتری ـ معاون امور تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی - در طول سه سال عمر دولت تدبیر و امید، بیش از ۱۴ هزار تعاونی با عضویت ۲۶۴ هزار نفر در کشور تأسیس شده که برای ۲۲۱ هزار نفر اشتغال ایجاد کرده است. وی با اشاره به ظرفیت بالای بخش تعاون در بحث اشتغالزایی می‌افزاید: میانگین سرمایه‌گذاری برای ایجاد یک شغل در بخش تعاون به طور متوسط، حدود ۵۰ میلیون تومان است که این رقم در برخی گرایش‌های تعاونی‌ از ۱۰ میلیون تومان تا ۱۵۰ میلیون تومان متغیر است. معاون وزیر تعاون، توسعه اشتغال را یکی از اهداف اصلی وزارت تعاون عنوان می کند و می‌گوید: وزارت تعاون در تلاش است از توانمندی و ظرفیت تعاونی‌ها به عنوان واحدهای پشتیبان مشاغل خرد و خانگی به ویژه کسب و کارهای خرد و کوچک و متوسط استفاده کند. آیا کار در تعاونی‌ها جذاب است؟ تعاونی‌ها برای حفظ حیات خود و مقابله با چالش‌های پیش رو، نیازمند حرکت در راستای کارآفرینی و توسعه کسب و کارهای کارآفرینانه هستند و تحقق چنین امری، به وجود کارآفرینانی نیاز دارد که با خلاقیت، ریسک‌پذیری و استفاده از فرصت‌های موجود بتوانند به سوی تعاونی‌های کارآفرین واشتغالزا حرکت کنند. تجمیع سرمایه‌های خرد، تقسیم عادلانه سود و درآمد، انجام کارهای بزرگ با مشارکت جمعی و گروهی، عام المنفعه بودن فعالیت های تعاونی، ارزش افزوده بالا، توسعه صادرات غیرنفتی و اشتغال بسیار و ارزان از ویژگی‌های ممتاز بخش تعاون به شمار می‌رود. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که تعاونی‌ها بهترین مدل اقتصادی برای کسب و کار هستند و با داشتن تنوع فعالیت و گرایش‌های مختلف، می توانند به نحو مطلوبی زمینه جذب کارجویان را به این بخش از اقتصاد فراهم کنند و با خلق فرصت‌های شغلی در رفع معضل بیکاری به کمک بیایند؛ گذشته از آن، هزینه ایجاد شغل در بخش تعاون ارزان‌تر از دیگر بخش‌هاست و با سرمایه ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان می‌توان یک کسب و کار مناسب و نسبتا پایدار به وجود آورد. با وجود مزیت های نهفته‌ای که در بخش تعاون وجود دارد و تاثیرگذاری تعاونی‌ها بر اشتغالزایی و افزایش درآمدهای سرانه، ‌ متاسفانه سهم این بخش در اقتصاد ملی بسیار ناچیز است. با این حال، مسئولان بخش تعاون امیدوارند که در طول برنامه ششم از ظرفیت بالای تعاونی‌ها برای تحقق اهداف اشتغال دولت استفاده شود و تعاونی‌ها به سهم و جایگاه واقعی خود دست پیدا کنند. ایجاد شغل برای فارغ التحصیلان و کارجویان و جمعیت ۴.۵ میلیون نفری دانشجویان آماده ورود به بازار کار، یکی از دغدغه‌ها و چالش‌های پیش روی دولت یازدهم بوده است. کارشناسان می‌گویند که تعاونی‌ها، بهترین منبع ایجاد درآمد و کسب و کار موفق و ارزان به شمار می‌روند که به دلیل توجه به نیروی انسانی، پایین بودن هزینه‌ و ریسک سرمایه‌گذاری، بازخورد و نتیجه بهتر و مطلوب تری در آنها حاصل می‌شود. تحلیلگران بازار کار معتقدند با نهادینه کردن فرهنگ کارآفرینی و تعاون، میدان دادن به تعاونی‌ها، توانمندسازی فارغ التحصیلان از طریق تعاونی‌ها و تسهیل شرایط ورود آنها به بازار کار، استفاده از نیروهای خلاق و ماهر در قالب بنگاه های تعاونی و کسب و کارهای خرد و کوچک، می‌توان هم از اتکا به نفت و دلارهای نفتی رهایی یافت و هم جمعیت بیکاران و دانش آموختگان کشور را سامان داد.∎​