دکتر محمد فرهادی در همایش تبیین دستاوردهای فرهنگی دولت تدبیر و امید با گرامیداشت یاد و نام تمامی شهیدان انقلاب اسلامی بویژه شهیدان رجایی و باهنر گفت: تقویت هویت اسلامی-ایرانی، ارتقای آگاهی و افزایش امید و نشاط اجتماعی بر اساس وعده های ریاست محترم دولت تدبیر و امید از مهم ترین محورهای سیاست فرهنگی دولت یازدهم است.
وی افزود: راهبرد اساسی ما برای تحقق اهداف فرهنگی در دولت یازدهم و بویژه در وزارت علوم که مخاطبان آن نخبگان علمی و نسل جوان هستند، ارتقای مشارکت و تقویت گفتگوی همدلانه و سازنده با شعار امید، آگاهی و نشاط است.
وزیر علوم اظهار داشت: ما به جامعه دانشگاهی و دانشجویی کشور نه به مثابه تهدید، بلکه به مثابه فرصت و سرمایه نگاه می‌کنیم و باور داریم که قاطبه نسل جوان دانشگاهی ما معتقد به آرمان‌های والای نظام و مصالح عالیه کشور هستند .
وی تاکید کرد: راه درست مقابله با تهدیدهای فرهنگیِ خارجی نه تنگ‌کردن و محدودکردن عرصه بر جوانان کشور بلکه برعکس گشودن فضا، تسهیل‌گری، تقویت اعتماد به نفس، اعتماد کردن به جامعه دانشگاهی و ارتقای مشارکت اجتماعی است و شاهد این مدعا برگزای سالانه بیش از یکصد هزار برنامه فرهنگی در دانشگاههای تحت پوشش وزارت علوم است به گونه ای که فقط در سال 1394 بیش از 110 هزار برنامه اجرا شده است.
عضو کابینه دولت یازدهم افزود: ما انقلابی هستیم و امام رضوان الله تعالی علیه این انقلاب را با اتکاء به مشارکت همین مردم به پیش برد. همین مردم قهرمان ایران و نخبگان علمی آن بودند که یاری‌گر انقلاب خواه در هنگام پیروزی و خواه در عرصه های بعدی چون دفاع مقدس و پس از آن بودند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: اتکای به مردم و اعتماد به مردم جزئی از رویکرد انقلابی ماست که از امام راحل و مقام معظم رهبری آموخته‌ایم و جامعه دانشگاهی نیز به گواه مطالعات و پیمایش‌های موجود یکی از سالم‌ترین و توانمندترین اقشار جامعه هستند. اگرچه متاسفانه در برخی دوره‌ها به سبب سیاست‌های نادرست اتخاذ شده، جامعه نتوانسته است آنچنان که شایسته است از توانمندی‌ها و پتانسیل موجود در نهاد علم در کشور بهره‌مند شود، از این روست که این دولت تلاش کرد تا با دمیدن فضای امید در دانشگاه و تامین آرامش جهت کارهای علمی و فرهنگی، نواقص پیش آمده را برطرف کند که بحمدالله تاکنون توفیق‌های زیادی به دست آمده و فضای دانشگاه به شکل محسوسی تحول یافته است.
وزیر علوم گفت: وزارت علوم برای دستیابی به اهداف دولت تدبیر و امید در دانشگاه ها در چند محور فعالیت کرده است که یکی از مهم‌ترین آنها، توسعه کرسی‌های آزاداندیشی است که در این زمینه، وزارت علوم با اصلاح آیین‌نامه، تغییر رویکردها، کارهای تبلیغی و ترویجی و همچنین حمایت‌های مادی و معنوی از کارهای ابتکاری مانند جریان «مناظرات دانشجویی»، فضای گفتگو را در دانشگاه ها تقویت کرده و توانسته است فرصت‌های مناسبی در محیط¬های دانشگاهی برای صاحب‌نظران جهت طرح دیدگاه‌های خویش فراهم آورد، به‌گونه‌ای که شاهد رشد 20 درصدی برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی در سال 94 نسبت به سال 93 بودیم و تنها در این دو سال 735 کرسی آزاداندیشی در دانشگاههای مختلف کشور برگزار شده است.
وی افزود: نشریات دانشجویی نیز در دولت یازدهم به عنوان بستری برای گفتگوی نوشتاری مورد حمایت و پشتیبانی ویژه قرار گرفته و هم اکنون قابل مقایسه با سه سال پیش نیستند و وزارت علوم در این زمینه از طریق فعال‌سازی جشنواره نشریات دانشجویی هم در سطح مناطق و هم در سطح ملی توانسته است تحولی جدی را در عرصه مطبوعات دانشجویی ایجاد کند که خود را در جشنواره نهم، هم به جهت کمی و هم کیفی نشان داد و با رشد 37 درصدی که در نشریات دانشجویی در سال 94 نسبت به سال 92 اتفاق افتاد، هم اکنون بیش از 4300 نشریه در دانشگاههای سراسر کشور وجود دارد که خود سرمایه فرهنگی ارزشمندی محسوب می‌شود.
دکتر فرهادی گفت: کانون‌های فرهنگی و هنری عرصه دیگری بود که وزارت علوم آن را مورد توجه ویژه قرار داد و در طول سه سال با برگزاری «جشنواره رویش» و حمایت‌ها و تسهیل‌گری‌های صورت گرفته در این عرصه سبب شکوفاسازی کانون‌ها شد. به‌گونه‌ای که رشد بیش از 90 درصدی در آثار و دستاوردهای کانون‌ها در سال 94 نسبت به سال 92 رخ داد.
وی اظهار داشت: تقویت روحیه خلاقیت و مسئولیت‌پذیری دانشجویان، ارتقای مهارت‌های زندگی و کاهش ناهنجاری‌های اجتماعی هدف بنیادی‌ای بوده که از این طریق کانون های فرهنگی دنبال شده است و هم اکنون با رشد 47 درصدی که در تعداد کانون‌ها طی سالهای 92 تا 94 شکل گرفته است، شاهد فعالیت بیش از 3100 کانون فرهنگی، هنری، اجتماعی و مذهبی در دانشگاههای کشور هستیم که خود سرمایه‌ای اجتماعی برای دانشگاه‌ها محسوب می‌شود.
وزیر علوم با اعلام اینکه در انجمن‌های علمی دانشجویی نیز به سبب سیاست‌های اتخاذ شده تحول جدی رخ داده است گفت: هم اکنون رقابت سازنده‌ای بین دانشجویانی که کارها و تولیدات علمی دارند شکل گرفته است و در حال حاضر 8555 انجمن علمی در دانشگاه‌ها به ثبت رسیده است و به ازای هر رشته تحصیلی یک انجمن علمی در دانشگاه‌ها داریم و از جهت تعداد انجمن‌ها، بین سالهای 92 تا 94 شاهد رشد متوسط 37 درصدی بودیم و 2850 انجمن علمی دانشجویی جدید در دانشگاههای کشور در این مدت تاسیس شده است
دکتر فرهادی افزود: «جشنواره ملی حرکت» که ویژه این کانون‌ها برگزار می‌شود به خوبی تحول در زمینه انجمن های علمی را نشان می‌دهد، همچنین از جشنواره هشتم رویش که در مشهد برگزار شد شاهد شرکت انجمن‌های دانشجویی بین‌المللی هستیم و گروه‌های خارجی از کشورهای اسلامی، منطقه و اروپا در این جشنواره شرکت کردند و امسال هم از طریق یونسکو از دانشگاههای مختلف دنیا دعوت کردیم که شاهد موجی از استقبال در سطح بین المللی هستیم. اقدام مهم دیگر وزارت علوم حمایت از شکل گیری اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی بود به گونه‌ای که رشد 340 درصدی در سال 94 نسبت به سال 93 رخ داده است.
وزیر علوم گفت: در حوزه فعالیت‌های سیاسی و تشکل‌ها نیز دولت موفق شده است به سمت فضای وعده داده شده توسط رئیس جمهور حرکت کند، به نحوی که رشد قابل‌ملاحظه‌ای نه تنها به جهت کمّی بلکه از جهت پوشش سلائق مختلف صورت گرفته است و سلائق مختلف درون نظام می‌توانند در چارچوب قوانین در دانشگاه مشارکت داشته باشند.
وی تاکید کرد: رویکرد تسهیل‌گرایانه اتخاذ شده توسط وزارت علوم سبب شد تا تصویر امروز دانشگاه به جهت مشارکت و امید و نشاط غیرقابل مقایسه با سه سال قبل باشد و در سال تحصیلی پیش‌رو نیز این روند ادامه داشته و ان‌شاءالله شاهد جهش خوبی در این زمینه خواهیم بود. احترام به آزادی بیان و اندیشه، قانون‌مداری، حفظ کرامت و حقوق دانشگاهیان و پایبندی به فرهنگ نقد و نقدپذیری و حمایت از تشکل‌های انقلابی اصولی بوده‌اند که سرمشق وزارت علوم در این حوزه بوده‌اند.
وی افزود: یکی از جلوه‌های این فضای امید و نشاط را هرساله در مراسم 16 آذر شاهد هستیم که با مشارکت شخص رئیس جمهور دکتر حسن روحانی رقم می‌خورد و 16 آذر در سه سال اخیر جلوه و نمایش مناسبی از مردم‌سالاری و مشارکت در جمهوری اسلامی ایران است. فضای نقادانه، پرشور و گفتگویی این مراسم در حضور مقام عالی ریاست جمهوری بی‌شک یکی از نشانه‌های بارز توفیقات بدست آمده در زمینه دگرگونی فضای دانشگاه و سپری کردن فضای نامناسب در دوره قبلی است.
وزیر علوم تاکید کرد: در حوزه فعالیت‌های دینی و انقلابی هم به‌رغم برخی تبلیغات غیرمنصفانه رشد و شکوفایی بی‌سابقه‌ای را شاهد بوده‌ایم و وزارت علوم توانسته است به ترویج و تعمیق فضای دینی و اخلاقی دانشگاه ها کمک کند.
دکتر فرهادی اظهار داشت: یکی از اقدامات ابتکاری این وزارت اجرای طرح نهضت رضوی است. که موجی از فعالیت‌های هنری، فرهنگی علمی و زیارتی را در دانشگاه‌ها برانگیخته است. فعالیت‌ها و جشنواره‌های متعدد علمی و هنری که در ذیل طرح نهضت رضوی ایجاد شد حرکت بزرگی را در دانشگاه ایجاد کرده است. به گونه‌ای که تقدیر ویژه جشنواره بین‌المللی امام رضا علیه‌السلام را سبب گشته و معاون فرهنگی وزارت علوم به عنوان خادم رضوی معرفی و مورد تقدیر ویژه قرار گرفته است.
وی افزود: در ذیل طرح اصلی چشنواره رضوی، 45 جشنواره ملی علمی- فرهنگی و هنری رضوی در دانشگاههای سراسر کشور برگزار شده و برای اولین بار کانون‌های رضوی در سراسر کشور شکل گرفته‌اند. همچنین دو طرح طریق رضوی(پیاده‌روی تا حرم در ایام خاص مذهبی) و تشرف رضوی(اعزام ده‌ها هزار دانشجوی دانشگاههای سراسر کشور به زیارت رضوی) نیز در این دوره اجرا شده است.
وی گفت: همچنین در دولت یازدهم شاهد بودیم که برنامه ابتکاری بزرگداشت شهدای دانشجو در قالب یک کنگره ملی به نام کنگره ملی شهدای دانشجو که در 500 دانشگاه دولتی و آزاد در 30 استان کشور برگزار شد.
رئیس قرارگاه دانشجویی راهیان نور کشور گفت: در حوزه «راهیان نور» نیز نه تنها حمایت وزارت علوم به میزان قابل ملاحظه‌ای نسبت به قبل افزایش یافته، بلکه سیاست‌های فرهنگی اتخاذ شده توسط این وزارت سبب ساماندهی ساختار مدیریت اردوها و جذب مخاطبان با سلائق متنوع به اردوهای راهیان نور شده است، به‌گونه‌ای که مورد تقدیر ویژه سازمان بسیج کشور و ستاد مرکزی راهیان نور کشور قرار گرفته است.
وزیر علوم با اشاره به نامگذاری سال جاری با نام "اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل" گفت: در حوزه اقتصاد مقاومتی بیش از 60 نشست علمی در دانشگاههای مختلف برگزار شده که یکی ازخروجی های آن چاپ دو جلد کتاب در این زمینه است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: برنامه‌های و طرح‌های متعددی نیز در زمینه قرآن و عترت انجام گرفته است که نمونه متاخر آن جشنواره سراسری قرآن و عترت است که در همین هفته با مشارکت بالای جامعه دانشجویی کشور در زاهدان برگزار می شود. بنابراین بحمدالله شاهد رشد کمی و کیفی در حوزه فعالیت‌های دینی در دانشگاه‌ها هستیم. برای نمونه هم‌اکنون 254 کانون مذهبی توسط دانشجویان در دانشگاههای کشور فعال است و یا شاهد رشد 14 درصدی در آثار دریافت شده در جشنواره پایان‌نامه‌های قرآنی در سال 94 نسبت به سال 92 بودیم. جشنواره قرآن و عترت نیز در سال 94 با رشد 27 درصدی تعداد شرکت‌کنندگان، نسبت به سال 93 همراه بود. همچنین در جشنواره غدیر در سال 94 در قیاس با سال 92 ، شاهد رشد 54 درصدی در آثار دریافت شده هستیم.
وزیر علوم اظهار داشت: از دیگر سیاست‌های اتخاذ شده توسط وزارت علوم در دولت یازدهم ، توجه جدی به مسئولیت اجتماعی دانشگاه بود که یکی از اقدامات مورد توجه در این زمینه تشکیل اتاق‌های فکر استانی بود. این اقدام به شکل‌گیری شبکه نخبگان در استان‌ها در قالب اتاق‌های فکر استانی به مرکزیت دانشگاه مادر هر استان، با حضور بیش از دو هزار نفر از فرهیختگان اعم از نخبگان دانشگاهی، بخش خصوصی، فعالان مدنی و بخش دولتی، منجر شد. برونداد این اتاق‌های فکر «گزارش‌های مسئله‌شناسی» برای استان‌های کشور است که در بالاترین سطوح اجرایی کشور مورد توجه قرار گرفته و سبب پیوند بخش‌های دولتی، خصوصی و مدنی با دانشگاه شده است.
به گزارش روابط عمومی وزارت علوم، دکتر فرهادی در پایان سخنان خود تاکید کرد: اطمینان دارم فضای فرهنگیِ دانشگاههای کشور به ویژه در سال تحصیلیِ پیش‌رو که رویدادهای سیاسی مهمی را نیز تجربه خواهد کرد، فضایی زنده، مشارکت-جویانه و البته آرام و عقلانی خواهد بود و همکاران من در دانشگاههای سراسر کشور با عزم و جدیتی جهادی در پی تحقق آرمان‌های فرهنگی انقلاب اسلامی و وعده‌های ارائه شده توسط دولت تدبیر و امید خواهند بود.