دولت ونزوئلا به عنوان تندروترین دولت چپ گرای آمریکای لاتین شناخته می شود. اوضاع این کشور با توجه به بحران عمیق اقتصادی وخیم تر از دیگران است. ظرف چند روز اخیر صدها هزار مخالف دولت در کاراکاس پایتخت این کشور راهپیمایی کرده اند. آنها در حالیکه شعار "این دولت سرنگون باید گردد" سر می دادند، خواستار برگزاری رفراندوم علیه مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا شدند. به گفته ناظران، مخالفان دولت ونزوئلا یکی از بزرگترین تظاهرات علیه دولت سوسیالیست حاکم در این کشور در ده سال اخیر را برگزار کردند.

دومینوی کودتای نرم در آمریکای لاتین

روزنامه مردم سالاری: بلبشوی آمریکای لاتین که از حدود شش ماه پیش آغاز شده بود با عزل رئیس جمهوری برزیل شعله ور شده است. چپ گرایانی که بیخ گوش ایالات متحده همانند سال‌های جنگ سرد بروز وظهور پیدا کرده بودند نتوانستند از داشته‌های خود برداشت کنند. فساد اقتصادی همراه با افت شدید توسعه اقتصادی زمینه افزایش قدرت و نفوذ راست گرایان حامی ارزش‌های غربی را فراهم کرد.

دلیما روسف که در سال۲۰۱۴ به قدرت رسیده بود در مجلس سنای برزیل براساس رای بی کفایتی از مقام خود عزل شد.خانم روسف در چند ماه گذشته و پس از آن که تحقیقات در مورد اتهام فساد مالی و سوء‌استفاده او از قدرت به طور رسمی آغاز شد، با رای پارلمان برزیل برای ۶ ماه تعلیق شده بود. اکنون میشل تامر، معاون خانم روسف، تا پایان این دوره ریاست جمهوری (۲۰۱۹) ریاست دولت را بر عهده می‌گیرد. با ساقط شدن روسف دوران حاکمیت چپ گرایان که از سال ۲۰۰۳ آغاز شده بود، رسما پایان یافته است. لولا داسیلوا (رئیس جمهوری پیشین برزیل) هم با اتهاماتی مشابه روبرو است. پلیس برزیل در یکسال گذشته بارها او را به اتهام سوء استفاده از قدرت و فساد مالی بازجویی کرده است.

خشم و نگرانی دولت‌های چپ‌گرا

دولت‌های چپ گرای آمریکای لاتین همانند ونزوئلا، نیکاراگوئه، اکوادور و بولیوی همگی دیپلمات‌های خود را از برزیل فرخوانده اند. «رافائل کوره‌آ»، رئیس جمهور اکوادور رای سنای برزیل علیه روسف را یک «عذرخواهی برای بدرفتاری و خیانت» دانست. «نیکولاس مادورو»، رئیس جمهور ونزوئلا پس از اعلام گفت‌وگوی تلفنی‌اش با دیلماروسف گفت: سفیرمان را فراخواندیم چرا که برزیل اکنون دولتی دارد که منتخب نیست.

بلوک چپ گرای آلبا، تحت رهبری ونزوئلا که شامل کوبا و نیکاراگوئه می‌شود عزل دلیما روسف را محکوم کرد. به هر حال دیگر کشورهای آمریکای لاتین به خصوص آرژانتین، شیلی و پاراگوئه اعلام کردند که به تصمیم سنای برزیل احترام می‌گذارند. شیلی ابراز اطمینان کرد که «برزیل می‌تواند چالش‌های خود را با نهادهای دموکراتیک حل و فصل کند». روسف ۶۸ ساله با ۶۱ رای از ۸۱ سناتور سنای برزیل به استفاده غیر قانونی از بودجه عمومی محکوم شد.

جان تازه مخالفان مادورو

ونزوئلا به عنوان تندروترین چپ گرای آمریکای لاتین شناخته می شود. اوضاع این کشور با توجه به رکود شدید اقتصادی وخیم تر از دیگران است. ظرف چند روز اخیرصدها هزار مخالف دولت ونزوئلا در کاراکاس پایتخت این کشور راهپیمایی کرده اند.

می توان گفت که در پی ساقط شدن دلیما روسف با آنچه که «کودتای پارلمانی» خوانده می شود، مخالفان چپ‌گرایی نیز جانی تازه گرفته‌اند. به گزارش آسوشیتدپرس، هزاران نفر از معترضان علیه نیکلاس مادورو، بار دیگر به خیابان‌ها رفته و خواستار کناره‌گیری رئیس‌جمهوری شده‌اند. معترضان در کاراکاس، پایتخت ونزوئلا، در تظاهراتی شرکت کرده‌اند که نامش را «سـِتاندن کاراکاس» گذاشته‌ بودند. مخالفان دولت چپگرای رئیس‌جمهوری ونزوئلا، در پارلمان این کشور همانند برزیل اکثریت دارند و در تلاش هستند تا یک همه‌پرسی برای کوتاه‌کردن دوراه ریاست‌جمهوری آقای مادورو و برگزاری انتخابات زودرس برپا کنند.

روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز از صحنه تظاهرات گزارش داده که برخی از شرکت‌کنندگان در آن می‌گویند «دیگر غذای کافی برای خوردن ندارند». گروهی از معترضان از بی‌کاری فزاینده و برخی دیگر از افزایش خشونت‌ها در محل سکونت خود خبر داده‌اند. از سوی دیگر شبکه تلویزیونی آمریکای لاتین، «ته‌له سور»، که بیش‌از نیمی از بودجه آن را دولت ونزوئلا تامین می‌کند، می‌گوید راهپیمایان «راست‌گرایان» هستند و پلیس به دلیل افزایش «تهدید ناشی از خشونت»، دست به افزایش نیروهای خود در خیابان‌ها زده‌است.

خبرگزاری رویترز می‌گوید شماری از معترضان که چهره‌های خود را پوشانده بودند، به سوی پلیس سنگ و مواد آتش‌زا پرتاب کرده‌اند و نیروهای امنیتی نیز دست به شلیک گاز اشک‌آور زده‌اند.به نظر می‌رسد عمده خشونت‌ها پس از پایان تظاهرات برنامه‌ریزی‌شده صورت گرفته‌است. در میان قدرت نمایی مخالفان مادورو، دولت مخالفان را به تلاش برای راه انداختن کودتا متهم می کند.

دولت گفت که مخالفان نتوانسته‌اند یک میلیون نفر که انتظار آن را داشتند به راهپیمایی خود جلب کنند.مادورو در یک راهپیمایی در مرکز کاراکاس گفت:‌ «ملت پیروز شد. آنها می خواستند مردم را مرعوب کنند اما مردم اینجا هستند.ما تلاش برای کودتایی که قصد داشت ونزوئلا و کاراکاس را با خشونت و مرگ پر کند شکست داده‌ایم.»

علاوه بر بحران اقتصادی ونزوئلا، گزارش‌ها از افزایش خشونت‌ها در آن کشور نیز حکایت دارند. کاراکاس، پایتخت ونزوئلا، بر اساس آمار، از بدترین پایتخت‌های جهان از نظر شمار قتل و خشونت به شمار می‌رود. به گزارش «لاتین‌پست»، از هر صدهزار نفر، بیش از ۱۱۹ نفر در کاراکاس در سال گذشته میلادی به قتل رسیده‌اند. در میان ده شهر نخست این گزارش در قاره آمریکا، دو شهر دیگر از ونزوئلا نیز در فهرست قرار دارند.