«حسین رویوران»، کارشناس غرب آسیا و استاد دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم، با اشاره به امکان همکاری سوریه و ترکیه در حال حاضر گفت: به نظر می‌رسد که همکاری بین دو کشور ممکن است؛ چرا که مقدماتی در این زمینه اتفاق افتاده است. دولت ترکیه موضع خویش را تغییر داده و اعلام کرده که با حضور اسد در دوران انتقالی موافق است.

وی از بوجود آمدن شرایط جدید در ترکیه بعد از کودتای پانزدهم جولای خبر داد و اظهار داشت: تعدادی از جنگنده‌هایی که شب کودتا در این کشور دست به بمباران زدند، از پایگاه هوایی اینجرلیک به‌ عنوان یک پایگاه آمریکایی به پرواز در آمدند. بر این اساس دولت ترکیه این موضوع را شاخص بسیار مهمی برای حضور مستقیم آمریکا در کودتا یا اطلاع این کشور از آن تلقی می‌کند که با این‌ حال واشنگتن هیچ اقدامی در جهت جلوگیری از وقوع کودتا به انجام نرسانده است.

عضو هیئت‌ علمی مجله فرهنگ اسلامی از عدم توانایی ترکیه برای برخورد با آمریکا سخن گفت و افزود: ترکیه به خاطر این اقدامات آمریکا نمی‌تواند با آن برخورد کند؛ چرا که دولت ترکیه از اعضای ناتو محسوب می‌شود و توانایی انفکاک از آن را ندارد. بر این اساس ایجاد توازن با آمریکا تنها راه ممکن برای ترکیه است. تقویت مناسبات این کشور با بازیگرانی چون روسیه و جمهوری اسلامی ایران چنین توازنی را برقرار می‌سازد. بدین ترتیب ورود آمریکا به ساختار داخلی و نهادهای نظامی ترکیه تا حدودی متوازن و متعادل می‌شود.

مدیر سابق شبکه العالم نیازهای سیاسی ترکیه را عاملی برای تغییر بیش‌ از پیش مواضع این کشور دانست و گفت: اظهارات اخیر مقامات ترکیه نشانه‌ای از تغییر مواضع این کشور محسوب می‌شود. در این‌ بین مقابله با کردها به‌ عنوان منافع مشترک ترکیه و سوریه شمرده می‌شود. کردهای شمال سوریه در حال زیاده خواهی هستند؛ این در حالی است که این زیاده‌ خواهی‌ها برای سوریه و ترکیه غیر قابل‌ پذیرش است.

تحلیلگر غرب آسیا با اشاره به مقابله ترکیه و سوریه با کردها تأکید کرد: دولت سوریه در حسکه با کردها مقابله کرد. دولت ترکیه نیز اکنون در جرابلس و منبج با کردها مبارزه می‌کند. هرچند که اقدام ترکیه در عملیات سپر فرات دخالت در امور سوریه است؛ اما از آنجایی‌ که این عملیات در راستای مقابله با زیاده خواهی کردها انجام می‌گیرد و از ورود کردها به کرانه غربی فرات ممانعت می‌کند، می‌تواند نوعی از اشتراک نظر بین ترکیه و سوریه را شکل دهد. در حال حاضر شرایط، نیازها و همپیمانی‌ها تغییر پیدا کرده است؛ بنابراین ترکیه و سوریه می‌توانند مناسبات جدیدی را شکل دهند.

استاد دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران در پاسخ به این سؤال که «ترکیه و PYD از شرکای واشنگتن محسوب می‌شوند؛ بر این اساس عملیات سپر فرات تا چه زمانی تداوم می‌یابد؟» گفت: وضعیت کنونی ایالات‌متحده یک وضعیت کاملاً چالشی است. واشنگتن از یک‌ طرف کردهای شمال سوریه را مورد حمایت قرار می‌دهد و از طرف دیگر این کشور همپیمان ترکیه محسوب می‌شود. این در حالی است که ترکیه و کردها در حال حاضر به معارضه می‌پردازند و امکان جمع بین طرفین نیست؛ اما آمریکا به دنبال جمع طرفین است.

وی رویکرد نفاق گونه واشنگتن در حمایت همزمان از کردها و ترکیه را چالش‌ برانگیز خواند و یادآور شد: واشنگتن همزمان با حمایت از کردها به آنها اولتیماتوم داده که از منطقه منبج که با همکاری کردها و آمریکا آزاد شده است به شرق فرات عقب نشینی کنند. این نوع رفتارهای متضاد آمریکا نتیجه عکس دارد و موجب بی اعتباری این کشور خواهد شد. چنین رفتارهای آمریکا موجب بدبینی کردها و ترکیه به واشنگتن می‌شود؛ لذا نوع رفتارهای آمریکا منافقانه محسوب می‌شود و این امر می‌تواند به یک وضعیت چالشی برای این کشور تبدیل شود.

کارشناس غرب آسیا با ذکر ترکیب جمعیتی مناطق تحت اشغال ترکیه در شمال سوریه اظهار داشت: ترکیه به دو منطقه منبج و جرابلس در شمال سوریه وارد شده که این مناطق نیز کردنشین هستند. با این‌ حال ورود ترکیه به مناطق دیگر سوریه بعید به نظر می‌رسد. گفتنی است که ورود ترکیه به این دو منطقه نیز عمدتاً به خاطر جلوگیری از پیشرفت کردها به کرانه غربی رود فرات است. موضع جدید آمریکا می‌تواند کردها را نیز دچار مشکل سازد؛ چرا که آمریکا و ترکیه مخالفت خود را با ورود کردها به کرانه غربی فرات اعلام کرده‌اند.

وی در پاسخ به این سؤال که «هدف اصلی عملیات سپر فرات شکستن اتصال کانتون کوبانی به کانتون عفرین است؛ لذا سرنوشت کریدور کردی شمال سوریه به چه نحوی رقم خواهد خورد؟» گفت: کردهای سوریه در حال حاضر یک وضعیت چالشی دارند؛ چراکه سه منطقه کردی در شمال سوریه به‌ صورت منفک از یکدیگر هستند و بین آنها مجموعه زیادی از روستاهای عرب زبان وجود دارد. به‌عنوان نمونه مجموعه‌ای از عرب زبانان و جمعیت قابل‌توجهی از آشوری‌ها بین مناطق قامیشلو و حسکه سکونت دارند. ده‌ها شهر مانند الباب و عزاز نیز میان مناطق عفرین و کوبانی قرار گرفته است؛ لذا وضعیت کردها یک وضعیت چالشی محسوب می‌شود.

این تحلیلگر امور سیاسی با غیرممکن دانستن تشکیل کریدور کردی در شمال سوریه بیان داشت: اگر کردها مناطق شمالی سوریه را به هم متصل کنند، هفتاد درصد آن عرب زبان خواهند بود و اگر این مناطق به‌ صورت منفک از هم باشند، امکان ایجاد خودمختاری وجود ندارد. بر این اساس کردها انتخابهای خوب و بد ندارند، بلکه انتخابهای بد و بدتر دارند؛ مگر اینکه آنها یک پاکسازی نژادی انجام دهند و تمام عربها را از این مناطق اخراج کنند. قطعاً در این حالت نیز کشورهای منطقه، عربها و به‌ طور کلی دنیا در مقابل وقوع چنین رفتار نژادپرستانه نمی‌توانند سکوت کنند. کردها در مناطقی چون حسکه نیز اکثریت ترکیب جمعیتی را شکل نمی‌دهند و عربها بیش از 50% جمعیت آن را تشکیل داده‌اند؛ لذا ممکن است که کردها در داخل این مناطق نیز با مشکل مواجه شوند.

انتهای پیام/