طبق تعریف قانون کار، مشاغل سخت و زیان آور معمولا به کارهایی اطلاق می شود که در آن عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار، غیر استاندارد بوده و در اثر اشتغال، تنشی به مراتب بالاتر ازظرفیت های طبیعی (جسمی و روانی) در کارگر ایجاد گردد که نتیجه آن بیماری شغلی و عوارض ناشی از آن است.

گفتنی است هر زمان که صحبت از کار سخت و زیان آور می شود، هرکس به نوبه خود شغلش را سخت تلقی می‌کند؛ مطابق قانون کار، معدنکاری جزو مشاغل سخت و زیان آور تلقی می شود و در این بین یکی از دغدغه های اصلی کارگران معدن کمبود تسهیلات و خدماتی است که طبق قانون باید به آنها تعلق گیرد؛ مطابق ماده 52 قانون کار، کارگران معادن نباید بیشتر از 6 ساعت در روز و 36 ساعت در هفته فعالیت کنند این در حالی است که اکثر کارگران این بخش در سراسر کشور در 2 تا 3 شیفت کاری به صورت مداوم طی 15 روزکار می کنند.

شهرام شریعتی عضو هیئت مدیره خانه اقتصاد در خصوص سختی کار کارگران معدن گفت : کار معدن یکی از مشاغل سخت و البته خطرناک در دنیا محسوب می شود، به طوریکه کارگران با 8 الی 10 ساعت کار مداوم زیر آفتاب یا در زیرزمین مشغول به کار هستند .

وی افزود : متاسفانه امنیت جانی در معادن روباز بسیار کمتر از معادن زیرزمینی است و با وجود نظارت مسئولان ایمنی، تعدادی از کارگران برای امنیت جانی خود تلاشی نکرده و از ابزار ضروری همانند کلاه ایمنی و ماسک استفاده نمی کنند.

عضو هییت مدیره خانه اقتصاد در خصوص عدم امنیت جانی کارگران معدن رو باز، اظهار کرد: نبود فرهنگ سازی صحیح در استفاده از دستگاه ها و خدمات ایمنی می‌تواند میزان مرگ و میر را در معادن به شدت افزایش دهد ؛ در واقع یکی از معضلات اصلی عدم امنیت جانی در معادن نبود آموزش صحیح در ارتباط با نحوه استفاده از دستگاه های سنگین است .

 وی معتقد است اگر رعایت استانداردها در معادن افزایش یابد، در آینده ای نه چندان دور شاهد کاهش میزان مرگ و میر در این بخش خواهیم بود .

عدم معاینه  پزشکی از معضلات اصلی کارگران معدن!

 احسان پیری دبیر کمیسیون اقتصاد خانه ایران نیز در خصوص ایمنی کار کارگران معدن گفت : طبق ماده  18 آیین نامه نظام مهندسی در قوانین مربوط به بخش معدن وجود مسئول ایمنی،  فنی و مسئولین ناظر در هنگام کار الزامی است اما برخی از کارگران با سهل انگاری و عدم آموزش و شرح شغلی معین در رابطه با کارکرد دستگاه های سنگین به خود و دیگران آسیب می رسانند .

وی افزود : افزایش گازهای اسیدی مشکلات ریوی را برای کارگران به همراه دارد، متاسفانه عدم معاینه شاغلین و کارگران یکی از معضلات اصلی و البته زجرآور فعالان این حوزه است ؛ در حالیکه وجود یک درمانگاه و پزشک یا کارشناس بهداشت در هر معدنی الزامی است اما در هیچ یک از معادن داخل کشور درمانگاهی ساخته نشده است تا کارگران و مسئولین معدن کمتر دچار بیماری شوند.

پیری اظهار داشت: تامین بهداشت ، خوراک و پوشاک می‌تواند در تسهیل کار کارگران معدن موثر واقع شود .

کار در معدن سخت ترین شغل دنیا

بهرام پارسایی عضو کمیسیون برنامه و بودجه اصل 90 مجلس شورای اسلامی دوره دهم  اظهار داشت : متاسفانه تا به امروز قوانین جدیدی در خصوص  مشکلات کار در معدن از جمله بازنشستگی ، بیمه و افزایش حقوق مطرح نشده ، امید است یک قانون جدید و جامع برای مشاغل سخت همچون کار در معدن، مطرح و اجرایی شود .

با این شرایط از وزات کار و وزارت صنعت ، معدن و تجارت انتظار می رود که نگاهی ویژه به کارگران معدن داشته باشد، آن هم کارگرانی که با سختی کار و دستمزد بسیار پایین جان خود را به بازی می گیرند تا ارزشمندترین منابع معدنی را از دل زمین استخراج کرده و لقمه ای حلال را به خانواده خود هدیه دهند.

امکان بازنشستگی پیش از موعد برای کارگران مشاغل سخت

حسین گروسی کارشناس اقتصادی در خصوص سختی کار کارگران معدن و اجرای قوانین جدید در خصوص برطرف کردن مشکلات این بخش گفت : در دوره ی نهم مجلس شورای اسلامی قانونی برای کارگرانی که با مشقت بسیار کار کرده و زندگی شان را به خطر انداخته اند تا درآمدی ناچیز کسب کنند تصویب شد ؛ قانون تصویبی برای سختی کار کارگران معدن با عنوان 10 سال بخشش از سوی دولت برای اتمام دوره 30 ساله و بازنشستگی است؛ اجرای این طرح فقط در صورتی امکان دارد که کارگران 20 سال کار خود را به صورت مداوم و پی در پی در معدن و یا هر شغل دیگری انجام داده باشند ، تا از این امکانات بهره ببرند .

وی افزود : امید است با اجرای قانون 10 سال بخشش کار برای افرادی که شغل آنها جز مشاغل سخت در کشور محسوب می شود ، مشکلات و معضلات این قشر زحمت کش در آینده ای نه چندان دور برطرف شود.

سبزی زاده کارگر معدنی واقع در کهکیلویه و بویر احمد گفت : 5 سال است به صورت مداوم دریکی از معادن ایران مشغول به کار هستم و خوشبختانه مشکلی از لحاظ بیمه تامین اجتماعی و تکمیلی ندارم اما کار کردن در معدن یک کار ریسک پذیر و طاقت فرسا محسوب می شود از این رو باید توجه بیشتری به این حوزه شود.

این کارگر معدن درخصوص عمده مشکلات کار در معدن تصریح کرد : کار در معدن یکی از مشاغل سخت در سراسر جهان محسوب می شود که متاسفانه در نظر گرفتن سختی کار برای این شغل کمتر به چشم می خورد .

امیدواریم دولت بتواند برخی از شرایط سخت کاری همانند میزان بازنشستگی ، حقوق و بیمه کارگران را  در این حوزه بررسی و پیگیری کند ، زیرا کار کردن در معدن با شرایط بسیار سختی از جمله دوری از خانواده و حفاری تونل در اعماق زمین همراه است و باید یک انگیزه ای برای کارگران فراهم شود تا بتوانند در سخت ترین اوضاع،  بهترین خدمات را ارائه دهند .

انتظار می‌رود با تسهیل شرایط کار تعداد افراد بیکار در جامعه کاهش و درآمد کارگران معادن نیز افزایش یابد .