الهه بهرام | دولت براي جلوگيري ازشيوع ويروس جمشيد بسم ا... وتک نرخي شدن ارز دربازارچندي پيش خريد وفروش ارز را در بانک ها آزاد اعلام کرد بنا به اعتقاد کارشناسان که گفته اند بانک ها براي به بيراهه نرفتن از مسووليت جديد و ترقي در اين مسير بايد زيرذره بين بانک مرکزي قرارگيرند ؛ معاون نظارت بانک مرکزي دراظهاراتي از رتبه بندي بانک ها از آبان ماه سال جاري خبرداد زيرا به اذعان حيدري نظارت بانک مرکزي به قدر کفايت از کارايي لازم برخوردار نيست. براين اساس مي توان شاهد سبقت هر چه بيشتربانکها از صرافي درخريد وفروش ارز بود.
در همين راستا احمد مجتهد، رييس اسبق پژوهشکده پولي و بانکي به «هدف و اقتصاد» گفت:رتبه بندي بانک ها تأثير بسزايي در عملکرد خريد و فروش ارزآنها دارد زيرا بانک ها براي اينکه بتوانند بهترين رتبه را از نظر کارايي کسب کنند تلاش مي کنند که کيفيت کارشان را بالا ببرند،اما مي بايست معيارهايي براي رتبه بندي آنها در نظر گرفته شود و اين ارزيابي بر طبق آن صورت گيرد. اين معيارها نظير ميزان دارايي ، نحوه اجراي مقررات و دستوالعمل هاي بانکي شعب داخل و خارج هستند.
وي آزاد شدن خريد و فروش ارز در بانک ها را يک قدم مثبت دانست و بيان کرد: اين کار به نفع مردم است، به دليل اينکه بانک ها تحت نظارت بانک مرکزي هستند و اطمينان بيشتري را براي متقاضيان خود ايجاد مي کنند و مسلماً صادرکنندگان و واردکنندگان هم با کمترشدن هزينه و ريسک ازاين منفعت بي بهره نيستند.
رييس اسبق پژوهشکده پولي و بانکي خاطرنشان کرد : اين وظيفه از ابتدا بر عهده بانک ها بود اما بانک ها در يک برهه از زمان و در شرايط خاص تحريم مجبور شدند که اين فعاليت را به صرافي ها واگذار کنند، صرافي ها براي نقل و انتقال پول از روشهاي غير مرسوم بانکي استفاده کردند که درنتيجه ريسک و هزينه بالايي داشت به همين خاطر سيستم بانکي در صدد برآمد که دوباره جايگاه خودش را از صرافي ها بگيرد و اکنون صرافي ها دوباره به جايگاه حقيقي خودشان برگشتند.
وي بيان کرد: بانک ها دقيقا چون منابع ارزي شان از طريق خود مشتري ها و منابع بانک مرکزي تأمين ميشود پس در زمينه قرار گرفتن حجم دلار در اختيارشان مشکلي ندارند.
مجتهد افزود: بانک ها مي توانند از خط هاي اعتباري بانک هاي خارجي استفاده کنند ولي صرافي ها فقط به صورت نقد ميتوانستند معامله کنند، بنابراين اين رويکرد بانک ها باعث مي شود هم منابع اعتباري ارزي وريالي در اختيار مشتريان قرار بگيرد و هم سبب سيرنزولي هزينه ها شود همچنين صرافي ها توانايي نقل و انتقال مبالغ درشت را ندارند و تنها مي توانند مبالغ جزيي را انتقال دهند.
مجتهدي گفت: رقابتي در اين ميان بين بانک ها و صرافي ها نيست ولي اگر قرار به رقابت هم باشد برنده اين رقابت بانک ها هستند چون نفع مردم را بيشتر در نظر مي گيرند و ريسک عدم پرداخت در بانک ها نسبت به صرافي ها بسيار پايين تر است.
وي تأکيد کرد: اين وظيفه مهمترين کار صرافي ها نبوده بلکه فعاليتي مازاد بر کار اصلي شان بود که به علت محدود بودن توانايي شان مسووليت ازآنها سلب شد . بايد گفت اين سازوکارجديد سبب از رونق افتادن و حذف صرافي ها نخواهد شد وآن ها مي توانند به بقيه فعاليتهاي خودشان مثل نقل و انتقال پول هاي خرد بپردازند.
مهدي پازوکي ، کارشناس مسائل اقتصادي در زمينه رتبه بندي کردن بانک ها به «هدف و اقتصاد» گفت: نه تنها در ايران بلکه در تمام دنيا بانک ها بر اساس رتبه اعتباريشان درجه بندي مي شوند و اين رتبه بندي به بهتر شدن کارايي شان در زمينه خريد وفروش ارز کمک مي کند. مثلاً در خارج از کشور بانک ها داراي 4 درجه a،b،c،d هستند که اين درجات باعث شناسايي بانک هاي معتبر توسط مردم مي شود و مردم مي دانند که پول هاي خود را در بانک درجه يک بگذارند. از اين رو سوئيس را به دليل داشتن بانک هاي درجه a و b گاو صندوق دنيا مي دانند که از امنيت و ثبات مالي زيادي برخوردار است .
وي يکي از وظايف بانک ها را در همه جاي دنيا خريد و فروش ارز دانست و اظهار کرد: درکشورهايي نظير ترکيه ، دبي، ژاپن ،چين ، انگليس و آمريکا سيستم هاي بانکي ، خريد و فروش ارز را انجام مي دهند و بنده به عنوان طرفدار شفافيت اقتصادي و مخالف هر گونه انحصار، اين کار را نه تنها در ايران بلکه در همه جاي دنيا از وظيفه بانک ها مي دانم زيرا که خريد و فروش ارز توسط بانک ها باعث مي شود که ارز از انحصار يکسري دلال سودجو خارج شود.
∎