خبرگزاری مهر - گروه استانها - اسد بابایی: طبق عادت چندین ساله برای بررسی میدانی وضعیت حاشیه دریاچه ارومیه به طرف شهرستان آذرشهر، عجبشیر، بناب و ملکان بار سفر بسته و حرکت میکنم و وقتی به حاشیه دریاچه خشک شده ارومیه میرسم، با کمال تعجب مزارع کشت شده هندوانه و خربزه را میبینم و به یاد گزارشی میافتم که نوشته بود بیشترین هدررفت آب در حوزه دریاچه ارومیه مربوط به باغات و مزارع است و از تغییر نیافتن برنامه چندین ساله جهاد کشاورزی در تغییر الگوی کشت در حوزه آبریز دریاچه ارومیه حیران می شوم.
با مشاهده این شرایط بدون شک بی مقدمه باید لب به انتقاد گشود زیرا آن قدر از وضعیت وخیم دریاچه رو به احتزار دریاچه ارومیه و عواقب هولناک خشکی آن گفته شده که دیگر نیازی به مقدمه چینی نیست و باید پرسید چرا مدیران و مسئولین متولی امر به این مهم فکر نمیکنند و در کشوری که شرایط کم آبی و خشکی تهدید بزرگی برای ادامه حیات آن محسوب میشود و بدخواهانش از این خرسند هستند که اگر وضعیت اسفبار برداشت از منابع آبی آن به همین منوال ادامه یابد، تا ۲۰ سال آینده تمدن ایرانی از روی زمین محو خواهد شد، کشت و حتی صادرات هندوانه که همان آب مجازی تعریف میشود چه سودی برای کشور دارد.
آیا نمیتوانیم برای مناطقی مانند حاشیه دریاچه ارومیه که کاهش سطح آبهای زیرزمینی آن به بیش از سه برابر دهه قبل رسیده چارهاندیشی کرده و فرهنگ سازی کنیم؟ اصلاً در این شرایط هندوانه کیلویی چند؟
جالب اینجاست که وقتی به سراغ باغداران و کشاورزان منطقههای یاد شده میروی و قیمت هر کیلو هندوانه را میپرسی، با تأمل میگویند ۳۰۰ تومان که حتی پول آب و کود شیمیایی هم نیست.
پس چرا نتوانستهایم الگوهای کشت خود را تغییر دهیم و به جای کشت هندوانه، خربزه، پیاز، گوجه فرنگی و امثال این ها که از گونه های پر مصرف آبی هستند، به سراغ گونههایی با مصرف کم مانند روغنهای دانهای کلزا برویم که وارد کننده این محصول هستیم و جالب آن است که مدیر کل سازمان جهاد کشاورزی آذربایجانشرقی نیز از پرداخت نصف هزینه دستگاه کشت کلزا در استان خبر داده و اعلام آمادگی برای این مقوله نموده است.
پس کارشناسان و مسئولین امر باید بدانند که تنها راه احیای دریاچه ارومیه فقط صرف هزینههای میلیاردی برای طرحهای آبکی نیست بلکه باید با فرهنگ سازی و تغییر الگوی کاشت و مصرف آب، راه را برای استفاده بهینه آیندگان از نعمت حیات هموار کرده و بدانند که حتی در زمان پرآبی کاشت برخی از محصولات به صرفه نسبت و اثرات مخرب زیادی بر پیکره منابع آبی و سفرههای زیرزمینی کشور وارد میکند که حوزه دریاچه ارومیه که در وضعیت بحرانی عمر سپری میکند، مستثنی از این موضوع نیست.