بررسی روند حرکتی آیفکس در مردادماه نشان از تاثیر عوامل مثبت مختلفی بر این بازار دارد که از همان روزهای ابتدایی ماه توانست منجر به تحرکات مناسبی در این بازار شود. ثبت روندی صعودی با شیب ملایم، نماگر این بازار را تا سقف 818واحدی هدایت کرد تا به این ترتیب تداعیگر روزهای مثبت شاخص در خرداد ماه شود. نقش حمایت حقوقیها از بازار در یک ماه اخیر بهعنوان مهمترین عامل در رشد اخیر بورس و فرابورس محسوب میشود. به عقیده کارشناسان واکنش به کفهای قیمتی سهام و حمایتی شاخص در فرابورس همگام با معاملاتبورس از دیگر دلایل این رشد بوده است که در این میان نقش تاثیر اجرای کاهش نرخ سود بانکی از ابتدای تابستان، رشد مثبت در بازارهای جهانی به ویژه بازار نفت و همچنین اتمام فصل مجامع را نباید نادیده گرفت. تمامی این عوامل توانست فرابورس را در مدار مثبت قرار دهد که ماحصل آن ثبت بازدهی 3/ 2 درصدی در کارنامه مردادماه و توقف در کانال 805واحدی بوده است.
براساس این گزارش در این ماه ارزش بازار فرابورس(بازار اول و دوم) نیز با 6/ 3 درصد رشد همراه شده و به حدود 83هزار میلیارد تومان رسید که بخش عمده رشد مزبور مربوط به عرضه اولیه دو نماد آتیه دادهپرداز و دامداری تلیسه بود، همچنین حجم کل معاملات این بازار در مرداد با 7/ 68 درصد رشد نسبت به تیرماه به بیش از 6میلیارد و 250 میلیون برگه اوراق بهادار رسید؛ این در حالی است که در این مدت ارزش کل معاملات 02/ 2 درصد کاهش یافته و به 31هزار و 791میلیارد ريال رسید. این ارقام با درنظرگرفتن مبادلات بلوکی و اوراق مشارکت محاسبه شده است.
بررسی جزئیات بازار
بررسی نوسانهای شاخص فرابورس در مرداد ماه حکایت از ثبت بازدهی 3/ 2 درصدی (معادل 17واحدی) این بازار دارد بهطوریکه شاخص آیفکس اولین روز مرداد ماه را با توقف در محدوده 794واحدی آغاز کرد و در روزهای آتی با صعود در محدوده بیش از 787 واحدی، روزهای مثبت و متعادلی را در این کانال سپری کرد که در نوزدهم ماه به اوج خود یعنی محدوده 818واحدی صعود کرد. این روال تداوم چندانی نداشت و به این ترتیب نخستین روزهای نزولی آیفکس در این ماه رقم خورد که در نهایت آخرین روز کاری این ماه با 5واحد افزایش و توقف در محدوده 805واحدی به کار خود پایان داد. بیشترین تاثیر را در رشد مزبور نمادهای «شتران»، «دماوند» و «مارون» بر عهده داشتند.
روند معاملاتی تسهیلات مسکن
در ماهی که گذشت با تمدید اعتبار اوراق تسهیلات خرید مسکن «تسه» سررسید شده، قیمت این اوراق کنترل شد و در محدوده یک میلیون ريال باقی ماند، بنابر مصوبه جدید بانک مسکن و تصمیم فرابورس با هدف بهبود حجم عرضه اوراق حق تقدم تسهیلات مسکن در بازار فرابورس و تعادل سمت عرضه و تقاضا، اوراق تسهیلات مسکن سال 93 که از زمان انتشار به مدت 2 سال اعتبار و قابلیت خرید و فروش در فرابورس را داشتند؛ یعنی اوراق تسه صادره از 15 فروردین 93 تا 15 اسفندماه این سال (تسه 9301 تا 9312) به مدت 6 ماه دیگر قابل معامله و خرید و فروش در بازار شدند و به این ترتیب نه تنها از ابطال حدود 320 هزار ورقه به ارزش 160 میلیارد تومان جلوگیری شد بلکه بهعنوان راهکاری برای مهار افزایش نرخ اوراق تسهیلات مسکن عمل کرده و این اوراق در همان محدوده قیمتی 100هزار تومان معامله شدند.
مهمترین رویدادهای ماه
مردادماه فرابورس با اخبار زیادی همراه بود، بهطوریکه نه تنها ابلاغ دستورالعمل تاسیس صندوق سرمایهگذاری جسورانه از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار به فرابورس ایران صورت گرفت، بلکه با دو عرضه اولیه و همچنین واگذاری مالکیت در بازار دارایی فکری، به رونق هر چه بیشتر این بازار ختم شد. سرمایهگذاری جسورانه (Venture Capital) یک مدل سرمایهگذاری برای راهاندازی کسب و کارهای نوپا، شرکتهای کوچک با پتانسیل رشد بلندمدت است. این نوع سرمایهگذاری منبع بسیار مهمی برای راهاندازی کسب و کارهایی است که کوچکتر از آنند که بتوانند به بازار سرمایه یا بانکها دسترسی داشته باشند. این کسب وکارها عموما ریسک بالا و بهتبع بازدهی بالایی برای سرمایهگذار دارند.
حضور و فعالیت صندوقهای سرمایهگذاری جسورانه با ابلاغ دستورالعمل تاسیس این صندوقها در فرابورس ایران دستاوردهایی همچون توسعه تجاریسازی داراییهای فکری، بهبود ساختار تامین مالی شرکتهای نوپا و استارتآپهایی که سابقه فعالیت چندانی ندارند را به همراه داشته و با هدایت منابع مالی خصوصی و عمومی به ساختارهای دانشمحور موجب افزایش ارزش افزوده تولید داخلی از طریق حمایت از چنین شرکتهایی میشود.
نخستین عرضه اولیه این ماه با کشف قیمت 365 تومانی هر سهم شرکت آتیه دادهپرداز رقم خورد که به این ترتیب 27 ميليون سهم مزبور معادل 9درصد از کل سهام شرکت به قیمت کشف شده مورد معامله قرار گرفت. افزون بر این در ماهی که گذشت، شاهد عرضه اولیه 10درصدی از سهام شرکت دامداری تلیسه نمونه در بازار دوم بودیم که بر این اساس 7میلیون سهم این شرکت به قیمت هر سهم 530تومان معامله شد.
در این ماه، معامله عمده 69 درصدی از سهام کنترلی شرکت توسعه حمل و نقل ریلی پارسیان به ارزش کل 5.103 میلیارد تومان که در بیستم مرداد ماه صورت گرفته بود، به قطعیت رسید، همچنین قطعیت معامله 100 درصدی اوراق مستقیم و بیواسطه اختراع «ساخت دستگاه ظرفشویی با سیستمJET AIR» در بازار دارایی فکری فرابورس ایران نیز رخ داد. قیمت کل پایه این اختراع نیز معادل 1/ 2 ميليارد تومان بود.