شناسهٔ خبر: 10479174 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه ایران | لینک خبر

بعد از 13 سال، بحران هسته‌ای به پیروزی دیپلماسی منجر شد

فروپاشی تحریم

روحانی: برجام به فرجام رسید. خدا را سپاس می‌گویم و در مقابل عظمت شما ملت صبور سر تعظیم فرود می‌آورم. این سربلندی و پیروزی بر شما مبارک بیانیه مشترک ظریف و موگرینی: این دستاورد به روشنی ثابت می کند که با اراده سیاسی، پشتکار، و از طریق دیپلماسی چندجانبه، ما قادریم سخت ترین معضلات را حل و فصل، و راه حل های واقع بینانه ای که قابلیت اجرای موثر داشته باشند پیدا کنیم. این یک پیام قاطع و امیدوارکننده است که جامعه بین المللی می بایست در تلاش های مان برای ساختن جهانی امن تر، مد نظر داشته باشد ایالات متحده اعمال تحریم های مصوب مرتبط با برنامه هسته ای ایران را امروز متوقف می کند که همچنین شامل لغو فرمان های اجرایی مربوطه و صدور مجوز برخی فعالیت ها، می باشد. اتحادیه اروپایی و ایالات متحده آیین نامه های مربوطه در خصوص جزئیات تحریم هایی که برداشته می شوند را صادر و از این طریق مشارکت بین المللی در پیشرفت اقتصادی ایران را تسهیل کردند محمدجواد ظریف دیشب در کانون نگاه جهانیان قرار داشت. وزیر خارجه دولت اعتدال با امضای سند اجرای برجام بزرگترین موفقیت دیپلماسی را برای ایرانی‌ها به ارمغان آورد جان کری وزیر خارجه امریکا با مجوز ویژه باراک اوباما برای لغو تحریم‌ها خصوصاً فروش هواپیما به ایران در آخرین دور مذاکرات برجام در وین حضور پیدا کرد فدریکا موگرینی این بار با عنوان نماینده 5 قدرت طرف مذاکره ایران در گفت‌وگو با ظریف حاضر شد. موگرینی در توئیت‌های پی‌در پی خرسندی خود را از این توافق تاریخی ابراز داشت علی اکبر صالحی به عنوان مقام اول هسته‌ای کشور که نقش بسزایی در اجرای تعهدات فنی ایران در چارچوب برجام داشت تا آخرین لحظه تیم دیپلمات‌ها را همراهی کرد آمانو: من به همه طرف‌هایی که در رسیدن به اجرای برجام نقش داشتند مخصوصا گروه کشورهای 1+5، ایران و شورای حکام آژانس تبریک می‌گویم تفاهم تهران و واشنگتن قفل پرونده زندانیان را گشود و در یک اتفاق بی‌سابقه 5 زندانی امریکا در ایران و 7 زندانی ایران در امریکا همزمان آزاد شدند همچنین واشنگتن حکم استرداد ۱۴ ایرانی دیگر را نیز لغو کرد

صاحب‌خبر -

آژانس اجرای تعهدات ایران برای آغاز برجام را تایید کرد

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آغازین ساعات روز یکشنبه در بیانیه‌ای پایبند بودن ایران به تعهدات هسته ای اش در چارچوب برجام را مورد تایید قرار داد تا زمینه را برای قرائت بیانیه مشترک از سوی نمایندگان ایران و 1+5 آماده کند. یوکیا آمانو در بیانیه خود با بیان اینکه «بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تشخیص دادند که ایران همه اقدامات لازم در برجام را برای اجرایی شدن آن انجام داده است»، آورده است: «برجام راه آژانس برای آغاز راستی‌آزمایی و نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران در امور مربوط به آن را تحت این توافق همان طور که توسط شورای امنیت سازمان ملل و شورای حکام تعیین شده است را فراهم می‌کند. ارتباط بین ایران و آژانس هم اکنون وارد فاز تازه‌ای شده است. این یک روز مهم برای جامعه بین‌المللی است. من به همه طرف‌هایی که در تبدیل آن به یک واقعیت نقش داشتند مخصوصا گروه کشورهای 1+5، ایران و شورای حکام آژانس تبریک می‌گویم». در ادامه بیانیه مدیرکل آژانس آمده است:« در راستای تعهدات ایران در برجام این کشور اجرای پروتکل الحاقی را در راستای پادمان‌های امنیتی با آژانس آغاز خواهد کرد. هم‌چنین به همراه اقدامات هسته‌ای دیگر تحت تعهدات ایران در برجام این موضوع باعث افزایش توانایی آژانس در نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران و راستی‌آزمایی آن‌ اقدامات در راستای صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای‌اش خواهد شد».

 

|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

 

آخرین رایزنی ها برای سند تاریخی برجام

نیم نگاه
   مقامات آژانس در گزارش نهایی خود از فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که مشاهدات کارشناسان آژانس نشان می دهد این کشور از سال ۲۰۰۹ تاکنون هیچ تلاشی برای دستیابی به سلاح هسته ای انجام نداده است.
   باراک اوباما با صدور یک یادداشت خطاب به وزیر امور خارجه این کشور مجوز فروش هواپیماهای مسافربری به ایران و رفع تحریم های آمریکا در این زمینه را صادر کرد
   ظریف : ما در حال رسیدن به روز اجرای برجام هستیم. مشکل جدی‌ای نیست. دیپلماسی نیازمند صبر است اما همه ما می دانیم که جایگزین بهتری وجود ندارد

در واپسین لحظات اجرایی شدن توافق هسته ای و در حالی که جهان چشم و گوش بر وین دوخته بود تا نظاره گر آغاز اجرای توافق هسته ای باشد، اژانـــــس بین المللی انرژی اتمی در گزارش مهم و سرنوشت ساز خود از پایبندی ایران به تعهداتش در چارچوب برجام خبر داد. این در حالی بود که از ساعات اولیه صبح دیروز قرار بود با انتشار گزارش آژانس، ظریف و موگرینی در بیانیه ای مشترک از ورود ایران و 1+5 به فاز اجرایی توافق خبر دهند اما رایزنی ها درباره جزئیات اجرای برجام به درازا کشید تا انتظارها برای قرائت بیانیه مشترک ادامه یابد. از آنجایی که قرائت این بیانیه و برگزاری مراسم رسمی اجرای برجام مشروط به گزارش آژانس بود، با به طولانی شدن گفت وگو ها و انتشار دیرهنگام گزارش آژانس، مقامات مذاکره کننده به گفت وگوهای خود برای آخرین هماهنگی ها ادامه دادند. بنا به گزارش شبکه خبری راشا تودی، مقامات آژانس در تب و تاب انتظار نمایندگان رسانه های مختلف خبری جهان که برای ثبت روز تاریخی توافق هسته ای خود را به وین رسانده اند  در تازه ترین گزارش خود از فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که مشاهدات کارشناسان آژانس نشان می دهد این کشور از سال ۲۰۰۹ تاکنون هیچ تلاشی برای دستیابی به سلاح هسته ای انجام نداده است. این در حالی است که بر اساس مفاد برجام برای رسیدن به روز اجرا، ایران باید اقداماتی انجام می داد و آژانس هم مهر تایید بر آنها می زد تا تحریم های هسته ای آمریکا و اروپا علیه کشورمان لغو شود.
ظریف:دیپلــماسی نیازمند صبوری است
وزرای خارجه ایران و آمریکا پیش از انتشار گزارش آژانس و قرائت بیانیه لغو تحریم ها در هتل کوبورگ شهر وین با یکدیگر دیدار و گفت وگو کردند. دیداری که به منظور رایزنی برای آخرین هماهنگی ها برای اجرای عملی تعهدات توافق هسته ای صورت گرفت.  در این نشست علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی، سید عباس عراقچی معاون وزیر خارجه، بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی، داود محمدنیا عضو تیم مذاکره کننده هسته‌ای و حسین جابری‌انصاری سخنگوی دستگاه دیپلماسی حضور داشتند. ظریف اما در حاشیه رایزنی های هسته ای خود در وین با «سباستین کورتز» وزیر خارجه اتریش نیز ملاقات کرد. دیدارهای دیروز در حالی صورت می گرفت که نمایندگان رسانه های خبری که در محل مذاکرات مستقر شده بودند لحظه به لحظه از آخرین جزئیات دیدارهای پشت درهای بسته خبر رسانی می کردند. وزیر خارجه کشورمان هم در تب و تاب انتظار خبرنگاران برای اعلام  بیانیه توافق و برای کم کردن از گمانه زنی ها درباره دلایل تاخیر اعلام توافق،  در صفحه توییترش نوشت: «ما در حال رسیدن به روز اجرای برجام هستیم. مشکل جدی‌ای نیست. دیپلماسی نیازمند صبر است اما همه ما می دانیم که جایگزین بهتری وجود ندارد».
صدور مجوز فروش هواپیمای مسافربری از سوی آمریکا
کمی پیش از بیانیه مشترک ظریف  و موگرینی باراک اوباما با صدور یک یادداشت خطاب به وزیر امور خارجه این کشور مجوز فروش هواپیماهای مسافربری به ایران و رفع تحریم های آمریکا در این زمینه را صادر کرد. به گزارش روزنامه آمریکایی «یو اس ای تودی» اوباما این اقدام را در راستای مصوبه سال 2010 کنگره آمریکا و به عنوان اقدامی در جهت اجرایی شدن تعهدات توافق هسته ای انجام داده است. بر اساس مصوبه سال 2010 کنگره آمریکا رئیس جمهوری آمریکا این اختیار را دارد تا صادرات کالا، خدمات و یا فناوری های خاص به ایران را در صورتی که آن را "در جهت منافع ملی آمریکا " تشخیص دهد، از سر بگیرد. تحریم های فروش هواپیما و قطعات هواپیماهای مسافربری از قدیمی ترین بخش های تحریمی آمریکا علیه ایران است که  عمری به درازای انقلاب اسلامی دارد. این تحریم ها در دوره ریاست جمهوری جیمی کارتر رئیس جمهوری اسبق آمریکا و به عنوان اقدامی تنبیهی در قبال اشغال سفارت و دستگیری کارکنان آن از سوی دانشجویان انقلابی ایران پس از 13 آبان 1358 وضع شد.
صرف نظر برخی نمایندگان کنگره از شکایت از دولت آمریکا
همزمان با تلاشهای مقامات دیپلماتیک ایران و کشورهای طرف مذاکره اش در وین برای کلید زدن برجام برخی از جمهوری‌خواهان در مجلس نمایندگان آمریکا از شکایت خود از دولت اوباما به دلیل توافق هسته‌ای با ایران صرف نظر کردند. به گزارش پایگاه خبری هیل، قانون‌گذاران جمهوری خواه 4 ماه پیش تصمیم گرفتند از اوباما به دلیل توافق هسته‌ای‌اش با ایران به دادگاه‌های کشورشان شکایت کنند. اما اکنون با رسیدن به روز اجرای این توافق قصد آن‌ها برای جلوگیری از لغو تحریم‌های ایران رنگ باخته است. به نظر می آید با پایان دوره کاری جان بوئنر در اکتبر 2015 دورنمای موفقیت این شکایت مورد تردید قرار گرفت و قانونگذاران به جای تلاش برای استفاده از دادگاه ترجیح می‌دهند از طریق تحریم‌های آمریکا توافق هسته‌ای را تضعیف کنند.
 

|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

 

مرتضی بانک در گفت‌و‌گو با «ایران» تشریح کرد
ارتقای جایگاه جهانی ایران با اجرای برجام

  مرتضی گلپور


همه نشانه ها حاکی از آن است که امروز ، روزی تاریخی خواهد بود، روزی که با لغو تحریم‌های ایران و اعلام رسمی اجرای «برجام»، دور تازه‌ای از حیات ملی ایرانیان آغاز  خواهد شد. درباره پیام‌ها و پیامدهای این روز تاریخی برای ملت و کشور، نظر مرتضی بانک را جویا شدیم. معاون کل سرپرست نهاد ریاست جمهوری معتقد است پس از این روز، ایران دیگری پیش روی ما قرار خواهد داشت، ایرانی با جایگاه ارتقا یافته. این عضو دولت، البته به مخالفان برجام نیز توصیه کرد که به صف ملت بپیوندند، ملتی که قاطبه آن از توافق هسته‌ای و برجام حمایت می‌کنند. این گفت‌وگو را می‌خوانید.
٭٭٭
چرا روز اجرای برجام، مهم و تاریخی تلقی می‌شود؟
اتفاقی که با اجرای برجام در صحنه سیاست خارجی کشور ما روی می دهد، بسیار تعیین کننده و تاریخی است و تأثیر بسیار زیادی در مسائل داخلی ما نیز خواهد داشت. زیرا پس از این، کشور از یک مسیر بسیار تند و شرایط بسیار نامطلوب، به سمت یک شرایط مطلوب بازمی‌گردد. از این پس، ایران برای همکاری‌های سیاسی بین‌المللی و ایجاد امنیت و اعتماد بیشتر در داخل و در خارج آماده می‌شود.
دلیل اصلی ایجاد این اعتماد و امنیت، این است که اجرای برجام سرنوشت دیگری را برای کشور رقم می‌زند و شرایط جدید و بسیار تعیین کننده‌ای را فراهم می‌کند. از این رو، می‌توان گفت اجرای برجام، روزی تاریخی و  بسیار تعیین کننده است، تا جایی که می‌توان این اقدام بسیار بزرگ را مشابه قطعنامه 598 یا بسیار فراتر از آن دانست. دلیل عمده آن هم این است که 6 قطعنامه ظالمانه علیه ایران که ما را تحت فصل هفتم منشور ملل متحد قرار داده بود، می‌توانست مسائل داخلی ما را تحت تأثیر قرار داده یا شرایط سختی را برای کشور حتی در مسائل امنیتی ایجاد کند، نه تنها این قعطنامه‌ها یکجا برداشته می‌شود، بلکه همه تحریم‌هایی که از نظر اقتصادی می‌توانست کشور ما را فلج کند نیز لغو می‌شده و بسترهای فعالیت اقتصاد سالم، رو به جلو و توسعه یافته،‌ بیش از پیش فراهم می‌شود.
از سوی دیگر، پس از این، بسیاری از امکانات و اموال کشور که به صورت ظالمانه در خارج نگهداری می‌شد، به نظام مالی کشور باز می‌گردد و با استفاده از آنها، می‌توان برخی از معضلات موجود کشور را حل کرد.
اجرای برجام و لغو تحریم‌ها در حوزه داخلی چه تأثیراتی خواهد داشت؟  
باید به خاطر داشته باشیم که محدودیت در مناسبات داخلی، یکی از آثار نامناسب یا محدود بودن روابط خارجی است.
 کشوری که نتواند از امکانات موجود بین‌المللی به نحو مطلوبی استفاده کند، یا امکانات خود را به صورت کامل به جهان عرضه کند، این معضلات در زمینه‌های داخلی بویژه در حوزه اقتصادی نیز مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد. حداقل این که از نظر روحی و روانی، حس ناامنی را به جامعه منتقل می‌کند.
 گرچه ممکن است برداشت‌های مبتنی بر ناامنی واقعی نباشند، اما این شرایط را سخت می‌کند، شرایطی که سبب می‌شود فعالان اقتصادی نتوانند با اعتماد و اطمینان سرمایه‌گذاری کرده یا تصمیم بگیرند و سرمایه‌گذاران خارجی نیز نسبت به حضور در کشور مردد خواهند بود. طبیعی است که فعالان اقتصادی تنها در یک شرایط شفاف تصمیم‌گیری می‌کنند، اما حس ناامنی، سبب می‌شود تصمیمات‌شان کامل نباشد یا با جسارت وارد صحنه اقتصادی نشوند.
از این جهت، آثار اقتصادی، روحی و روانی تحریم‌های ظالمانه هسته‌ای، محدودیت‌های زیادی برای کشور ایجاد می‌کرد و از این نظر، اجرای برجام تأثیر بسیار مثبتی در داخل و  خارج کشور خواهد داشت.
در فاصله توافق هسته‌ای تا اجرای برجام، هیأت‌های اقتصادی بسیار زیادی به تهران آمدند. علاوه بر این گشایش، برجام چه دستاوردهای دیگری برای ایران در حوزه سیاست خارجی، از نظر سیاسی و اقتصادی خواهد داشت؟
مهم است این طور فکر نکنیم که با پذیرش برجام، همه مشکلات اقتصادی کشور، به صورت کامل و ناگهانی، قابل حل است. این اتفاق به این سرعت نمی‌افتد. زیرا موضوعات اقتصادی، موضوعات زیربنایی و اساسی هستند و حل آنها باید براساس معیارهای علمی و تخصصی و با ایجاد زیربناها و ساختارهای مناسب و با برنامه‌ریزی باشد. باوجود این، تأثیر مثبت اجرای برجام در حوزه اقتصاد خارجی این است که شرایط کافی برای ایجاد مناسبات سازنده بین‌المللی برای کشور فراهم می‌شود و همین تأثیرات نیز به نوبه خود سبب می‌شود سرمایه‌گذاران خارجی بیش از گذشته در کشور حضور داشته باشند.
البته با توجه به سیاست‌های دقیقی که دولت تعیین کرده است، این سرمایه‌گذاری‌ها تنها برای خرید و فروش نخواهد بود، بلکه سرمایه‌گذاری‌ها در زمینه‌های صنعتی و توأم با اشتغال خواهد بود، زمینه‌هایی که بستر توسعه صادرات را برای کشور فراهم کرده و فناوری و سرمایه با چنین رویکردی، وارد کشور شود. این اتفاق کار بسیار ارزنده‌ای است.
 از نظر سیاسی نیز هنگامی که شرایط سخت و محدودیت‌های سیاسی میان ما و کشورهای خارجی از بین برود، رفت و آمدها تسهیل می‌شود، مذاکرات دو و چندجانبه افزایش می‌یابد و به این ترتیب، در مذاکرات و رفت و آمدها موقعیت بین‌المللی کشور بالا می‌رود.
 این موقعیت بین‌المللی بالا سبب خواهد شد دیدگاه‌ها، نظرات، نیازهای ما و مشکلات مختلفی که در روابط ما وجود دارد حل و فصل شود تا به این ترتیب، ایران در فرآیندهای سیاسی بین‌المللی حضور جدی‌تری داشته و از حصارهای گوناگونی که روابط ما را محدود کرده بود، عبور کنیم تا بتوانیم بهره‌برداری‌های لازم را از مناسبات روابط بین‌الملل داشته باشیم.
اکنون که برجام اجرایی خواهدشد، توصیه شما به منتقدان برجام چیست؟
قاطبه ملت ایران از این اقدام مثبت و تغییر نگرشی که در کشور به وجود آمده است، کاملاً به طور جدی استقبال می‌کنند. البته برخی از منتقدان و حتی مخالفان برجام، افرادی بودند که دغدغه‌ها و انتقادهای خود را دلسوزانه مطرح می‌کردند. اما اکنون، اگر این افراد، ملی می‌اندیشند، باید کاملاً مجاب شده باشند که برجام، مسیری بوده است که همه پیش‌بینی‌های لازم برای آن صورت گرفته، همه توصیه‌های رهبر معظم انقلاب اعمال شده، مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان نسبت به آن نظر داده و دولت هم این کار را هدایت و دنبال کرده است. از این رو مجموعه مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان، همه و همه دست به دست هم داده‌اند تا این اتفاق مثبت افتاده است.  بار دیگر تأکید می‌کنم کسانی که نگاه ملی دارند و دنبال تحقق منافع ملی هستند، به نظر می‌رسد دیگر باید تمکین کنند و باید پشت سر این اقدام بایستند و با بقیه مردم همراه شوند. اما از آن سو، کسانی که بیش از هر چیز، تندروی‌ها بر ذهن و روح رفتارشان حاکم شده است، دیگر جایگاهی نزد مردم ندارند و به قول معروف‌، عرض ما می‌برند و زحمت خود می‌دارند. درباره آنان نیز دیگر بحثی نیست که قابل طرح باشد.
 

 

|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

 

رئیس دفتر رئیس‌جمهوری عنوان کرد
هر دولتی در آمریکا روی کار بیاید متعهد به برجام خواهد بود


رئیس دفتر رئیس‌جمهوری، دیشب، ساعاتی پیش از اعلام رسمی اجرای برجام، با حضور در برنامه «نگاه یک» تلویزیون، تاکید کرد: هر دولتی در آمریکا روی کار بیاید متعهد به برجام خواهد بود. به گزارش ایسنا، محمد نهاوندیان، با اشاره به این که مقدمات اجرایی شدن برجام فراهم شده و کار در مرحله نهایی است، گفت: راه سختی را تا امروز پیمودیم. امیدواریم این ساعات آخر به پایان برسد و در واقع یک فضای جدیدی را در اقتصاد کشور شاهد باشیم.وی یادآور شد: ایران دو دستاورد بزرگ داشت؛ نخست حفظ صنعت هسته‌ای صلح آمیز هم کل چرخه سوخت و هم در بحث رشد و توسعه و دوم رفع تحریم‌های ظالمانه اقتصادی که بار اضافه‌ای را بر مردم و یک کندی رشد را بر توسعه اقتصادی کشور تحمیل کرده بود.رئیس دفتر رئیس‌جمهوری با بیان این‌که « هر دولتی در آمریکا روی کار بیاید متعهد به برجام خواهد بود» ادامه داد: هر دولتی نقص عهد کند مسوول همه خسارات ناشی از ان نقض عهد خواهد بود. در روابط بین‌الملل مکانیزم‌هایی برای نقض عهد در نظر گرفته شده است. وی خاطرنشان کرد: این توافق تنها بین ایران و پنج بعلاوه یک نیست بلکه به یک قطعنامه در شورای امنیت تبدیل شده است.این عضو ارشد دولت، با بیان این‌که «با نهایی شدن برجام تمام تلاش صهیونیست‌ها در 12 سال گذشته برای ایران‌هراسی از بین می‌رود» ادامه داد: استقبال و شور و شوق سرمایه گذاران خارجی برای ورود به ایران بسیار زیاد است. برخی موسسات مطالعاتی بزرگ ایران را یکی از جذاب‌ترین کشورها برای سرمایه‌گذاری معرفی کرده‌اند.

برچسب‌ها: