صاحب‌خبر - در حالی که کاخ سفید روز گذشته طی بیانیه اعلام کرد که ایالات متحده معافیت هشت کشور را از تحریم‌های نفتی ایران تمدید نخواهد کرد، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا در نشستی خبری را با اعلام این خبر مدعی شد: ما در تلاش هستیم که درآمد نفتی ایران صفر شود. بر تحریم‌های اعمال شده نظارت داریم و آن را با دقت به پیش می‌بریم.
وزیر امور خارجه آمریکا ادامه داد: در راستای پیشبرد تحریم‌ها علیه ایران تحریم‌های نفتی علیه تهران اعمال شد و در ابتدا ما به هفت کشور در مورد این تحریم‌ها معافیت دادیم که بتوانند وابستگی خود را به نفت ایران کاهش دهند و به دنبال منابع دیگری باشند. ما اکنون تصمیم گرفته‌ایم که دیگر به هیچ کشوری معافیت ندهیم و در راستای صفر کردن درآمد نفتی ایران حرکت کنیم.
در همین رابطه و در حالی که بسیاری از کارشناسان این اقدام را موجب اخلال در بازار جهانی نفت ارزیابی کرده بودند، پمپئو مدعی شد که با کشورهای تولیدکننده نفت همکاری کردیم که خلاء نفت ایران را جبران کنیم. آمریکا الان خودش یک تولیدکننده بزرگ نفت است و علاوه بر تولیدکنندگان نفت با مشتریان نفت ایران همکاری می‌شود تا خلاء آنها نیز جبران شود.
به گزارش ایسنا، وی گفت: ما ۱۲ شرط را مطرح کردیم که می‌خواهیم به آنها برسیم و اگر ایران به آنها تن بدهد، عالی است وگرنه کارزار فشار ما به قوت خود باقی خواهد ماند.
وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه نشست خبری خود در واشنگتن در پاسخ به این سوال که آیا فکر می‌کند پنج کشور بزرگ واردکننده نفت از ایران از تصمیم آمریکا تبعیت خواهند کرد، اظهار کرد: ما این نکته را به صورت روشن گفته‌ایم که عدم رعایت این موضوع باعث می‌شود که تحریم شامل حال آنها شود. در همین راستا و در حالی که جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی از این اقدام کاخ سفید استقبال کرده‌اند، برایان هوک نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز در کنفرانسی خبری مدعی شد که در سال جاری صادرات نفت ایران را به صفر خواهیم رساند.
ایران اعتباری برای معافیت‌های اعطایی قائل نبوده و نیست
این در حالی است که عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در واکنش به این اقدام آمریکا گفت: با توجه به غیرقانونی بودن اصل تحریم‌های مورد نظر، جمهوری اسلامی ایران اصولا ارزش و اعتباری برای معافیت‌های اعطایی بر تحریم‌ها قائل نبوده و نیست.
وی در عین حال افزود: با این حال، با توجه به تاثیرات منفی عملی این تحریم‌ها و احتمال افزایش این اثرات منفی با عدم تمدید معافیت‌ها، وزارت امور خارجه به صورت مستمر با تمامی نهادهای ذی‌ربط داخلی در تماس بوده و نیز رایزنی‌های فشرده‌ای با بسیاری از شرکای خارجی اعم از اروپایی، بین‌المللی و همسایگان صورت داده است. نتیجه این تماس‌ها و رایزنی‌های داخلی و خارجی به مراجع عالی تصمیم‌گیری منعکس شده و به زودی تصمیم مقتضی در این خصوص اتخاذ و اعلام خواهد شد.
چین خرید نفتی خود از ایران را به صفر نمی‌رساند
از سوی دیگر، چنگ شوان سخنگوی وزارت خارجه چین روز گذشته در مصاحبه با روزنامه دیلی‌نیوز گفت: همکاری دوجانبه چین با ایران مطابق با قانون است. سخنگوی وزارت خارجه چین اما در ادامه از پاسخ به سوال خبرنگاری در مورد تبعیت دولت پکن از به صفر رساندن واردات نفت از ایران امتناع کرد.
در این میان دونگ شیوچنگ، مدیر تحقیقات سیاست انرژی دانشگاه پکن می‌گوید: شرکت‌های چینی ممکن است برای نشان دادن سطح سازگاری خود با آمریکا واردت نفت خام از ایران را کاهش دهند، اما هرگز خرید نفتی از ایران را به صفر نخواهند رساند زیرا این اقدام در سیاست بلندمدت چین بسیار زیان‌بار خواهد بود.
تبعاتی که متوجه بازارهای جهانی نفت خواهد شد
در همین رابطه روزنامه آمریکایی واشنگتن پست طی گزارشی در این خصوص نوشت: هدف وزارت خارجه آمریکا از تحریم کشورهای واردکننده نفت ایران، بالا بردن هزینه رفتارهای ایران در منطقه است اما تصمیم آمریکا برای پایان دادن به این معافیت‌ها تبعاتی برای بازارهای جهانی نفت دارد. به گزارش ایرنا در ادامه این گزارش امده است: گفته می‌شود پمپئو قرار است این مطلب را بنا برتعهدی که از دیگر تامین‌کنندگان نفت خام مانند عربستان و امارات گرفته، اعلام کند. ترامپ پنجشنبه گذشته با محمد بن زاید آل نهیان، ولیعهد امارات در این خصوص گفت‌وگو کرده است.
واشنگتن مدعی شده بود که قصد دارد صادرات نفت ایران را به صفر برساند اما از همان ابتدا در اجرای این سیاست شکست خورد و در نهایت در ماه نوامبر مجبور شد هشت کشور شامل چین، هند، ژاپن، کره جنوبی، تایوان، ترکیه، ایتالیا و یونان را به مدت 6 ماه از تحریم‌های نفتی علیه ایران معاف کند. حال با پایان یافتن این معافیت و عدم تمدید آن، واشنگتن پست گزارش می‌دهد: هند و چین در حال حاضر بزرگ‌ترین واردکنندگان نفت از ایران هستند. اگر این کشورها با خواسته‌های ترامپ همراهی نکنند ممکن است روابط دوجانبه این کشورها با آمریکا دچار تنش شده و به موضوعات دیگری مانند تجارت سرریز کند. این گزارش همچنین حاکی از آن است که آمار و گزارش‌های تحلیلگران غیردولتی نشان از آن است که صادرات نفت ایران در اوایل سال 2019 افزایش داشت.∎