آرمان- مطهره شفیعی: « مکالمه تلفنی ظریف و کری» این بار اما خبری از موضوعات هسته‌ای و برجام نیست بلکه به موضوعی ارتباط دارد که چند روزی است تیتر نخست رسانه‌های منطقه است و در رسانه‌های بین‌المللی هم بازتاب زیادی دارد. موضوع؛ قطع شدن روابط ایران و عربستان است که در پی اعدام شیخ نمر روحانی برجسته شیعی و اعتراض ایران به این اقدام صورت گرفته است. اعدام شیخ به شدت از سوی ایران و کشورهای مسلمان و غیرمسلمان محکوم شد و حتی وزارت امور خارجه آمریکا با انتشار بیانیه‌ای نسبت به اعدام شیخ نمر به دست رژیم آل‌سعود ابراز نگرانی کرد. در این بیانیه که از سوی جان کربی، سخنگوی دستگاه دیپلماسی این کشور صادر شد آمده است: «مطلع شده‌ایم دولت عربستان اعلام کرده 47تن را اعدام کرده است. ما پیش‌تر نیز درباره فرایندهای حقوقی در عربستان ابراز نگرانی کرده و این نگرانی‌ها را به اطلاع عالی‌رتبه‌ترین مقام‌های دولت این کشور رسانده‌ایم.» به نظر می‌رسد آمریکا در نظر دارد نقش میانجی را در منطقه ایفا کند تا کشورهای دیگر هر اتفاق خوب را وامدار این کشور بدانند.
در مکالمه ظریف و کری چه گذشت؟
به دنبال تنش‌های اخیر در روابط ایران و عربستان، روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز از گفت‌وگوی تلفنی وزیران خارجه ایران و آمریکا خبر داد. فارس نوشت: «نیویورک‌تایمز» گزارش کرد که «جان کری» وزیر خارجه آمریکا از خانه خود در «آیداهو» روز یکشنبه با «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران گفت‌وگوی تلفنی برقرار کرد. طبق این گزارش، مقامات دو کشور، محتویات این تماس تلفنی را منتشر نکرده‌اند اما به وضوح وزیر خارجه آمریکا تلاش داشته است که تهران را متقاعد کند به اقدامات تلافی‌جویانه دست نزند. این تماس تلفنی در حالی برقرار شده است که رژیم آل‌سعود یکشنبه اعلام کرد روابط دیپلماتیک با ایران را قطع کرده و از همه دیپلمات‌های ایرانی خواسته است، عربستان را ترک کنند. از طرف دیگر وزارت خارجه آمریکا نیز با یک واکنش دو پهلو اعلام کرد: «در حالی‌که از هرگونه اعتراض مسالمت‌آمیزی حمایت می‌کنیم، در عین حال حمله به تملکات دیپلماتیک را نیز به شدت محکوم می‌نماییم.» این روزنامه آمریکایی گزارش کرد که مقامات آمریکایی اعلام کرده‌اند تفرقه میان عربستان و ایران نشانه خوبی برای تلاش‌های صلح‌آمیز جامعه بین‌الملل نیست زیرا این تلاش‌ها به مصالحه دو کشور عربستان و ایران نیاز دارد. طبق این گزارش، آمریکا خواستار گفت‌وگو شده است و «جان کربی» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد: «ما معتقدیم که تعامل دیپلماتیک و گفت‌وگوی مستقیم همچنان برای رفع اختلافات ضروری است و ما همچنان رهبران منطقه را ترغیب می‌کنیم تا گام‌های محکمی برای آرام کردن تنش‌ها بردارند.»
واکنش به قطع رابطه دیپلماتیک
ایسنا هم دیروز نوشت: آمریکا در واکنش به اقدام عربستان جهت قطع روابط دیپلماتیک با ایران، تعامل کشورهای منطقه با یکدیگر را خواستار شد. رویترز در این زمینه گزارش داد: آمریکا در واکنش به اقدام عربستان جهت قطع روابط دیپلماتیک با ایران، تعامل کشورهای منطقه با یکدیگر را خواستار شد. بر اساس این گزارش، آمریکا همچنین خواستار برداشته شدن گام‌های مثبت برای کاهش تنش‌ها شده است. یک مقام دولتی آمریکا نیز در این زمینه اعلام کرد: ما از گزارش‌های مربوط به دستور ریاض برای بسته شدن سفارتش در تهران مطلع هستیم ولی معتقدیم تعامل و گفت‌وگوی مستقیم برای کاهش اختلافات بسیار مهم است و در همین راستا از رهبران منطقه می‌خواهیم در راستای کاهش تنش‌ها گام‌های مثبت بردارند. اکنون به بازخوانی آنچه شب شنبه در تهران گذشت می‌پردازیم:
حمله به سفارت بهانه‌ای برای بدخواهان ایران
شب یکشنبه برخی معترضان به اقدام عربستان در اعدام شیخ نمر روحانی شیعه و منتقد دولت این کشور در تهران و مشهد به تجمع مقابل سفارت عربستان پرداختند که در این بین برخی معترضان با حمله به ساختمان سفارت به شکستن و تخریب برخی وسایل آن دست زدند که البته این حرکت آنها از سوی مسئولان انتظامی و سیاسی کشور محکوم شد به نحوی که رئیس‌جمهوری در این باره دستور بازداشت عاملان را صادر کرد و گفت: «حرکتی که توسط جمعی افراد افراطی در تهران و مشهد صورت گرفت و به وارد آمدن خسارت به سفارت و کنسولگری کشور عربستان که شرعا و قانونا باید در پناه جمهوری اسلامی ایران در امنیت باشد منجر شد، به هیچ عنوان قابل توجیه نیست و قبل از هر چیزی توهین به نظام و لطمه به آبروی جمهوری اسلامی ایران تلقی می‌شود. همه مسئولان نظام، عزم قاطع دارند که با این خودسری‌ها و اعمال مجرمانه برخورد جدی شود. از این رو، از وزیر کشور می‌خواهم که با همکاری قوه محترم قضائیه و وزارت محترم اطلاعات و با قاطعیت کامل، عاملان این تهاجم را شناسایی و برای اجرای عدالت به دستگاه قضائی معرفی کنند تا برای همیشه به اینگونه اعمال زشت پایان داده شود و امنیت کامل نمایندگی‌های سیاسی دولت‌ها در جمهوری اسلامی ایران تضمین شود.» آنچه حسن روحانی بیان کرد بدان معنا بود که با توجه به اینکه هر سفارتخانه هر کشوری به معنای خاک آن کشور است، ایران تجاوز به خاک آنها در کشورش را نمی‌‌پذیرد و با متجاوزان برخورد می‌کند. رئیس قوه قضائیه هم در نشست خبری خود گفت: «اقدامی که نسبت به سفارت عربستان صورت گرفت اقدامی خلاف قانون بود که بر همین اساس تعدای تحت تعقیب قرار گرفته و تعداد دیگری دستگیر شده و در حال حاضر بازداشت شده‌اند و تعداد دیگر نیز در حال شناسایی هستند تا با آنها برخورد شود.»
∎